Κολόσσι

Το Κολόσσι απέχει 11 χιλιόμετρα από τη Λεμεσό.^[14][15] Είναι κτισμένο σε υψόμετρο 45 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.^[16] Στα δυτικά συνορεύει με την Ερήμη και την Επισκοπή, στα νότια με το Ακρωτήρι, στα ανατολικά με το Τραχώνι και στα βόρεια και ανατολικά με τον Ύψωνα.^[17] Μέρος της διοικητικής έκτασης του Κολοσσίου περιλαμβάνεται στο έδαφος της Βρετανικής Βάσης Ακρωτηρίου.^[17]

Το 1192 ο Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος πούλησε την Κύπρο στον Γκυ ντε Λουζινιάν, Γάλλο ευγενή και έκπτωτο βασιλιά της Ιερουσαλήμ. Ο νέος κατακτητής του νησιού έφερε μαζί του πολλούς ιππότες, ευγενείς και στρατιωτικά τάγματα. Τους παραχώρησε μεγάλες εκτάσεις γης και προνόμια, καθιερώνοντας το φεουδαρχικό σύστημα και προστατεύοντας την κυριαρχία του στο νησί από εσωτερικούς και εξωτερικούς εχθρούς.^[14]

Ένα από τα φέουδα αυτά ήταν το φέουδο του Κολοσσίου. Περιλάμβανε περίπου 60 χωριά. Η έκταση του ξεκινούσε από την εύφορη πεδιάδα των εκβολών του ποταμού Κούρρη μέχρι τα χωριά Βουνί και Κοιλάνι. Το φέουδο του Κολοσσίου παραχωρήθηκε στον Γάλλο ευγενή Γκαρίνους ντε Κόλος. Η ονομασία του χωριού οφείλεται στο όνομα του ευγενή αυτού.^[14]

Το 1210 ο βασιλιάς της Κύπρου Ούγος ο Α΄ αγόρασε το φέουδο και το μεταβίβασε στο τάγμα των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη της Ιερουσαλήμ (Ιωαννίτες Ιππότες). Οι Ιωαννίτες Ιππότες έκτισαν το πρώτο μικρότερο φρούριο στο Κολόσσι. Το φρούριο αποτέλεσε το κέντρο της στρατιωτικής τους διοίκησης (Μεγάλη Κομμανδαρία).^[14] Στις αρχές του 13ου αιώνα ξεκίνησε να οικοδομείται και ο οικισμός της περιοχής που αποτέλεσε το χωριό Κολόσσι.^[14]

Το 1427 το φρούριο καταστράφηκε από επιδρομές των Μαμελούκων της Αιγύπτου. Το 1454, υπό τον διοικητή του τάγματος των Ιωαννιτών Ιπποτών Louis de Magnac, κατασκευάστηκε το υφιστάμενο φρούριο, το μεσαιωνικό Κάστρο Κολοσσίου, πάνω στα ερείπια του προηγούμενου.^[14]

Σύμφωνα με τις απογραφές πληθυσμού που πραγματοποιήθηκαν στην Κύπρο, ο πληθυσμός του χωριού γνώρισε αρκετές αυξομειώσεις μέχρι το 1973. Από τότε, ο πληθυσμός του χωριού γνώρισε μεγάλες αυξήσεις.

Μέχρι το 1960 στο χωριό διέμεναν και Τουρκοκύπριοι οι οποίοι αποτελούσαν την μειοψηφία. Το 1964, εξαιτίας των δικοινοτικών διαταραχών, οι Τουρκοκύπριοι κάτοικοι του μετακινήθηκαν στην γειτονική Επισκοπή.^[18][17] Δεν επέστρεψαν ποτέ στο Κολόσσι, το οποίο από τότε κατοικείται μόνο από Ελληνοκύπριους.^[18] Μετά την τουρκική εισβολή του 1974, στα πλαίσια της ανταλλαγής πληθυσμών του 1975, οι Τουρκοκύπριοι πρώην κάτοικοι του Κολοσσίου μετακινήθηκαν από την Επισκοπή στο βόρειο τμήμα της Κύπρου.^[18] Τα επόμενα χρόνια εγκαταστάθηκαν στο Κολόσσι Ελληνοκύπριοι πρόσφυγες, οι οποίοι στεγάστηκαν σε προσφυγικούς συνοικισμούς αυτοστέγασης.^[18][17]

Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τον πληθυσμό του Κολοσσίου όπως καταγράφηκε στις απογραφές πληθυσμού που έγιναν στην Κύπρο.

Μέχρι το 2014 το Κολόσσι αποτελούσε το μοναδικό χωριό στην Κύπρο η οποία είχε δύο κοινοτικά συμβούλια: το Κοινοτικό Συμβούλιο Κολοσσίου Ενορία Αποστόλου Λουκά και το Κοινοτικό Συμβούλιο Συνοικισμού Κολοσσίου Ενορία Αποστόλου Ανδρέα. Το 1978, μετά τη δημιουργία της Α΄ φάσης του Συνοικισμού Αυτοστέγασης Προσφύγων, αποφασίστηκε να δημιουργηθούν δύο Κοινοτικά Συμβούλια λόγω της μακρινής απόστασης του Συνοικισμού Αυτοστέγασης από την περιοχή στην οποία κατοικούσαν οι αυτόχθονες κάτοικοι του Κολοσσίου. Στη συνέχεια οι δύο οικισμοί επεκτάθηκαν με αποτέλεσμα να δημιουργούνται προβλήματα. Το 2014 τα δύο συμβούλια ενοποιήθηκαν σε ένα.^[36][37][38]

• «Η κοινότητα μας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2018. 
• Χρυσάνθου, Μήνα (17 Ιουλίου 2016). «ΚΟΛΟΣΣΙ Ένα χωριό με μεγάλη ιστορία». www.sigmalive.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2018. 
• «Ιστορία του χωριού». 2011-08-23. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-06-25. https://web.archive.org/web/20180625015425/http://www.cyprushighlights.com/2011/08/23/%CE%BA%CE%BF%CE%BB%CF%8C%CF%83%CF%83%CE%B9/. Ανακτήθηκε στις 2018-06-25. 

• Ιστοσελίδα Κοινοτικού Συμβουλίου