Kondensadang Bose-Einstein
An Kondensadang Bose-Einstein (Ingles: Bose–Einstein condensate o BEC) iyo sarong istado nin materya na sarong dilutong gas nin maluyang nagsusugpon (interacting) na mga boson na yayaon sa sarong panluwas na potensyal asin pinalipot sa mga temperaturang haranihon sa absolutong sero (0 K o −273.15 °C). Sa irarom nin kondisyong iyan, an dakulang parte nin mga boson iyo minasakop sa pinakahababang estadong quantum nin panluwas na potensyal na sa puntong ini an mga epektong quantum iyo nagigin maliwanag sa iskalang makroskopiko.
An estadong ini nin materya iyo enot nahulaan ninda Satyendra Nath Bose asin Albert Einstein[1] kaidtong 1924–25. Si Bose iyo enot na nagpadara nin papel kay Einstein manungod sa estadistikang quantum nin liwanag na quanta (na inaapod ngunyang mga photon).[2] Si Einstein iyo naenganyo sagkod pigpalis niya mismo an papel na ini gikan sa Ingles pasiring sa Aleman asin saiyang isinumite para ki Bose sa Zeitschrift für Physik na nagpublikar kaini. Pinahiwas man ni Einstein an mga ideya ni Bose sa mga materyal na partikulo o materya sa duwang pang mga papel.
Hilingon man
Panluwas na takod
| An Wikimedia Commons igwa nin medya dapit sa Bose-Einstein condensate. |
- Bose–Einstein Condensation 2009 Conference Bose–Einstein Condensation 2009 – Frontiers in Quantum Gases
- BEC Homepage General introduction to Bose–Einstein condensation
- Nobel Prize in Physics 2001 – for the achievement of Bose–Einstein condensation in dilute gases of alkali atoms, and for early fundamental studies of the properties of the condensates
- Levi, Barbara G. (2001). "Cornell, Ketterle, and Wieman Share Nobel Prize for Bose–Einstein Condensates". Physics Today 54 (12): 14–16. doi:. Bibcode: 2001PhT....54l..14L.
- Bose–Einstein condensates at JILA Archived 2014-04-17 at the Wayback Machine.
Toltolan
Pinopoonan an artikulong ini sa Siyensya. Makakatabang ka sa Bikol Wikipedia sa pagparambong kaining pahina.