Drahdiwaberl

Der Artikl is im Dialekt Östareichisch (Weanarisch) gschriem worn.

A Drahdiwaberl oda Drahdiwawal, aa Dralla is a Spüzeig, des wos auf ana Untalog um a senkrechte Axn draht wiad und do a Weu de Ausrichtung hoid und aufm Untagrund umadumwaundat. Drahdiwaberl ghean zu de ötastn Spüzeig iwahaupt. Drahdiwaberl woan owa ned nua a beliabts Kindaspüzeig, se san aa fias Glicksspü und fia Woasogarei vawendt wuan. Des Drahdiwaberl-Prinzip kummt aa in da Technik zua Aunwendung.[1]

Drahdiwaberl
Bauanroulette

Uasprung

A Drahdiwaberl is urspringlich a hözans Puppal gwen, des wos si um de eigane Axn draat hod. Des Puppal hod es Motiv vom Draha, ana beliabtn Danzlmusi, auf gnumma[2]. Späda is draus aa da Naum fia a ochteckadn Dralla wuan, des wos auf de Seitn "Augn" wia ban Wiafen ghobt hod (vau 1 bis 7) und auf da ochtn Seitn es Waberl oda es Mariandl drauf (ois Joker). Im Lauf vau da Zeid is "Drahdiwaberl" aa zan Synonym fia olle Dralla wuan.[3]

Drahdiwaberl kummt vo "Drah di Waberl", wos sovü wia "Drah di Barbara" haasst. "Waberl" kummt aus da Kindasproch, wos bei Kindaspüzeig friacha efta da Foi woa. Zum Drahdiwaberl Spün wiad oft a Kindaliad gsungan:

Drah di Waberl Flußpapier[4]

Drah di Waberl Flußpapier,
gstumpfats Besal danz mit mir,
drah di hinum, drah di herum,
drah di Waberl rundumdum.

Dea Text wiad in Bayern aa gean zu ana beliabtn Danzlmusi gsungan, im "Woidjaga" (Waldjager), a klassischa Draha.[5] Da Text weicht a weng vom Kindaliad ob (mit "is mei Oide buglad worn", in zig Variationen).[6][7]

„Woifal“

A aundara Weana Nauman dafüa is Woifal (oda Wolferl), wia'r a in dem Weanaliad „A klana Lausbua“ vuakummt: „...Woifaltreib'n, Rafflersteig'n, Tempelhupfen,...“ (da Raffler is in Wean da papiarane Kindadråch'n).

Galerie

Aundare Bedeitungen

Im iwatroganan Sinn nennt ma an Opportunistn, an Wendehois oda an Mitleifa aa Drahdiwaberl.

Drahdiwaberl is aa da Naum vo ana vo de easchtn Weana Rockgruppn, wo in da Aufaungszeid aa da Hölzel Hansi (bekaunt unta Falco) und de Jazz Gitti mitgmocht haum.

Beleg

Literatua

  • Felix Klein, Arnold Sommerfeld: Über die Theorie des Kreisels. Teubner, Stuttgart 1965
  • Renée Holler: Kreisel. Hugendubel, München 1989, ISBN 3-88034-401-9

Im Netz

 Commons: Drahdiwaberl – Sammlung vo Buidl, Videos und Audiodateien