Nafarroako erregeorde
Nafarroako erregeordea, euskal tradizioan Nafarroako bisorraia, Gaztelako eta, hedaduraz, Espainiako errege-erreginen ordezkaria izan zen Nafarroako Erresuman, Nafarroako konkistatik 1841eko Foruak Eraldatzeko Lege arte. José Ramón Rodil izan zen azkeneko erregeordea, 1843 arte. Ahalmen militarrak zituen Espainiako estatuaren funtzionario militar batek ordezkatu zuen, Nafarroako gobernadore zibilak.
Historia
1512an Fernando II.a Aragoikoak Nafarroa konkistatu eta gero sortu zuen kargua Nafarroako Erresuman erregea ordezkatzeko. Horrela, lehen erregea gazteegia zela edo kanpoan zegoela erabilitako kargua (berez aldi baterako zena) behin betiko erakunde bihurtu zen.
XIX. mendean kargua bertan behera uzten hasi zen, 1808an Napoleonek Nafarroa Garaia inbaditu zuenean bere jeneralek hartu zituzten erregeordeak zituen eginkizunak. Hauek erregeordetza ez ezik Nafarroako Erresuma bera eten zuen. Gero, Hirurteko Liberalean erregeordetza etenda gelditu zuten. Azkenean, Lehen Gerra Karlista bukatu eta gero, Lege Hitzartuaren bitartez, Nafarroako Erresuma desagertu eta, berarekin batera, erregeordea.
Historian, erregeorde guztiak kanpotarrak izan dira, Francisco Espoz Mina izan ezik.
Erregeordeen zerrenda
.jpg)
.jpg)
| Noiztik | Noizera | Izena | |
|---|---|---|---|
| 1512 | 1514 | Diego Fernandez Kordobakoa, Comaresko markesa | |
| 1514 | 1515 | Islako bizkondea | |
| 1515 | 1516 | Maquedako dukea | |
| 1516 | 1516 | Fadrique Acuñakoa | |
| 1516 | 1521 | Antonio Manrique de Lara, Naiarako dukea | |
| 1521 | 1527 | Francisco Zuñiga Avellaneda, Mirandako kondea | |
| 1527 | 1534 | Martín Alonso Fernández de Córdoba, Alcaudeteko kondea | |
| 1534 | 1542 | Diego Hurtado de Mendoza, Cañeteko markesa | |
| 1542 | 1543 | Juan de Vega | |
| 1543 | 1546 | Luis Hurtado de Mendoza, Mondéjarreko markesa | |
| 1546 | 1547 | Álvaro de Mendoza, Castroko kondea | |
| 1547 | 1548 | Luis de Velasco (bitartekaria) | |
| 1548 | 1552 | Maquedako dukea | |
| 1552 | 1558 | Gabriel III.a de la Cueva Girón, Alburquerqueko dukea | |
| 1559 | 1559 | Juan Delgadillo (bitartekaria) | |
| 1560 | 1563 | Gabriel de la Cerda (bitartekaria) | |
| 1563 | 1564 | Otalora lizentziaduna (bitartekaria) | |
| 1564 | 1567 | Alfonso de Córdoba, Alcaudeteko kondea | |
| 1572 | 1575 | Juan de la Cerda, Medinaceliko dukea | |
| 1572 | 1575 | Vespasiano I.a Gonzaga, Traiectoko dukea | |
| 1575 | 1579 | Sancho Méndez de Leyva | |
| 1579 | 1589 | Francisco Hurtado de Mendoza, Almazángo markesa | |
| 1589 | 1595 | Martín de Córdoba, Córdobako markesa | |
| 1595 | 1610 | Juan de Cardona | |
| 1610 | 1618 | Alonso Idiakez Butroe eta Muxika Ciudad Realeko dukea | |
| 1618 | 1620 | Felipe Ramírez de Arellano Zuñiga, Aguilarreko kondea | |
| 1620 | 1623 | Juan de Mendoza, La Hinojosako markesa | |
| 1623 | 1629 | Bernardino González de Avellaneda, Castilloko kondea | |
| 1629 | 1629 | Fernando Girón | |
| 1629 | 1632 | Fuentesko markesa | |
| 1632 | 1634 | Luis Bravo de Acuña | |
| 1634 | 1637 | Francisco Andia-Irarrazabal, Valparaísoko markesa | |
| 1637 | 1638 | Fernando de Andrade | |
| 1638 | 1640 | Pedro Fajardo de Zuñiga, Los Vélezko markesa | |
| 1640 | 1640 | Francesco Maria Carafa, Nocerako dukea | |
| 1640 | 1641 | Enrique Enríquez, Tabarako markesa | |
| 1641 | 1643 | Sebastián Suárez de Mendoza, Coruñako kondea | |
| 1643 | 1645 | Duarte Fernando Álvarez de Toledo, Oropesako kondea | |
| 1645 | 1646 | Luis Ponce de León | |
| 1646 | 1652 | Diego López Pacheco, Villenako markesa | |
| 1652 | 1660 | Diego de Benavides, Santistebango kondea | |
| 1660 | 1661 | Antonio Álvarez de Toledo, Villanueva del Ríoko markesa | |
| 1661 | 1663 | Antonio Pedro Sancho Dávila, San Romángo markesa | |
| 1663 | 1668 | Francesco Tuttavilla, San Germángo dukea | |
| 1668 | 1671 | Diego Caballero de Illescas | |
| 1671 | 1676 | Alessandro Farnese, Parmako printzea | |
| 1676 | 1681 | Antonio de Velasco, Fuensalidako kondea | |
| 1681 | 1684 | Iñigo Belandia | |
| 1684 | 1685 | Enrique Benavides | |
| 1685 | 1686 | Chimayko printzea | |
| 1686 | 1690 | Alexandre de Bournonville, Bournonvilleko dukea | |
| 1690 | 1693 | Juan Manuel Fernández Pacheco, Escalonako dukea | |
| 1693 | 1697 | Baltasar de Zuñiga, Valeroko markesa | |
| 1697 | 1698 | Juan Carlos Batebile, Canflansko markesa | |
| 1698 | 1699 | Pedro Álvarez de Vega, Grajalgo kondea | |
| 1699 | 1702 | Domenico Pignatelli, San Vicenteko markesa | |
| 1702 | 1706 | Luis Francisco Benavides, Solerako markesa | |
| 1706 | 1712 | Fernando de Moncada, San Juango dukea | |
| 1712 | 1713 | Pedro Colón de Portugal, Veraguako dukea | |
| 1713 | 1722 | Tomás de Aquino Castiglione, Castiglioneko printzea | |
| 1722 | 1722 | Gonzalo Chacón | |
| 1722 | 1737 | Las Torresko kondea | |
| 1737 | 1749 | Macedako kondea | |
| 1749 | 1753 | Gagesko kondea | |
| 1753 | 1759 | Frai Manuel de Sada Antillón | |
| 1759 | 1760 | Juan Francisco Güemes y Orcasitas, Revillagigedoko kondea | |
| 1760 | 1765 | Luis González de Albelda y Cayro, Cairoko markesa | |
| 1765 | 1768 | Ambrosio de Funes, Riclako kondea | |
| 1768 | 1773 | Alonso Vicente de Solís, Montellanoko dukea | |
| 1773 | 1780 | Francisco Bucareli | |
| 1780 | 1788 | Manuel Azlor | |
| 1788 | 1790 | Martín Álvarez de Sotomayor | |
| 1790 | 1795 | Colomerako kondea | |
| 1795 | 1795 | Castelfrancoko printzea | |
| 1795 | 1797 | Joaquín Fonsdeviela | |
| 1797 | 1807 | Las Amarillasko markesa | |
| 1807 | 1807 | Fermín Francisco de Carvajal, San Carlosko dukea | |
| 1807 | 1808 | Vallesantoroko markesa | |
| 1808 | 1813 | Nafarroa frantziar jeneralen zuzendaritzapean egon zen | |
| 1814 | 1820 | Jose Ezpeleta, Ezpeletako kondea | |
| 1820 | 1823 | Hirurteko Liberalean erregeordetza eten zuten | |
| 1823 | 1824 | Luis Rebolledo de Palafox, Lazángo markesa | |
| 1824 | 1826 | Juan José Ruiz de Apodaca, Venaditoko markesa | |
| 1826 | 1830 | Prudencio de Guadalfajara, Castroterreñoko dukea | |
| 1830 | 1832 | Manuel Llauder | |
| 1833 | 1833 | Pedro Sarsfield | |
| 1833 | 1834 | Gerónimo Valdés Sierra | |
| 1834 | 1836 | Francisco Espoz Mina | |
| 1836 | 1843 | José Ramón Rodil Campillo, Rodilgo markesa |
Kanpo estekak
Datuak: Q83637209
Multimedia: Viceroys of Navarre / Q83637209
