Διαίρεση της Αλβανίας

Προοίμιο

Ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος του 1877-1878 μείωσε κατά μεγάλο βαθμό τα οθωμανικά εδάφη στην Βαλκανική Χερσόνησο, αφήνοντας την αυτοκρατορία με μια επισφαλή κατοχή της Μακεδονίας και των Δυτικών Βαλκανίων. Οι Αλβανοί βρισκόταν κάτω από την κυριαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από το 1479 με την πτώση των Σκόδρων. Η περιοχή που διεκδικόταν από τον εθνικό ηγέτη της Αλβανίας ήταν εθνικά ετερογενής, αποτελούμενη από μεγάλες εκτάσεις που κατοικούνταν και από Βούλγαρους, Έλληνες, Σέρβους, Τούρκους και Αρομάνους,^[7][8] αν και ο Σάμι Φρασέρι (ή Σεμσεντίν Σάμι) ισχυρίστηκε ότι οι Αλβανοί ήταν η πλειοψηφία του πληθυσμού των τεσσάρων βιλαετιών του Ισκόντρα, των Γιάννινων, του Μοναστηρίου και του Κοσσυφοπεδίου.^[9] Η πρώτη μεταπολεμική συνθήκη, η αποτυχημένη Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου που υπεγράφη στις 3 Μαρτίου 1878, έδωσε εδάφη κατοικούμενα από τους Αλβανούς στη Σερβία, το Μαυροβούνιο και τη Βουλγαρία. Η Αυστροουγγαρία και το Ηνωμένο Βασίλειο εμπόδισαν τη διευθέτηση επειδή απένειμε στη Ρωσία μια κυρίαρχη θέση στα Βαλκάνια και ανατάρασσε έτσι την ευρωπαϊκή ισορροπία εξουσίας. Μια ειρηνευτική διάσκεψη για τη διευθέτηση της διαμάχης διεξήχθη αργότερα εντός του έτους στο Βερολίνο. Το Κογκρέσο του Βερολίνου παραχώρησε στο Μαυροβούνιο τις πόλεις Μπαρ και Ποντγκόριτσα και τις περιοχές γύρω από τα ορεινά χωριά Γκουσίνιε και Πλαβ, την οποία οι αλβανοί ηγέτες θεώρησαν την περιοχή ως αλβανική επικράτεια και το θεωρούσαν ως διαχωρισμό των περιοχών κατοικούμενων από τους Αλβανούς.^[10] Τον Φεβρουάριο του 1879, οι Δυνάμεις επέμειναν ώστε η Πύλη να εγκαταλείψει τις κατοικούμενες από τους Αλβανούς περιοχές του Πλαβ, της Ποντγκόριτσα, της Γκούτσια και του Ουλτσίνι και απαίτησαν επίσης να αποσύρει όλα τα οθωμανικά στρατεύματα από τις αμφισβητούμενες ζώνες.

Κογκρέσο του Βερολίνου

Οι Αλβανοί θεωρούν το Κογκρέσο του Βερολίνου ως το διαχωρισμό μερικών εδαφών κατοικούμενα από τους Αλβανούς, τα οποία οι Αλβανοί θεωρούσαν μέρος του αλβανικού Βιλαετίου. Το συνέδριο παραχώρησε στο Μαυροβούνιο τις πόλεις Μπαρ και Ποντγκόριτσα και περιοχές γύρω από τα ορεινά χωριά Γκουσίνιε και Πλαβ. Οι Αλβανοί δημιούργησαν την ένωση του Πρίζρεν για να αντιμετωπίσουν την απώλεια των περιοχών όπου οι Αλβανοί πλειοψηφούσαν και οργάνωσαν ένοπλες προσπάθειες αντίστασης στο Γκουσίνιε και το Πλαβ, όπου οι δυνάμεις του Μαυροβουνίου αντιμετωπίστηκαν με έντονη αντίσταση. Ένας συνοριοφύλακας εκείνη την εποχή περιέγραψε τα σύνορα ως "επιπλέοντα στο αίμα". Βλέποντας την αντίσταση, το Κογκρέσο αποφάσισε να δώσει το Ουλτσίνι το Μαυροβούνιο. Οι δυνάμεις της ένωσης του Πρίζρεν αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν από το Ουλτσίνι, αφού συντρίφθηκαν από τον οθωμανικό στρατό με επικεφαλής τον Ντερβίς Πασά.^[11]

Βαλκανικοί πόλεμοι

Στις 8 Οκτωβρίου 1912, τα στρατεύματα του Μαυροβουνίου βάδισαν στο βιλαέτι της Σκόδρας. Ακολούθησε η Σερβία, η Βουλγαρία και η Ελλάδα που ανακήρυξαν πόλεμο στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, ξεκινώντας έτσι τον πρώτο Βαλκανικό πόλεμο. Οι δυνάμεις του Μαυροβουνίου, της Σερβίας και της Ελλάδας προχώρησαν σε εδάφη που κατοικούσαν κυρίως από τους Αλβανούς και προσπάθησαν να αλλάξουν την εθνοτική πραγματικότητα με την εξόντωση του αλβανικού πληθυσμού, με περίπου 25.000 Αλβανούς να σκοτώνονται στις αρχές του 1913.^[12] Τρομαγένοι από τα σχέδια του Μαυροβουνίου, της Σερβίας και της Ελλάδας να χωρίσουν μεταξύ τους τα εδάφη των Δυτικών Βαλκανίων, οι Αλβανοί αντιπρόσωποι συναντήθηκαν σε συνέδριο στον Αυλώνα, όπου στις 28 Νοεμβρίου 1912 κήρυξαν την ανεξαρτησία της Αλβανίας.^[13]

Στις 3 Δεκεμβρίου 1912, οι πρεσβευτές των έξι μεγάλων δυνάμεων εκείνης της εποχής (Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Αυστροουγγαρία, Ρωσία και Ιταλία) συναντήθηκαν στο Λονδίνο για να αποφασίσουν για την τύχη των κατοικημένων από τους αλβανούς περιοχών. Μετά από πολλή συζήτηση, οι Πρέσβεις κατέληξαν σε επίσημη απόφαση στις 29 Ιουλίου 1913 για την ίδρυση του Πριγκιπάτου της Αλβανίας, του οποίου θα αναγνωριζόταν η ανεξαρτησία, αλλά περισσότερο από το ήμισυ της επικράτειας της Ανεξάρτητης Αλβανίας και περίπου το 30% -40%^[14] του εθνοτικού Αλβανικού πληθυσμού θα απονεμηθεί στη Σερβία, το Μαυροβούνιο και την Ελλάδα. Αν και στερείται περισσότερο από το ήμισυ της εθνοτικής της επικράτειας, η Αλβανία θα είναι ανεξάρτητη από την Οθωμανική Αυτοκρατορία.^[15][16]

Οριοθέτηση των αλβανικών συνόρων

Ορισμένες συνοριακές επιτροπές στάλθηκαν στην Αλβανία για να οριοθετήσουν τα σύνορα του νέου κράτους, σε εθνογραφική βάση, σύμφωνα με τους όρους των Διασκέψεων Ειρήνης του Λονδίνου. Ωστόσο, η Επιτροπή δεν μπόρεσε να αποκόψει την περιοχή της νότιας Αλβανίας σε μια τέτοια βάση, όπου υστερούσε οικονομικά, στρατηγικά και γεωγραφικά επιχειρήματα για την οριοθέτηση των νότιων συνόρων. Ως αποτέλεσμα, το μεγαλύτερο μέρος της αμφισβητούμενης περιοχής έμεινε στην Αλβανία. Η απόφαση αυτή κατέλυσε μια εξέγερση μεταξύ του τοπικού ελληνικού πληθυσμού, ο οποίος δήλωσε ότι ο πληθυσμός της περιοχής ήταν προσωρινά διευθετημένος από το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας.^[17]

Μετά την ίδρυση του αλβανικού κράτους, το 1912, υπήρχαν σχέδια για περαιτέρω διχοτόμηση της Αλβανίας κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Το 1915, μια μυστική συνθήκη που υπογράφηκε στο Λονδίνο περιελάμβανε την διαίρεση της χώρας,^[4] Στο πλαίσιο αυτής της συνθήκης, το 1919 υπογράφηκε συμφωνία μεταξύ Ιταλίας και Ελλάδας που περιελάμβανε σχέδια προσάρτησης της Αλβανίας μεταξύ των δύο χωρών.^[18] Σύμφωνα με τη συμφωνία αυτή, γνωστή ως συμφωνία Βενιζέλου-Τιτόνι, η οποία υπεγράφη στις 20 Ιουλίου 1919, η Βόρεια Ήπειρος (τμήματα της νότιας Αλβανίας) θα ενσωματωθεί στην Ελλάδα, ενώ η Ελλάδα θα αναγνωρίσει μια ιταλική εντολή για την κεντρική Αλβανία.^[19]

Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν το Βασίλειο της Αλβανίας ήταν υπό κατοχή από την Ιταλία, υπήρχαν σχέδια διαίρεσης μεταξύ Γιουγκοσλαβίας και Ιταλίας.^[6] Από την άλλη πλευρά, το 1944, ενώ η Αλβανία ήταν υπό κομμουνιστικό έλεγχο, μια απόφαση της Γερουσίας των Ηνωμένων Πολιτειών υποστήριξε την παραχώρηση της Βόρειας Ηπείρου στην Ελλάδα.^[20]

Τα σύνορα του Πριγκιπάτου της Αλβανίας που ιδρύθηκε το 1913 άφησαν μεγάλο αριθμό Αλβανών έξω από τα σύνορα του νέου κράτος και πολλοί από αυτούς διέφυγαν ή εισήλθαν βίαια μέσα στα αναγνωρισμένα σύνορα της Αλβανίας.^[21] Στο Κοσσυφοπέδιο, τα σερβικά στρατεύματα προσπάθησαν να αλλάξουν τη δημογραφία με μαζικές απελάσεις. Πάνω από 100.000 Αλβανοί μετανάστευσαν από το Κοσσυφοπέδιο κατά τη διάρκεια του 1918-1941^[22][23].

• Λίγκα του Πρίζρεν
• Ιστορία της Αλβανίας
• Αλβανική Ανακήρυξη Ανεξαρτησίας
• Αλβανικός εθνικισμός
• Η Αλβανία κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους