Ben Xaprut

Bere gaztaroan jatorrizko bekatu eta eroskundeari buruzko jendaurreko eztabaida famatua izan zuen Pedro Martínez de Lunarekin, gero Benedikto XIII.a Avignongoa antipapa bilakatuko zena^[2]. Eztabaida hau Iruñean 1375eko abenduaren 26an apezpikuak eta teologoen aurrean izan zen^[4].

1370eko hamarkadan Nafarroan izandako gatazkak zirela eta, Ibn Xaprut, beste askok egin zuten moduan, erbesteratu eta Tarazonara joan zen, non juduen eta kristauen medikua izan zen^[5][6]. Ordurako jadanik eruditu talmudiko garrantzitsuenetarikoen artean zegoen^[7] zen eta Sheshetek eta berak elkarri bidali zizkioten eskutitzak.

• 1380ko maiatzean edo 1385ean Tarazonan zela, bere liburu nagusia idatzi zuen, bataiatutako juduen aurka argitaratutako^[8] "Eben Boḥan" izenekoa^[9]. Jacob ben Reubenen "Milḥamot Adonai" liburuan oinarrituta^[10], elkarrizketa moduan idatzitako liburu honek hamalau kapitulu edo "ate" ditu. "Milḥamot"en alde bateko kopia^[11] baino jarraipen edo luzatzea da. Bukatu ondoren, hamabortzgarren kapitulu bat gehitu zuen, Alfontso Valladolidekoak Jacob ben Reubenen lanaren aurkako idatziak erantzuteko. Kapitulu interesgarriena, "Lamas" ("Samael") ezizenarekin idatzia, hamahirugarrena da, adituen ustetan XIV. mendeko Schopenhauer batena dela^[2]. Egun "Eben Boḥan"en zenbait eskuizkribu badaude.
• Polemista juduak laguntzeko, Ibn Xaprutek Ebanjelioak hebreerara itzuli zituen. Egun dauden eskuizkribuetan, Jona izeneko hasiberri baten oharrak ditu.
• Avizenaren Kanonaren lehenengo liburuaren iruzkina idatzi zuen, "En Kol" izenekoa^[12]. Horretarako Sulaiman ibn Yaishen eta Lorkiren hebreerazko itzulpenak erabili omen zituen.
• Ibn Ezraren Pentateukoari buruzko iruzkinari buruzko superiruzkina idatzi zuen, "Ẓafnat Pa'aneaḥ" izenekoa^[13].
• "Pardes Rimmonim", haggadot izeneko testu talmudikoen azalpenak, Sabbionettan 1554an argitaratutakoak^[2].
• "Besorat Mattai", Mateoren Ebanjelioaren hebreerazko itzulpena, azkenekoz 1879an Göttingenen Ad. Herbstek argitaratua^[2].