Euskal Pentatloi Saria

Herri Kirol konbinatuen lehiaketa
Euskal pentatloi» orritik birbideratua)

Euskal Pentatloi Saria herri kirol proba konbinatua da, bost ariketaz osatzen dena. 1980. hamarkadan hainbat edizio jokatu ziren eta Joxe Mari Olasagasti izan zen garaipen gehien lortu zituena. 2018an ekin zitzaion berriz txapelketari eta arrakasta handiz urtero jokatu da. Xabier Zaldua eta Izeta VI.a izan dira garaileak. 2021etik aurrera gizonezkoen eta emakumezkoen txapelketak jokatzen dira. Emakumezkoetan Zelai III.a izan zen lehenengo irabazlea.

Euskal Pentatloi Saria
AntolatzaileaAiztondo-Oarso Herri Kirol Kluba
Sorrera1982
Eremua Euskal Herria
TokiaAzpeitiko zezen plaza
(aro berrian)

Tolosako zezen plaza
(aro zaharrean)

Lanabost herri kirol:
Errekorra
Gizonezkoak:
27:20.08 (1990)
31:36 (2022)
Emakumezkoak:
18:57 (2021)
Garaipen gehienJoxe Mari Olasagasti (3)
Xabier Zaldua (3)
"Izeta VI.a" (3)
TxapeldunaGizonezkoak:
"Izeta VI.a" (2023)
Emakumezkoak:
Nerea Arruti (2022)
2018ko Euskal Pentatloi Sariaren aurkezpena Azpeitiko zezen plazan. Ezkerretik eskuinera, Arria V.a, Txapartegi, Zelai, Maiza, Zaldua eta Arria VI.a.

2020an Binakako Pentatloi Saria antolatu zen eta hau ere urtero jokatzen da.

Txapelketa ofiziala

Historia

1980ko hamarkadan jokatu zituzten lehenengo bost pentatloi txapelketak. Aurreneko laurak lau urtez jarraian egin zituzten, 1982tik 1985era, eta etenaldi baten ondoren 1990ean jokatu zuten bosgarrena. Arria II.ak irabazi zuen 1982koa, baina Joxe Mari Olasagasti da txapel gehien dituena: 1983an, 1984an eta 1990ean garaile izan zen Igeldokoa. Errekorra ere berak du, 1990ean lorturiko 27:30.08 denbora. 1985eko ekitaldia Anjel Arrospidek irabazi zuen.[1]

Ia bi hamarkada pasa ziren Euskal Pentatloi Saririk antolatu gabe. Aro berriko lehenengo txapelketa (guztira seigarrena) 2018ko irailean egin zen, eta Xabier Zaldua izan zen irabazlea[2]. Arria V.a, Txapartegi, Zelai, Maiza, Zaldua eta Arria VI.a. ziren parte hartzekoak baina Arria V.a lesionatu egin zen eta bost partaideko finala izan zen beraz. Zalduak egindako denbora errekorretik urruti gelditu zen, 9 minututara[2].

2019ko txapelketan[3][4] eta 2020koan ere Xabier Zaldua izan zen irabazle[5]. 2021ean Zaldua ez zen aurkeztu laugarren txapelketa jokatzera eta Izeta VI.a izan zen txapelduna[6]. 2022an txapeldun biak elkartu ziren finalean eta Izeta VI.a nagusitu zen. Aurreneko hirurek gainera aro modernoko marka onena zena hobetu zuten[7]. 2023an hirugarrenez irabazi zuen Izeta IV.ak, Olasagasstirekin eta Zalduarekin batera hiruna txapel eskuratuz[8].

Emakumezkoen lehian hiru partehartzaile izan ziren 2021ean eta Karmele Gisasola Zelai III.a izan zen txapelduna. 2022an ere hiru izan ziren lehiakideak eta Nerea Arruti nagusitu zen.

Finala

2018an seikotea osatzeko lanak izan baziren ere hurrengo ekitaldietan izen emate handia izan da eta aurrez sailkapen probak egin behar izan dira. Sailkapen proba horietan finalean egin beharreko lanen erdiak (gutxi gorabehera) egin behar ditu parte hartzaile bakoitzak. 2022an esate baterako sailkapen probarako aurrekanporaketa bat egin zen maiatzean eta 13 kirolaritatik 4 sailkatu ziren azken sailkapen probarako. Bertan 2021ean parte hartu zuten zortzi kirolari zituzten zain[9].

Finala Azpeitiko zezen plazan jokatzen da gauez. Sei partaide izaten dituenez hiruko bi txandatan jokatzen da eta denboraren araberako sailkapena egiten da amaieran. 2020an euri zaparrada handiak zirela jokatu zen pentatloia[5].

2021eko finalean bi txapelketa jokatu ziren: gizonezkoena eta emakumezkoena[10].

Lanak

Gizonezkoak

1990eko txapelketan finkatu zen egin beharreko lana. Honako hauek dira bost probak:[1]

  • 25 aldiz 100 kiloko bola jaso.
  • Giza proban bi untze osatu, 400 kiloko harriarekin.
  • Kanaerdiko hiru enbor moztu.
  • 50na kiloko txingekin sei untze osatu.
  • 3 kilometroko korrika saioa.

Emakumezkoak

2021ean jokatu zen lehenengo ekitaldia eta hau izan zen egin beharreko lana[10]:

  • 15 aldiz 63 kiloko bola jaso.
  • Giza proban untze bat osatu, 250 kiloko harriarekin.
  • 36 ontzako bi enbor moztu.
  • 35na kiloko txingekin sei untze osatu.
  • 1'5 kilometroko korrika saioa.

Gizonezkoen banakako palmaresa

Joxe Mari Olasagasti igeldoarrak hiru txapelketa irabazi zituen.
Xabier Zaldua zumarragarrak aro berriko hiru pentatloi irabazi ditu.

Irabazleak

UrteaTxapeldunaBigarrenaHirugarrenaIrabazlearen
denbora
1982Arria II.a???
1983Joxe Mari Olasagasti???
1984Joxe Mari Olasagasti???
1985Anjel Arrospide???
1986-
1989
ez zen jokatu
1990Joxe Mari Olasagasti??27:20.08[11]
1991-
2017
ez zen jokatu
2018Xabier Zaldua"Txapartegi II.a""Mugertza III.a"36:26
2019Xabier ZalduaJoseba Otaegi"Arria V.a"38:30
2020Xabier ZalduaJulen Gabirondo"Arria V.a"36:06
2021"Izeta VI.a"Joseba OtaegiJulen Gabirondo33:29
2022"Izeta VI.a"Julen GabirondoXabier Zaldua31:36
2023"Izeta VI.a"Xabat OlaizolaXabier Zaldua31:55

Garaipenak

Herri kirolariaGaraipenakUrteak
Joxe Mari Olasagasti31983, 1984, 1990
Xabier Zaldua32018, 2019, 2020
"Izeta VI.a"32021, 2022, 2023
"Arria II.a"11982
Anjel Arrospide11985

Finalistak (aro berrian) (bakarkako norgehiagoketan)

Herri kirolariaSailkapenaUrteak
Xabier Zaldua52018, 2019, 2020, 2022, 2023
Julen Gabirondo32020, 2021, 2022
Joseba Otaegi32019, 2021, 2022
Andoni Iruretagoiena "Izeta VI.a"32021, 2022, 2023
Aritz Irazabal32021, 2022, 2023
Luis "Txapartegi II.a"22018, 2019
Aratz "Mugertza III.a"22018, 2019
Xabier Orbegozo "Arria V.a"22019, 2020
Kepa Peñagarikano22020, 2021
Iñaki Errazkin22020, 2021
Julen "Kañamares III.a"22020, 2023
Ioritz Gisasola "Zelai VI.a"22022, 2023
Jon Gisasola "Zelai V.a"12018
Aritz Azpiazu "Arria VI.a"12018
Joxean Olaskoaga "Aizperro"12019
Xabat Olaizola12023

Emakumezkoen banakako palmaresa

Karmele Gisasola Zelai III.a.

Irabazleak

UrteaTxapeldunaBigarrenaHirugarrenaIrabazlearen
denbora
2021Karmele Gisasola Zelai III.aLucia OrbeGarazi Arruti18:57
2022Nerea ArrutiKarmele Gisasola Zelai III.aLucia Orbe21:09

Garaipenak

Herri kirolariaGaraipenakUrteak
Karmele Gisasola Zelai III.a12021
Nerea Arruti12022

Finalistak

Herri kirolariaSailkapenaUrteak
Karmele Gisasola Zelai III.a22021, 2022
Lucia Orbe22021, 2022
Garazi Arruti12021
Nerea Arruti12022

Binakako Pentatloi Saria

Sakontzeko, irakurri: «Binakako Euskal Pentatloi Saria»

Gizonezkoak

UrteaTxapeldunakBigarrenakHirugarrenakIrabazleen
denbora
2020"Arria V.a"
"Izeta VI.a"
Kepa Peñagarikano
Joxe Antonio Olaskoaga "Aizperro"
Xabier Zaldua
"Zelai V.a"
40'58"
2021"Izeta III.a"
"Izeta VI.a"
"Zelai IV.a"
"Zelai V.a"
"Goenatxo III.a"
Mikel Larrañaga
40'24"
2022"Izeta VI.a"
Gorka Etxeberria
Xabier Zaldua
Joseba Otaegi
Beñat Amade
Aritz Irazabal
39'44"
2023Julen Gabirondo
Beñat Telleria "Telleria IV.a"
"Izeta VI.a"
Xabat Olaizola
Beñat Amade
Aritz Irazabal
36'15"

Emakumezkoak

UrteaTxapeldunakBigarrenakHirugarrenakIrabazleen
denbora
2021Lucia Orbe
Garazi Arruti
"Zelai III.a"
Uxue Ansorregi
Bi bikote bakarrik aritu ziren.29'45"
2022Nerea Arruti
Amalur Arbelaitz
Lucia Orbe
Garazi Arruti
"Zelai III.a"
Uxue Ansorregi
24'01"
2023Nerea Arruti
Amalur Arbelaitz
Lur Errekondo
Oihana Fernandez de Barrena
Lucia Orbe
Julia Martinez
23`24``

Beste pentatloi txapelketa batzuk

Euskal Pentatloia berriz abiatu zenean arrakasta handiko ekitaldiak izan zituen eta beste herri batzuetan ere antzeko probak antolatzen hasi ziren.

Euskal Pentatloi motza

2019ko maiatzaren 19an, Astigarragako Auzolan pilotalekuan, Zamalbide-Bentak auzo elkarteak antolatua, "Euskal Pentatloi Motza" jokatu zen; ondorengo lan hauek egin behar izan zituzten: 100 kiloko bola 15 aldiz jaso (harri-jasotzen), 400 kiloko harria arrastaka eramanez bi untze osatzea (giza proban), kana-erdiko enbor bakarra ebakitzea (aizkora beharretan), 50na kiloko txingekin sei untze egitea (txinga-eroateari dagokion disziplinan) eta, bukatzeko, 12 itzuli (1,2 kilometro) pilotalekuari korrika. Luis Txapartegik irabazi zuen (20'46"), Joseba Otaegiren aurretik[12].

Getxoko Pentatloi Sariketa

2019ko azaroaren 9an, larunbatean jokatu zen I. Getxoko "Pentatloi" Saria. Lau kirolarik hartu zuten parte: Jon Gisasola 'Zelai V.a' mallabitarrak, Ousmane Drame senegaldarrak, Unai Ardeo getxoztarrak eta Mikel Agirre ondarrutarrak.

Egin beharreko lana, berriz, ondorengo hauxe izan zuten: harri-jasotzeko frogan, 100 kiloko bolari 15 jasoaldi ematea; giza proban, 400 kiloko harriarekin arrastaka eginez bi untze osatzea (28 metro bakoitzak), aizkoran 4 enbor 45`` ontzako ebakitzea, txinga-eroatea modalitatean 100 kg-rekin (50 kg esku bakoitzean hartuta) 6 untze (28 m untze bakoitzak) eta, korrika 1,5 km (15 buelta enparantzari / bakoitzak 100 metro zeuzkalarik).

Mikel Agirrek bukatu zituen lanak aurrena (27:40), baina, harri-jasotzen, 88 kiloko pisua eman zuen bere bola harriak eta giza proban 500 kiloko harriarekin jardun zuen. Bigarren, bost segundora, Ousmane Drame (denbora: 27:45). Hirugarren postuan, Zelai sailkatu zen (29:07), azkena herritarrak egin zuen. Ardeoren denbora (45:27)[13].

Zarauzko Pentatloi Saioa (Arria V.a vs. Txapartegi)

2020ko otsailaren 8an, herri kirol jaialdi bat burutu zen Zarautz-ko herriko Aritzbatalde pilotalekuan, Hodei Iruretagoiena "Izeta IV.a" eta Udane Ostolaza "Ostolaza III.a"-ren harri jasotze marka saiakera ahaleginak ardatz hartuta. Jaialdi hori motz gera ez zedin, osagarri gisa, harri jasotze erakustaldi bat burutu zen eta horren ostean, Pentatloian jardun zuten Xabier Orbegozo "Arria V.a"-k eta Luis Mari Txapartegik.

Bost kirol burutu beharrean, lau egin zituzten; Zarauzko pilotalekuak ez baitu probalekurik. Lana hauxe zuten: harri jasotzen, 100 kiloko bolari 12 jasoaldi; aizkoran, 2 enbor ebakitzea (kana-erdiko neurrikoak), txinga-eroaten (50 kg hartuta esku bakoitzean), 4 untze osatzea eta korrika (frontoiari bueltak emanez, 1'2 kilometro).

Xabier Orbegozo izan zen garaile (15'25" % 70), Txapartegik segundo bat gehiago behar izan zuen (15'26" % 32)

Hendaiako Pentatloi Saria

2021eko abuztuaren 30ean jokatu zen banakako pentatloia eta Izeta VI.a izan zen garailea. Bigarren izan zen Julen Gabirondori hiru minutuko aldea atera zion[14].

Erreferentziak

Kanpo estekak