Xylen
Xylen là tên gọi một nhóm 3 dẫn xuất của benzen là 3 đồng phân octo-, meta-, và para- của đimêtyl benzen. Các đồng phân o-, m- và p- được đặc trưng bởi vị trí các nguyên tử cacbon (của vòng benzen) mà 2 nhóm metyl đính vào. Các đồng phân o, m và p có tên thay thế lần lượt là 1,2-đimêtylbenzen, 1,3-đimêtylbenzen và 1,4-đimêtylbenzen. Các xylen có đồng phân là êtylbenzen
| Các đồng phân của xylen | ||||
|---|---|---|---|---|
| Tổng quan | ||||
| Tên thông thường | Xylen | o-Xylen | m-Xylen | p-Xylen |
| Tên thay thế | Đimêtylbenzens | 1,2-Đimêtylbenzen | 1,3-Đimêtylbenzen | 1,4-Đimêtylbenzen |
| Tên khác | Xylol | o-Xylol; Octoxylen | m-Xylol; Metaxylen | p-Xylol; Paraxylen |
| Công thức hóa học | C8H10 | |||
| SMILES | Cc1c(C)cccc1 | Cc1cc(C)ccc1 | Cc1ccc(C)cc1 | |
| Phân tử gam | 106,16 g/mol | |||
| Bề ngoài | chất lỏng không màu | |||
| số CAS | [1330-20-7] | [95-47-6] | [108-38-3] | [106-42-3] |
| Thuộc tính | ||||
| Tỷ trọng và pha | 0,864 g/mL, lỏng | 0,88 g/mL, lỏng | 0,86 g/mL, lỏng | 0,86 g/mL, lỏng |
| Độ hoà tan trong nước | không hoà tan | |||
| Hoà tan trong các dung môi không phân cực như các hyđrocacbon thơm | ||||
| Nhiệt độ nóng chảy | -47,4 °C (226 K) | −25 °C (248 K) | −48 °C (225 K) | 13 °C (286 K) |
| Nhiệt độsôi | 138,5 °C (412 K) | 144 °C (417 K) | 139 °C (412 K) | 138 °C (411 K) |
| Độ nhớt | 0,812 cP ở 2000 °C | 0,62 cP ở 2000 °C | 0,34 cP ở 3000 °C | |
| Nguy hiểm | ||||
| MSDS | Xylen Lưu trữ 2009-02-03 tại Wayback Machine | o-Xylen Lưu trữ 2009-02-02 tại Wayback Machine | m-Xylen Lưu trữ 2009-02-03 tại Wayback Machine | p-Xylen Lưu trữ 2009-02-02 tại Wayback Machine |
| Phân loại của EU | Gây hại (Xn) | |||
| Điểm bốc cháy | 24 °C | 17 °C | 25 °C | 25 °C |
| Nguy hiểm và an toàn | R10, R20/21, R38: S2, S25 | |||
| Số RTECS | ZE2450000 | ZE2275000 | ZE2625000 | |
| Dữ liệu bổ sung | ||||
| Cấu trúc và tính chất | n, εr, v.v.. | |||
| Tính chất nhiệt động | Pha Rắn, lỏng, khí | |||
| Phổ | UV, IR, NMR, MS | |||
| Hóa chất liên quan | ||||
| Các hyđrocacbon thơm liên quan | toluen, mesitylen, benzen, etylbenzen | |||
| Hợp chất liên quan | xylenol - các dạng của phenol | |||
| Ngoại trừ có thông báo khác, các dữ liệu được lấy ở 25°C, 100 kPa Thông tin về sự phủ nhận và tham chiếu | ||||
Tính chất
| NFPA 704 "Biểu đồ cháy" |
|---|
Độc tính
- Gây ô nhiễm môi trường.
- Tiếp xúc nhiều qua đường hô hấp có thể gây buồn ngủ, suy hô hấp và ngộ độc.
- Tiếp xúc thời gian dài có thể gây ung thư.
Điều chế
Xylen có thể được tách trực tiếp từ dầu thôNgoài ra, có thể sản xuất thông qua methyl hoá benzen hoặc toluene
C6H6 + H3C-OH -> C6H5CH3 + H2O
C6H5CH3 + H3C-OH -> C6H4(CH3)2 + H2O
Trong phản ứng này, cần có xúc tác axit đặc.
Khoảng 40-65% sản phẩm là m-xylen, có thể có đến 20% mỗi sản phẩm là o-xylen hoặc p-xylene, thậm chí là ethylbenzene.
Ứng dụng
o-xylen được dùng để điều chế anhydrit phtalic, thứ được dùng để sản xuất thuốc nhuộm triphenylmethan.m-xylen được dùng để sản xuất 3-aminophenol, cũng để sản xuất thuốc nhuộm triphenylmethan, chủ yếu là màu tím và xanhp-xylen được dùng để sản xuất axit terephtalic, vốn được dùng để sản xuất nhựa PETE.