ΑΫΜΑ Λευκωσίας

Με την εγκατάσταση Αρμενίων προσφύγων στη Λευκωσία (λόγω των σφαγών, των μαζικών απελάσεων και της γενοκτονίας) υπήρξε η ανάγκη δημιουργίας ενός πόλου συσπείρωσης και αλληλεγγύης των Αρμενίων της Κύπρου. Έτσι, στα τέλη του 1934 ίδρυσαν την Α.Ϋ.Μ.Α. (Armenian Young Men's Association). Η ιδρυτική συνεδρία έγινε στις 6 Ιανουαρίου 1935 από μια ομάδα νέων Αρμενίων. Την ίδια μέρα εκλέχτηκε η πρώτη επιτροπή την οποία αποτελούσαν οι Ανανία Μαχτεσιάν, Γερβάντ Νικογοσιάν, Ζιράιρ Ντερ Αβεντισιάν, Χακόπ Τουλουμτζιάν, Κεβόρκ Σααντετιάν, Λουτέρ Σαλακιάν και Καρεκίν Κουγιουμτζιάν.^[3]

Το 1952 χρησιμοποίησε ως χρώματα της εκείνα της εθνικής σημαίας των Αρμενίων, δηλαδή το κόκκινο, το μπλε και το πορτοκαλί. Ωστόσο, κατά καιρούς χρησιμοποίησε στη στολή της διάφορους συνδυασμούς των χρωμάτων του κίτρινου, του μπλε, του λευκού και του μαύρου.^[4]

Η ανάμιξη των Αρμενίων στο κυπριακό ποδόσφαιρο υπήρξε ιδιαίτερα αισθητή και αξιόλογη. Δεκάδες Αρμένιοι ποδοσφαιριστές διέπρεψαν στις δεκαετίες ΄30-΄50 αγωνιζόμενοι σε ελληνοκυπριακές ομάδας.^[5] Η ΑΫΜΑ δημιούργησε αμέσως ομάδα ποδοσφαίρου. Από το 1934 έως το 1945 αγωνιζόταν σε διάφορα αγροτικά πρωταθλήματα.^[6] Το καλοκαίρι του 1945 εντάχθηκε στην Κυπριακή Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου (ΚΟΠ) ως ομάδα Β΄ κατηγορίας.^[6][3]

Την περίοδο 1947-48 συμμετείχε για πρώτη φορά στην Α΄ κατηγορία. Έδρα της ομάδας ήταν το παλιό ΓΣΠ.^[7] Για τις προπονήσεις χρησιμοποιούσε το γήπεδο παρά τον προμαχώνα Ρόκκας, το οποίο ήταν γνωστό με την ονομασία Τζιρίττι.^[7] Τερμάτισε στην τέταρτη θέση σε ένα πρωτάθλημα στο οποίο συμμετείχαν πέντε ομάδες.^[8] Την περίοδο 1948-49 τερμάτισε στην έκτη θέση.^[9] Την περίοδο 1949-50 τερμάτισε στην όγδοη και τελευταία θέση.^[10] Την εποχή εκείνη δεν ίσχυε ο υποβιβασμός στη Β΄ κατηγορία και έτσι συνέχισε στην ανώτατη κατηγορία. Τις περιόδους 1950-51 και 1951-52 τερμάτισε στην έβδομη θέση.^[11][12] Ακολούθησαν η όγδοη και τελευταία θέση της περιόδου 1952-53^[13] και η ένατη και τελευταία θέση της περιόδου 1953-54.^[14] Την περίοδο 1954-55 τερμάτισε στην όγδοη θέση.^[15]

Την περίοδο 1955-56 τερμάτισε στην ένατη και τελευταία θέση.^[16] Από την προηγούμενη περίοδο ίσχυε ο υποβιβασμός στη Β΄ κατηγορία και έτσι η ΑΫΜΑ υποβιβάστηκε στη Β΄ κατηγορία.^[17] Την περίοδο 1959-60 η ΚΟΠ αποφάσισε να καταργήσει για δεύτερη φορά τη διαβάθμιση από την Α΄ κατηγορία 1959-60. Η απόφαση αυτή προκάλεσε την αντίδραση της ΑΫΜΑ, η οποία ήταν η τελευταία μέχρι τότε ομάδα που είχε υποβιβαστεί από την Α΄ κατηγορία στη Β΄ κατηγορία (περίοδος 1955-56), θεωρώντας ότι αδικήθηκε αφού ο υποβιβασμός δεν ίσχυε για όλες τις ομάδες. Η ΑΫΜΑ, παρόλο που δεν κατέκτησε το πρωτάθλημα Β΄ κατηγορίας, υπέβαλε αίτημα συμμετοχής στην Α΄ κατηγορία, το οποία έγινε αποδεκτό από τη γενική συνέλευση της ΚΟΠ.^[18] Την περίοδο 1960-61 τερμάτισε στην τελευταία θέση αλλά δεν ίσχυσε ο υποβιβασμός^[19]. Στην τελευταία θέση τερμάτισε και την περίοδο 1961-62 και υποβιβάστηκε στη Β΄ κατηγορία.^[20] Ωστόσο, το 1962 οι παίχτες της μειώθηκαν αισθητά και έτσι στις 19 Δεκεμβρίου 1962 αναγκάστηκε να ζητήσει από την ΚΟΠ να διαγραφεί από μέλος της.^[21][22][23] Διατήρησε την ποδοσφαιρική ομάδας σε ερασιτεχνικό επίπεδο.^[21] Από το 1975 αγωνίζεται στο ερασιτεχνικό πρωτάθλημα της ΚΟΕΠ.^[3][21]

Η παρουσία της ΑΫΜΑ στις ποδοσφαιρικές διοργανώσεις της ΚΟΠ συνέβαλε στη σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Αρμενίων και συνετέλεσε στην περαιτέρω ανάπτυξη της ελληνοαρμενικής φιλίας.^[6] Ακόμη, λόγω ήθους και πειθαρχίας χαρακτηρίστηκε ως «Συμπαθητική ΑΫΜΑ».^[3][21]

Η πορεία της ΑΫΜΑ στις διοργανώσεις της ΚΟΠ

Περίοδος	Πρωτάθλημα										Κύπελλο
	Κατηγορία	Θέση	Ομάδες	Αγώνες	Νίκες	Ισοπαλίες	Ήττες	Τέρματα		Βαθμοί	Διοργάνωση	Φάση
								Υπέρ	Κατά
1947-48[8]	A΄	4	5	8	2	1	5	14	26	5	Κύπελλο Κύπρου	Προημιτελικά[24]
1948-49[9]	A΄	6	8	14	2	5	7	32	36	9	Κύπελλο Κύπρου	Προημιτελικά[25]
1949-50[10]	A΄	8	8	14	1	1	12	19	70	3	Κύπελλο Κύπρου	Προημιτελικά[26]
1950-51[11]	A΄	7	8	14	4	1	9	24	40	9	Κύπελλο Κύπρου	Προημιτελικά[27]
1951-52[12]	A΄	7	8	14	3	2	9	25	48	8	Κύπελλο Κύπρου	Προημιτελικά[28]
1952-53[13]	A΄	8	8	14	0	4	10	20	44	4	Κύπελλο Κύπρου	Προημιτελικά[29]
1953-54[14]	A΄	9	9	16	4	0	12	30	46	8	Κύπελλο Κύπρου	Α΄ γύρος[30]
1954-55[15]	A΄	8	10	18	5	6	7	35	44	16	Κύπελλο Κύπρου	Α΄ γύρος[17]
1955-56[16]	A΄	9	9	16	1	2	13	21	51	4	Δεν διεξήχθη
1956-57[31]	Β΄	31	5	8	3	1	4	24	12	7	Δεν διεξήχθη
1957-58	Β΄	2	5	8							Δεν διεξήχθη
1958-59	Δεν διεξήχθη πρωτάθλημα										Κύπελλο Κύπρου	Α΄ γύρος[32]
1959-60	Β΄	2	4	6							Δεν διεξήχθη
1960-61[19]	A΄	13	13	24	1	4	19	24	99	30	Δεν διεξήχθη
1961-62[20]	A΄	13	13	24	0	1	23	15	102	25	Κύπελλο Κύπρου	Α΄ γύρος[33]
Βαθμολογία 1947-1960: Νίκη=2 βαθμοί, Ισοπαλία=1 βαθμός, Ήττα=0 βαθμοί Βαθμολογία 1960-1962: Νίκη=3 βαθμοί, Ισοπαλία=2 βαθμοί, Ήττα=1 βαθμός

¹Η B΄ κατηγορία ήταν χωρισμένη σε 2 ομίλους. Η ΑΫΜΑ συμμετείχε στον όμιλο Λευκωσίας-Αμμοχώστου-Λάρνακας-Κερύνειας.²Η B΄ κατηγορία ήταν χωρισμένη σε 2 ομίλους. Η ΑΫΜΑ συμμετείχε στον όμιλο Λευκωσίας-Αμμοχώστου-Κερύνειας.

Συμμετοχές ανά κατηγορία

Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τις συμμετοχές της ομάδας ανά εθνική κατηγορία του Συστήματος ποδοσφαιρικών πρωταθλημάτων Κύπρου καθώς και στις διοργανώσεις κυπέλλου έως και την περίοδο 2016-17.

Την 1η Δεκεμβρίου 1945 η ΑΫΜΑ συγκρότησε ομάδα χόκεϊ. Την περίοδο 1945-54 η ομάδα χόκεϊ κατέκτησε τρεις τίτλους πρωταθλήματος και δύο πρωταθλήματος Μέσης Ανατολής.^[3]

Η ΑΫΜΑ δημιούργησε θεατρική ομάδα, μικρή ορχήστρα, βιβλιοθήκη και εκκλησιαστική χορωδία με την ονομασία «Κομιτάς». Στις 17 Ιουνίου 1959 ίδρυσε ομάδα προσκόπων (αριθμός 77), η οποία λειτούργησε μέχρι το 1974 και από το 1986 έως το 1990.^[3]

• Γαβριηλίδης, Μιχάλης· Παπαμωυσέως, Στέλιος (2001). Ένας αιώνας Κυπριακό ποδόσφαιρο. Λευκωσία: Ο Συγγραφέας. ISBN 9963-8720-1-8. 
• Μελετίου, Γιώργος (2011). Κυπριακό ποδόσφαιρο 1900-1960. Λευκωσία: Power Publishing. ISBN 978-9963-688-87-6. 
• Αναστασία, Σιακαλλή (2010). «Η ιστορία της πόλης μου- ΑΫΜΑ ΕΝΩΣΗ ΑΡΜΕΝΙΩΝ ΝΕΩΝ» (PDF). Λευκωσία: Ο Φιλελεύθερος. ISSN 1450-3646. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 16 Ιανουαρίου 2017. 

• AYMA - Armenian Young Men's Association - Βίντεο με την ιστορία της ομάδας