Ε.Π.Α. Λάρνακας

ποδοσφαιρική ομάδα με έδρα τη Λάρνακα

Η Ένωσις Πεζοπορικού ΑΜΟΛ Λάρνακας ή η Ε.Π.Α. Λάρνακας (/ˈepa/, διαβάζεται «έπα») ήταν κυπριακή ποδοσφαιρική ομάδα με έδρα τη Λάρνακα. Ιδρύθηκε το 1932. Χρώματα της ομάδας ήταν το κίτρινο και το μαύρο.

Ε.Π.Α. Λάρνακας
Το έμβλημα της ομάδας.
Επίσημη ονομασίαΈνωσις Πεζοπορικού ΑΜΟΛ
Σύντομο όνομαΕΠΑ Λάρνακας
Ίδρυση17  Οκτωβρίου 1932
Διάλυση18  Ιουλίου 1994
ΈδραΛάρνακα, Κύπρος
ΣτάδιοΠαλιό Στάδιο ΓΣΖ και Νέο ΓΣΖ, Λάρνακα
Χρώματακίτρινο και μαύρο

Η ΕΠΑ είχε κατακτήσει  3 πρωταθλήματα Κύπρου, 5 κύπελλα Κύπρου και 1 Ασπίδα Πάκκου, όντας η έκτη πιο πετυχημένη ομάδα σε κατακτήσεις τροπαίων στο κυπριακό ποδόσφαιρο. Αποτελεί ένα από τα ιδρυτικά σωματεία της Κυπριακής Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου. Η ομάδα έχει 50 συμμετοχές στην Α΄ κατηγορία Κύπρου.[1] Την περίοδο 1970-71 συμμετείχε στο πρωτάθλημα Α΄ Εθνικής. Η ΕΠΑ έχει συμμετάσχει τρεις φορές στα ευρωπαϊκά κύπελλα ποδοσφαίρου χωρίς να πετύχει κάποια πρόκριση.

Το 1994 η ΕΠΑ ενώθηκε με τον Πεζοπορικό Λάρνακας δημιουργώντας την ΑΕΚ Λάρνακας.

Ιστορία

Ίδρυση

Η ΕΠΑ ιδρύθηκε στις 17 Οκτωβρίου 1932 από την ενοποίηση δύο σωματείων της Λάρνακας, του Πεζοπορικού Λάρνακας και του ΑΜΟΛ. Για το λόγο αυτό το νέο σωματείο ονομάστηκε Ένωσις Πεζοπορικού ΑΜΟΛ (ΕΠΑ).[2][3] Ο Πεζοπορικός είχε ιδρυθεί το Μάρτιο του 1924. Στις 3 Οκτωβρίου 1926 μερίδα μελών απεχώρησε από τον Πεζοπορικό και ίδρυσε τον ΑΜΟΛ (Αθλητικός Μουσικός Όμιλος Λάρνακος). Τα δύο σωματεία ανέπτυξαν αθλητική και πολιτιστική δράση.[4]

Η ίδρυση της ΕΠΑ είχε ως στόχο τη συνένωση των αθλητικών και κυρίως των ποδοσφαιρικών δυνάμεων της Λάρνακας προκειμένου να δημιουργηθεί μια ισχυρή ομάδα που να εκπροσωπεί επάξια τη Λάρνακα στα διάφορα πρωταθλήματα.[5] Με ανακοίνωση στον τύπο με τίτλο «Εν τη Ενώσει η Ισχύς», η πρώτη Επιτροπεία του νέου σωματείου εκθειάζει την συνένωση ως «επιστέγασμα των μακρών και ευγενών αγώνων των δύο Σωματείων» και ζητά την στήριξη όλων, σε συνέχεια των πρώτων θετικών ενεργειών: «αρτιώτατη εμφάνιση», «στέγαση εις μεγαλοπρεπές οίκημα» και «απόκτηση ικανωτάτου και πανελληνίου φήμης προπονητού».[6]

Τα πρώτα χρόνια και ίδρυση της ΚΟΠ

Στις 20 Νοεμβρίου 1932 η νεοϊδρυθείσα ΕΠΑ κέρδισε με 2-0 σε φιλικό αγώνα στο Παλιό ΓΣΖ την ισχυρή Χάποελ Παλαιστίνης (Τελ Αβιβ). Ήταν η πρώτη νίκη κυπριακής ομάδας επί μιας ξένης ομάδας.[7]

Όταν ιδρύθηκε η ΕΠΑ, η Κυπριακή Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου δεν είχε ακόμα δημιουργηθεί και έτσι δεν διεξαγόταν παγκύπριο πρωτάθλημα. Είχαν, όμως, ήδη δημιουργηθεί αρκετά σωματεία.

Το 1932 (πριν τη δημιουργία της ΕΠΑ), με πρωτοβουλία του Πεζοπορικού Λάρνακας, διεξήχθη, με σύστημα νοκ-άουτ, το πρώτο παγκύπριο πρωτάθλημα, το «πρωτάθλημα πόλεων».[5][8] Το δεύτερο παγκύπριο πρωτάθλημα διοργάνωσε ο ΑΠΟΕΛ (1933). Στο πρωτάθλημα αυτό συμμετείχαν 8 ομάδες, με την ΕΠΑ να είναι μία από αυτές. Είχε συμφωνηθεί όπως οι 8 ομάδες αγωνιστούν μεταξύ τους σε ένα γύρο και οι πρώτες πέντε στη βαθμολογία να αγωνιστούν μεταξύ τους, πάλι σε ένα γύρο. Στην τελική βαθμολογία η ΕΠΑ ισοβαθμούσε με τον ΑΠΟΕΛ και έτσι έγιναν αγώνες μπαράζ για ανάδειξη του πρωταθλητή. Το πρώτο παιχνίδι έγινε στο παλιό ΓΣΠ και ο ΑΠΟΕΛ κέρδισε με 6-0. Το δεύτερο παιχνίδι έγινε στο Παλιό ΓΣΖ με τις δύο ομάδες να μένουν ισόπαλες 2-2, με τον ΑΠΟΕΛ να αναδεικνύεται πρωταθλητής.[5][9]

Το τρίτο ανεπίσημο πρωτάθλημα διοργάνωσε η ΑΕΛ, με την ΕΠΑ να τερματίζει στην τέταρτη θέση.[9][10] Το τέταρτο πρωτάθλημα πόλεων θα το διοργάνωνε η Ανόρθωση. Ωστόσο, λόγω προκήρυξης πρωταθλήματος από τον Τραστ στη Λευκωσία (με την ευκαιρία των εορτασμών της δεκαετηρίδας από την ίδρυση του) και διαμάχης μεταξύ των δύο ομάδων, αλλά και άλλων θεμάτων για τα οποία υπήρχαν διαφωνίες (ο Ολυμπιακός Λευκωσίας και ο Άρης Λεμεσού έθεσαν θέμα ελεύθερης συμμετοχής ποδοσφαιριστών από ένα σωματείο σε άλλο), τα σωματεία αποφάσισαν τη δημιουργία μιας αρχής η οποία θα είχε την ευθύνη διοργάνωσης των πρωταθλημάτων. Έτσι, στις 23 Σεπτεμβρίου 1934 ιδρύεται η Κυπριακή Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου (ΚΟΠ), με την ΕΠΑ να αποτελεί ένα από τα ιδρυτικά της μέλη.[9][11]

Στο μεταξύ, από το φθινόπωρο του 1933 προπονητής και παίκτης στην ΕΠΑ αναλαμβάνει ο διεθνής μέσος του Ολυμπιακού Πειραιώς Μιχάλης (Λάλης) Λεκός[12], ενέργεια η οποία χαιρετίζεται σε ανακοίνωση της Επιτροπείας του σωματείου ως «απόκτηση ικανωτάτου και πανελληνίου φήμης προπονητού».[6]

Περίοδος 1934-1939

Την περίοδο 1934-35 διεξήχθη το πρώτο επίσημο παγκύπριο πρωτάθλημα. Η ΕΠΑ συμμετείχε στο πρωτάθλημα. Ως έδρα χρησιμοποιούσε το Παλιό ΓΣΖ. Η ΕΠΑ τερμάτισε στην έβδομη θέση.[13] Την περίοδο 1935-36 τερμάτισε στην όγδοη και τελευταία θέση.[14]

Αποχώρηση από την ΚΟΠ και επανίδρυση Πεζοπορικού

Την 1η Ιουνίου 1936 η ΕΠΑ αποχώρησε από την ΚΟΠ εξαιτίας εσωτερικών προβλημάτων που προέκυψαν.[15] Οι μέτριες παρουσίες της ποδοσφαιρικής ομάδας στα πρωταθλήματα, οι αντιδράσεις ανθρώπων οι οποίοι παρέμεναν εκτός διοικητικών, αλλά και ποδοσφαιριστές οι οποίοι τέθηκαν σε αδράνεια οδήγησαν μια ομάδα μελών και ποδοσφαιριστών να αποχωρήσουν από την ΕΠΑ και να επανιδρύσουν στις 21 Μαρτίου 1937 τον Πεζοπορικό Λάρνακας.[16] Μεταξύ των δύο ομάδων υπήρχε μεγάλη αντιπαλότητα ως ομάδες της ίδιας πόλης. Επιπλέον, μεταξύ των δύο ομάδων υπήρχε ταξική διαφορά. Στον Πεζοπορικό συγκεντρώθηκε μεγάλο μέρος της εύπορης τάξης της Λάρνακας. Οι φιλάθλοι της ΕΠΑ προέρχονταν κυρίως από τα μικρομεσαία και λαϊκά κοινωνικά στρώματα της Λάρνακας. Η ΕΠΑ είχε επίσης την υποστήριξη της πολυάριθμης αρμενικής κοινότητας της Λάρνακας.[17] Στην ΕΠΑ, εκτός από Ελληνοκύπριοι, αγωνίζονταν και εγνωσμένης αξίας Αρμένιοι ποδοσφαιριστές, όπως και Τουρκοκύπριοι.[17]

Επανένταξη στην ΚΟΠ

Στις 24 Ιουλίου 1938 η ΕΠΑ επανεντάχθηκε στην ΚΟΠ και συμμετείχε στο πρωτάθλημα της περιόδου 1938-39. Διεκδίκησε το πρωτάθλημα όμως τελικά περιορίστηκε στην δεύτερη θέση.[15][18]

Η πορεία της ΕΠΑ την περίοδο 1934-1939 στις διοργανώσεις της ΚΟΠ.[19][20]
ΠερίοδοςΠρωτάθλημαΚύπελλο
ΚατηγορίαΘέσηΟμάδεςΑγώνεςΝίκεςΙσοπαλίεςΉττεςΤέρματαΒαθμοίΔιοργάνωσηΦάση
ΥπέρΚατά
1934-35[21]78121507173410Κύπελλο ΚύπρουΠροημιτελικά
1935-36881402128352Κύπελλο ΚύπρουΗμιτελικά
1936-37Δεν δήλωσε συμμετοχήΔεν συμμετείχε
1937-38Δεν δήλωσε συμμετοχήΔεν συμμετείχε
1938-39271190233918Κύπελλο ΚύπρουΠροημιτελικά
Βαθμολογία: Νίκη=2 βαθμοί, Ισοπαλία=1 βαθμός, Ήττα=0 βαθμοί

1 Δύο αγώνες της ΕΠΑ ματαιώθηκαν.

Δεκαετία 1940-1949

Τις περιόδους 1939-40 και 1940-41 η ΕΠΑ τερμάτισε στην τρίτη θέση του βαθμολογικού πίνακα.[22][23] Από το 1941 έως το 1944 δεν διεξήχθη παγκύπριο πρωτάθλημα λόγω του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, επειδή πολλοί Κύπριοι εντάχθηκαν στις αντικατοχικές ομάδες που δημιουργήθηκαν στην Ελλάδα.[24] Την περίοδο 1944-45 το πρωτάθλημα και το κύπελλο επανήλθαν. Στις 14 Απριλίου 1945 η ΕΠΑ κατέκτησε το κύπελλο Κύπρου κερδίζοντας στο παλιό ΓΣΠ τον ΑΠΟΕΛ με 3-1. Ήταν ο πρώτος τίτλος της ομάδας. Στο πρωτάθλημα η ΕΠΑ τερμάτισε στην πρώτη θέση ισοβαθμώντας με τον ΑΠΟΕΛ. Οι δύο ομάδες έδωσαν αγώνας μπαράζ για την ανάδειξη του πρωταθλητή. Ο πρώτος αγώνας έγινε στο παλιό ΓΣΠ στις 10 Ιουλίου 1945 με τις δύο ομάδες να μένουν ισόπαλες 0-0. Το δεύτερο παιχνίδι έγινε στο Παλιό ΓΣΖ στις 15 Ιουλίου 1945 με την ΕΠΑ να κερδίζει με 3-1. Η ΕΠΑ πέτυχε το νταμπλ.[25]

Η ΕΠΑ κατάφερε να πετύχει το νταμπλ και την επόμενη περίοδο. Κατέκτησε το πρωτάθλημα Κύπρου 1945-46, αυτή τη φορά με διαφορά βαθμών, όπως και το κύπελλο Κύπρου 1945-46, κερδίζοντας στον τελικό τον ΑΠΟΕΛ με 2-1. Ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία του κυπριακού ποδοσφαίρου που μία ομάδα πετύχαινε δύο συνεχόμενα νταμπλ.[26]

Την περίοδο 1946-47 τερμάτισε στη δεύτερη θέση.

Αποχώρηση από την ΚΟΠ

Το 1947 η ΕΠΑ, η Ανόρθωση και ο Πεζοπορικός ζήτησαν καταστατική αλλαγή με κύριο αίτημα την εκ περιτροπής προεδρία της ΚΟΠ σε όλες τις πόλεις. Οι ομάδες αυτές έθεσαν το αίτημα αυτό ζητώντας ισότιμη μεταχείριση αφού θεωρούσαν ότι οι ομάδες της Λευκωσίας (στην οποία έδρευε η ΚΟΠ) και κυρίως ο ΑΠΟΕΛ τύγχαναν την εύνοια της ΚΟΠ.[27] Το αίτημα συζητήθηκε σε γενική συνέλευση της ομοσπονδίας στις 27 Αυγούστου 1947, αλλά υπέρ της πρότασης αυτής ψήφισαν μόνοι οι τρεις αυτές ομάδες. Μετά από αυτό το αποτέλεσμα, οι τρεις ομάδες αποχώρησαν από την ΚΟΠ και δημιούργησαν δική του ομοσπονδία, την «Ποδοσφαιρική Αθλητική Ομοσπονδία Κύπρου» (ΠΑΟΚ), με έδρα τη Λάρνακα.[28][29][30] Στην ομοσπονδία αυτή εντάχθηκαν άλλα πέντε σωματεία (ΑΜΟΛ Λεμεσού, Τουρκική Λέσχη Λάρνακας, Τουρκική Λέσχη Αμμοχώστου, η Τουρκ Ουτζιού της Αμμοχώστου και η Τουρκική Αθλητική Εστία Τσετίν Καγιά της Λευκωσίας). Μεταξύ των δύο ομοσπονδιών επικράτησε κλίμα συγκρουσιακό. Η διαμάχη τερματίστηκε με την πάροδο ενός χρόνου όταν η ΠΑΟΚ διαλύθηκε και τα τρία σωματεία (ΕΠΑ, Ανόρθωση, Πεζοπορικός) επανεντάχθηκαν το φθινόπωρο του 1948 στην ΚΟΠ.[29]

Η πορεία της ΕΠΑ τη δεκαετία 1940-1949 στις διοργανώσεις της ΚΟΠ.[19][31]
ΠερίοδοςΠρωτάθλημαΚύπελλο
ΚατηγορίαΘέσηΟμάδεςΑγώνεςΝίκεςΙσοπαλίεςΉττεςΤέρματαΒαθμοίΔιοργάνωσηΦάση
ΥπέρΚατά
1939-403610433242211Κύπελλο ΚύπρουΠροημιτελικά
1940-4135720517264Κύπελλο ΚύπρουΗμιτελικά
1941-44Δεν διεξήχθη πρωτάθλημα και κύπελλο
1944-451610811501917Κύπελλο ΚύπρουΚυπελλούχος
1945-461610811341417Κύπελλο ΚύπρουΚυπελλούχος
1946-472712903291318Κύπελλο ΚύπρουΗμιτελικά
1947-48Αποχώρησε από την ΚΟΠ
1948-49581441925369Κύπελλο ΚύπρουΠροημιτελικά
Βαθμολογία: Νίκη=2 βαθμοί, Ισοπαλία=1 βαθμός, Ήττα=0 βαθμοί

Δεκαετία 1950-1959

Την περίοδο 1949-50 η ΕΠΑ τερμάτισε στη δεύτερη θέση, ένα βαθμό πίσω από την πρωταθλήτρια Ανόρθωση. Στο κύπελλο Κύπρου έφτασε μέχρι τον τελικό. Αντίπαλος ήταν η Ανόρθωση. Στον τελικό η Ανόρθωση προηγείτο μέχρι και τα τελευταία λεπτά όταν η ΕΠΑ κέρδισε πέναλτι. Η πρώτη εκτέλεση ήταν επιτυχής αλλά ο διαιτητής διέταξε επανάληψη. Η δεύτερη εκτέλεση ήταν αποτυχημένη και οπαδοί της ΕΠΑ εισέβαλαν στον αγωνιστικό χώρο με αποτέλεσμα ο αγώνας να διακοπεί. Η ΚΟΠ αποφάσισε επανάληψη και στον επαναληπτικό η ΕΠΑ κέρδισε με 2-1, κατακτώντας το τρίτο της κύπελλο.[32]

Την περίοδο 1950-51 η ΕΠΑ τερμάτισε στην πέμπτη θέση. Στο κύπελλο Κύπρου έφτασε και πάλι στον τελικό αλλά έχασε το τρόπαιο από τον ΑΠΟΕΛ με 7-0. Το αποτελέσματα αυτό παραμένει και σήμερα ως το πιο μεγάλο σε έκταση σε τελικό του κυπέλλου Κύπρου.[33][34][35][36]

Τη δεκαετία του 1950 η ΕΠΑ κατέκτησε ακόμα δύο κύπελλα. Στο κύπελλο Κύπρου 1952-53 αντιμετώπισε στον τελικό την Τσετίν Καγιά Λευκωσίας την οποία κέρδισε με 2-1.[37] Στο κύπελλο Κύπρου 1954-55 αντιμετώπισε στον τελικό τον Πεζοπορικό τον οποίο κέρδισε με 2-1. Η ΕΠΑ συμπλήρωσε πέντε κατακτήσεις κυπέλλου, έχοντας την εποχή εκείνη τις περισσότερες κατακτήσεις από οποιαδήποτε άλλη ομάδα. Ήταν όμως και το τελευταίο κύπελλο που κατακτούσε η ομάδα.[38] Το 1955 κατέκτησε την Ασπίδα Πάκκου κερδίζοντας την ΑΕΛ με 3-2.[39]

Η πορεία της ΕΠΑ τη δεκαετία 1950-1959 στις διοργανώσεις της ΚΟΠ.[19][40]
ΠερίοδοςΠρωτάθλημαΚύπελλο
ΚατηγορίαΘέσηΟμάδεςΑγώνεςΝίκεςΙσοπαλίεςΉττεςΤέρματαΒαθμοίΔιοργάνωσηΦάση
ΥπέρΚατά
1949-5028141022412322Κύπελλο ΚύπρουΚυπελλούχος
1950-515814626313214Κύπελλο ΚύπρουΦιναλίστ
1951-522814734322317Κύπελλο ΚύπρουΠροημιτελικά
1952-536814527212512Κύπελλο ΚύπρουΚυπελλούχος
1953-546916808312716Κύπελλο ΚύπρουΑ΄ γύρος
1954-5551018747383318Κύπελλο ΚύπρουΚυπελλούχος
1955-5689164210233810Δεν διεξήχθη
1956-578916268273710Δεν διεξήχθη
1957-5831018927313420Δεν διεξήχθη
1958-59Δεν διεξήχθη πρωτάθλημαΚύπελλο ΚύπρουΠροημιτελικά
Βαθμολογία: Νίκη=2 βαθμοί, Ισοπαλία=1 βαθμός, Ήττα=0 βαθμοί

Δεκαετία 1960-1969

Τη δεκαετία του 1960 η ΕΠΑ δεν πραγματοποίησε καλές πορείες στο πρωτάθλημα, με εξαίρεση την περίοδο 1968-69 που τερμάτισε στην τέταρτη θέση.[41] Στο κύπελλο Κύπρου 1967-68 έφτασε μέχρι τον τελικό όπου έχασε το τρόπαιο από τον ΑΠΟΕΛ με 2-1.[42]

Η πορεία της ΕΠΑ τη δεκαετία 1960-1969 στις διοργανώσεις της ΚΟΠ.[19][43]
ΠερίοδοςΠρωτάθλημαΚύπελλο
ΚατηγορίαΘέσηΟμάδεςΑγώνεςΝίκεςΙσοπαλίεςΉττεςΤέρματαΒαθμοίΔιοργάνωσηΦάση
ΥπέρΚατά
1959-60911205411315013Δεν διεξήχθη
1960-61913249510405047Δεν διεξήχθη
1961-621113247710414845Κύπελλο ΚύπρουΠροημιτελικά
1962-63712228410324742Κύπελλο ΚύπρουΑ΄ γύρος
1963-64Το πρωτάθλημα διακόπηκεΚύπελλο ΚύπρουΔεν συμμετείχε
1964-65811207211314036Κύπελλο ΚύπρουΠροημιτελικά
1965-661011206311203335Κύπελλο ΚύπρουΑ΄ γύρος
1966-6710122263133653361Κύπελλο ΚύπρουΠροημιτελικά
1967-6871222769423642Κύπελλο ΚύπρουΦιναλίστ
1968-6941222886394146Κύπελλο ΚύπρουΠροημιτελικά
Βαθμολογία 1959-1960: Νίκη=2 βαθμοί, Ισοπαλία=1 βαθμός, Ήττα=0 βαθμοί
Βαθμολογία 1960-1969: Νίκη=3 βαθμοί, Ισοπαλία=2 βαθμοί, Ήττα=1 βαθμός

1: Η ΕΠΑ κέρδισε 37 βαθμούς, αλλά τιμωρήθηκε με αφαίρεση 1 βαθμού και έτσι στην τελική βαθμολογία αναγράφονται 36 βαθμοί.

Δεκαετία 1970-1979

Την περίοδο 1969-70 η ΕΠΑ κατέκτησε το πρωτάθλημα. Η ΕΠΑ ισοβαθμούσε με τον Πεζοπορικό και την Ομόνοια, αλλά υπερτερούσε στην αναλογία τερμάτων (λόγος επίθεσης προς άμυνα). Ο τίτλος κρίθηκε την τελευταία αγωνιστική όπου ΕΠΑ και Ομόνοια εξήλθαν ισόπαλες 3-3 ενώ ο Πεζοπορικός έχασε από τον Απόλλωνα.[44][45]

Με την κατάκτηση του πρωταθλήματος, η ΕΠΑ εξασφάλισε την συμμετοχή της στην Α΄ Εθνική Ελλάδας καθώς ίσχυε ο θεσμός συμμετοχής της πρωταθλήτριας Κύπρου στο ελληνικό πρωτάθλημα. Συμμετείχε στο πρωτάθλημα Α΄ Εθνικής 1970-1971 και τερμάτισε στη 18η και τελευταία θέση με απολογισμό 3 νίκες, 4 ισοπαλίες και 27 ήττες.[46] Στο Κύπελλο Ελλάδας αποκλείστηκε στον τελευταίο προκριματικό γύρο από τον Απόλλων Σμύρνης.

Την περίοδο 1970-71, αφότου είχε υποβιβαστεί από το ελληνικό πρωτάθλημα, η ΕΠΑ επέστρεψε στο κυπριακό πρωτάθλημα. Διεκδίκησε τον τίτλο της πρωταθλήτριας αλλά τελικά τερμάτισε στη δεύτερη θέση, δύο βαθμούς πίσω από την πρωταθλήτρια Ομόνοια.[47]

Η πορεία της ΕΠΑ τη δεκαετία 1970-1979 στις διοργανώσεις της ΚΟΠ.[19][48]
ΠερίοδοςΠρωτάθλημαΚύπελλο
ΚατηγορίαΘέσηΟμάδεςΑγώνεςΝίκεςΙσοπαλίεςΉττεςΤέρματαΒαθμοίΔιοργάνωσηΦάση
ΥπέρΚατά
1969-70112221273461853Κύπελλο ΚύπρουΠροημιτελικά
1970-71Συμμετοχή στην Α΄ Εθνική 1970-1971Κύπελλο Ελλάδος 1970-71
1971-72212221183361730Κύπελλο ΚύπρουΗμιτελικά
1972-73614268108282326Κύπελλο ΚύπρουΑ΄ γύρος
1973-7411142641111223619Κύπελλο ΚύπρουΒ΄ γύρος
1974-75814267811273522Κύπελλο ΚύπρουΑ΄ γύρος
1975-7611152851211333522Κύπελλο ΚύπρουΠροημιτελικά
1976-77516301479372435Κύπελλο ΚύπρουΠροημιτελικά
1977-78816309138443531Κύπελλο ΚύπρουΗμιτελικά
1978-791016309912323527Κύπελλο ΚύπρουΒ΄ γύρος
Βαθμολογία 1969-1970: Νίκη=3 βαθμοί, Ισοπαλία=2 βαθμοί, Ήττα=1 βαθμός
Βαθμολογία 1970-1979: Νίκη=2 βαθμοί, Ισοπαλία=1 βαθμός, Ήττα=0 βαθμοί

Δεκαετία 1980-1989

Τη δεκαετία του 1970 η ΕΠΑ δεν διεκδίκησε κάποιο τίτλο στο πρωτάθλημα. Στο κύπελλο Κύπρου 1984-85 έφτασε μέχρι τον τελικό όπου έχασε το τρόπαιο από την ΑΕΛ με 1-0.[49] Την περίοδο 1988-89 η ΕΠΑ τερμάτισε στη δέκατη τρίτη θέση και για πρώτη φορά στην ιστορία της υποβιβάστηκε στη Β΄ κατηγορία.[50]

Η πορεία της ΕΠΑ τη δεκαετία 1980-1989 στις διοργανώσεις της ΚΟΠ.[19][51]
ΠερίοδοςΠρωτάθλημαΚύπελλο
ΚατηγορίαΘέσηΟμάδεςΑγώνεςΝίκεςΙσοπαλίεςΉττεςΤέρματαΒαθμοίΔιοργάνωσηΦάση
ΥπέρΚατά
1979-804152810108412730Κύπελλο ΚύπρουΒ΄ γύρος
1980-811014266911252721Κύπελλο ΚύπρουΠροημιτελικά
1981-8211142661010244122Κύπελλο ΚύπρουΑ΄ γύρος
1982-831014268612223322Κύπελλο ΚύπρουΒ΄ γύρος
1983-84814266137283125Κύπελλο ΚύπρουΑ΄ γύρος
1984-85714267118262925Κύπελλο ΚύπρουΦιναλίστ
1985-869142661010273522Κύπελλο ΚύπρουΑ΄ γύρος
1986-87316301875452043Κύπελλο ΚύπρουΑ΄ γύρος
1987-889163010713374327Κύπελλο ΚύπρουΒ΄ γύρος
1988-8913 15286913324121Κύπελλο ΚύπρουΒ΄ γύρος
Βαθμολογία: Νίκη=2 βαθμοί, Ισοπαλία=1 βαθμός, Ήττα=0 βαθμοί

Περίοδος 1990-1994

Την περίοδο 1989-90 κατέκτησε το πρωτάθλημα Β΄ κατηγορίας και προβιβάστηκε στην Α΄ κατηγορία.[52] Τις επόμενες τρεις περιόδους τερμάτιζε στις χαμηλές θέσεις του βαθμολογικού πίνακα. Την περίοδο 1993-94 η ΕΠΑ τερμάτισε στη 12η θέση και υποβιβάστηκε στη Β΄ κατηγορία για δεύτερη φορά στην ιστορία της.[53] Τον Ιούλιο του 1994 αποφασίστηκε η ενοποίηση της ομάδας με τον Πεζοπορικό Λάρνακας, δημιουργώντας την ΑΕΚ Λάρνακας.[54][55]

Η πορεία της ΕΠΑ την περίοδο 1990-1994 στις διοργανώσεις της ΚΟΠ.[19][56]
ΠερίοδοςΠρωτάθλημαΚύπελλο
ΚατηγορίαΘέσηΟμάδεςΑγώνεςΝίκεςΙσοπαλίεςΉττεςΤέρματαΒαθμοίΔιοργάνωσηΦάση
ΥπέρΚατά
1989-90[52]Β΄1 1528842845Κύπελλο ΚύπρουΑ΄ γύρος
1990-911014267109293724Κύπελλο ΚύπρουΒ΄ γύρος
1991-92814268711354031Κύπελλο ΚύπρουΗμιτελικά
1992-931014268810404832Κύπελλο ΚύπρουΠροημιτελικά
1993-9412 14267217305323Κύπελλο ΚύπρουΠροημιτελικά
Βαθμολογία 1989-91: Νίκη=2 βαθμοί, Ισοπαλία=1 βαθμός, Ήττα=0 βαθμοί
Βαθμολογία 1991-99: Νίκη=3 βαθμοί, Ισοπαλία=1 βαθμός, Ήττα=0 βαθμοί

Συμμετοχές ανά κατηγορία

Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τις συμμετοχές της ομάδας ανά εθνική κατηγορία του Συστήματος ποδοσφαιρικών πρωταθλημάτων Κύπρου καθώς και στις διοργανώσεις κυπέλλου.

Πρωτάθλημα
ΚατηγορίαΑριθμός συμμετοχών
Α΄ κατηγορία
50[1]
Β΄ κατηγορία
1[57]
Σύνολο
51
Κύπελλο
ΚατηγορίαΑριθμός συμμετοχών
Κύπελλο Κύπρου
47[58]

Επιπρόσθετα, η ομάδα έχει μία συμμετοχή στην Α΄ Εθνική Ελλάδας και μία συμμετοχή στο Κύπελλο Ελλάδας.

Συνολικά στατιστικά στην Α΄ κατηγορία

Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τη συνολική πορεία της ΕΠΑ στο πρωτάθλημα Α΄ κατηγορίας από το 1934 έως και το 1994.[59] Η βαθμολογία είναι το άθροισμα της πραγματικής βαθμολογίας κάθε περιόδου, ανεξάρτητα από το σύστημα βαθμολόγησης. Χρησιμοποιώντας το σύγχρονο σύστημα βαθμολόγησης (νίκη=3 βαθμοί, ισοπαλία=1 βαθμός, ήττα:0 βαθμοί) οι βαθμοί που εξασφαλίζει είναι 1363. Η περίοδος 1963-64, στην οποία το πρωτάθλημα διακόπηκε, δεν συμπεριλαμβάνεται.

Πρωτάθλημα Α΄ κατηγορίας
ΣυμμετοχέςΑγώνεςΣύνολο
ΝίκεςΙσοπαλίεςΉττεςΓκολ ΥπέρΓκολ ΚατάΒαθμοί
501052362277413157016411222
  • Η ΕΠΑ πέτυχε τις περισσότερες νίκες (18) την περίοδο 1986-87. Την περίοδο 1935-36 δεν πέτυχε καμία νίκη.
  • Οι περισσότερες ισοπαλίες (13) σημειώθηκαν τις περιόδους 1977-78 και 1983-84. Τις περιόδους 1934-35, 1938-39, 1940-41, 1946-47 και 1953-54 δεν σημείωσε καμία ισοπαλία.
  • Τις περιόδους 1944-45 και 1945-46 δέχθηκε μόνο μία ήττα. Τις περισσότερες ήττες (17) δέχτηκε την περίοδο 1993-94.
  • Τα περισσότερα τέρματα (50) σημείωσε την περίοδο 1944-45. Τα λιγότερα τέρματα (8) σημείωσε την περίοδο 1935-36.
  • Τα λιγότερα τέρματα (9) δέχτηκε την περίοδο 1938-39. Τα περισσότερα τέρματα (53) δέχτηκε τις περιόδους 1966-67 και 1993-94.
  • Την καλύτερη αναλογία τερμάτων (+31) είχε την περίοδο 1944-45 και τη χειρότερη (-27) την περίοδο 1935-35.
  • Τους περισσότερους βαθμούς (53) κέρδισε την περίοδο 1969-70.

Τελικοί κυπέλλου

Η ΕΠΑ έχει κατακτήσει 5 φορές το Κύπελλο Κύπρου. Είναι στην έκτη θέση κατακτήσεων του κυπέλλου. Συνολικά έχει συμμετάσχει 8 φορές στον τελικό του κυπέλλου. Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τους τελικούς στους οποίους συμμετείχε η ΕΠΑ.[60]

ΠερίοδοςΑντίπαλοςΗμερομηνίαΓήπεδοΑποτέλεσμα
1944-45[61]ΑΠΟΕΛ14 Απριλίου 1945Παλιό ΓΣΠ3-1
1945-46[26]ΑΠΟΕΛ14 Απριλίου 1946Παλιό ΓΣΠ2-1
1949-50[32]Ανόρθωση23 Απριλίου 1950Παλιό ΓΣΠ2-1
1950-51[33]ΑΠΟΕΛ25 Φεβρουαρίου 1951Παλιό ΓΣΠ0-7
1952-53[37]Τσετίν Καγιά Λευκωσίας19 Απριλίου 1953Παλιό ΓΣΠ2-1
1954-55[38]Πεζοπορικός10 Ιουλίου 1955Παλιό ΓΣΠ2-1
1967-68[42]ΑΠΟΕΛ7 Ιουλίου 1968Παλιό ΓΣΠ1-2
1984-85[50]ΑΕΛ22 Ιουνίου 1985Μακάρειο0-1

Αγώνες για ασπίδα Πάκκου

Η ΕΠΑ έχει κατακτήσει 1 φορά την Ασπίδα Πάκκου. Συνολικά έχει διεκδικήσει 2 φορές το τρόπαιο. Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τους αγώνες για την κατάκτηση της Ασπίδας Πάκκου στους οποίους συμμετείχε η ΕΠΑ.[39]

ΈτοςΑντίπαλοςΗμερομηνίαΓήπεδοΑποτέλεσμα
1953ΑΕΛ4 Οκτωβρίου 1953Παλιό ΓΣΠ2-2 (2-4 παρ.)
1955ΑΕΛ30 Οκτωβρίου 1955Παλιό ΓΣΠ3-2

Τίτλοι-Διακρίσεις

Η ΕΠΑ έχει πετύχει:

  • Δύο νταμπλ (κατάκτηση πρωταθλήματος και κυπέλλου την ίδια περίοδο): 1944-45, 1945-46

Χρώματα

Από την ίδρυση της η ΕΠΑ υιοθέτησε ως χρώματα της το κίτρινο και το μαύρο.[7][66]

Έδρα

Η ΕΠΑ από την ίδρυση της και έως το 1989 χρησιμοποιούσε ως έδρα το Παλιό ΓΣΖ. Το 1989 ολοκληρώθηκε το νέο ΓΣΖ το οποίο αποτέλεσε έδρα της ΕΠΑ την περίοδο 1989-1994.

Ευρωπαϊκή πορεία

Ευρωπαϊκά παιχνίδια

Ο ακόλουθος πίνακα παρουσιάζει τα αποτελέσματα της ΕΠΑ στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις.[67]

ΣεζόνΚύπελλοΦάσηΑντίπαλοςΕντόςΕκτόςΣυν. σκορΠρ./Απ.
1970-71ΠρωταθλητριώνΑ' γύροςΜπορούσια Μενχενγκλάντμπαχ0-61[68][69]0-10[69][70]0-16
1972-73ΟΥΕΦΑΑ' γύροςΑραράτ Ερεβάν20-1[71][72]0-1[72][73]0-2
1987-88ΟΥΕΦΑΑ' γύροςΒικτόρια Βουκουρεστίου0-1[74][75]0-3[75][76]0-4

1 Και τα δύο παιχνίδια έγιναν στη Γερμανία.

2 Η αρμενική Αραράτ Ερεβάν, όταν αντιμετώπισε την ΕΠΑ, εκπροσωπούσε τη Σοβιετική Ένωση στη διοργάνωση.

Συνολικές συμμετοχές

ΕντόςΕκτόςΣύνολο
ΚύπελλοΣυμ.Αγ.Πρ.ΝΙΗΓΥΓΚΒΝΙΗΓΥΓΚΒΝΙΗΓΥΓΚΒ
Πρωταθλητριών12000106000101000020160
ΟΥΕΦΑ240002020002040004060
Σύνολο36000308000301400060220

Για σκοπούς σύγκρισης υπολογίζεται βαθμολογία με το σύστημα: νίκη=3 βαθμοί, ισοπαλία=1 βαθμός, ήττα=0 βαθμοί.

Στατιστικά ανά χώρα

Η ΕΠΑ έχει αντιμετωπίσει αντιπάλους από 3 διαφορετικές χώρες.

ΕντόςΕκτόςΣύνολο
ΧώραΑγ.ΠΑΝΙΗΓΥΓΚΒΝΙΗΓΥΓΚΒΝΙΗΓΥΓΚΒ
Αρμενία1201001010001010002020
Γερμανία20100106000101000020160
Ρουμανία201001010001030002040
Σύνολο60300308000301400060220

Για σκοπούς σύγκρισης υπολογίζεται βαθμολογία με το σύστημα: νίκη=3 βαθμοί, ισοπαλία=1 βαθμός, ήττα=0 βαθμοί.

1 Η αρμενική Αραράτ Ερεβάν, όταν αντιμετώπισε την ΕΠΑ, εκπροσωπούσε τη Σοβιετική Ένωση στη διοργάνωση.

Στατιστικά ανά αντίπαλο

Η ΕΠΑ έχει αντιμετωπίσει συνολικά 3 διαφορετικούς αντιπάλους.

ΕντόςΕκτόςΣύνολο
ΟμάδαΑγ.ΠΑΝΙΗΓΥΓΚΒΝΙΗΓΥΓΚΒΝΙΗΓΥΓΚΒ
Αραράτ Ερεβάν201001010001010002020
Βικτόρια Βουκουρεστίου201001010001030002040
Μπορούσια Μενχενγκλάντμπαχ20100106000101000020160
Σύνολο60300308000301400060220

Για σκοπούς σύγκρισης υπολογίζεται βαθμολογία με το σύστημα: νίκη=3 βαθμοί, ισοπαλία=1 βαθμός, ήττα=0 βαθμοί.

Παραπομπές

Βιβλιογραφία

  • Γαβριηλίδης, Μιχάλης· Παπαμωυσέως, Στέλιος (2001). Ένας αιώνας Κυπριακό ποδόσφαιρο. Λευκωσία: Ο Συγγραφέας. ISBN 9963-8720-1-8. 
  • Μελετίου, Γιώργος (2011). Κυπριακό ποδόσφαιρο 1900-1960. Λευκωσία: Power Publishing. ISBN 978-9963-688-87-6. 
  • Στεφανίδης, Γιώργος (2003). 40 χρόνια κυπριακές ομάδες στην Ευρώπη. Λευκωσία: Χαραυγή. ISBN 9963-8841-1-3. 

Πηγές

Δείτε επίσης

Εξωτερικοί σύνδεσμοι