Kính áp tròng

Kính áp tròng là loại thấu kính mỏng làm từ chất dẻo được đặt trực tiếp lên bề mặt con ngươi để điều chỉnh các tật khúc xạ của mắt. Kính áp tròng được coi là thiết bị y tế và được dùng để điều chỉnh các tật của mắt, dùng để đáp ứng nhu cầu thẩm mỹ hay chữa bệnh về nhãn khoa.

Đeo kính vào và tháo ra.
Một cặp kính áp tròng

Năm 2004, theo thống kê có tới 125 triệu người (2%) sử dụng kính áp tròng trên toàn cầu, trong đó có 28 tới 38 triệu người dùng tại Mỹ.[1] Năm 2010, thị phần toàn thế giới ước đạt $6.1 tỉ, trong đó thị phần kính áp tròng mềm tại Mỹ là $2.1 tỉ.[2] Theo ước tính doanh thu thị trường này trên toàn thế giới sẽ đạt $11.7 tỉ vào năm 2015.[2] Theo đó năm 2010, độ tuổi trung bình của người sử dụng kính áp tròng toàn cầu là 31 tuổi và 2/3 trong số đó là nữ giới.[3]

Lịch sử

Năm 1888, Adolf Fick là người đầu tiên thành công trong việc chế tạo kính áp tròng làm từ thủy tinh thổi.

Lịch sử kính áp tròng bắt đầu từ ý tưởng của Leonardo da Vinci, một trong những con người toàn tài nhất trên thế giới này đã có những nghiên cứu ban đầu về kính áp tròng từ những năm 1500. Bức họa ở trên được Leonardo da Vinci vẽ vào năm 1508 với một thấu kính nằm ở phía cuối của một ống và nước sẽ được sử dụng để tạo mặt cong tạo ra cảm giác y như đang nhìn bằng mắt thường. Ý tưởng kiểu như vậy được lặp lại vào năm 1820 khi Sir John Herschel, một nhà thiên văn học người Anh cho rằng có thể thu nhỏ thấu kính vẫn được sử dụng vào các công việc khác thành loại kính có thể đặt được vào mắt người thường. Phải tới năm 1887, kính áp tròng đầu tiên đã được sản xuất bởi nhà vật lý người Đức có tên là Adolf Eugen Fick. Kính này đã được thử nghiệm trên thỏ và sau đó là trên chính mắt của Fick. Tuy vậy, kính áp tròng thời kỳ này vẫn còn tương đối rộng và chưa thực sự vừa với mắt nên không thể dùng được trong một thời gian lâu mà chỉ dùng được trong khoảng thời gian ngắn. Tới thập niên 1930s, kính được làm bằng nhựa plastic cùng với thủy tinh đã được phát minh ra và sau đó là kính áp tròng thế hệ mới được sử dụng rộng rãi hiện nay (được chế tạo bởi nhà hóa học người Tiệp Otto Wichterle).

Trên thực tế, kính của Leonardo da Vinci vẽ ra không thể coi là kính áp tròng mà chỉ được coi là thiết bị quang học được sử dụng sát với mắt để tăng thị lực. Tuy vậy, tầm nhìn về khoa học của Leonardo da Vinci thì không phải bàn cãi. Tiếp theo phát minh có tính đột phá của Otto Wichterle làm cho kính áp tròng thuận tiện và dễ sử dụng hơn thì ngày nay kính áp tròng vẫn được cải tiến liên tục. Không chỉ cải thiện thị lực, kính áp tròng giúp mắt chống lại tia cực tím/tử ngoại có hại và giúp cho người sử dụng có thể đổi màu mắt một cách dễ dàng.Kính áp tròng ngày càng được hoàn thiện về cấu trúc hoá học, thời gian sử dụng, độ an toàn và thuận tiện nhất trên thị trường. Hiện nay các loại kính áp tròng dài ngày đã dần được thay thế bằng kính áp tròng sử dụng 1 ngày bởi sự tiện lợi của nó.

Hiện nay có 140 triệu người trên thế giới (31-42 triệu người ở Mỹ[1] và 15 triệu người ở Nhật) sử dụng kính áp tròng[4].

Một số nguyên tắc vệ sinh cơ bản

  • Vệ sinh bàn tay sạch khi tháo lắp kính, kiểm tra mắt kính còn trong bao bì, còn hạn dùng có bị biến dạng hay không?
  • Tuân thủ thời gian quy định đeo kính áp tròng
  • Sử dụng dung dịch rửa kính theo đúng tiêu chuẩn nhà sản xuất hoặc theo đúng lời khuyên bác sĩ. Nên sử dụng dung dịch rửa theo hai bước nhằm giảm thiểu ký sinh trùng acanthamoeba
  • Vệ sinh sạch hộp đựng kính (áp dụng cho kính dùng dài ngày)
  • Thay hộp mới theo quy định hãng sản xuất hoặc 4 tuần 1 lần.

Cách đeo kính áp tròng

  • Rửa sạch tay trước khi đeo kính để tránh bụi bẩn dính vào mắt;
  • Lắc nhẹ hộp chứa kính áp tròng và dung dịch bảo vệ để làm giãn kính;
  • Trượt nhẹ kính ra khỏi hộp, để trên lòng bàn tay;
  • Kiểm tra kính trước khi đeo: Kính phải vòng cung tự nhiên, không vòng ra ngoài;
  • Đặt kính lên đầu ngón tay phải hoặc ngón tay giữa, yêu cầu ngón tay này phải khô;
  • Dùng các ngón tay của bàn tay kia mở rộng mi mắt trên và mí mắt dưới, cố định không để chớp mắt;
  • Từ từ đặt kính vào mắt, mắt phải nhìn lên trên hoặc nhìn thẳng, tay cố định mắt vẫn phải giữ nguyên, không được bỏ ra;
  • Nhẹ nhàng nhắm mắt lại, điều khiển mắt xoay tròn một vòng nhằm cố định kính và chớp nhẹ mắt;
  • Kiểm tra để chắc chắn kính áp tròng đã nằm đúng ở vị trí trung tâm của mắt;
  • Lặp lại quy trình này với mắt bên kia.

Một số lưu ý khác khi đeo kính áp tròng

  • Khi sử dụng kính cần đến bác sĩ để thăm khám mắt định kỳ cũng như đo độ cho mắt
  • Tuyệt đối kiểm tra nguồn gốc của kính, không sử dụng kính không rõ nguồn gốc
  • Không lạm dụng kính đeo trong thời gian quá lâu, cần để cho mắt nghỉ ngơi, khuyến khích thời gian đeo tốt nhất từ 6 - 8 tiếng/ngày.
  • Trong thời gian đeo kính cần nhỏ mắt từ 6 - 8 lần để giữ ẩm cho mắt
  • Không tái sử dụng đối với kính áp tròng dùng 1 ngày
  • Ngâm kính khi không sử dụng bằng nước ngâm chuyên dụng, đảm bảo an toàn cho kính.
  • Không đeo kính áp tròng quá hạn sử dụng
  • Nên đeo kính trước khi trang điểm, vì nếu đeo sau khi trang điểm có thể làm bụi phấn rơi vào mắt gây kích ứng cho mắt.

Lợi ích

  • Nguyên lý điều chỉnh thị lực giống như mắt => Chữa đa số các tật về mắt (như cận thị, viễn thị...)
  • Thoải mái vận động mà không bị rơi
  • Làm đẹp (đổi màu mắt)
  • Tiện dụng, thẩm mỹ

Tác hại

Nếu không được giữ vệ sinh cẩn thận, kính áp tròng có thể là tác nhân gây nấm mắt hoặc tổn thương giác mạc. Bản thân các dung dịch để rửa kính cũng có thể là tác nhân gây nhiễm trùng nếu người dùng không tuân thủ các quy tắc vệ sinh đặc biệt

Tham khảo