Rosch Chodesch

dr erst Daag vom e jüüdische Kaländermonet

Rosch Chodesch (hebräisch: ראש חודש) isch d Bezäichnig für dr erst Daag vo jedem Monet im jüüdische Kaländer, wo in däm Lunisolarkaländer immer öbbe chunnt, wemm mä d Mondsichle noch em Nöimond zum erste Mol wider cha gsee. D Sitte, ass mä dr nöi Mond begrüesst und mit eme Fest fiirt, stammt us dr Nomadezit vom jüüdische Volk. Si het au überläbt, wil mit de Faase vom Mond d Zit gmässe wird.

«Neumonds Gebeth außer dem Tempel» us em Juedisches Ceremoniel, 1724.

D Lengi vom Fiirdig

Wil e lunare Monet im Durchschnitt 29½ Dääg het, cha Rosch Chodesch äntwääder äi oder zwäi Dääg lang si: In dr Zit noch em Exil het sich dr Hoochi Root an jedem 30. Daag vom ene Monet versammlet. Wenn Züüge scho an däm Daag gsäit häi, ass si d Mondsichle chönne gsee, het mä us em angloffene Monet e Monet mi 29 Dääg gmacht. Wil dr drissigsti Daag vom Monet potenziell immer e Rosch Chodesch gsi isch, wird dä näben em erste Daag vom Monet au as Rosch Chodesch begange.

Hüte häi die Möönet e zwäidäägige Rosch Chodesch: Cheschwan, Adar (und Adar II), Ijjar, Tammus, und Elul.

In dene Möönet wird nume äi Daag Rosch Chodesch begange: Tischri, Schwat, Nisan, Sivan, und Aw.

Bi de Möönet Kislew und Tewet cha s eso oder eso si: In mängge Joor häi bäidi nume äi Daag, in andere häi bäidi zwäi Dääg Rosch Chodesch, und es git au Joor, wo dr Kislew äine und dr Tewet zwäi Dääg Rosch Chodesch het.[1]

Wien er begange worde isch

Gebät zum Rosch Chodesch

Dr Rosch Chodesch isch e mindere Fiirdig, äänlig wie d Dääg vom Chol haMoed (de Wuchedääg zwüsche de Festdääg) vo Sukkot und Pessach.

S briesterlige Gsetz anerkennt dr Nöimonddaag zwar und bestimmt die bsundrige Opfer drfür (Num 28,11), verlangt aber nid, ass mä nid wurd schaffe wie am Sabbat. Im dradizionelle Juudedum aber müesse d Fraue an däm Daag alli tüpische Frauenarbäite, wo chönne ufgschoobe wärde wie Spinne und Wääbe, nid mache.

Wie am Sabbat het au am Nöimonddaag e Festversammlig am Häiligdum stattgfunde (Jes 1,13); (Hos 2,13), (Ez 46,1), und wil dr Briester an son eme häilige Daag in ere fiirligi Stimmig gsi isch, isch s vorchoo, ass er grad an däm Daag vom göttligen Wort ergriffe worde isch.(Ez 26,1), (Hag 1;1). In 1 Sam 20,6 wird dr Bruuch beschriibe, s Jooresopfer vo dr Sippe am Nöimond z mache, was e Zäiche drfür isch, wie dr Nöimonddaag sit alter Zit as Fiirdig beliebt gsi isch.

Au im Urchristedum het es Kräis gee, wo d Nöimönd und s Sabbat begange häi (Kol 2,16), (Gal 4,10).

Litratuur

  • Paul Volz: Die biblischen Altertümer, (zerst 1914) Komet Verlag Köln 2004, ISBN 3-89836-316-3

Fuessnoote

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Rosch_Chodesch“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.