De stimmhafti dentali Frikativ isch en Konsonant vo dr mänschliche Sprooch, wo relativ sälte isch. S Zeiche im IPA defür isch [ð]. Des Zeiche cha au für en dentale Approximant stoo, wyl uss keinere Sprooch e Ùnterscheidig zwüsche eme dentale Frikativ ùn dentale Approximant bekannt isch. Wänn des aber gnau zeigt werde muess, no cha de Approximant als [ð̞] transkribiert werde.
Ùnter de kontinentaleuropäische Sproche chùnt de Luut hüt sälte vor, als Phonem z. B. im Albanische ùn Griechische. Im Dütsche sin di dentale Frikativ durch di hochdütschi Luutverschiebig scho im Althochdütsche verschwùnde. In einzelne dütsche Dialäkt sin aber wiider neui dentali Frikativ entstande, z. B. im Pfälzisch, wo dr stimmhaft dental Frikativ in einzelne Ortschafte im Biet vùm r-Rhotazismus (Bruura - [bruːrɐ] für ‚Brueder‘), bzw. l-Lambdazismus (Bruula - [bruːlɐ]) vorchùnt: [bruːðɐ][1]. S git au ei alemannische Dialäkt, wo e stimmhafte dentale Frikativ als Phonem vorchùnt: im Dialäkt vom badische Loffenau. Au do erschynt dr dental Frikativ für ahd. d < urgerm. þ: [boðə] ‚Bode‘[2].
Artikulation
Es isch en Frikativ; es wird e Engi im Muul bildet, wo de Lùftstrom duredrùggt wird.
De Artikulationsort isch dental; d Zùngespitz bildet mit de Zään e Engi.
D Phonation isch stimmhaft; derwyylscht er produziert wird, vibriere d Stimmbänder.
Bi de Spalte wo grau sin, goot mer devo uss, dass si nit artikuliert werde chönne; wysi Spalte, ùn Zeiche, wo nit verlinkt sin, hen kei offiziels IPA-Zeiche un/oder sin uss keinere Sprooch bekannt.
