Tiếng Cơ Ho

Có ít nhất 12 nhóm phương ngữ tiếng Cơ Ho: Chil (Cil, Til); Kalop (Tulop); Kơyon (Kodu, Co-Don); Làc (Làt, Lach); Mà (Mạ, Maa); Nồp (Nop, Xre Nop, Noup); Pru; Ryông Tô (Riồng, Rion); Sop, Sre (Chau Sơre, Xrê); Talà (To La); Tring (Trinh). Dù tiếng Mạ là một nhóm phương ngữ tiếng Cơ Ho, người Mạ tự coi mình là một dân tộc riêng.^[2][3]

Dữ liệu bên dưới lấy từ H. Olsen (2015).^[2]

Phụ âm

Phụ âm đầu

• Âm /r/ thường là âm rung [r] nhưng cũng thường trở thành âm vỗ [ɾ] khi nằm trong cụm phụ âm.

Phụ âm cuối

• Trước /c/ và /ɲ/, có một âm lướt sau nguyên âm [Vʲ], nên /pwac/ ‘thịt’ phiên âm chính xác là [pwaʲc] và /ʔaɲ/ ‘tôi (đại từ ngôn thứ nhất số ít)’ là [ʔaʲɲ].

Nguyên âm

• Nguyên âm phân biệt về độ dài.

Ghép từ

Ghép từ là một cách thường dùng để tạo từ mới trong tiếng Cơ Ho. Vài ví dụ:

• muh mat ‘mặt’

< muh [muh] ‘mũi’ + mat [mat] ‘mắt’

• phe mbar ‘gạo nếp

< phe [phɛ] ‘gạo’ + mbar [mbar] ‘dính’

• oui ao ‘quần áo’

< oui [ʔoːj] ‘mền, chăn’ + ao [ʔaːw] ‘áo’

Thêm phụ tố

Một trong những tiền tố thường dùng nhất trong tiếng Cơ Ho là tiền tố gây khiến tön- [tən-]. Nếu từ được gắn tiền tố bắt đầu bằng âm mũi thì "luật tránh cụm phụ âm mũi" được áp dụng.

• Olsen, Neil H. (2014). A descriptive grammar of Koho-Sre: a Mon-Khmer language (Luận văn). University of Utah.