Sun Tzu
Si Sun Tzu (/suːn ˈdzuː, suːn ˈsuː/ soon DZOO, soon SOO;[1][2] simplified Chinese: 孙子; traditional Chinese: 孫子; pinyin: Sūnzǐ) sarong Tsinong heneral, paraestrahiya militar, parasurat, asin pilosopo na nabuhay sa peryodo nin Zhou'ng Subangan nin Antigong Tsino. Si Sun Tzu pinagtutubodan na iyo an kagsurat kan An Arte sa Pakikigera, sarong obra dapit sa estratihiya militar na nakaimpluwensyang gayo sa Sulnopan asin Asyanong Subangan na pilosopiya saka dapit sa pag'isip militar. An saiyang trabaho nasentrong gayo sa mga alternatibong paagi sa pakikibaka, siring kan panlalansi, pag'abala, paggamit nin mga espiya asin alternatibo mismo sa pakigera, an pakiki-alyansa, an paggamit nin panlalansi, an makiuyon na magpahunod, sikyera temporaryo, sa mas makukusog na kalaban.[3] Si Sun Tzu iginagalang nanggad sa Tsinong kultura asin sa Subangan Asyanong kultura komo sarong pigurang militar asin historikal. An saiyang pangaran pagkamundag Sun Wu (simplified Chinese: 孙武; traditional Chinese: 孫武) asin luwas kan saiyang pamilya bantog siya sa pangaran na kortesiyang pangaran Changqing (Chinese: 長卿).[nangangaipo nin toltolan] An bansag na Sun Tzu na igdi mas popular siyang apodon, sarong honoripiko na boot sabihon "Kagurangnan Sun".
Sun Tzu | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Katutubong ngaran | 孫子 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Minundagan | Sun Wu 544 BC (tradisyonal) Qi o Wu | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kagadanan | 496 BC (tradisyonal; edad 47–48) Gusu, Estado nin Wu | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Alyas | Sun Tzu | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kasibotan | Heneral militar, tactician, parasurat, pilosopo | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Panahon | Spring and autumn | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tuyo | Estratihiya militar | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bantog na gibo | The Art of War | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Sinasabi na an tunay pagkatawo ni Sun Tzu historicity pigdududahan pa. An Dinastiyang Han na istoryador na si Sima Qian asin ibang tradisyonal na mga historyador na Tsino ikinakaag siya bilang ministro ki Hadeng Helü nin Wu asin ikinakaag an panahon niya sa 544–496 BC. An mga modernong iskolar na inaako an pagkatotoo niya tinatantya na an saiyang librong An Arte sa Pakikigera sa panahon na Peryodong Pagdiringkilan nin mga Estado basado sa estilo nin komposisyon asin deskripsyon kan pag'gegera.[4] An ibang tradisyonal na usipon nagsasabi na an makuapo kan heneral na si Sun Bin nagsurat man nin treatise dapit sa taktika militar, titulado man na The Art of War. Nin huli ta sa mga lumang klasikal na Tsinong mga ginuhit si Sun Wu asin si Sun Bin parehong tawo nagngangaran na Sun Tzu, asumido an duwa parehong tawo, bago nadiskubre totoo an treatise ni Sun Bin kan 1972.
An trabaho ni Sun Tzu naumaw na gayo asin ginamit sa Asyanong Subangan na mga gera poon kan ini nagkabarasa. Kan ika-20ng siglo, an An Arte nin Pakikigera nagin popular na marhay asin nahiling tolos an praktikal na aplikasyon maski sa sosyedad nin Sulnopan man. Ini dagos na naimpluwensya an dakul na mga pagkompetensyang mga paghingoa sa kinaban, sa kultura, politika, negosyo, asin isports.[5][6][7][8]