Μάρτυρες του Ιεχωβά και Ολοκαύτωμα

Το Ολοκαύτωμα (Φάσεις)

Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά υπέστησαν θρησκευτικές διώξεις στη Γερμανία μεταξύ των ετών 1933 και 1945.

Η Ναζιστική αντιμετώπιση

Εξαιτίας του γεγονότος ότι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά, οι οποίοι στη Γερμανία ήταν τότε γνωστοί με το όνομα Ειλικρινείς Σπουδαστές της Γραφής (Έρνστε Μπιμπελφόρσερ, στα γερμανικά Ernste Bibelforscher), δεν υποστήριζαν πολιτικά το Ναζιστικό κόμμα, και αρνούνταν να υπηρετήσουν στο στρατό, κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος θέτονταν υπό κράτηση, στέλνονταν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ή φυλακίζονταν. Σε αντίθεση με τους Εβραίους και τους Τσιγγάνους που διώκονταν για φυλετικούς λόγους, οι περίπου 25.000 Μάρτυρες του Ιεχωβά διώκονταν λόγω των θρησκευτικών τους πεποιθήσεων.[1]

Η Ναζιστική κυβέρνηση έδωσε στους κρατούμενους Μάρτυρες του Ιεχωβά την επιλογή να αποκηρύξουν την πίστη τους ως «εσφαλμένες διδασκαλίες», να υποταχθούν στην κρατική εξουσία και να υπηρετήσουν στο στρατό ώστε να αφεθούν ελεύθεροι. Στη Ναζιστική περίοδο, περίπου 10.000 Μάρτυρες, κυρίως γερμανικής καταγωγής, φυλακίστηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης όπου είχαν στα ρούχα τους το διακριτικό μωβ τρίγωνο και υπολογίζεται ότι περίπου 2.500 έως 5.000 Μάρτυρες του Ιεχωβά πέθαναν σε στρατόπεδα ή φυλακές. Περισσότεροι από 200 άντρες δικάστηκαν από το Γερμανικό Πολεμικό Δικαστήριο και εκτελέστηκαν επειδή αρνήθηκαν τη στρατιωτική υπηρεσία. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται και Μάρτυρες του Ιεχωβά που προέρχονταν από την Αυστρία, την Πολωνία, την Τσεχοσλοβακία, την Ολλανδία, τη Γαλλία και από άλλες χώρες.

Η καλή διαγωγή, το φιλειρηνικό φρόνημα και η εργατικότητα των Μαρτύρων του Ιεχωβά μέσα στα στρατόπεδα συγκέντρωσης είχε ως αποτέλεσμα σε ορισμένες περιπτώσεις να χρησιμοποιούνται οι γυναίκες ως εργάτριες στις φάρμες ή ως οικιακές βοηθοί και κουβερνάντες στα σπίτια των SS, αν και αρνούνταν να εκτελέσουν εργασίες που θεωρούσαν ότι αποτελούν συμβιβασμό της πίστης τους.[2]

Ύλη για μελέτη της Αγίας Γραφής σε χαρτί το οποίο τυλιγόταν, ζυμωνόταν μέσα σε κουλουράκια και περνούσε μέσα στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Νταχάου από τους Μάρτυρες του Ιεχωβά. (Πηγή: Αναμνηστικό Μουσείο Ολοκαυτώματος Η.Π.Α.)

Ήδη από το 1921, πολιτικές και θρησκευτικές ομάδες κατηγόρησαν του Μάρτυρες ότι συνδέονταν με τους Εβραίους σε ανατρεπτικές πολιτικές δραστηριότητες. Οι Σπουδαστές της Γραφής στιγματίστηκαν ως επικίνδυνα μπολσεβικικά «εβραϊκά σκουλήκια». Σε απάντηση, στις 15 Απριλίου 1930, η γερμανική έκδοση του Χρυσού Αιώνα (πρόδρομος του Ξύπνα!) δήλωνε: «Δεν έχουμε κανένα λόγο να θεωρήσουμε προσβολή αυτή την ψεύτικη κατηγορία —διότι είμαστε πεπεισμένοι ότι ο Εβραίος είναι, αν μη τι άλλο, εξίσου πολύτιμος ως άτομο με έναν κατ’ όνομα Χριστιανό· αλλά απορρίπτουμε την παραπάνω αναλήθεια αυτής της εκκλησιαστικής φυλλάδας επειδή έχει στόχο να μειώσει το έργο μας, λες και αυτό γίνεται, όχι για χάρη του Ευαγγελίου, αλλά για τους Εβραίους». Ο Ελβετός θεολόγος Καρλ Μπαρτ (Karl Barth) αργότερα έγραψε: «Η κατηγορία ότι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά συνδέονται με τους κομμουνιστές μπορεί να αποδοθεί μόνο σε ακούσια ή και σκόπιμη παρανόηση»[3]

Πίνακας με τα διακριτικά σήματα των κρατουμένων στα Ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά εμφανίζονται στην τέταρτη στήλη ("Bibelforscher", «Σπουδαστές της Γραφής»).

Παρά την εμφανή εχθρότητα του Χιτλερικού καθεστώτος, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά οργάνωσαν μία συνέλευση στο Βερολίνο στις 25 Ιουνίου του 1933. Περίπου 7.000 άτομα συγκεντρώθηκαν. Οι Μάρτυρες έκαναν δημόσια γνωστές τις προθέσεις τους μέσω μιας Διακήρυξης:

Η οργάνωσή μας δεν είναι με κανέναν τρόπο πολιτική. Εμείς εμμένουμε μόνο στο να διδάσκουμε το Λόγο του Ιεχωβά Θεού στους ανθρώπους.[4]

Το 1934, σε ένα κείμενο που συντάχθηκε προκειμένου να διευκρινίσουν την ουδέτερη στάση τους, δήλωσαν προς τον Χίτλερ μεταξύ άλλων τα εξής:

Δεν έχουμε κανένα ενδιαφέρον για τις πολιτικές υποθέσεις, αλλά είμαστε ολόκαρδα αφοσιωμένοι στη βασιλεία του Θεού την υπό τον Χριστό τον Βασιλιά του. Δεν θα βλάψουμε ούτε θα ζημιώσουμε κανέναν. Θα ήταν χαρά μας να ζούμε ειρηνικά και να κάνουμε το καλό σε όλους τους ανθρώπους όταν μας δίνεται η ευκαιρία.[5]

Μετά από ένα εντονότερο κύμα διωγμού αυτής της ομάδας, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά εξέδωσαν παγκόσμια μια κοινή απόφαση το 1936 καταδικάζοντας έντονα και πάλι το Ναζιστικό καθεστώς.

Καθώς μεγάλωνε η ένταση με την οποία διώκονταν οι Εβραίοι, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά συμπαραστάθηκαν στους διωκόμενους Εβραίους. Αγνοούσαν το μποϊκοτάζ που επιβαλλόταν σε βάρος των Εβραϊκών καταστημάτων και παρείχαν τροφή και τις απαραίτητες προμήθειες καθώς έσφιγγαν τα μέτρα οικονομικού αποκλεισμού των Εβραίων της Γερμανίας. Ακόμη και στις Ηνωμένες Πολιτείες διακήρυτταν δημόσια την αντίθεσή τους για την απάνθρωπη μεταχείριση των Εβραίων πολιτών από το Τρίτο Ράιχ.[6]

Παρά τη βίαιη καταστολή από το Ναζιστικό καθεστώς, το 2007 οι Μάρτυρες του Ιεχωβά στη Γερμανία αριθμούσαν περίπου 165.000 ενεργά μέλη και το θρησκευτικό σωματείο τους είναι αναγνωρισμένο ως νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου.

Αντιμετώπιση σε άλλες χώρες

Στη διάρκεια εκείνης της χρονικής περιόδου αυτή η ομάδα ήταν αντικείμενο διωγμού επίσης στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε πολλές άλλες χώρες για παρόμοιους λόγους, κυρίως επειδή αρνούνταν να υπηρετήσουν στο στρατό ή να συνδράμουν σε πολεμικές ενέργειες. Στον Καναδά στη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά τέθηκαν υπό περιορισμό σε στρατόπεδα συγκέντρωσης μαζί με πολιτικούς αντιφρονούντες και άτομα ιαπωνικής και κινεζικής καταγωγής. Στις Η.Π.Α., το Ανώτατο Δικαστήριο εξέδωσε μια σειρά από κεφαλαιώδους σημασίας δικαστικές αποφάσεις της Πρώτης Τροπολογίας, οι οποίες επιβεβαίωναν το δικαίωμα των Μαρτύρων του Ιεχωβά να απαλλάσσονται από στρατιωτική υπηρεσία και την απαγγελία του αμερικανικού Όρκου Αφοσίωσης.

Στην Ελλάδα, την ίδια περίοδο, λόγω της εισβολής των Γερμανικών δυνάμεων και των συμμάχων τους, κηρύχτηκε στρατιωτικός νόμος. Πολλοί από τους 225 ενεργούς Μάρτυρες του Ιεχωβά τότε, αντιμετώπισαν στρατοδικεία ως αντιρρησίες συνείδησης λόγω της ουδέτερης στάσης τους όσον αφορά πολιτικά και θρησκευτικά ζητήματα. Μερικοί καταδικάστηκαν σε ποινές που κυμαίνονταν από 7 μέχρι 20 έτη φυλάκισης ενώ άλλοι καταδικάστηκαν σε ισόβια φυλάκιση. Ο διωγμός αυτής της ομάδας που ξεκίνησε τότε συνεχίστηκε με αμείωτη ένταση και για τις επόμενες δύο δεκαετίες.

Δήλωση εξαναγκασμού των SS για αποκήρυξη των πιστεύω

Ακολουθεί η μετάφραση της Δήλωσης που χρησιμοποιούσαν τα μέλη των SS για να αναγκάσουν τους Μάρτυρες του Ιεχωβά να αποκηρύξουν τα πιστεύω τους[7].

Στρατόπεδο συγκέντρωσης .......................................
Τμήμα ΙΙ

Δ Η Λ Ω Σ Η

Εγώ, ο/η ...................................................
γεννημένος/η στις ..................................................
στην .......................................................
κάνω με το παρόν έγγραφο την ακόλουθη δήλωση:

  1. Έχω αντιληφθεί ότι ο Διεθνής Σύλλογος Σπουδαστών της Γραφής διαδίδει εσφαλμένες διδασκαλίες και υπό το ένδυμα της θρησκείας επιδιώκει εχθρικούς προς το κράτος σκοπούς.
  2. Για αυτόν το λόγο, εγκατέλειψα ολοκληρωτικά την οργάνωση και απελευθερώθηκα εντελώς από τις διδασκαλίες αυτής της αίρεσης.
  3. Με το παρόν έγγραφο βεβαιώνω ότι δεν πρόκειται ποτέ να ξαναπάρω μέρος στη δράση του Διεθνούς Συλλόγου Σπουδαστών της Γραφής. Θα αναφέρω στις αρχές αμέσως οποιουσδήποτε με πλησιάσουν κηρύττοντας τις διδασκαλίες των Σπουδαστών της Γραφής ή με οποιονδήποτε τρόπο αποκαλύψουν την ιδιότητά τους ως τέτοιων. Όλα τα έντυπα από τους Σπουδαστές της Γραφής τα οποία τυχόν σταλούν στη διεύθυνσή μου θα τα παραδώσω αμέσως στο πλησιέστερο αστυνομικό τμήμα.
  4. Θα σέβομαι στο εξής τους νόμους του κράτους και, ιδιαίτερα σε περίπτωση πολέμου, θα υπερασπιστώ με το όπλο στο χέρι τη μητέρα πατρίδα και θα ενταχθώ πλήρως στο κοινωνικό σύνολο.
  5. Έχω πληροφορηθεί ότι, στην περίπτωση που θα ενεργήσω αντίθετα με τη δήλωση που κάνω σήμερα, θα τεθώ αμέσως υπό προστατευτική κράτηση.

.................................., Ημερομηνία ................
...........................................................
Υπογραφή

Υποσημειώσεις

Βλέπε επίσης

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Βιβλιογραφία

  • Ρούντολφ Ες, Αυτοβιογραφία, Εκδόσεις Νεφέλη, 1995, ISBN 960-211-230-1.
  • Dachau and the Nazi Terror II, 1933-1945 Studies and Reports, Comite International de Dachau, Brussels, 2002, ISBN 3-9808587-1-5.
  • Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά—Διαγγελείς της Βασιλείας του Θεού, 1993, Β. & Φ. Ε. Σκοπιά.
  • Facing the Lion - Memoirs of a Young Girl in Nazi Europe, Simone Arnold Liebster, ISBN 0-9679366-5-9.