Eladia Altuna

Eladia Altuna
	;
Bizitza
Jaiotza	Irura, 1918ko abuztuaren 26a
Herrialdea	Gipuzkoa, Euskal Herria
Heriotza	Irura, 2009ko urriaren 24a (91 urte)
Familia
Familia	ikusi Garbiñe Balerdi (lehengusina); Belén Balerdi (lehengusina);
Hezkuntza
Hizkuntzak	euskara; gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	pilotaria
Pilota
Izengoitia(k)	Irura

Eladia Altuna Balerdi (Irura, Gipuzkoa, 1918ko abuztuaren 26a - ib., 2009ko urriaren 24a) euskal erraketista profesionala^[1] izan zen 31 urtez. Irura izengoitiz jardun zuen pilotan. 7.000 partidatik gora jokatu zituen.

Biografia

Eladiak umetatik izan zuen pilotarako zaletasuna, bere garaiko ume askok bezala. Elizpean aritzen ziren pilotan sasoiko gazte eta umeak, erretorea maisu zutela. Gaztetxoa zela heldu zitzaion Madrilera jokatzen joateko aukera.Madrilgo "Madrid" frontoian egin zuen debuta. 1936ko otsailaren 2an jokatu zuen lehenengo partida. Gerra Zibilaren garaian, familiarekin batera Bartzelonara joan zen eta ondoren Frantziara. Itzuli ondoren, Espainiako ia frontoi guztietan jardun zuen, besteak beste; Madrileko F. Iberian, Chiqui-jain, F. Madriden. Bartzelonako Chiqui-jain, F. Condalen, F. Principal Palax-en. Salamancako Tormesen, baita Valentzian, Logroñon eta Sabadellen ere.

Kanpora jokatzen joateko eskaintzak ere izan zituen. Mexikora joateko maletak ere prest zituen, baina azken unean ez zuen aitaren baimenik lortu. Ama ere gaixorik zeukan, eta galerazi ez zion arren, nabaritzen zion pena hartzen zuela eskaintzen berri izaten zuen bakoitzean. Ama hil ondoren ordea, Habanara joan zen, "Habana-Madrid" frontoian jokatzera. Ez zuen luzaroan jokatzerik izan. Heldu eta hilabete batzuetara Kuban martxinada sortu zen eta etxeratu beharra izan zuen. Euskal Herriko frontoietan ere, etxeratzen zen garaian, partida batzuk jokatzeko aukera izan zuen; Donostiako Grosen eta Iruñean.

Pilotari bizitza luzean 7.000 partida jokatu ostean, 1968an, erretiroa hartzeko garaia zela iritzita, agur esan zion erraketari.^[2]

Bere sasoiko beste emakume asko bezala aitzindaria izan zen Eladia kirol munduan ^[3]

Omenaldiak

Eladia Altuna izena du Irurako kale batek pilotariaren omenez.^[4]
2007an, 89 urte zituela, Irurako jaietan suziria botatzeko ohorea izan zuen.^[5]
2013ko ekainaren 8an Irurako Frontoian VII. Emakumea Pilotari Egunean omendu zuten beste pilotari batzuekin batera. ^[6]

2020an 'Erraketistak' izena jarri zion Ibarrako Udalak Emeterio Arreseko pilotalekuari; GKo Gallerykoek margotu zuten murala. Aurreko urtean Izaskun Ayestaran erraketista ohia omendu zutenean hari zin egin zioten, erraketista guztien omenez, Emeterio Arreseko pilotalekuari Erraketistak izena jarriko ziotela. [7]