Giải Booker

(Đổi hướng từ Giải Man Booker)

Giải Booker, trước có tên là Giải thưởng văn học Booker (1969–2001) và Giải Man Booker (2002–2019), là một giải thưởng văn học được trao hàng năm cho một tiểu thuyết dài được coi là hay nhất được viết bằng tiếng Anh và có tác giả là công dân quốc gia thuộc Khối Thịnh vượng chung Anh hay công dân Cộng hòa Ireland.

Giải Booker
Trao choTiểu thuyết hay nhất của năm viết bằng tiếng Anh và được xuất bản ở Vương quốc Anh hoặc Ireland
Địa điểmGuildhall, London, Anh
Được trao bởiBooker, McConnell Ltd (1969–2001)
Man Group (2002–2019)
Crankstart (2019 trở đi)
Phần thưởng£50.000
Lần đầu tiên1969; 55 năm trước (1969)
Trang chủwww.thebookerprizes.com

Lịch sử

Giải thưởng có tên ban đầu là Giải Booker-McConnell (Booker-McConnell Prize), lấy theo tên Booker-McConnell - công ty tài trợ cho giải thưởng từ khi nó ra đời năm 1968. Từ năm 2002, cùng với việc quyền quản lý giải thưởng thuộc về Quỹ Giải Booker (Booker Prize Foundation), tên chính thức của giải thưởng cũng được chuyển thành Giải Man Booker, trong đó Man là tên của Man Group, công ty tài trợ mới của giải. Ban đầu giá trị giải thưởng mỗi năm là 21.000 bảng Anh, sau được tăng lên 50.000 bảng kể từ năm 2002.

Năm 1993, từ 25 tác phẩm giành giải Booker đầu tiên, ban giám khảo đã chọn tiểu thuyết Midnight's Children của nhà văn Salman Rushdie (giải Booker 1981) là tiểu thuyết hay nhất trong 25 năm của giải Booker, tác phẩm này được trao Giải Booker of Bookers (Booker of Bookers Prize). Năm 2008 một giải thưởng tương tự được trao cho tác phẩm hay nhất trong 40 năm của giải Booker, giải lần này có tên Booker hay nhất (The Best of the Booker)[1]Midnight's Children của Salman Rushdie một lần nữa lại là tác phẩm chiến thắng[2].

Từ năm 2005, Quỹ Giải Booker cũng thành lập Giải Man Booker quốc tế để mở rộng diện tác giả ra toàn thế giới.

Quá trình xét giải

Quá trình lựa chọn danh sách rút gọn (shortlist) và tác phẩm hay nhất cho Giải Booker được thực hiện bởi ban cố vấn gồm một nhà văn, hai nhà biên tập, một nhà quản lý văn học, một nhà kinh doanh sách, một nhà quản lý thư viện và một chủ tịch (do Quỹ Giải Booker lựa chọn). Ban cố vấn này sẽ chọn ra một ban giám khảo gồm 5 người bao gồm các nhà phê bình, nhà văn, học giả có tiếng, ban giám khảo sẽ chịu trách nhiệm chọn ra cuốn sách giành Giải Booker năm đó. Thành phần ban giám khảo Giải Booker thay đổi theo từng năm.

Trong 35 năm đầu tiên, chỉ có 5 năm là danh sách tác phẩm rút gọn có ít hơn 6 tiểu thuyết và 2 năm (1980, 1981) danh sách này có 7 tiểu thuyết. Tổng cộng đã có 201 tác phẩm của 134 tác giả từng lọt vào danh sách rút gọn trong 35 năm Giải Booker. Có 19 tác giả từng có 2 tác phẩm lọt vào danh sách rút gọn, trong đó duy nhất có J. M. Coetzee từng chiến thắng trong cả hai lần. Các nhà văn có quốc tịch Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là những người giành nhiều Giải Booker nhất, 24 giải, tiếp đó là các nhà văn quốc tịch Úc (6 giải) và Cộng hòa Ireland (4 giải).

Tác phẩm giành giải Booker

NămTác giảQuốc giaTác phẩm
1969P. H. Newby  AnhSomething to Answer For
1970Bernice Rubens  AnhThe Elected Member
1971V. S. Naipaul  Trinidad và Tobago/  AnhIn a Free State
1972John Berger  AnhG.
1973J. G. Farrell  AnhThe Siege of Krishnapur
1974Nadine Gordimer
Stanley Middleton
 Nam Phi
 Anh
The Conservationist
Holiday
1975Ruth Prawer Jhabvala  Anh/  ĐứcHeat and Dust
1976David Storey  AnhSaville
1977Paul Scott  AnhStaying On
1978Iris Murdoch  Ireland/  AnhThe Sea, the Sea
1979Penelope Fitzgerald  AnhOffshore
1980William Golding  AnhRites of Passage
1981Salman Rushdie  Anh/  Ấn ĐộMidnight's Children
1982Thomas Keneally  ÚcSchindler's Ark
1983J. M. Coetzee  Nam Phi/  ÚcLife & Times of Michael K

(Cuộc Đời và Thời Đại của Michael K)

1984Anita Brookner  AnhHotel du Lac
1985Keri Hulme  New Zealandthe bone people
1986Kingsley Amis  AnhThe Old Devils
1987Penelope Lively  AnhMoon Tiger
1988Peter Carey  ÚcOscar and Lucinda
1989Kazuo Ishiguro  Anh/  Nhật BảnThe Remains of the Day (Tàn ngày để lại)
1990A. S. Byatt  AnhPossession: A Romance
1991Ben Okri  NigeriaThe Famished Road

(Con Đường Đói Khổ)

1992Michael Ondaatje
Barry Unsworth
 Sri Lanka/  Canada
 Anh
The English Patient
Sacred Hunger

(Bệnh Nhân Người Anh)

1993Roddy Doyle  IrelandPaddy Clarke Ha Ha Ha
1994James Kelman  AnhHow Late It Was, How Late
1995Pat Barker  AnhThe Ghost Road
1996Graham Swift  AnhLast Orders
1997Arundhati Roy  Ấn ĐộThe God of Small Things
1998Ian McEwan  AnhAmsterdam
1999J. M. Coetzee  Nam Phi/  ÚcDisgrace
2000Margaret Atwood  CanadaThe Blind Assassin
2001Peter Carey  ÚcTrue History of the Kelly Gang
2002Yann Martel  CanadaCuộc đời của Pi
(Life of Pi)
2003DBC Pierre  Úc/  MéxicoVernon God Little
2004Alan Hollinghurst  AnhThe Line of Beauty
2005John Banville  IrelandBiển
(The Sea)
2006Kiran Desai  Ấn ĐộThe Inheritance of Loss

(Di Sản Của Mất Mát)

2007Anne Enright  IrelandThe Gathering

(Họp Mặt)

2008Aravind Adiga  Ấn ĐộThe White Tiger

Cọp Trắng (Nhà xuất bản Trẻ và DT BOOKS ấn hành).

2009Hilary Mantel  AnhWolf Hall
2010Howard Jacobson  AnhThe Finkler Question
2011Julian Barnes  AnhThe Sense of an Ending

(Nghe Mùi Kết Thúc)

2012Hilary Mantel  AnhBring Up the Bodies
2013Eleanor Catton  New ZealandThe Luminaries

Xem thêm

Tham khảo

Liên kết ngoài