Menapii

Ar Menapii, pe Menaped^[1] a oa ur bobl a oa o vevañ e hanternoz Galia. Hervez an douaroniourien Strabon ha Ptolemaios, edo o douaroù en-dro da aberioù ar Roen hag an Escaut (Schelde). E Kassel edo kêr-benn o c'heoded.

En-dro dezho e oa ar pobloù-mañ :

• Morini er c'hornôg
• Nervii er gevred
• Eburones er reter (betek mare Caesar)
• Tungri er reter (goude mare Augustus)
• Atrebates er c'hreisteiz
• Sicambri ha Batavi en hanternoz hag er biz.

Enebiñ garv a reas ar Menapii ouzh armeoù Julius Caesar e-pad Brezel Galia. Faezhet e voent gant Caesar e 57 kent JK, hag int kevredet gant pobloù all eus Belgica evel ar Morini^[2]. Er bloaz war-lerc'h e rojont dorn da emsavadeg ar Weneted a-enep Caesar, gant pobloù all Arvorig, en aner avat^[3]. Daoust da se e nac'has ar Menapii hag ar Morini plegañ dirak Caesar. Brezelioù all a renas ar Romaned outo, evel e 55 kent JK, pa felle da Gezar aloubiñ enez Vreizh^[4]. Mont a reas ar Menapii da repuiñ er c'hoadoù hag er geunioù, tra ma veze devet o c'hêrioù hag o zrevadoù gant ar Romaned.

Diwezhatoc'h, e 54 kent JK, e kemeras perzh ar Menapii en emsavadeg pobloù Gallia Belgica, reneet gant Ambiorix. Ar wech-mañ e voent flastret gant Caesar.

Ar jeneral roman Carausius, a gemeras an titl a impalaer en enez Vreizh ha hanternoz Galia, en III^e kantved, a oa unan eus ar Menapii, genidik eus Gallia Belgica.

Marteze e oa kar ar Menapii hag ar bobl anvet Manapi en Iwerzhon (ur bobl a adkaver hec'h anv en hini kontelezh Fear Manach), meneget gant Ptolemaios^[5].