Ukimen-pantaila: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Aldaketa kosmetikoak | tNo edit summary | ||
1. lerroa: [[Fitxategi:Metro Bilbao San Mamés 04.jpg|thumb|300px|Ukimen-pantailadun txartel salmentarako makinak]][[Fitxategi:TabletPC.png|thumb|300px|[[Tablet]] informatikoa]]'''Ukimen''' edo '''ukipen-pantaila''' bere gainazaleko ukimenaren bitartez [[hardware|gailu]] bati datu eta aginduen sarrera egitea ahalbidetzen duen [[pantaila (argipena)|pantaila]] da, aldi berean pantailan bertan emaitzak agertzen dituelarik. Hala, datu sarrera eta irteerak pantailan islatzen dira. Zenbait kasutan pantailaren kontakturako [[arkatz optiko]]a edo beste antzeko objektuak erabil daitezke. Gaur egun, pantaila arrunt (tutu-pantaila, plasma, LCD) baten gainean instala daitezkeen ukipen pantailak ere badaude. Ukimen-pantailak hasiera batean garrantzia hartu zuen industriako gailuetan, informazio pantailetan, museo eta antzeko pantailetan, bankuen [[kutxazain [[XX. mendea]]ren amaiera eta [[XXI. mendea]]ren hasieratik batez ere ukimen-pantailak nagusituz joan dira pantailadun gailu askotan, hala nola [[telefono mugikor]]retan, [[ordenagailu]]etan, [[tablet]]etan, eta abar. == Historia == Ukimen-pantailak geroz eta ospetsuagoak egin dira ukimen-teknologia sortu zuenetik [[Dr. Samuel C. Hurst.]] 1971an. Gaur egunean kutxa automatikoetan, [[PDA]]tan, etab. oso komunak bihurtu dira. [[Telefono adimentsu]]en, PDAren, bideo kontsolen, eta abarren ospeagatik ukimen-pantailak gero eta onarpen 1983an [[HP-150]] izan zen ukimen-pantaila zuen lehen ordenagailua. Egia esan, ez zuen ukimen-pantaila, baizik eta 9 Gaur egungo ukimen-pantailak kristal garden bat dute, bertan xafla mehe bat dago eta honek erabiltzaileari uzten dio zuzenean pantailarekin lan egitea. 24 ⟶ 22 lerroa: Ukimen-pantailak hiru motakoak izan daitezke erabilitako teknologiaren arabera: * 'Erresistiboak': Merkeagoak dira eta ez die kalterik egiten hautsak ezta ur gaziak ere, gainera hatzarekin erabil daiteke. Baina distira %15 gutxiago dute eta lodiagoak dira, horregatik mugikorretan eta hainbat produktutan beste mota bateko pantailak erabiltzen dira, izan ere, eguzkiak zuzenean jotzen diete, beraz, * 'Kapazitiboak': Kristal bat bezalako [[isolatzaile elektriko]]zko geruza bat da, eta eroale garden batez estalita dago. Eta giza gorputza ere [[eroale elektriko]] bat denez, pantailaren gainazala * 'Uhin gainazala': Hauek ukimen-pantaila gainetik igarotzen diren ultrasoinu-uhinak erabiltzen dituzte. Pantaila ukitzen denean uhin batzuk xurgatuak izaten dira, eta aldaketa horrek erregistratzen du hatzaren posizioa eta kontrolatzaileari bidaltzen dio informazio hau. Pantaila hauek dira hiru motetako pantailetatik garatuena daudena, baina inguruko elementuengatik hondatu daitezke. 36 ⟶ 34 lerroa: Zehaztapenen barnean mota hauetako gailuak erabiltzeko eremuak daude, hauek dira interesgarrienak: * ''Tip pressure'': [[Transduktore]] baten indarra * ''barrel pressure'': Transduktore baten * ''in range'': Transduktorea digitalizazioa posible den lekuan dagoela adierazten du. [[Bit]] batekin adierazten da. * ''touch'': Hatz bat pantaila ukitzen ari dela adierazten du. Sistemak [[Klik (informatika)|klik]] moduan interpretatu ohi du. 44 ⟶ 42 lerroa: == Sistema eragileak eta softwarea == Ukimen-pantailadun gailuak erabiltzeko [[software]] ugari dago, eta [[sistema eragile]] nagusietan erabilgarri da teknologia hau, hala nola [[Linux]], [[Mac OS]] eta [[Microsoft Windows|Windows]]. Azken bi hauen kasuetan, sistema eragilearen bertsio bereziak daude tablet eta ukimen-ordenagailuetan erabiltzeko. [[Apple Inc.|Applek]] [[iOS]] sistema eragilea garatu du [[iPad]] eta [[iPhone]] produktuetarako Bestelako gailu batzuetan, hala nola [[PDA]]k, [[tablet]]ak edota [[telefono adimentsu]]etan, beste sistema eragileak Ukimen-pantailentzarako bereziki eginiko softwareari buruz, marrazketa programak edota esku-idazketa errekonozitzeko programak nabarmentzekoak dira. Marrazketa programek pantaila zein indarrez ukitzen ari den, eta ukipen objektuak zer nolako inklinazioaz marrazten ari duen ere errekonozi dezakete. Idazketaren inguruko programetan, kasu batzuetan sistema eragileak berak idazketa errekonozimendurako aplikazioa dakar. | |||
🔥 Top keywords: Berezi:BilatuAzalaTxikipedia:AzalaCarles PuigdemontGonzalo BoyePello OtxandianoBerezi:AzkenAldaketakMaria AntonietaMikel AnteroNerea KortajarenaEuskaraWikipediaTxikipedia:LaukiCastillo SuarezGalicia (L-51)Euskal HerriaIhes beteaEneko AnduezaSarpenBigarren Mundu GerraTxikipediaPaleolitoaMetalLaguntza:Wikipediari buruzCreative CommonsNagore AranburuTraineru estropadaPaulo AzpiazuHaurdunaldiImanol PradalesArrainketariakArotzaren eskuakApirilaren 17Laguntza:SarreraTaula periodikoaTxikipedia:IgelTxikipedia:PaleolitoaOihana EtxebarrietaEuskadi Ta Askatasuna