Πάχνα
32°47′35″E / 34.77833°N 32.79306°E
Η Πάχνα είναι χωριό της επαρχίας Λεμεσού στην Κύπρο.
| Πάχνα | ||
|---|---|---|
| Κοινότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας | ||
 Πανοραμική άποψη Πάχνας. | ||
 Η τοποθεσία της Πάχνας στην Επαρχία Λεμεσού. | ||
  Πάχνα | ||
| ||
| Χώρα | Κύπρος[1][2] | |
| Διοικητική μονάδα | Επαρχία Λεμεσού[1][2] | |
| Γεωγραφική περιφέρεια | Κρασοχώρια Επαρχίας Λεμεσού[3] | |
| Διοίκηση | ||
| • Σώμα | Κοινοτικό Συμβούλιο Πάχνας[4] | |
| • Κοινοτάρχης Πάχνας | Ανδρέας Σάββα (από 2017)[4] | |
| • Μέλος του/της | Ένωση Κοινοτήτων Κύπρου[5][6] | |
| Έκταση | 28,9196 km²[7][8] | |
| Υψόμετρο | 670 μέτρα[9] | |
| Πληθυσμός | 865 (2011)[10][11] | |
| Γ.Κ. | 5308[2][1] | |
| Τ.Κ. | 4700[12] | |
| Ζώνη ώρας | UTC+02:00 (επίσημη ώρα) UTC+03:00 (θερινή ώρα) | |
| δεδομένα | ||
Τοποθεσία
Η Πάχνα βρίσκεται 35 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Λεμεσού,[13] στη γεωγραφική περιφέρεια των Κρασοχωρίων Επαρχίας Λεμεσού.[14] Βρίσκεται σε υψόμετρο 670 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.[15] Ανατολικά συνορεύει με τον Άγιο Αμβρόσιο, βορειοανατολικά με το Βουνί, βόρεια με την Κισσούσα, βορειοδυτικά με τη Μαλιά, δυτικά με τη Δορά, νοτιοδυτικά με την Ανώγυρα και νότια με το Πραστειό Αυδήμου.
Φυσικό περιβάλλον
Η καλλιεργήσιμη έκταση του χωριού περιλαμβάνει αμπέλια, χαρουπιές, αμυγδαλιές, ελιές, μηλιές, αχλαδιές, χρυσομηλιές, σιτηρά, κηπευτικά φυτά και φακές.[16] Η Πάχνα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα αμπελοχώρια της Κύπρου. Από τα παλιά χρόνια οι κάτοικοι ασχολούνται με την αμπελοκαλλιέργεια, φυτεύοντας τις ποικιλίες μαύρο και ξινιστέρι.[16]
Ονομασία
Η ονομασία του χωριού οφείλεται στο γεγονός ότι ο πρώιμος οικισμός βρισκόταν ανάμεσα σε τέσσερις λόγγους και έμοιαζε σαν φάτνη. Οι Ενετοί αποκαλούσαν το χωριό ως padena, από τη λέξη patena ή patina, που σημαίνει φάντη ή πάχνη.[13] Μια άλλη εκδοχή αναφέρει ότι το χωριό πήρε το όνομα του από την αρχαία ελληνική λέξη πάχνη (από το ρήμα πήγνυμι) που δηλώνει τη δροσιά των κρύων νύχτων.[13][16]
Ιστορία
Η περιοχή της Πάχνας κατοικείτο από τη γεωμετρική περίοδο (8ος-7ος αιώνας π.Χ.).[13]
Την περίοδο της Φραγκοκρατίας η Πάχνα ήταν βασιλικό κτήμα.[13] Το κτήμα εκμισθωνόταν από κάποιον φεουδάρχη ο οποίος πλήρωνε ενοίκιο στο βασιλικό ταμείο.[17] Τον 15ο αιώνα η Πάχνα ήταν φέουδο των Ποδοκάθαρων, σημαντικής κυπριακής οικογένειας της εποχής. Αρχηγός της οικογένειας ήταν ο Ούγος Ποδοκάθαρος.[17][18]
Τον 16ο αιώνα η Πάχνα έγινε βαϊλάτο (παλάτι), στο οποίο περιλαμβάνονταν άλλα τέσσερα χωριά (Αλέκτορα, Παραμάλι, Ποταμιού και το άγνωστο Li terzi vivi).[17][19] Την περίοδο της Ενετοκρατίας, η Πάχνα υπαγόταν στο διαμέρισμα της Αυδήμου.[17]
Του 1692 μια επιδημία πανώλης έγινε αιτία να αποδεκατιστεί το γειτονικό χωριό (ο) Σκλίνικας ή (τα) Σκλινίτζια, με τους επιβιώσαντες κατοίκους του να μετακινούνται στην Πάχνα.[17][20][21][22]
Πληθυσμός
Σύμφωνα με τις απογραφές πληθυσμού που πραγματοποιήθηκαν στην Κύπρο, ο πληθυσμός του χωριού μέχρι το 1960 αυξανόταν. Από τότε παρουσιάζει μείωση, λόγω αστυφιλίας. Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τον πληθυσμό της Πάχνας όπως καταγράφηκε στις απογραφές πληθυσμού που έγιναν στην Κύπρο.
| Ιστορικό απογραφών | Διάγραμμα Εξέλιξης Πληθυσμού | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Πληροφορίες για τον πληθυσμό και το διάγραμμα από τα δεδομένα. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Παραπομπές
Πηγές
- «Πάχνα: Πολύχρωμος παράδεισος κρυμμένος ανάμεσα στους 4 λόφους». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-06-29. https://web.archive.org/web/20180629042149/http://www.lemesosblog.com/stiles/protasi/6204-4. Ανακτήθηκε στις 2018-06-29.
- «Πάχνα». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2018.
- Χρυσάνθου, Μήνας (24 Ιανουαρίου 2016). «Πάχνα - Το ξακουστό κρασοχώρι της Λεμεσού». www.sigmalive.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2018.
- «Ιστορικές ειδήσεις για την Πάχνα κατά τη Φραγκοκρατία και κατά τη Βενετοκρατία». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2018.
- «Οδοιπορικό σε ιστορικούς χώρους της Πάχνας». 2016-05-08, σελ. 2016-05-07. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-06-29. https://web.archive.org/web/20180629042951/https://pachnakatagrafes.wordpress.com/2016/05/08/%CE%BF%CE%B4%CE%BF%CE%B9%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%83%CF%84%CE%B9%CF%82-7-%CE%BC%CE%B1%CE%90%CE%BF%CF%85-2016/. Ανακτήθηκε στις 2018-06-29.
- «Από τα Σκλινίτζια στην Κ.Πάχνα». 2016-04-12. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-04-12. https://web.archive.org/web/20180629043418/https://pachnakatagrafes.wordpress.com/2016/04/12/%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%B1-%CF%83%CE%BA%CE%BB%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CE%AF%CF%84%CE%B6%CE%B9%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%BA-%CF%80%CE%AC%CF%87%CE%BD%CE%B1/. Ανακτήθηκε στις 2018-06-29.
- «Η Πάχνα φέουδο των Ποδοκάθαρων». 2018-05-11. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-06-29. https://web.archive.org/web/20180629043631/https://pachnakatagrafes.wordpress.com/2018/05/11/%CE%B7-%CF%80%CE%AC%CF%87%CE%BD%CE%B1-%CF%86%CE%AD%CE%BF%CF%85%CE%B4%CE%BF-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CF%80%CE%BF%CE%B4%CE%BF%CE%BA%CE%AC%CE%B8%CE%B1%CF%81%CF%89%CE%BD/. Ανακτήθηκε στις 2018-06-29.
- «Το παλάτι της Padena». ΠΑΧΝΑ. 2016-04-13. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-06-29. https://web.archive.org/web/20180629043246/https://pachnakatagrafes.wordpress.com/2016/04/13/%CF%84%CE%BF-%CF%80%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CF%84%CE%B9-%CF%84%CE%B7%CF%82-padena/. Ανακτήθηκε στις 2018-06-29.
Βιβλιογραφία
- Καρούζης, Γιώργος (2001). Περιδιαβάζοντας την Κύπρο: Λεμεσός (πόλη και επαρχία) (πρώτη έκδοση). Λευκωσία: ΣΕΛΑΣ Κεντρο Μελετων Ερευνων & Εκδοσεων. σελ. 241-242. ISBN 9963-566-67-7.