Παναθηναϊκός (χόκεϊ επί χόρτου)

Το άθλημα του χόκεϊ επί χόρτου εισήχθη για πρώτη φορά στην Ελλάδα από τον πρόεδρο του ΠΟΑ Μαρίνο Μαρινάκη με αγώνα επίδειξης στις 20 Μαρτίου του 1911.^[1] Είχε προηγηθεί η αποχώρηση του Γιώργου Καλαφάτη και ορισμένων εκ των βασικών ιδρυτικών μελων του συλλόγου.^[2]

Το τμήμα χόκεϊ επί χόρτου του Παναθηναϊκού ήταν από τα πρώτα που δημιουργήθηκαν στην Ελλάδα. Ιδρύθηκε το 1927 όταν στη χώρα δεν υπήρχε πρωτάθλημα για το άθλημα. Η ομάδα του Παναθηναϊκού συστάθηκε κυρίως από Κύπριους αθλητές και αθλητές που αγωνίζονταν σε άλλα τμήματα του συλλόγου. Βασικοί συντελεστές της σύστασης της ομάδας υπήρξαν οι Κύπριοι Παντελίδης και Ρένος Φραγκούδης και οι Αθηναίοι Δαπόντες και Θανάσης Αραβοσιτάς.^[3]

Την ομάδα αποτελούσαν οι Άγγελος Φιλίππου (αρχηγός από το 1934), ο Κύπριος σπρίντερ Παντελίδης, ο Νίκος Μαντζάρογλου (πρωταθλητής του πινγκ-πονγκ), οι αφοί Κλέων Ζάχος και Κίμων Ζάχος, ο Ρένος Φραγκούδης (πρωταθλητής στίβου), Καλατζιανός, Γιαννόπουλος, Λίτσας, Κόκκοτας, Δημητράκος, Αναστασίου, Καμπουράκης, Μπούκας, και ο Αποστολίδης (βασικός τερματοφύλακας).

Από το ποδοσφαιρικό τμήμα, μέλη της ομάδας υπήρξαν ο Άγγελος Μεσσάρης, ο Διομήδης Συμεωνίδης ο Αργυράκης και Λευτέρης Φρατζεσκάκης. Επίσης μέλη της ομάδας χόκεϊ επί χόρτου ήταν ο πρωταθλητής στίβου Χρύσανθος Τσουκαλάς και ο πρωταθλητής στη σκοποβολή Νίκος Χρυσάφης.

Ο Παναθηναϊκός συνήθως αντιμετώπιζε τον ΟΑΑ, την ομάδα της Shell, τη ομάδα του αγγλικού στόλου, καθώς και ερασιτεχνικές κατά καιρούς ομάδες Κυπρίων, Άγγλων και Ινδών παροίκων των Αθηνών. Η απουσία πρωταθλήματος ή κάποιου ανταγωνιστικού θεσμού στην Ελλάδα, ανάγκασε τον Παναθηναϊκό να ταξιδέψει στο εξωτερικό για να αγωνιστεί με ομάδες με μεγάλη παράδοση στο άθλημα όπως της Αγγλίας και του Πακιστάν. Σημειώνεται πως το βιβλίο "και χιλιάδες τίτλοι" αλλά και η επίσημη σελίδα του ερασιτέχνη ΠΑΟ,^[4] αναφέρουν πως ο ΠΑΟ ήταν επίσημος Πρωταθλητής Ελλάδας στο χόκεϊ επί χόρτου το 1911,το 1930 (Εφημερίδα Ακρόπολις, 2 Ιουλίου 1930) , το 1932 ("Ιστορία Παναθηναϊκού 1908 - 1948" , έκδοση 1949) και το 1939.

Μεταπολεμικά ο Παναθηναϊκός δεν κατάφερε να συντηρήσει το τμήμα. Οι αθλητές Φιλίππου, Μαντζάρογλου, Λίτσας, Δημητράκος και Καμπουράκης το 1937 μεταπήδησαν από το τμήμα χόκεϊ στην ομάδα του μπάσκετ η οποία την περίοδο εκείνη ανασυστάθηκε ξεκινούσε την πρώτη προσπάθεια να καταξιωθεί σε αξιόλογες βάσεις. Κατά τον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο οι αθλητές του χόκεϊ Κλέων Ζάχος και Λευτέρης Φρατζεσκάκης έχασαν τη ζωή του στο Αλβανικο μετωπο.

Το τμήμα χόκεϊ του Παναθηναϊκού Αθλητικού Ομίλου επαναδραστηριοποιήθηκε το 2014. Λόγω επιπλοκών με την Ομοσπονδία αυτή τη στιγμή δε διεξάγεται πρωτάθλημα στην Ελλάδα και η ομάδα δίνει φιλικούς αγώνες.

• Τερματοφύλακας: Δενέκος Σωτήρης
• Αμυντικοί: Αρβανίτης Διονύσης, Σβορώνος Δημήτρης, Γκιόργκας Μανόλης, Κακλαμάνος Άκης
• Κεντρικοί: Ζωγράφος Δημήτρης, Τσιριμώκος Γιάννης, Φούφλιας Γιώργος
• Επιθετικοί: Μάγγουρας Δημήτρης, Ντόβας Βασίλης, Υδραίος Ευγένιος, Σπυρόπουλος Μίλτος, Γεωργακόποπουλος Γιώργος

• 100 Χρόνια Παναθηναϊκός - Η Ιστορία 1908-2008, Εκδόσεις Λιβάνη
• 100 Χρόνια, Επετειακή έκδοση του GOAL NEWS

• Αθλήματα > Χόκεϊ επί χόρτου, ιστότοπος Παναθηναϊκός Α.Ο.
• Ομάδα χόκεϊ στην Ελλάδα.., Γιώργος Λιβέρης, ιστολόγιο Συνδέσμου Παλαιμάχων Αθλητών Παναθηναϊκού Α.Ο.