Aserbaidschaans Sosialistisk Sowjetrepubliik
 Tekst üüb Fering |
Det Aserbaidschaans Sosialistisk Sowjetrepubliik (kurt: Aserbaidschaans SSR, Sowjet Aserbaidschaan of Aserbaidschaan; üüb Aserbaidschaans: Азәрбајҹан Совет Сосиалист Республикасы / Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikası; üüb Rüs: Азербайджанская Советская Социалистическая Республика Azerbaydžanskaja Sovetskaja Socialističeskaja Respublika) wiar faan 1936 tu 1991 ian faan a republiiken uun't Sowjetunioon.
.svg)
Geografii
Steeden
Dön tjiin gratst steeden faan't republiik wiar:
| # | Steeden | Lidj (1989)[1] |
|---|---|---|
| 1 | Baku | 1.150.055 |
| 2 | Kirovabad | 278.006 |
| 3 | Sumqayıt | 231.104 |
| 4 | Mingəçevir | 85.388 |
| 5 | Stepan Razin | 73.707 |
| 6 | Naxçıvan | 59.754 |
| 7 | Əli Bayramlı | 58.253 |
| 8 | Stepanakert | 56.705 |
| 9 | Şəki | 56.223 |
| 10 | Qaraçuxur | 46.377 |
Iindialing faan Ferwalting
Det Aserbaidschaans SSR hed ian autonoom republiik (Det Autonoom SSR Nachitschewan, det Autonoom Republiik Nachitschewan faan nü) an ian autonoom gebiit (det Autonoom Gebiit Bergkarabach, det amstreden Republiik Bergkarabach faan nü).
Befölkring
Det letst folksteeling uun't Sowjetunioon wiar uun't juar 1989. Efter a resultooten hed det Aserbaidschaans SSR 7.037.867 lidj: 3.602.998 diarfaan wiar wüfhööd an 3.434.869 karmen, 3.789.985 lewet uun a steeden an 3.247.882 üüb't lun[2].
Histoore
Det Aserbaidschaans SSR wurd 28. April 1920 üüs en suwereen stoot grünjlaanjen. Det wurd 1922 dial faan det Transkaukaasisk SSR, wat dial faan det nei grünjlaanjen Sowjetunioon wurd. 1936 wurd det Transkaukaasisk SSR ufskaafet an iin uun trii republiiken apdiald: det Aserbaidschaans SSR, det Armeens SSR an det Georgisk SSR. 5. Febrewoore 1991 wurd det at Republiik Aserbaidschaan amneemd, man bleew at republiik dial faan't Sowjetunioon. 18. Oktuuber 1991 ferklaaret at republiik sin suwereniteet. At suwereniteet wurd 31. Deetsember 1991 uunkäänd, üüs at Sowjetunioon ham apliaset.
At jaft 1988-1994 en krich twesken Aserbaidschaan an det autonoom regiuun Bergkarabach.
Politiik
Det regiaringspartei wiar det Aserbaidschaans Komunistisk Partei, wat en twiig faan det Komunistisk Partei faan't Sowjetunioon wiar.
Hoodmaaner
- Sergej Kirow (1921-1926)
- Ruhulla Akhundov (1925-1926)
- Mir Jafar Baghirov (1933-1953)
- Imam Mustafayev (1954-1959)
- Veli Akhundov (1959-1969)
- Heydar Aliyev (1969-1982)
- Kamran Baghirov (1982-1988)
- Abdurrahman Vazirov (1988-1990)
- Ayaz Mutallibov (1990-1991)