Παλάσα Χειμάρρας
19°37′29″E / 40.16500°N 19.62472°E
Η Παλάσα (αλβανικά: Palasë[2]) είναι χωριό στην Αλβανία, που βρίσκεται κοντά στο Εθνικό Πάρκο του Λογαρά στην Αλβανική Ριβιέρα. Βρίσκεται στον δήμο της Χειμάρρας (13 χιλιόμετρα από την πόλη), στον Νομό Αυλώνα της Αλβανίας.[3] Η Παλάσα κατοικείται από Έλληνες και άτομα της ελληνικής μειονότητας της Αλβανίας.
| Παλάσα Χειμάρρας | |
|---|---|
 | |
  Παλάσα Χειμάρρας | |
| Χώρα | Αλβανία |
| Διοικητική υπαγωγή | Χειμάρρα |
| Υψόμετρο | 391 μέτρα[1] |
| Πληθυσμός | 413[1] |
| Ζώνη ώρας | UTC+01:00 (επίσημη ώρα) ώρα Κεντρικής Ευρώπης θερινή ώρα Κεντρικής Ευρώπης UTC+02:00 (θερινή ώρα) |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ιστορία
Κατά την κλασσική αρχαιότητα, η περιοχή κατοικούταν από τους Χάονες, μία από τις τρεις μεγάλες αρχαίες ελληνικές φυλές της Ηπείρου. Η Παλάσα πιστεύεται ότι συμπίπτει με την αρχαία Παλαίστη[4] , όπου στις 4 Ιανουαρίου , το 48 Π.Χ. αποβιβάστηκε ο Ιούλιος Καίσαρας με τα στρατεύματά του, κατά την καταδίωξη του Πομπηίου.
Το 1720, τα χωριά Χειμάρρα, Παλάσα, Ηλιάς (Iljas), Βουνό (Vuno), Πίλουρ (Pilur) και Κηπαρό (Qeparo) αρνήθηκαν να υποταχθούν στον Πασά του Δελβίνου.[5]
Μέχρι το 1750 η αυτόνομη από τους Οθωμανούς περιοχή της Χειμάρρας αποτελούταν από περισσότερα από 50 χωριά,[6] αλλά από το τέλος του της δεκαετίας του 1780 μόνο 16 έμεναν ελεύθερα, ευρισκόμενα σε μια γραμμή από την ακτή των Αγίων Σαράντα μέχρι την Παλάσα.[7] Αργότερα, μετά την ήττα του Αλή Πασά, η περιοχή της Χειμάρρας συρρικνώθηκε σε μόνο επτά χωριά. Τον Σεπτέμβριο του 1916, οι επαρχίες της Χειμάρρας και Τεπελενίου έγιναν μέρος του νομού Αυλώνα και τέθηκαν υπό τον έλεγχο των ιταλικών ενόπλων δυνάμεων. Η πόλη της Χειμάρρας έγινε η επίσημη πρωτεύουσα της περιφέρειας και έγινε έδρα για τη διοίκηση των παραδοσιακά Ορθοδόξων παραθαλάσσιωv χωριών της Παλάσας, των Δρυμάδων, καθώς και των αλβανόφωνων Kudhës (Κούδες), Qeparo, Vuno και Iljas.[8] Παρόλο που τα χωριά εντάχθηκαν αργότερα στο δήμο Χειμάρρας από το αλβανικό κράτος, κάθε χωριό διατήρησε τη δική του ταυτότητα.
Γεωγραφία
Το χωριό βρίσκεται αρκετά χιλιόμετρα βορειοδυτικά από το χωριό των Δρυμάδων, πρόσβαση μέσω του κεντρικού δρόμου που οδηγεί έξω από την πόλη. Το πέρασμα του Λογαρά (Llogora) και το βουνό Çika (Τσίκα) βρίσκονται σε κοντινή απόσταση. Τα Κεραύνια όρη περικλείουν την περιοχή από τη βόρεια και τη βορειοανατολική πλευρά, με το βουνό Çika να βλέπει προς το Ιόνιο τις ακτές της Κέρκυρας και των Οθωνών.
Το χωριό περιλαμβάνει τα στενά πέτρινα σοκάκια και τα γραφικά λευκά σπίτια και είναι χτισμένο γύρω από ένα πλάτανο 400 περίπου ετών, η οποία θεωρείται μεγάλης σημασίας για την φήμη του χωριού. Γεωλογικά το έδαφος ανήκει στο δυτικό τμήμα της Ιονίου Τεκτονικής πλάκας.[9] Αυτό το τμήμα της ακτογραμμής αναφέρεται από τους γεωλόγους ως η ακτογραμμή Παλάσας-Βουθρωτού. Η παραλία της Παλάσας έχει μήκος 1,5 χιλιόμετρα.[10]
Βόρεια της Παλάσας, βρίσκεται ένας κολπίσκος, με το όνομα Γράμματα, και είναι προσβάσιμος μόνο από τη θάλασσα, με τα γύρω βράχια να περιέχουν διάφορες επιγραφές, κείμενα και σύμβολα, πιθανώς σκαλισμένα από ναυτικούς.[11]
Γλώσσες
Οι κάτοικοι της Παλάσας είναι δίγλωσσοι. Μιλούν κυρίως ελληνικά, με τους νεότερους να μιλάνε πλέον κυρίως τα ελληνικά της Αθήνας και τους γηραιότερους μια παραλλαγή της Χειμαρριώτικης διάλεκτου, και λιγότερο την Τοσκική Αλβανική διάλεκτο.[12]
Πρόσωπα
- (Πασκάλ) Πασχάλης Μίλο (γεννημένος το 1949), πολιτικός και πρώην υπουργός Εξωτερικών στην Αλβανία
- (Δημητρης)Ιλίρ Νικολάου Πάτσος (γεννήθηκε το 1974), Έλληνας αρχισυντάκτης και παρουσιαστής του κεντρικού δελτίου ειδήσεων στο μεγαλύτερο αλβανικό τηλεοπτικό κανάλι Top Channel
- Φώτος Κάστας, (γεννήθηκε τον Δεκέμβριο του 1954), Επιστήμονας και καθηγητής.Συγγραφέας πολλών βιβλίων για την Γεωπονική. Λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Γεωπονικής Σχολής Τιράνων.Δημιουργός του νέου είδους σκληρού σταριού με την ονομασία «ΑΡΙΛ».
- Λευτέρης Κάστας,(Γεννήθηκε το 1950) Ανώτερος ερευνητής και Καθηγητής Βιολογίας στα πανεπιστημια Τιράνων και Σκόδρας.Απο τους ελάχιστους διακεκριμένους επιστήμονες βιολόγους που ασχολούνται με το μέλλον των υγροβιότοπων της Αλβανίας.
- Άλεξης Τσάτσι, συγγραφέας και αρθρογράφος