Mạnh Phát

Ông tên đầy đủ là Lê Mạnh Phát, sinh năm 1926 tại tỉnh Nghệ An. Năm 1940, ông cùng gia đình di cư vào Sài Gòn. Sau khi học xong bậc trung học, ông được mời hát cho hai hãng đĩa Béka và Asia. Thời đỉnh cao của sự nghiệp ca sĩ, ông thường hát trên Đài phát thanh Pháp Á chung với nữ ca sĩ Minh Diệu, cũng là vợ ông sau này.

Từ cuối năm 1949 đến năm 1955, ông bắt đầu soạn nhạc với bút danh Tiến Đạt và Thúc Đăng. Một số sáng tác của ông giai đoạn này là Ai về quê tôi, Anh đã về, Hồn trai Việt, Mong người trở lại, Trăng sáng trong làng,... Năm 1958, Mạnh Phát đóng vai chính trong phim Tình quê ý nhạc, cùng tên với một bản nhạc của ông.

Đến đầu thập niên 1960, cũng như một số nhạc sĩ cùng thời khác như Châu Kỳ, Hoài Linh, Minh Kỳ..., Mạnh Phát chuyển sang sáng tác nhạc vàng theo thể điệu bolero. Phần lớn các ca khúc của ông ở giai đoạn này như Hoa nở về đêm, Ngày xưa anh nói (chung với Thanh Tuyền), Sương lạnh chiều đông, Phố vắng em rồi (thơ Nguyễn Đan Thanh), Vọng gác đêm sương,... trở nên phổ biến và vẫn còn được yêu thích cho đến tận nay.

Năm 1962, ông cùng Nguyễn Văn Đông đưa nữ sinh Phạm Như Mai (khi đi hát lấy nghệ danh là Thanh Tuyền) từ Đà Lạt về Sài Gòn nuôi dưỡng, lăng-xê, tạo nên sự nghiệp ca hát lẫy lừng cho bà. Thanh Tuyền sống tại nhà của Mạnh Phát - Minh Diệu và nhận Mạnh Phát - Minh Diệu là cha mẹ nuôi, được chỉ dạy nhiều về âm nhạc.^[2]

Ngoài ra, ông còn phụ trách chương trình Tiếng Ca Gửi Người Tiền Tuyến trên Đài Tiếng nói Quân đội của VTVN.^[3]

Ông mất ngày 2 tháng 1 năm 1973 vì bệnh xơ gan cổ trướng tại Sài Gòn hưởng dương 47 tuổi

Trong chương trình đại nhạc hội trực tiếp thu hình Asia 50: Anh Không Chết Đâu Anh do Trung tâm Asia thực hiện vào năm 2005, ca sĩ Thanh Tuyền kể lại câu chuyện bài Chuyến đi về sáng đứng tên Mạnh Phát nhưng thật ra do nhạc sĩ Trần Thiện Thanh sáng tác. Khi đó vợ Trần Thiện Thanh đang ở cữ, gia cảnh túng thiếu nên ông đã bán lại bài này cho nhạc sĩ Mạnh Phát kèm điều kiện Mạnh Phát được sửa tùy ý. Cũng trong chương trình này, bà Trần Thị Liên (vợ đầu của Trần Thiện Thanh) cho biết nhạc sĩ Trần Thiện Thanh là tác giả của bài Qua xóm nhỏ.