Thiết đậu

loài thực vật
(Đổi hướng từ Đậu lăng)

Thiết đậu[1] hay còn gọi đậu lăng (danh pháp khoa học: Lens culinaris), là một loài thực vật có hoa trong họ Đậu. Loài này được Friedrich Kasimir Medikus miêu tả khoa học đầu tiên năm 1787.[2]

Lens culinaris
Thiết đậu
Phân loại khoa học
Giới (regnum)Plantae
(không phân hạng)Angiospermae
(không phân hạng)Eudicots
(không phân hạng)Rosids
Bộ (ordo)Fabales
Họ (familia)Fabaceae
Phân họ (subfamilia)Faboideae
Tông (tribus)Vicieae
Chi (genus)Lens
Loài (species)L. culinaris
Danh pháp hai phần
Lens culinaris
Medik., 1787
Danh pháp đồng nghĩa

Thiết đậu là một phần của chế độ ăn của con người từ thời kỳ đồ đá mới tiền gốm, là một trong những cây họ đậu đầu tiên được thuần hóa ở vùng Cận Đông.[3] Bằng chứng khảo cổ cho thấy con người đã ăn đậu lăng 9.500 đến 13.000 năm trước đây.[3]

Loài này có quả đậu ăn được. Nó là cây mọc thành bụi rậm rạp, sống một năm, cao khoảng 40 cm (16 in) với các hạt hình thấu kính. Mỗi quả đậu thường chứa 2 hạt.

Các giống thiết đậu gieo trồng có nguồn gốc từ phân loài hoang dã L. culinaris subsp. orientalis, mặc dù các phân loài khác cũng có thể đóng góp một số gen.[4] Không giống như tổ tiên hoang dại, thiết đậu thuần hóa có quả đậu không nứt và hạt không ngủ đông.[4]

Phân loài

  • Lens culinaris subsp. microsperma (Baumg.) N.F.Mattos, 1971
  • Lens culinaris subsp. odemensis (Ladiz.) M.E.Ferguson, Maxted, van Slageren & L.D.Robertson, 2000
  • Lens culinaris subsp. orientalis (Boiss.) Ponert, 1972
  • Lens culinaris subsp. tomentosus (Ladiz.) M.E.Ferguson, Maxted, van Slageren & L.D.Robertson, 2000

Sản xuất

Sản xuất đậu lăng - 2016
Quốc giaTấn
 Canada
3.233.800
 Ấn Độ
1.055.536
 Thổ Nhĩ Kỳ
365.000
 Hoa Kỳ
255.061
   Nepal
253.041
Thế giới
6.315.858
Nguồn: FAOSTAT[5]

Năm 2016, sản xuất đậu lăng toàn cầu là 6,3 triệu tấn, với Canada chiếm 51% và Ấn Độ chiếm 17% sản lượng toàn cầu (xem bảng).[5]

Saskatchewan là khu vực sản xuất lớn nhất tại Canada (95% sản lượng toàn Canada).[6] Năm 2016, Thống kê Canada thông báo sản lượng đạt 3,2 triệu tấn, thu hoạch từ diện tích 5.700.000 mẫu Anh (2.300.000 ha).[7]

Hình ảnh

Chú thích

Liên kết ngoài

Nghiên cứu thêm


Tôi cũng không rành lắm về đậu lăng, chỉ biết đậu lăng ăn rất ngon