Πόντος (μυθολογία)

Στην ελληνική μυθολογία με το όνομα Πόντος είναι γνωστή μία θεότητα που προσωποποιούσε την ανοικτή θάλασσα.

Πόντος
Μέλος των Πρωταρχικών Θεών και των Θαλάσσιων Θεών
ΓονείςΓαία ή Αιθέρας και Γαία
ΑδέλφιαΟυρανός (κατά μία εκδοχή). Τυφών και Πύθων.
ΤέκναΝηρέας, Θαύμας, Φόρκυς, Κητώ και Ευρυβία

Σύμφωνα με τη μυθολογία

Ο Πόντος αναφέρεται αποκλειστικά και μόνο στις κοσμογονικές και θεογονικές γενεαλογίες (π.χ. Θεογονία Ησιόδου, 116)[1] , στις οποίες μνημονεύεται ως γιος της αρχέγονης θεότητας Γαίας και του Αιθέρος είτε μόνο της Γαίας από παρθενογένεση. Με τη σειρά του, ο Πόντος ζευγάρωσε με τη Γαία και απέκτησαν 5 παιδιά: τον Νηρέα, τον Θαύμαντα, τον Φόρκυ, την Κητώ και την Ευρυβία. Εξάλλου, από τη Θάλασσα ο Πόντος έγινε πατέρας των Τελχίνων. Αργότερα, ο Πόντος επισκιάσθηκε από τον εντονότερα επικαλούμενο Τιτάνα Ωκεανό.

Σύμφωνα με τον Ησίοδο

Θεογονία - Ησίοδος 321-239 [2]

Αρχαίο κείμενοΑπόδοση

Ὅρκον θ᾽, ὃς δὴ πλεῖστον ἐπιχθονίους ἀνθρώπους

πημαίνει, ὅτε κέν τις ἑκὼν ἐπίορκον ὀμόσσῃ.Νηρέα δ᾽ ἀψευδέα καὶ ἀληθέα γείνατο Πόντος,πρεσβύτατον παίδων• αὐτὰρ καλέουσι γέροντα,οὕνεκα νημερτής τε καὶ ἤπιος, οὐδὲ θεμιστέων 235λήθεται, ἀλλὰ δίκαια καὶ ἤπια δήνεα οἶδεν•αὖτις δ᾽ αὖ Θαύμαντα μέγαν καὶ ἀγήνορα ΦόρκυνΓαίῃ μισγόμενος καὶ Κητὼ καλλιπάρῃον

Εὐρυβίην τ᾽ ἀδάμαντος ἐνὶ φρεσὶ θυμὸν ἔχουσαν.

τον Όρκο, που απ᾽ όλα πιο πολύ τους ανθρώπους που ζουν πάνω στη γη

τους βλάπτει, όταν τυχόν κανείς εκούσια ορκιστεί ψεύτικο όρκο.Το Νηρέα τον αψευδή, τον ειλικρινή, γέννησε ο Πόντοςγεροντότερο απ᾽ όλα τα παιδιά του. Γέροντα όμως τον καλούν,γιατί ᾽ναι αλάθευτος και μαλακός και δεν ξεχνάει τους νόμους,μα τους δίκαιους και ήπιους στοχασμούς γνωρίζει.Έπειτα πάλι το μέγα Θαύμαντα και τον αντρείο Φόρκη γέννησε,σμίγοντας με τη Γη, και την Κητώ με τα ωραία μάγουλα

και την Ευρυβίη που ᾽χει στα στήθη της καρδιά από αδάμαντα.

Γενεαλογικό δένδρο

Ελληνικές θαλάσσιες θεότητες

ΓαίαΟυρανός
ΩκεανόςΤηθύς
 Ποταμοί Ωκεανίδες
ΠόντοςΘάλασσα
ΝηρέαςΘαύμαςΦόρκυςΚητώΕυρυβίαΤελχίνεςΑλίαΠοσειδώνΑφροδίτη[3]
ΈχιδναΓοργόνεςΓραίεςΛάδωναςΕσπερίδεςΘόωσαΉλιοςΡόδη
ΣθενώΓραίεςἩλιάδαιΗλεκτρυώνη
ΕυρυάληΕνυώ
Μέδουσα[4]Γραίες

Παραπομπές

Πηγές

  • Emmy Patsi-Garin: Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας, εκδ. οίκος «Χάρη Πάτση», Αθήνα 1969, σελ. 652