Obfige

D Mooswälder in dr Fryybeger Bùchd ùn doodermid au dr Mooswald z Obfige sin FFH- ùn Voogelschùzbiet im Rame vùm Natura 2000-Nezwäärch.^[1]

Im Landwasergraabe chùnd di sälde Chräbsaard Austropotamobius pallipes (dydsch Dohlenkrebs) voor.^[2]

Ane 2021 sin im Fryybeger Schdadwald bim Obfiger Bagersee zem èèrschde Mool syd iiber 100 Joor wider Wildchaze noogwiise woore.^[3]

In dr nase Made, wù s gee hed zwisch em Doorf un em Mooswald, vor allem in Made mid Binsge (Bflanzegselschafd Juncetum acutiflori), hed dr Erich Oberdorfer ane 1936 s Voorchùù vu Anagallis tenella (dydsch Zarter Gauchheil) bschriibe.^[4] No Endwäserigsmaasnaame ùn em chalde Winder 1955/56 hed dr Georg Philippi A. tenella schbeeder nùme no in dr Zwäärgbinsgegselschafde in dr Grääbe chene noowyyse.^[5] Milderwyyli gilded d Bflanze as verschole,^[6] si isch z Dydschland vùm Uusschdäärbe bedrood.

Verschiideni Baim z Obfige sin as Naduurdänggmool uusgwiise:

• Sùmerlinde, am Roodhuus, ID83110000060 (1 Sommerlinde), syd 15.08.1964
• Winderlinde, Frybeger Schdroos, bim Neichauf, ID 83110000058 (1 Winderlinde), syd 15.08.1964
• Winderlinde, bim groose Bagersee, hinder dr Audoobaan, ID 83110000061 (1 Winterlinde), syd 15.04.1964
• Zwoo Winderlinde, Sandichlaus, ID 83110000059 (2 Winterlinden), syd 15.08.1964
• Kanaadischi Bable, Sandichlaus, ID 83110000148 (1 Kanadische Pappel), syd 05.11.2021

• 
  dr groos Bagersee
• 
  dr chlai Bagersee
• 
  Landwasergraabe
• 
  Naduurdänggmool 2 Winderlinde, Sandichlaus
• 
  Naduurdänggmool Kanaadischi Bable, Sandichlaus

Uur- ùn Friegschiichd

Ùf em Baan vù Obfige sin Schäärbe ùn Siidligsräschd vù verschiidene uur- ùn friezydlige Kulduure gfùnde woore:

• Bandkeramiger (5600–4800 v. Chr.)
• Rössener Kuldur (4500–4300 v. Chr.)
• Michelsberger Kuldur (4400–3500 v. Chr.)
• Glockebächerkuldur (2600–2200 v. Chr.)
• Bronzezyt (2000–1250 v. Chr.)
• Urnefälderkultur (1250–800 v. Chr.)

Gschiichd vù Obfige

D Oordsnäme, wù mid –inge ùfhèère ghèère zöe dr eldeschde alemanische Siedligsschichd zyder em 5. Jh. E Graab vùn eme alamanische Chrieger us dr zwaide Helfdi vùm 5. Jh., wù ane 1990/91 im Gwaan Chazeschdaig gfùnde wooren isch ùn waarschyyns e Dail vùm e greesere Greeberfäld isch, zaigd di lang Bsiedligsgschiichd.

Zem èèrschde Mool gnänd wooren isch Obfige in ere Uurkùnd vù ane 1005, wù s no zwai Abschrifde us em 14. ùn em 15. Joorhùnderd gid. Dr Cheenig Heinrich II hed dèrdemool e Göed z „Ophinga“ an s Doomschdif Baasel iberdraid.

Um 1100 wird zem èèrschde Mool s eedelfrèi Gschläächd vù dr Hèère vù Obfige gnänd: in ere Uurkùnd fir s Chlooschder Allerheilige z Schafuuse wird e Chrafth de Upphingen gnänd. Ane 1152 gid e Kuno de Opfingen em Chlooschder St. Peter e Göed z Bickesohl, doderbyy wird er de domo ducis gnänd, d. h. är isch e Minischtriale vù dr Zääriger. In däm Joor wird au e Bùùrg gnänd, wù d Hèère vù Obfige drùf woone. Dr ledschd us em Gschläächd vù dr Hèère vù Obfige isch dr Nicolaus von Opfingen, wù 1337 e Jooresgült vù Gieder im Obfiger Baan verchaufd. D Bùùrg vù dr Hèère vù Obfige isch waarschyyns im Gwaan Biirgele zwische Obfige ùn Sandichlaus glääge.

Wù d Zääriger ane 1218 uusgschdoorbe sin, isch iire Èèrb an d Groofe vù Urach ùn d Groofe vù Kyburg chùù. Obfige isch zäme mid Fryybeg ùn em Bryysgau an dr Groof Egino IV. vù Urach gange. Däm syy Sùùn isch derno as Egino I. dr èèrschd Groof vù Fryybeg woore. Wel s almee Schdryd gee hed ùm d Finanze, hed sich d Fryybeger Bùùrgerschafd ane 1368 fir 20.000 March Silber vù dr Groofe vù Fryybeg losgchaufd ùn sich ùnder dr Schùz vùm Huus Habsburg gschdeld. As Endschäädigùng fir d Groofe hed d Schdad d Hèèrschafd Badewyyler gchaufd. Obfige hed ab doo mid Schalsched, Wolfewyyler, Lyderschbärg, Diengen ùn Mänge zöe dr Ùndere Vogdèie vù dr Hèèrschafd Baadewyyler ghèèrd.

Im Lauf vùm 14. ùn 15. Jh. isch d Hèèrschafd Badewyyler e baarmol verbfänded woore, wel d Groofe vù Fryybeg in finanziälli Schwiirigkaide chùù sin. Ane 1444 hed dr Johann, dr ledschd Groof vù Fryybeg, syyni Hèèrschafd Badewyyler an d Siin vù syym Näfe, em Maarggroof Wilhelm vù Hachberg-Suusebärg vermachd, dr Rudolf ùn dr Hugo.

Noch em Dood vùm Philipp vù Hachbärg-Suusebärg 1503 isch d Hèèrschafd Badewyyler, ùn doodermid au Obfige, an Maarggroofe vù Baade chùù. Ane 1535 isch d Maarggroofschafd Baade ùfdaild wooren in di boode Linie Baade-Baade ùn Baade-Durlach. D Hèèrschafd Baadewyyler hed zöe Baade-Durlach ghèèrd. Ane 1771 sin di baide Linie wider verainigd woore.

D Maarggroofschafd Baade isch ane 1803 zùm Khuurfiirschdedùùm ghoobe woore, us dr Ùndere Vogdèie isch s Schdaabsamd Wolfewyyler in dr Landvogdèi Suusebärg im Landesdail Baadischi Maarggroofschafd woore. Wù ane 1806 dr ganz Bryysgau mid Fryybeg baadisch woore isch, isch s Schdaabsamd Wolfewyyler im Beziirk Fryybeg ùfgange un ab 1807 hed s zùm Ooberamd Fryybeg in dr Brovinz vùm Ooberryy ghèèrd.

Im Lauf vù dr negschde 170 Joor isch d Verwaldigsgliiderig vù Baade e baarmool gändered woore: Ab 1809 hed Obfige zùm 1. Landamd Fryybeg im Draisemchrais (ab 1832: Ooberyychrais) ghèèrd, 1819 sin s 1. ùn s 2. Landamd Fryybeg zùm Landamd Fryybeg verainigd woore, 1864 sin di bishäärige Chrais ufgleesd woore, Obfige hed jez zùm Beziirksamd Fryybeg im Chrais Fryybeg (ab 1939: Landchrais Fryybeg) ghèèrd.

Im Èèrschde Wäldchrieg isch ùf em Blanggebäärg zydwyys e Schyywäärferbatteri as Ùnderschdizig vù dr Lùfdabwèèr vù Fryybeg stationiert gsii. D Chilchegloge ùn d Bfyfe vù dr Oorgele sin yyzooge woore go s Metall drus z gine.

Am 1. Dezämber an 1971 isch Obfige in der Verwaldigsreform noch ere Volgsabschdimig zöe der Schdad Fryybeg yygmainded woore.

Sandichlaus lyd nèèrdlig vùm Haubddoorf ùn isch s èèrschd Mool ane 1328 as ze Ste. Niclawese gnänd. Bis zöe dr Reformation hed Sandichlaus e aigeni Kabäle ghaa, wù em hl. St. Nikolaus gwèid ùn ab 1360 e aigeni Filale vù dr Bfaarèi Wyberdschilch gsii isch. Syd dr Reformation isch si schyyns nimi bruuchd woore ùn schliesli ane 1768 abgrise woore. Ane 1986 isch z Sandichlaus wider e kadoolischi Kabäle böue woore, d St. Bartholomä-Kapelle. Di ald St. Bartholomä-Kabäle, wù in dr Bardlimees gschdanden isch, isch im Joor 1454 s ledschd Mool gnänd woore.

Z Sandichlaus gid s e chlai Wèierschlos, s Baad, wù im 14. Jh böue woore isch. Vilichd hed di Fryybeger Familie Geben des Schlesli böue loo, ùf ali Fäl sin si ùm 1340 z Sandichlaus gnänd ùn iir Wabe hangd iber ere Diire vùm Baad. Im Lauf vù dr Zyd hed des Schlesli vilmool dr Bsizer gwägsled, vor 1399 isch s an dr Rudolf von Statz gange, schbeeder an d Hèère von Keppenbach, 1432 an dr Hermann von Lichtenfels, 1461 isch dr Hans von Bolsenheim Bsizer vùm Sandichlaus Wèierschlos. Ane 1554 isch s Èèrblääche vù dr Maarggroofe vù Bade-Durlach. S Lääche chùnd 1588 an dr Hans Jakob Mosung von Schafftolsheim vù Schdroosbeg, 1640 an dr Johann Dietrich von Zillenhardt. Ane 1655 hed dr Jakob Nessel, wù e Doochder vùm Zillenhardt ghyroode ghaa hed, s Schlesli vùm Maarggroof gchaufd. 1659 isch s an Baron Händel von Breitenbruck verchaufd woore, 1663 an dr Baron Wolfgang von Hohenfeld, schbeeder an dr Chaarlsröejer Foorschdmaischder Ernst Friedrich von Rüppur. 1735 schliesli hed s dr Maarggroof noch em Dood vùm Rüppur wider gchaufd ùn verschdaigere loo. D Gmai Obfige hed s derno ùfgchaufd ùn ane 1754 wider verchaufd. Hide isch s in Privatbsiz. S Gäld, wù d Gmai us em Verchauf yygnùù hed, isch in eme bsùndere Kapitalfond aaglaid woore, in dr Schleslirächnig. Des isch langi Zyd (bis ane 1818) e sälbschdändige Kreditfond fir Obfige gsii, wù Obfiger Bùùrger hän chene ne Kredit iberchùù. Au d Gmai hed sich doo chene Gäld leene, z. B. fir dr Böu vù dr nèie Chilche ane 1778 oder vùm nèie Schöel- ùn Roodhuus 1788–1795.

Noch ere lokale Saag sol s au emol Hyyser gee haa zwische Obfige ùn Sandichlaus, wù im Dryysgjèèrige Chrieg niiderbränd woore sèie.

Wyberdschilch isch s èèrschd Mool in ere pääbschdlige Uurkùnd us em Joor 1136 as Wipreskircha gnänd. Dèrdemol isch s aigeschdändigi Bfaarèi gsii, wù au zöeschdändig gsii isch fir Obfige ùn Sandichlaus. Zöe dr Bfaarèi Wyberdschilch hän die Filiale ghèèrd: St. Magarete z Walderschhoofe, St. Wolfgang z Harthuuse (e Wieschdig bi Märdige), St. Batholomäus (hid gid s no e Gwaan zwische Obfige ùn Sandichlaus, wù Bardlimees haisd) ún St. Katharina (waarschyns do wù di hidig Obfiger Chilche schdood).

Dr Bischof Rudolf von Konstanz hed d Bfaarèi Wyberdschilch ane 1276 em Chlooschder Schùdere gschänggd. 50 Joor schbeeder hed dr Groof Graf Konrad vù Fryybeg em Chlooschder dr ganz Baan gschänggd. Wyberdschilch isch zöen eme Priorat vù dr Benediktiner vùm Chlooschder Schùdere woore.

1802 isch s Chlooschder Schùdere mid alne Bsizige an dr Ercole III. d’Este, dr Herzog vù Modena, gfale, 1803 an d Johanniter, 1806 schliesli an dr Groosherzoog vù Baade. Doodermid isch s Chlooschder ùfghoobe woore.

Wyberdschilch hed syyni Bedydig derno schnäl verloore. Im Joor 1816 sin nùme no d Chilche, s Schlos ùn drèi Heef mid 18 Bewooner gschdande. Wù d Chilche abbroche wooren isch, isch us dääne Schdai di nèi Chilche z Walderschhoofe böue woore. 1822 isch s Schlos abgrise woore. 1885 isch vùm eemoolige Doorf nùme no ai Hoof gschdande, dr Chlooschderhoof (dt. Wipperskircher Hof), wù hid no schdood an dr Schdroos zwische Walderschhoofe ùn Määrdige. Dr Bsizer vù däm Hoof haisd im Obfiger Dialägd dr Wyberds.

1891 hän d Gmaine Obfige, Walderschhoofe ùn Määrdige dr Baan vù Wyberdschilch ùnderenander ùfdaild, dr Chlooschderhoof isch zöe Obfige chùù, wel d Yywooner vùn em evangeelisch gsii sin ùn sich eender zöe Obfige zöeghèèrig gfield ghaa hän. E Woobe, wù in d Fassad vùm Chlooschderhoof yygloo isch, draid d Inschrifd Abt Franziskus, der erste seines Namens verwaltete treu dieses Gebäude; 1733.

Syd dr Midi vùm 20. Joorhùnderd sin z Wyberdschilch nèii Uussiidlerheef böue woore.

In der groose Uuswanderigswäle im 18. ùn im 19. Joorhùnderd sin au vyyl Obfiger fùùrd gange, v. a. vù 1833 – 1854 hän vyyl Familie iir Glig z Amerika gsöechd. Schbeeder sin vyyl Lyd ùf Fryybeg zooge. Ane 1939 hed Bevelgerigszaal e Diefschdand vù 870 ghaa (1852: 1311). Noch em 2. Wäldchrieg isch d Yywoonerzaal wider langsaam aagschdiige, wel Flichdling ùn Verdriibeni zöezooge sin. Syder as Obfige zöe der Schdad Fryybeg yygmainded wooren isch, hed sich d Yywoohnerzaal mee wie verdrèifachd.

Dr Ordschafdsrood vù Obfige hed 14 Siz. D Verdailig vù dr Siz bi dr Ordschafdsroodswaale syter 1994 zaigd die Tabäle:

Bis zöe dr Yyfierig vù dr nèie baadische Gmainoornig ane 1831 isch s hegschd Gmaiamd z Obfige dr Voogd gsii, derno isch er abgleesd woore dùr dr Bùùrgermaischder. Zyder as Obfige zöe dr Schdad Fryybeg yygmainded isch, hed Obfige ne Ortsvorsteher. Im Obfiger Dialägd said mer zem Ortsvorsteher au hid alno „Bùùrgemaischder“.Vor em Dryysgjèèrige Chrieg sin d Näme vù dr Obfige Veegd nùme lùgehafd iberliifered.

Dr Woobe vù Obfige zaigd

In gschbaldenem Schild voorne in Rood e mid drèi schwaarze Schbaare belaide gùldine Bfool, hinde in Gold iber eme roode Schdäärn e schwaarz Höefyyse.

Dää Woobe hed d Gmai Obfige noch em Zweede Wäldchrieg iberchùù. Dr guldi Bfool mid dr schwaarze Schbaare maand an dr Woobe vù Baade-Durlach, s Höefyyse ùn dr Schdäärn schdame vùm Obfiger Gmaisiigel us em 18. Joorhùnderd.

Chilchlig hed Obfige uurschbringli zöe dr Propstei Wyberdschilch ghèèrd, e aigeni Chilche hed Obfige zèèrschd ane 1525 griegd. Wù dr Maarchgroof Karl II. vù Baade zem evanggeelische Glaube iiberdräde isch, sin Obfige ùn Sandichlaus ane 1555 evanggeelisch woore, Wyberdschilch isch kadoolisch bliibe.

Di hidig evanggeelisch Chilche isch ane 1778 böud woore. D Chilcheoorgle schdamd vùm Georg Marcus Stein (1738-1794), eme Oorgleböuer vù Durlach us dr Silbermann-Schöel.

Derwyylschd Obfige in dr Midi vùm 20. Joorhùnderd no zöe zu 98% evangeelisch gsii isch, isch dr Aadail vù dr Kadolige nooch em Zwaide Waäldchrieg ùn vor alem syd dr Yygmaindig zöe Fryybeg al mee aagschdiige. Zem Byyschbel sin ane 1976 nùme no 63 % vu dr Obfiger evanggeelisch gsii, 31 % kadoolisch. Wäge däm isch derno ane 1985 di kadoolisch Chilche St. Nikolaus böue woore un 1986 di kadoolisch Kabäl St. Bartholomäus z Sandichlaus.

Im Joor 2004 sin 37,4 % vù dr Yywooner evanggeelisch gsii ùn 38,3 % kadoolisch.

Di evanggeelische Bfaarer syd dr Reformation

Di evanggeelisch Gmai z Obfige bilded hid mid Walschderschoofe ùn Dienge zäme di Evangelische Pfarrgemeinde Tuniberg.

D Kadolige ghèère zäme mid Dienge, Mùnzige, Walschderschoofe un Mänge zöe dr Seelsorgeeinheit Tuniberg. Vù 2004 bìs 2014 isch dr Siegfried Flaig Bfaarer am Dunibärg gsii, syterhär isch s dr Andreas Mair.

• 
  di kadoolisch Chilche
• 
  Inenaasiichd vù dr kadoolische Chilche
• 
  Friidhoof
• 
  Friidhoof
• 
  Kabäl z Sandichlaus
• 
  Inenaasiichd vù dr Sandichlauser Kabäl

Bis in d 1970er Joor isch Obfige schdaarg bräägd gsii vù dr Landwiirschafd. Uurschbringli hän gmischdi Bedriib voorghèèrschd mid Rääbe, Vii- ùn Milchwiirdschafd, mid Made ùn Waide, Obsd (Ebfel, Biire, Chriese, Zwädschge, Bfluume, Bfiirschig, Hansisdriibeli), Agerfälder mid Frùùchd (Waise, Roge, Gäärschde, Haaber), Wälschchoorn, Chrud, Flags, Hambf, Röebe. Syd dr Midi vùm 20. Joorhùnderd hed s au z Obfige e groosi Ùmstrukturierig in dr Landwiirschafd gee. In dr 60er Joor isch Obfige ais vù dr Mùschderdèèrfer vù dr baade-wiirdebäärgische Dorfsanierig gsii^[7]

Im Joor 1957 hed dr doomoolig Chrais Fryybeg z Obfige ne Versöechsgaarde fir Obsdböu yygriichded, hide wiird er vùm Landchrais Bryysgau-Hoochschwaarzwald bedriibe.

In dr Rääbfluurberainigùnge sin groosi Beede aaglaid woore. S ald Landschafdsbild mid dr Chinzge isch zem groose Dail verloore gange, doodermid au viil Fluurnäme. Hid läbd nùme no ne chlaine Dail vù dr Obfiger vùm Buure. In dr Haubdsach hed s Rääbe, derzöe Schbaarglefälder ùn wie iiberaal in dr Ooberryyeebeni groosi Wälschchornägere. Syd Ändi vù dr 1990er Joor gid s z Obfige kai Viihaldig mee.

Viil Obfiger schafe hid as Beröefspändler in dr Schdad Fryybeg

Dr Gwäärbverain Obfige (Gewerbeverein Opfingen e. V.) isch am 13 Augschde 1959 in dr „Blöeme“ grinded woore, as Oordsverband im Oberrheinischen Gewerbeverband. Ab 1980 isch dr Verain nimi aktiv gsii, aber ane 1985 isch er nèi grinded woore as Obfiger Oordsverband im Bund der Selbständigen. Hide (Schdand: 2009) hed dr Verain 59 Midgliider ùn veraaschdalded al Joor d „Tuniberger Jobbörse“ zäme mid dr Schöel^[8].

Gaschdronomyy

Regional bekand isch Obfige dùr dr Schbaargleaaböu woore, vor alem dùr s Gaschdhuus „Tanne“, wù noch ere Obfiger Saag scho dr Napoleon sol ibernaachded haa. E reegelmääsige Gaschd in dr Schbaarglezyd in dr „Tanne“ isch langi Zyd dr eemoolig dydsch Bùndesbresidänd Walter Scheel gsii, wù syder ane 2009 z Chrozige woond.

• „Blume“, d Blöeme, hid „Das Blümchen“
• „Tanne“, d Dane (syd 2015 zöe)
• „Löwen“ dr Leewe (syd 2018 zöe)
• „La Vita è Bella“, friejer „Patriot“ bzw. „Bistro am Brunnen“
• „Café Gugel“, s Gùùgels
• Sportheim, s Glubhaim, hid „Pizzeria Anpfiff“, friejer „Bei Giovanni“
• „Walters's Hofcafé“ s Walders
• d Griesdaal-Schdrausi

Derzöe gid syder e baar Joor e Hotel, s „Hotel Blume“.

• 
  d Blöeme
• 
  d Dane
• 
  dr Leewe
• 
  dr Patriot (2009), hid „La Vita è Bella“
• 
  d Griesdaal-Schdrausi

Di èèrschd Schöel isch z Obfige ane 1690 böue woore. Wel die z chlai woore isch, isch zwische 1788 ùn 1795 e nèi Schöelhuus böue woore, s hidig Roodhuus. Wel aber au doo schliesli kai Blaz me gsii isch, isch ane 1963 e aige Schöelhuus böue woore, wù nääbe dr Obfiger Grùndschöel au d Haubschöel fir d Fyybeger Schdaddail am Dunibäärg din gsii isch. Ab 2008 hed mer e baar Joor lang s Kunzäpt vùn ere Wäärchrealschöel versöechd, syd em Sùmer 2019 isch d Obfiger Schöel nùme no ne Grùndschöel. D Haupt- un Realschieler ùn d Gimnasiaschte pändle ùf Fryybeg.

Dialägd

löeg au: Obfiger Wèèrderböech, Woordschazsamlig vùm Obfiger Dialägd, Ludlèèr vùm Obfiger Dialäkt, Obfiger Bflanzenäme, Obfiger Diernäme, Wenker-Säz

Dr Dialägd vù Obfige (Obfigerdydsch) ghèèrd zöe dr Dialägd vùm Ùndere Marggreeflerland, ùn doodermid zöe dr siidalemanische Dialägd (Hoochalemanisch). S Haubdchänzaiche isch d K-Verschiebig im Aalud (Chind Kind, Chobf Kopf, Chrod Kröte, nèèrdliger said mer Kind, Kobf, Grod). Die Kind/Chind-Linie lyd doo ùnggfäär ùf dr alde Gränze zwische dr Ùndere Vogdèie ùn em Bryysgau, wù zöe Voordereeschdryych ghèèrd hed. Dienge, Obfige mid Sandichlaus, Wolfewyyler mid Lyderschbärg, Mänge ùn Oberrimschige liige im Siide vù dääre Gränze, Mùnzige, Ùnderrimschige, Märdige, Walderschhoofe ùn Sand Jèèrge im Noorde. Die Kind/Chind-Gränze isch aini vù dr wichdigschde Gränze zwischen em Siidalemannisch ùn em Oberryy-Alemanisch. Im Bryysgau hed s e baar Gränze, wù soonigi Ùnderschiid zwische dääne Dialägdraim margiere. In dr maischde Fäl hed s z Obfige di siidlige Foorme.

Au Wèèrder wie mälche, Wäärchdig zaige die Verschiebig, nid dergeege Biirge oder schdaarg (siidliger: Birche, starch).

E wiichdige Ùnderschiid zöe andere siidalemanische Dialäkt, vor alem in dr Schwyz, isch, as im Obfigerdydsch wie im Oberryyalemanisch ùn im Schweebisch ali Konsonate gschwèchd sin zöe aifache, schdimloose Lenes: Boschd, schwime (Post, schwimmen) (siidlig: Poscht, schwimme).

Abgränzig zöe nèèrdligere Dialäkt im Bryysgau

• S /b/ wird in Wèèrder wie schryybe (schreiben), fäärbe (färben) nid zöe /w/ ùfgwaigd (nèèrdlig: schriiwe, färwe).
• D Langvokal in lyychd (leicht) ùn Buuch (Bauch) wääre nid gchiirzd (nèèrdlig: lychd, Büch).
• Nooch palatale Vokal ùn Konsonate wird /x/ as ach-Lud [x] gsaid (nèèrdlig: ich-Lud [ç]).
• Mhd. ou wird nid palatalisiert: Frau, Baum (nèèrdlig: Fraü, Baüm).
• Dr Vokal wiird deend in Wèèrder wie Schdaal (Stall) oder Schmiid (Schmied) (nèèrdlig: Schdal, Schmid, mid chùùrze Vokal).
• Dr Imperativ zöem Verb syy (sein) isch Bii! oder Bisch! (nèèrdlig: Sèi!).
• Uusfal vùm intervokalische -h- in ziehen: zie (nèèrdlig: ziege).
• D Ändig -e isch erhalde bi dr Bildig vù wyyblige Haubdwèèrder wie Chryyde (Kreide), Wùlge (Wolke) (nèèrdlig: Gryyd, Wolg).
• Infinitiv- ùn Partizipfoorme vù kommen, nehmen: chùù/chùù, nee/gnùù (nèèrdlig: kùme/kùme, näme/gnùme)
• Bildig vù wyyblige Haubdwèèrder ùf nhd -ung mid -ig: Zydig (Zeitung), Räächnig (Rechnung) (nèèrdlig: Zydùng, Rächnùng).
• Byyschbel us em Woordschaz: Halm (Axtstiel), iiberchùù (bekommen), loose (zuhören), gine ((Kirschen) ernten), naime (irgendwo), Zaine (zweihenkliger Korb), Roge (Roggen), Schelfede (Kartoffelschale), (nèèrdlig: Helm, bikùme, horche, bräche, rabmache, amenord, Korb, Korn, Schelzige)

Abgränzig zöe siidligere Dialäkt im (oobere) Maarggreeflerland

• Endrùndig vù mhd. ö, ü, iu, oe, öu: Lècher (Löcher), Figs (Füchse), bees (böse), Hyyser (Häuser), Hai (Heu) (siidlig: Löcher, Fügs, böös, Hüüser, Höu)
• Nid verschoobe k in drùge (trock4en), Wùlge (Wolke), Biirge (Birke), schdaarg (stark) (siidlig: drùche, Wùlche, Biirche, schdaarch)
• Pluralfoorme vù Verbe mid aire Foorm: mir singe (wir singen), ir singe (ihr singt), si singe (sie singen) (siidlig: mir singe, ir singet, si singe)
• Mhd. barc kastriertes männliches Schwein ooni Ùmlud: Baarg (siidlig: Bäärg)
• Byyschbel us em Woordschaz: Bybelichees (Quark), syyfere (Geiztriebe entfernen) (siidlig: Ziiger, uusbrockle)

Abgränzig zöe eschdligere Dialäkt im Schwaarzwald

• Mhd. ë erschyynd z Obfige as iiberùfig ä [æ] im Geegesaz zem eschdliger ùfige è [ɛ]: Gäld, Rääbe (Geld, Rebe) (eschdlig: Gèld, Rèèbe)
• Mhd. û wird z Obfige zentralisiert gsaid [ʉ] im Geegesaz zöe dr gschlosene Uusschbrooch wyder eschdlig [u].
• Mhd. a wird verdùmbfd zöen eme velare a [ɑ] im Geegesaz zöe dr nid verdùmbfde Uusschbrooch im Schwaarzwald [a].
• Mhd. â ùn ô wääre mid eme gschlose oo gsaid [oː], wyder eschdlig mid eme ùfige òò [ɔː]: Oobe, Brood (Abend, Brot) (eschdlig: Òòbe, Bròòd)
• Im Obfigerdydsch isch s -n in Wèèrder wie Man, Zaan (Mann, Zahn) erhalde (eschdlig: Maa, Zaa)
• D Pluralfoorm zöe Chöe (Kuh) wird mid Diphthong bilded, eschdlig mid Triphthong: Chie (eschdlig: Chiei/Kiei)
• Byyschbel us em Woordschaz: Hochzyd, Chäler, schdege, Chrade, (Hochzeit, Keller, (Kartoffeln) stecken, Korb zum Kirschen ernten) (eschdlig: Hostig, Hochset/Hochzig, Chèèr/Kèèr, setze, Korb)

Abgränzig zöe weschdligere Dialäkt am Chaiserschdöel ùn im Elsis

• Mhd. û wird z Obfige zentralisiert gsaid [ʉ], weschdlig palatalisert [y]. Huus (Haus), Muus (Maus) (weschdlig: Hüüs, Müüs).
• Am weschdlige Chaiserschdöel ùn im Elsis said mer gee (gehen), schdee (stehen) us mhd. gên, stên, z Obfige said mer goo, schdoo us mhd. gân, stân
• Roli (Kater) (weschdlig: Roler)

Modäärni Ùmgangsschbrooch

Derwyylschd d Lyd, wù diräkt nooch em Zwaide Waädchrieg ùf Obfige zöezooge sin, au schbroochlig no integriert woore sin (d Chinder vùn ene hän schnäl aafange Obfigerdydsch schwäze)^[9], lèère d Chinder vù dr Lyd, wù syder dr 70er Joor zöezooge sin, im Reegelfal kai Obfigerdydsch me. Au d Chinder vù dr sùnschdige Obfiger Familie schwäze hid zmaischd kai Obfigerdydsch, sùndern wie iberhaubd dr Groosdail vù dr hidige Obfiger Bevelgerig d Fryybeger Ùmgangsschbrooch.

E arg ùffälige Ùnderschiid vù dr Obfiger Ùmgangsschbrooch zem Obfigerdydsch isch, as d k-Verschiebig nimi realisierd wird, d. h. hid saage di maischde Obfiger Ghind, globfe ùn nimi Chind, chlobfe.

Au di nèihoochdydsch Diphthongierig isch in dr modäärne Ùmgangsschbrooch wyder fùùrdgschride wie im eldere Dialäkt. Dooderbyy wird aber au in dr Ùmgangsschbrooch no ùnderschiide zwische mhd.î ùn ei, iu ùn öu, û ùn ou. Die Ùnderschaidig isch im regionaale Substandard derno wie in dr Standardschbrooch ùfghoobe:

D Fraue hän z Obfige bi Feschd ùn in d Chilche friejer (bis Aafangs 1950er Joor) d Maarggreefler Draachd draid (v. a. in dr Chilche) mid dr Maarggreefler Hèèrnerchabe ùn eme Fiirdöech, wù bi dr leedige Maidli wys gsii isch ùn bi dr ghyroodene Fraue schwaarz. Die Draachd isch au bi dr Hochzyd vù dr Brud draid woore, zem Dail au e schwaarz Chlaid mid eme wyse Schlèier. Wysi Hochzydschlaider sin èèrschd in dr zwoode Joorhùnderdhelfdi ùfchùù. E aigeni Manedraachd isch nid iberliifered, si hän e schwaarze Aazùùg draid.

Au bi dr Komfermazioon hän d Maidli bis in d 1960er Joor schwaarzi Chlaider draid, d Böebe schwaarzi Aaziig.

Wel Obfige friejer evangeelisch gsii isch, isch d Faasned - as e kadoolisch Feschd - z Obfige bis in d Midi vùm 20. Joorhùnderd nid gfyyrd woore. Derfiir isch d Holzschdaigerig, wù aljoor im Winder abghalde wird, friejer „d Obfiger Faasned“ gnänd woore. Wel syd dr 1950er Joor almee Kadolige ùf Obfige zöezooge sin ùn Bryych hidigsdaags au nimi eso schdräng no Konfessione verdaild sin, wird midlerwyyli au z Obfige d Faasned gfyyrd, scho syd dr 1960er Joor vùm Schboordverain ùn dr Landfraue, ane 1998 isch schliesli ne Faasnedszùmbfd grinded woore, d „Miilibachhägse“, wù an dr Faasned e Hämglùnggiùmzùùg mache, s Roodhuus schdiirme, e Narebaum ùfschdele ùn am Änd d Faasned verbräne, derzöe veraaschdalde si als e Hog am Vaderdaag.^[10] Im Joor 2009 isch e zwoodi Obfiger Faasnedzùmbfd grinded woore, d „Räbdèifel“.^[11]

Syd dr 1970er Joor sin an dr Faasned Chinder dùr s Doorf zooge ùn hän ùm Goobe ghaischd, zmaischd mid em Schbrùch:

Eine kleine Spende, für mich und meine Frau, für 99 Kinder und eine Holz-Wauwau, miau.

D Chinderschöel machd syd aafangs 1970er Joor e Ladäärneùmzùùg am Maardinsdaag (11. Novämber), d Chinder singe derzöe di gängige dydsche Lieder „Ich gehe mit meiner Laterne“ oder „Laterne, Laterne, Sonne, Mond und Sterne“.

S dradizionäl Zoobeäse am Hailigoobe isch friejer Schyyfeli, Härdebfelsalaad ùn Sùnewiirbelisalaad gsii. D Gschängg am Hailigoobe hed s Chrischdchind broochd.

Verain ùn Verbänd

• BUND Stadtteilgruppe Tuniberg e. V., grinded 1989
• Bürgerinitiative „Leben und Älterwerden in Opfingen“, grinded 2009
• Bürgerverein Opfingen e. V., dr Bùùrgerverain, grinded 2008
• Capella Nova, dr kadoolisch Koor, grinded 1996
• DRK-Ortsverein Opfingen e. V., s Rood Chryz, grinded 1952
• Evangelischer Kirchenchor Opfingen e. V., dr Chilchekoor, grinded 1941
• Fördergemeinschaft Kinder- & Jugendhaus Opfingen e. V., grinded 1993
• Förderkreis SV Opfingen e. V.
• Förder- und Freundeskreis der Tuniberg Grund- und Hauptschule Freiburg-Opfingen e. V.
• Förderverein der Kirchlichen Sozialstation Tuniberg e. V.
• Freiwillige Feuerwehr Opfingen e. V., d Fyyrwèèr, grinded 1868
• Gewerbeverein Opfingen e. V., grinded 1959
• Jugendkapelle Opfingen e. V.
• Kinder- und Jugendarbeit Tuniberg e. V., grinded 1998
• Krabbelgruppen e. V., d Chroobelgrube, grinded 2011
• Landfrauenverein Opfingen e. V., dr Landfraueverain, grinded 1971
• Männerchor Opfingen e. V., dr Gsangverain, grinded 1848 as Männergesangverein Opfingen e. V., ufgleesd Ändi 2019^[12]
• Mühlbachhexen Opfingen e. V., d Miilibachhägse, grinded 1998
• Musikverein Opfingen e. V., d Musig, grinded 1949 (syd 1921 as Fyyrwèèrkabäle in dr Frèiwilige Fyyrwèèr)
• Natur- und Tiererlebnishof Opfingen e. V. (grinded 2015)
• Opfinger Winzer eG, grinded 1952 as Winzergenossenschaft Opfingen eG
• Pfadfinder Opfingen (DPSG), d Bfaadfinder, grinded 1981
• Radclub Opfingen e. V., dr Raadglub, grinded 1980
• Rebdeifel Opfingen e. V., d Räbdèifel, grinded 2009
• Reitclub Opfingen-Wippertskirch e. V., dr Rydglub, grinded 2009, uurschbringli ane 1996 grinded as Reitclub Dachswangen e. V.
• Schäferhundeverein Opfingen e. V., dr Scheeferhùndverain, grinded 1982
• Sportverein Opfingen e. V., dr Schboordverain, grinded 1948
• St. Nikolaus-Verein e. V., dr Sandichlaus-Verain, grinded 1998
• Tauschring Opfingen, dr Duschring, grinded 2009
• Tennisclub Opfingen e. V., dr Tänisverain, grinded 1975
• Turnverein Opfingen e. V., dr Dùùrnverain, grinded 1994 (syd 1966 as Dùùrnabdailig im Schboordverain)
• Verein zur Erhaltung der historischen Bergkirche Opfingen, grinded 1985
• VdK-Ortsverband Tuniberg, Ortsverband Obfige grinded 1948
• Winzerkreis Opfingen e. V., grinded 1983

Reegelmääsigi Veraaschdaldige

• Holzschdaigerig
• Faasned
• Maiwege am 1. Mai dùr d Musig
• Musikerhog
• Sandichlaushog, syd 2001
• Schyybeschlaa, veraaschdalded vùm Roode Chryz, syd 2005
• Volksraadfaare, am 1. Mai, veraaschdalded vùm Raadclub, syd dr 1980er Joor
• Schbaargle- ùn Wyyfeschd, veraaschdalded vùm Landfraueverain ùn em Winzergrais, syd 1988
• Vaderdaagshog, veraaschdalded vù dr Miilibachhägse
• s Walders Hèrbschd- ùn Schyyrefeschd, syd 1998
• Wynäächdsmäärd bis 2007, syd 2009 Nigelausmäärd
• Ziiblechöechefeschd, veraaschdalded vùm Gsangverain, syd 1966
• Zwädschgefeschd

Friejeri:

• Bagerseefeschd (1970er - 2004), an dr Bfingschde, veraaschdalded vù dr Musig
• Doorfhog (1970er-1980er Joor)
• Maiwanderdaag am 1. Mai zem Attilafelse z Määrdige (1970er Joor)
• „Tanz in den Mai“, veraaschdalded vù dr SPD (bis 2001)

Museum

S Schdaufemer Bùbemuseeum isch ane 1993 z Obfige grinded woore ùn hed in dr èèrschde Joor d Samlig in dr Raiffyyseschdroos uusgschdeld ghaa. Schbeeder isch s ùf Fryybeg ùn ane 2010 ùf Schdaufe verlaid woore.

Böuwäärch

• Evangelischi Chilche (1778)
• Kadoolischi Chilche (1985)
• Roodhuus (1788–1795)
• s Baad z Sandichlaus (Wèierschlos, 14. Jh.)
• Chlooschderhoof z Wyberschilch

D Chardierig vù dr alde Buurehooffoorme hed in dr 1960er die Verdailig gee:^[13]

• Vier- ùn Dreisydheef: 26,0 %
• Hoogeheef: 26,0 %
• Hufeheef: 22,5 %
• Schdregheef: 10,8 %
• Queerdaildi Aidachheef: 9,5 %
• Zwooraieheef: 5,5 %

Naduurdänggmeeler

• Linde am Roodhuus (gsezd ane 1871: „Friedenslinde“)

Dr Schboordverain (SV Obfige) hed vù 2005 bis 2010 in dr Föesbal-Landesliga gschbiild.

Dr Raadglub hed vù 2001 bis 2009 d Opfinger Sonnenbergschleife veraaschdalded, e Raadräne, wù iber rùnd 140 km ùf eme 6,75 km lange Rùndkùùrs dùr dr Dùnibärg fierd. S Räne isch in dr Noowùgsklasse Dail vùm Badenpokal ùn isch glyychzydig d Chraismaischderschafd. 2009 isch d Sonnenbergschleife s ledschd Räne vùm Gonso-Cup Baden-Württemberg gsii^[14]. S hed verschiideni Räne mid verschiidene Lengine gee, je no Alder.

Siiger bi dr Mane in dr ledschde Joor (s Räne 2010 isch abgsaid woore)^[15]:

• 2009: Martin Lang
• 2008: Felix Andris
• 2007: René Weissinger
• 2006: Roland Golderer
• 2005: Christian Eminger (AUT)
• 2004: Ralf Bantel

Syder 2018 gid s am groose Bagersee e Crosslauf, wù dr Abschlùs vù dr Bryysgauer Crosslaufserie bilded. Gwäärderd wääre d Räne fir Fiirme, Mane, Fraue, Chinder ùn Jùùgedligi.

• 
  s ald Bfaarhuus (16. Jh.)
• 
  s nèi Bfaarhuus (1764)
• 
  Daafele am Bfaarhuus
• 
  Huus im Bùùrgwääg
• 
  Uussiichdsdùùrm (böue 2002)

• Désirée Bienz, Wyybrinzäsi Beraich Chaiserschdöel-Dunibärg 1995/96
• Baldo Blinkert, Sozioloog an dr Uniwersideed Fryybeg
• Johannes Christes, Aldfiloloog an dr Humboldt-Uniwersideed Berlin
• Andrea-Sibylle Ebinger, CEO vù dr hessnatur GmbH (2017 bis 2021)
• Daniela Evers (* 1971), Bolitikeri ùn Aawäldi
• Peter Fiedler (1940–2009), Theoloog an dr Pedagogische Hoochschöel Fryybeg
• Verena Haßler, Wyybrinzäsi Beraich Chaiserschdöel-Dunibärg 2023/24
• Martina Jepp (* 1971), Baadischi Wyycheenigi 1991/92
• Sonja Jepp, Wyybrinzäsi Beraich Chaiserschdöel-Dunibärg 1997/98
• Sarah Kappeler, Baadischi Wyybrinzäsi 2010/2011
• Dorothea Liebermann-Meffert (1930–2020), Chirurgi
• Geraldine Liebs, Baadischi Wyybrinzäsi 2022/2023
• Sandra Siwinna, Schboordleri (dydschi Maischderi im Synchrondùùrne, 3. Blaz bi dr Wäldmaischderschafde)
• Jürgen Sutter (* 1970), Bioloog ùn Dialäktautor
• Trutz von Trotha (1946–2013), Sozioloog an dr Uniwersideed Siegen

• Obfiger Bflanzenäme
• Obfiger Diernäme

• Jakob Bossert: Geschichte des zur Markgrafenschaft Baden-Durlach ehemals Hochberg-Badenweiler'schen Herrschaft „niedere Vogtei“ gehörigen Ortes Opfingen. Poppen, Freiburg i. Br. 1904
• Hermann Brommer: Kunst am Tuniberg. Eine beschauliche Wanderung um die Reblandschaft westlich um Freiburg. In: Badische Heimat 51.1971. S. 80–101
• Volker Buurman: Die Durchführung einer „Dorfsanierung“ im Vorfeld einer Großstadt dargestellt am Beispiel des „Musterdorfes“ Opfingen. Freiburg (Breisgau), Univ., Diss., 1973
• Friedrich Feucht: Die ländlichen Haus- und Hofformen am Ostrand des Tuniberges. In: Schau-ins-Land. Jahresheft des Breisgau-Geschichtsvereins Schauinsland 87.1969. S. 25–45
• Heimat am Tuniberg – Opfingen gestern und heute 1006–1976. Hrsg. im Auftrag der Ortsverwaltung Freiburg-Opfingen von Rolf Süß. Mit einem Beitrag von Josef Schneider.: Selbstverlag der Ortsverwaltung, Freiburg-Opfingen 1976
• Gabriele Jais-Heuser: St. Nikolaus, Ortsteil von Freiburg-Opfingen. Der Strukturwandel eines Dorfes 1945–1985. Isele, Eggingen 1990
• Kurt Heinzmann: Ortsfamilienbuch Opfingen mit Sankt Nikolaus. 1680–1910. Selbstverlag der Ortsverwaltung Freiburg-Opfingen 2005 (Badische Ortssippenbücher 118, Deutsche Ortssippenbücher Reihe A, 393)
• Hans-Jürgen Oehler: Chronik der Opfinger Kindergarten und Schulgeschichte. Herausgegeben von der Ortsverwaltung Opfingen, Freiburg-Opfingen 2011
• Hans-Jürgen Oehler: Der Tuniberg auf alten Ansichten. Schillinger Verlag, Freiburg i. Br. 2013
• Jürgen Sutter: Opfinger Wörterbuch. Schillinger Verlag, Freiburg i. Br. 2008
• 1000 Jahre Opfingen. Festschrift zum 1000-jährigen Ortsjubiläum 1006 - 2006. Selbstverlag der Ortsverwaltung, Freiburg-Opfingen 2006
• 1000 Jahre Opfingen. Fotobuch zur Ausstellung. Selbstverlag der Ortsverwaltung, Freiburg-Opfingen 2006
• Claudia von Trotha: Im Garten Eden. Fotografische Spaziergänge und Gespräche in und über Opfingen. Promo Verlag, Freiburg im Breisgau 2006

 Commons: Obfige – Sammlig vo Multimediadateie

• http://www.opfingen.info
• Obfige in Tekscht ùn Bild
• Gebäude mit 700-jähriger Tradition, iber s Baad z Sandichlaus (Baadischi Zytig, 30.11.2009)
• Kirche in herausgehobener Position, iber di Evanggeelisch Chilche (Baadischi Zytig, 01.03.2010)