Aphra Behn
B' e sgrìobhadair Sasannach a bh' ann an Aphra Behn (c.1640 - 16 Giblean 1689[1]) Sgrìobh i dealbh-chluichean, bàrdachd agus ficsean agus rinn i eadar-theangachaidhean. Bu i tè de na ciad boireannaich a sgrìobh gu proifeasanta. Chaidh i seachad air nòsan culturach an linn sin agus dh'fhàg i an dìleab sin do bhana-sgrìobhadairean a thàinig as a dèidh.
| Aphra Behn | |
|---|---|
 | |
| Beatha | |
| Ainm slàn | Aphra Johnson |
| Breith | Canterbury (en)  , 10 dhen Iuchar 1640 |
| Dùthaich |  Rìoghachd Shasainn |
| Ciad chànan | Beurla |
| Bàs | Lunnainn, 16 dhen Ghiblean 1689 |
| Àite-adhlacaidh | Abaid Westminster |
| Teaghlach | |
| Càraid | William Scott (en) |
| Foghlam | |
| Cànain | Beurla |
| Dreuchd | |
| Dreuchd | sgrìobhaiche-dràma, eadar-theangair, bàrd, sgrìobhadair, nobhailiche agus women's rights activist (en) |
| Obraichean comharraichte | Oroonoko (en) The Forc'd Marriage (en) The Dutch Lover (en) Abdelazer (en) The Town Fop or, Sir Timothy Tawdry (en) The Rover (en) The Feign'd Curtizans (en) The City Heiress (en) The Luckey Chance (en) The Emperor of the Moon (en) The Widow Ranter, or, the History of Bacon in Virginia (en) The Younger Brother, or, The Amorous Jilt (en) The Fair Jilt (en) Agnes de Castro, or, the Force of Generous Love (en) Love-Letters Between a Nobleman and His Sister (en) The History of the Nun (en) |
| Far-ainmean | Astrea |
| Gnè ealain | ur-sgeulan romansach |
Beatha
Chan eil mòran fios ann mu dheidhinn làithean a h-òige. Tha fios gu do rugadh Behn anns na bliadhnaichean ro Chogadh Sìobhalta Shasainn. Tha coltas ann cuideachd gun do chuir e seachad ùine na h-òige ann an Suranam ann an Aimearaga a Deas.[1] Phòs i Johann Behn ach tha coltas ann gun do dh'eug e goirid às dèidh dhaibh pòsadh.[1]
Thòisich i ri sgrìobhadh agus dh'fhàs i càirdeil ri na càirdean aig Iarla Rochester. Nuair a thòisich cogadh an aghaidh nan Duitseach, dh'obraich i mar neach-brathaidh airson Teàrlach II. A dh'aindeoin 's gun tug i rabhadh do na Sasannaich gun robh plana aig na Duitsich ionnsaigh a thoirt bhon Abhainn Medway, cha deach an rabhadh aice a chreidsinn agus rinn na Duitsich a' chreach.[1]
Dìleab
Bha Virginia Woolf a' cuimhneachadh oirre anns an aiste A Room of One's Own. Sgrìobh i
"All women together ought to let flowers fall upon the tomb of Aphra Behn which is, most scandalously but rather appropriately, in Westminster Abbey, for it was she who earned them the right to speak their minds.".[2]
Chaidh a thìodhlachadh ann an Abaid na h-Iar-mhanachainn. Chan eil a h-uaigh ann an Oisean nam Bàrd anns an Abaid. Lorgar i faisg air stairseach na h-Abaide ann an Clabhsair an Ear.[1]