Katikapohan

An katikapohan iyo an kamugtakan na kun saen an sarong tawo kulang sa pinansyal na gugunuan asin sa mga importanteng bagay para sa estandarteng pamumuhay.^[1] Pwedeng magkaigwa nin manlaenlaen na sosyal, ekonomiko, asin politikal na kawsa asin epekto an katikapohan. Kapag iniebalwar an katikapohan sa esdatistika o sa ekonomiya igwa nin duwang pangenot na sukulan: absolutong katikapohan kinokompara an sweldo kontra sa bilang na kaipohan tanganing masimbagan an basikong personal na pangangaipo, siring kan kakanon, gubing, asin istaran;^[2] relatibong katikapohan pigsusukol kapag an sarong tawo dai kayang simbagon an minimum na lebel nin estandarteng pamumuhay, kompara sa iba sa parehong oras asin lugar. An kahulugan kan relatibong katikapohan nagkakalaen sa lambang nasyon, o poon sa sarong nasyon pasiring sa iba, o poon sa sarong sosyodad pasiring sa iba.^[2]

Poon sa itaas paibaba: sarong lalaking mayong harong sa Toronto, Canada; sarong lalaking may kakundian na naglilimos sa tinampo kan Beijing, China; waste pickers sa Lucknow, India; sarong ina kaiba an saiyang malnourished na aki sa sarong klinika harani sa Dadaab, Kenya

Sa esdatistika, poon kan 2019, an kadaklan kan populasyon sa kinaban nabubuhay sa katikapohan: sa PPP dolyar, 85% kan tawo an nabubuhay nin $30 kada aldaw, duwa-katulo an nabubuhay nin kulang sa $10 kada aldaw, asin 10% an nabubuhay nin kulang sa $1.90 kada aldaw ngunyan nabago na sa $2.15/aldaw.(makuring katikapohan).^[3] Segun sa World Bank Group kaidtong 2020, labi sa 40% kan mga tawong tikapo an nabubuhay sa mga lugar na apektado kan iriwal.^[4] Maski ngani an mga nasyon nakakaeksperyensya nin pagtalubo kan ekonomiya, an pinakatikapong namamanwaan sa middle-income na nasyon parating dai nagganar nin sapat na kahirasan kan saindang dugang na kayamanan sa saindang nasyon tanganing makatalingkas sa katikapohan.^[5] An mga gobyerno asin bakong gobyernong organisasyon nag-eksperimento nin bilang nin manlaenlaenaen na polisiya asin programa para mainaan an katikapohan, siring kan elektripikasyon sa mga lugar na rural o mga polisiya sa pagpaharong sa mga lugar na urban. An pangkinaban na polisya frameworks para sa pag-ina sa katikapohan, inistablisar kan Nagkakasararong Nasyon kaidtong 2015, summarized sa Sustainable Development Goal 1: "No Poverty".