Ukimen-pantaila: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Bot: hizkuntza arteko 1 lotura lekualdatzen; aurrerantzean Wikidata webgunean izango dira, d:Q165970 orrian
Laukatu (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
1. lerroa:
Bere[[Fitxategi:Metro Bilbao San Mamés 04.jpg|thumb|right|300px|Ukimen-pantailadun txartel salmentarako makinak]][[Fitxategi:TabletPC.png|thumb|right|300px|[[Tablet]] informatikoa]][[Fitxategi:Sony Ericsson Xperia ray ST18i.jpg|thumb|right|100px|Ukimen-pantailadun telefono mugikorra]]'''Ukimen''' edo '''ukipen-pantaila''' bere gainazaleko ukimenaren bitartez [[ordenagailuhardware|gailu]]ko bati datu eta aginduen sarrera egitea ahalbidetzen duen [[pantaila]] da, aldi berean pantailan bertan emaitzak agertzen dituelarik. Hala, datu sarrera eta irteerak pantailan islatzen dira. Zenbait kasutan pantailaren kontakturako [[arkatz optiko]]a edo beste antzeko objektuak erabil daitezkeelarikdaitezke. Gaur egun, pantaila arrunt edo(tutu-pantaila, normalenplasma, LCD) baten gainean instala daitezkeen ukipen pantailak ([[gaztelania]]z ''pantalla táctiles'')ere daudebadaude.
 
Ukimen-pantailak hasiera batean garrantzia hartu zuen industriako gailuetan, informazio pantailetan, museo eta antzeko pantailetan, bankuen kutxazain automatikoetan, eta abar, zeinetan sagua eta teklatuaren erabiltzea ezerosoa baiten.
 
[[XX. mendea]]ren amaiera eta [[XXI. mendea]]ren hasieratik batez ere ukimen-pantailak nagusituz joan dira pantailadun gailu askotan, hala nola [[telefono mugikor]]retan, [[ordenagailu]]etan, [[tablet]]etan, eta abar.
 
== Sistema eragileak eta softwarea ==
Ukimen-pantailadun gailuak erabiltzeko [[software]] ugari dago, eta [[sistema eragile]] nagusietan erabilgarri da teknologia hau, hala nola [[Linux]], [[MacOS]] eta [[Windows]]. Azken bi hauen kasuetan, sistema eragilearen bertsio bereziak daude tablet eta ukimen-ordenagailuetan erabiltzeko. [[Apple]]k [[iOS]] sistema eragilea garatu du [[iPad]] eta [[iPhone]] produktuetarako batipat, eta [[Microsoft]]ek, ''Windows XP Tablet PC Edition'' bertsioa kaleratu zuenetik [[Windows 8]] bertsiora sistema eragilea garatzen du ukimen gailuekin erabili ahal izateko.
 
Bestelako gailu batzuetan, hala nola [[PDA]]k, [[tablet]]ak edota [[telefono adimentsu]]etan, beste sistema eragileak esistitzen dira, hala nola [[Android]], [[Windows Phone]], [[BlackBerry OS]] edo [[Symbian]].
 
Ukimen-pantailentzarako bereziki eginiko softwareari buruz, marrazketa programak edota esku-idazketa errekonozitzeko programak nabarmentzekoak dira. Marrazketa programek pantaila zein indarrez ukitzen ari den, eta ukipen objektuak zer nolako inklinazioaz marrazten ari duen ere errekonozi dezakete. Idazketaren inguruko programetan, kasu batzuetan sistema eragileak berak idazketa errekonozimendurako aplikazioa dakar.
 
Aplikazio askok ukimen ezaugarriak erabiltzen dituzte ibiltzeko, adibidez teklatu birtualak, jokoak, multimedia aplikazioak...
 
{{zirriborroa}}