Παναχαϊκή Γ.Ε. (καλαθοσφαίριση)
Το τμήμα καλαθοσφαίρισης της Παναχαϊκής Γυμναστικής Ένωσης, με εν ενεργεία ανδρική και γυναικεία ομάδα, δραστηριοποιείται στην πόλη της Πάτρας στο νομό Αχαΐας, με αγωνιστική έδρα το Κλειστό Γήπεδο Παναχαϊκής.
| Παναχαϊκή Γυμναστική Ένωσις | |
|---|---|
 | |
| Ταυτότητα | |
| Ίδρυση | Σύλλογος: 1891 Τμήμα: 1936 |
| Χρώματα | Κόκκινο & Μαύρο |
| Έδρα | Κλειστό Γήπεδο Παναχαικής (χωρητικότητα: 500) |
| Περιοχή | Πάτρα, Ν. Αχαΐας, Ελλάδα |
| Διεύθυνση | Αγυιά, Πάτρα |
| Ιστότοπος | panachaiki1891.gr |
| Πρόσωπα | |
| Πρόεδρος | Παναγιώτης Σεμιτέκολος |
| Προπονητής | Αλέκος Πολυδωρόπουλος |
| Διοργανώσεις | |
| Διοργανώσεις | National League 2 |
 Πολυμέσα σχετικά με την ομάδα | |
| Ενεργά τμήματα της Παναχαϊκής | ||
|---|---|---|
 |  | _pictogram.svg){kind=small} |
| Ποδόσφαιρο | Καλαθοσφαίριση | Πετοσφαίριση (Ανδρών) |
|  |  |
| Πετοσφαίριση (Γυναικών) | Στίβος | Πυγμαχία |
Το τμήμα καλαθοσφαίρισης της Παναχαϊκής ιδρύθηκε κατά τη Δεκαετία του 1930, λίγο πριν το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και συγκεκριμένα το 1936. Χρώματα της ομάδας αποτελούν το κόκκινο και το μαύρο και έμβλημα η παράσταση της Νίκης να στεφανώνει τον Ηρακλή.
Από την ίδρυση του το ανδρικό τμήμα πήρε μέρος στα τοπικά πρωταθλήματα Αχαΐας, χωρίς να καταφέρει να κατακτήσει κάποιο τίτλο ή να συμμετάσχει σε εθνική κατηγορία έως την Δεκαετία του 1980.[1] Από το 1975 έως το 1985, που μπορεί να θεωρηθεί ως η «χρυσή δεκαετία» του συλλόγου, η ανδρική ομάδα αγωνίστηκε σε εθνικές κατηγορίες, φτάνοντας μέχρι την Α2 Εθνική.[1]
Τμήμα καλαθοσφαίρισης ανδρών
Ιστορική αναδρομή
Δεκαετία 1960
Για πολλά χρόνια από την ίδρυση της η Παναχαϊκή δεν κατάφερε να κατακτήσει κάποιο τίτλο απέναντι στους συλλόγους Ε.Α. Πατρών, Απόλλωνα Πατρών και Σκαγιοπούλειο Πατρών, που διέθεταν ιδιαίτερα δυνατές ομάδες.
Το 1963 αποτέλεσε χρονιά-σταθμό για το σύλλογο, ο οποίος πήρε πολύ καλούς και ταλαντούχους παίκτες όπως ο Βασίλης Γεωργίου.[2] Πήρε επίσης και τρεις Αμερικάνους.[2] Ήταν η πρώτη φορά που ομάδα του Πρωταθλήματος έπαιρνε ξένους παίκτες και από τις πρώτες στην Ελλάδα γενικότερα.[2] Οι Αμερικανοί αυτοί ήταν στρατιωτικοί στην αμερικανική βάση του Αράξου κι έπαιζαν στην εκεί ομάδα που έδινε φιλικά με τις ομάδες της Πάτρας.[2] Ήταν ο Λέστερ (με ύψος 2,02 μέτρα), ο Σμιθ και ο Μίλερ.[2] Παρόλο που η Παναχαϊκή ήταν το φαβορί του Πρωταθλήματος και περίμενε να κατακτήσει και το πρώτο της τρόπαιο, δεν τα κατάφερε, χάνοντας τελικά από την Ε.Α. Πατρών την πρώτη θέση.[2]
Δεκαετία 1970
Τα επόμενα χρόνια η Παναχαϊκή διεκδίκησε είτε το Πρωτάθλημα είτε τη δεύτερη θέση που οδηγούσε στα ειδικά πρωταθλήματα για άνοδο σε εθνικές κατηγορίες χωρίς, ωστόσο, να τα καταφέρει.[2] Τελικά, την περίοδο 1973-74 κατέκτησε το πρώτο της Πρωτάθλημα Πατρών.[2] Ακολούθως πήρε μέρος στο Πανεπαρχιακό Πρωτάθλημα της Αθήνας, όπου στον τελικό έχασε από τη Γ.Ε. Αγρινίου την άνοδο στην Β' Εθνική Κατηγορία με σκορ 49-47.[2] Πρωταθλήτρια ξανά το 1975-76, διεκδίκησε για δεύτερη φορά στην ιστορία της άνοδο σε εθνική κατηγορία μέσω του Πανεπαρχιακού Πρωταθλήματος.[2] Στον τελικό αυτό νίκησε τον Κολοσσό Ρόδου με σκορ 75-74 με αποτέλεσμα να ανέβει στη Β΄ Εθνική.[2]
Το 1976-77, στην πρώτη παρουσία της στη Β΄ Εθνική, δεν τα κατάφερε και υποβιβάστηκε.[2] Αργότερα, το 1978-79 και σαν Πρωταθλήτρια Πατρών δεν κατάφερε να ανέβει μέσω του Πανεπαρχιακού στη Β΄ Εθνική.[2]
Δεκαετίες 1980 και 1990
Επόμενη χρονιά-σταθμός για την Παναχαϊκή ήταν το 1980-81 οπότε, με την προσθήκη του Τάκη Πετρόπουλου, κέρδισε την άνοδό της στο επόμενο Πρωτάθλημα της Β' Εθνικής, 1981-82 όπου και κατάφερε να παραμείνει.[2] Στην ίδια κατηγορία παρέμεινε αδιάλειπτα μέχρι την περίοδο 1985-86, οπότε και τερμάτισε στη 2η θέση.[2] Τότε λόγω αναδιάρθρωσης των κατηγοριών ανέβηκε για πρώτη και τελευταία φορά στη νεοσύστατη Α2 Εθνική Κατηγορία.[2] Παίκτες της ομάδας ήταν οι Κανατσέλος, Πετρόπουλος, Ζούρας, Σομαλακίδης, Παπανικολάου, Γιαννούλης, Παναγιωτόπουλος Μπαλασης κι άλλοι.[2]
Στο πρώτο πρωτάθλημα της Α2 Εθνικής, 1986-87, κατέλαβε τη 12η θέση και δεν κατάφερε να παραμείνει.[2] Συνεπώς υποβιβάστηκε στη Β' Εθνική όπου παρέμεινε μέχρι και την περίοδο 1990-91.[2] Ακολούθησε μια μακρά πορεία 11 ετών στη Γ΄ Εθνική μέχρι τον υποβιβασμό του συλλόγου το 2001-02.[2] Ειδικότερα, το 1993-94 έχασε την άνοδο στη Β' Εθνική για έναν βαθμό, ενώ το 1994-95 τερμάτισε στην 3η θέση της τελικής κατάταξης.[2] Την περίοδο 1995-96 τεχνικός σύμβουλος ανέλαβε ο Φαίδων Ματθαίου, ο οποίος ανέλαβε προπονητής έπειτα από δύο χρόνια το 1997-98.[2] Μαζί του η Παναχαϊκή έχασε την άνοδο το 1998-99 για έναν βαθμό.[2]
Πρόσφατη ιστορία (2009-σήμερα)
Την αγωνιστική περίοδο 2009-10 η Παναχαϊκή κατέκτησε το Πρωτάθλημα της Α1 Κατηγορίας Ανδρών Ε.Σ.Κ.Α.Η. με αποτέλεσμα να επιστρέψει στη Γ΄ Εθνική μετά από απουσία οκτώ ετών.[3] Για την περίοδο 2010-11 εντάχθηκε στο δυναμικό του 1ου Ομίλου Νότου το οποίο αποτελούσαν συνολικά 14 ομάδες.[3] Η Παναχαϊκή, έχοντας συγκεντρώσει 10 νίκες και 16 ήττες, κατετάγη στην 11η θέση, εντός της ζώνης του υποβιβασμού.[3]
Κατά συνέπεια, την περίοδο 2011-12 επέστρεψε στην Α1 Κατηγορία Ε.Σ.Κ.Α.Η. όπου είχε επίσης φτωχή συγκομιδή.[4] Με 11 νίκες και 15 ήττες βρέθηκε στη 10η θέση της βαθμολογίας μετά το πέρας των αγωνιστικών της υποχρεώσεων.[4] Την επόμενη χρονιά, 2012-13, η απόδοση της Παναχαϊκής βελτιώθηκε με αποτέλεσμα να συγκεντρώσει 20 νίκες και 6 ήττες στην κανονική περίοδο και να τερματίσει στην 4η θέση.[5] Την περίοδο 2018-19 η Παναχαϊκή αναδείχτηκε πρωταθλήτρια Αχαΐας-Ηλείας (Α1 Ε.Σ.Κ.Α.Η.) και κέρδισε παράλληλα την άνοδο της στην Γ' Εθνική Κατηγορία.
Συμμετοχές σε εθνικές κατηγορίες
| Περίοδος | Κατηγορία | Θέση |
|---|---|---|
| 1988-89 | Β΄ Εθνική | |
| 1989-90 | Β΄ Εθνική | 12η |
| 1990-91 | Β΄ Εθνική | 12η |
| 1991-92 | Γ΄ Εθνική | |
| 1992-93 | Γ΄ Εθνική | |
| 1993-94 | Γ΄ Εθνική | 2η |
| 1994-95 | Γ΄ Εθνική | 3η |
| 1995-96 | Γ΄ Εθνική |
| Περίοδος | Κατηγορία | Θέση |
|---|---|---|
| 1996-97 | Γ΄ Εθνική | 8η |
| 1997-98 | Γ΄ Εθνική | 4η |
| 1998-99 | Γ΄ Εθνική | 2η |
| 1999-00 | Γ΄ Εθνική | 2η |
| 2000-01 | Γ΄ Εθνική | 7η |
| 2001-02 | Γ΄ Εθνική | 14η |
| 2010-11 | Γ΄ Εθνική | 11η |
Τρέχουσα αγωνιστική περίοδος
Κατά την τρέχουσα αγωνιστική περίοδο, 2021-22, η Παναχαϊκή αγωνίζεται στο Πρωτάθλημα της Γ' Εθνικής Κατηγορίας Ανδρών.
Έδρα του συλλόγου είναι το Κλειστό Γυμναστήριο Παναχαικής, χωρητικότητας 500 θεατών. Πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου είναι ο Παναγιώτης Σεμιτέκολος, ενώ καθήκοντα πρώτου προπονητή έχει ο Αλέκος Πολυδωρόπουλος.
Τμήμα καλαθοσφαίρισης γυναικών
Η Παναχαϊκή κατά καιρούς διέθετε και γυναικείο τμήμα καλαθοσφαίρισης με συμμετοχές στα τοπικά πρωταθλήματα της Ε.Σ.Κ.Α.Η.
Αναφέρεται πως το χρονικό διάστημα 1946-1948 υπήρχε ενεργό γυναικείο τμήμα, το οποίο διαλύθηκε λόγω του ότι επιτάχθηκε το γήπεδο όπου πραγματοποιούσε προπονήσεις, από τον Ελληνικό Στρατό.[6] Παίκτριες της ομάδας αυτής ήταν οι Καρακουλάκη, Παπαγιαννοπούλου, Βαρλάμη, Φούκα και Σεϊτανίδου.[6]
Τα τελευταία χρόνια, η Παναχαϊκή διατηρεί ενεργά τμήματα υποδομής για νεαρές αθλήτριες.[7] Η ομάδα κατά την αγωνιστική περίοδο 2020-21 κέρδισε την άνοδο της από την Β' Εθνική στην Α1 Εθνική Κατηγορία.