પ્રીટિ ઝિન્ટા

ઝિન્ટાનો જન્મ હિમાચલ પ્રદેશમાં સિમલા જિલ્લામાં રોહરુમાં એક હિન્દુ રાજપુત પરિવારમાં થયો હતો.^[૧] તેણીના પિતા, દૂર્ગાનન્દ ઝિન્ટા, એક ભારતીય સેનાના અધિકારી હતા.^[૧૦] ઝિન્ટા 13 વર્ષની ઉંમરની હતી ત્યારે તેણીના પિતા એક કાર અકસ્માતમાં મૃત્યુ પામ્યા હતા; આ અકસ્માતમાં તેણીની માતા, નીલપ્રભા પણ સામેલ હતી, જેને ઘણી ઈજાઓ થઈ હતી અને જે ત્યારબાદ 2 વર્ષ સુધી પથારીવશ રહ્યા હતા. ઝિન્ટા આ દુ:ખદ અકસ્માત અને તેણીના પિતાના મૃત્યુને તેણીના જીવનનો મહત્વનો વળાંક કહે છે, જેના દબાણથી તેણીને નાની વયમાં વધુ ઝડપથી પરિપકવ બનાવી.^[૧૧] તેણીને બે ભાઈઓ છે; દિપંકર અને મનિષ, દિપંકર એક વર્ષ મોટો છે અને મનિષ એક વર્ષ નાનો છે. દિપંકર ભારતીય સેનામાં સનદ અધિકારી છે, જ્યારે મનિષ કેલિફોર્નિયામાં રહે છે. ^[૧૨]

ઝિન્ટા, જે પોતાને એક ટોમબોય બાળક તરીકે વર્ણવે છે, તેણે ભારપૂર્વક કહેલું કે તેણીના પિતાના લશ્કરી ઇતિહાસની તેમનાં કૌટુંબિક જીવનના આચરણ પર સારી એવી અસર જોવા મળતી હતી. તે બાળકોને શિષ્ટતા અને નિયમિતતાની અગત્યતા પર આગ્રહી હતા. ^[૧૩] સિમલાની કોન્વેન્ટ ઓફ જીસસ અને મેરી બોર્ડિંગ શાળામાંથી તેણીએ અભ્યાસ કર્યો હતો. તેણીએ બોર્ડિંગ શાળાની એકલતાનો સ્વીકાર કર્યો હતો, તેમ છતાં તેણીએ નોંધ્યું હતુ કે “ સાચા મિત્રોની શોધ...” દ્વારા તેની ભરપાઈ થઇ ગઇ હતી.^{[૧૦][૧૪]} એક વિદ્યાર્થીની તરીકે, તેણીને સાહિત્ય પ્રત્યે, વિશેષરૂપે વિલિયમ શેકસપીયરના કામ અને રચનાઓ માટે, પ્રેમ જાગ્યો હતો.^[૧૦] ઝિન્ટાના કહેવા પ્રમાણે, તેણીને શાળા કામોમાં બહુ મજા આવી હતી અને સારા ગ્રેડ્સ પણ મેળવ્યા હતા; નવરાશની પળોમાં તે રમત-ગમત, વિશેષરૂપે બાસ્કેટબોલ રમતી હતી.^[૧૧]

બોર્ડિંગ શાળામાંથી 18 વર્ષે સ્નાતક અભ્યાસ પૂર્ણ કર્યા બાદ, ઝિન્ટાએ સિમલાની સેંટ બેડેસ કોલેજમાં એડમિશન લીધું હતું. તેણીએ અંગ્રેજીમાં માનદ ડિગ્રી સાથે કોલેજમાં સ્નાતક કર્યું છે, અને પછી માનસશાસ્ત્રમાં સ્નાતકનો કાર્યક્રમ ચાલુ કર્યો હતો.^[૧૫] તેણીએ ગુનાવિષયક માનસશાસ્ત્રમાં અનુસ્નાતકની ડિગ્રી મેળવી હતી, પરંતુ પાછળથી તેણી મોડેલીંગમાં ગઇ હતી.^[૧૦] મિત્રની જન્મદિવસ પાર્ટીમાં નિર્દેશકને મળવાની તકના કારણે, ઝિન્ટાની 1996માં પ્રથમ ટેલિવિઝનની વ્યાવસાયિક જાહેરાત પર્ક ચોકલેટસ ની હતી.^[૧૦] નિર્દેશકે ભૂમિકા માટે ઝિન્ટાને ઓડિશન આપવા માટે સમજાવી હતી, તેણીની તેમાં પસંદગી થઈ હતી. પછીથી, તેણીએ અન્ય કેટાલોગ્સ અને જાહેરાતોમાં પણ દેખાઇ હતી, જેમા લીરીલ સાબૂની જાહેરાત પણ સામેલ છે.^{[૧૧][૧૫]}

પ્રારંભિક કામગીરી (1997-99)

1997 માં ઝિન્ટા શેખર કપૂર નામના ફિલ્મ રચીતાને મળી, જ્યારે તેણી પોતાની એક મિત્રની સાથે ઓડિશન માટે જાય છે, અને તેણીને પૂછવામાં આવ્યું હતું કે શું તમારે પણ ઓડિશન આપવું છે. તેણીનું ઓડિશન જોઈને, કપૂરે આગ્રહ કર્યો કે તેણી પણ સારી અભિનેત્રી બની શકશે. હકિકતમાં તેણીનો પ્રથમ સ્ક્રીન પર પ્રવેશ હ્રિતિક રોશનની સામે ફિલ્મ તારા રમ પમ માં નિશ્ચિત થયેલ હતો, પરંતુ ફિલ્મને બંધ કરવામાં આવી હતી. પછીથી કપૂરે તેણીની ભલામણ નિર્દેશક મણી રત્નમની ફિલ્મ દિલ સે માટે કરી હતી. ^{[૧૫][૧૬]} ઝિન્ટાને હાલમાં પણ ઘણી વખત યાદી આવી જાય છે કે જ્યારે તેણીએ ફિલ્મ ઉદ્યોગમાં પ્રવેશ કર્યો હતો ત્યારે તેણીની મિત્રો તેણીને પરેશાન કરતું હતું કે તેણી પણ “સફેદ સાડી પહેરીને વરસાદમાં નૃત્ય કરશે, જેનાથી ઝિન્ટાને પ્રોત્સાહન મળતું હતું કે તેણી નવા અભિનયના પાત્રો ભજવે.^{[૧૦][૧૬]}

ઝિન્ટાએ કુંદન શાહની કયા કહેના ફિલ્મ માટે શુટીંગની શરૂઆત કરી, જેની રજૂઆત 2000ની સાલ સુધી વિલંબીત થઈ હતી.^[૧૭] બીજી સોલ્જર ફિલ્મની રજૂઆતની વિલંબનાનો અર્થ એવો થયો કે તેણીની પ્રથમ ફિલ્મ દિલ સે (1998) રજૂ થઈ હતી જેમાં સહઅભિનેતા શાહરુખખાન અને મનિષા કોઈરાલા હતા.^[૧૬] તેણીની ઓળખાણ પ્રીટિ નાયર તરીકે આપવામાં આવી હતી કે જે દિલ્હીની મધ્યમવર્ગીય છોકરી હતી અને જે શાહરુખ ખાનની મંગેતર પણ હતી. તેણી માટે આ ફિલ્મની પ્રથમ રજૂઆત એ એક વિલક્ષણ નવપ્રસ્થાન હતું કારણ કે તેણીનો સ્ક્રીન પરનો સમાય આ ભૂમિકામાં માત્ર 20 મિનિટ માટે જ હતો.^[૧૭] આમ છતાં, ખાસ કરીને તેણીએ ભજવેલા નિખાલસ પાત્ર માટે, તેણીની ભૂમિકા માટે તેણીની નોંધ લેવામાં આવી હતી.^[૧૧] તેણીના શાહરુખ ખાન સાથેનું એ દૃશ્ય જેમાં તે ખાનને પૂછે છે કે 'શું તમે અક્ષતા પુરુષ છો?', ને ખૂબ પ્રસિદ્ધિ મળી, અને તેણીના આ ચિત્રાંકન માટે તેણીની પસંદગી ફિલ્મફેરના શ્રેષ્ઠ સહાયક અભિનેત્રી પુરસ્કાર માટે થઈ.^[૧૭] તેણીએ એકશન-ડ્રામા સોલ્જર (1998) ફિલ્મમાં મુખ્ય અભિનેત્રી તરીકેની ભૂમિકા કરી હતી, જે વ્યાવસાયિક રીતે તે વર્ષે સફળ બનીને રહી હતી.^[૧૮] તેણીને દિલ સે અને સોલ્જર બંને માટે ફિલ્મફેર શ્રેષ્ઠ પ્રારંભિક શરૂઆત અભિનેત્રી પુરસ્કાર મળ્યો હતો.

તે પછી ઝિન્ટાએ બે તેલુગુ ફિલ્મોમાં પણ અભિનય કર્યો, વ્યંકટેશ સામે પ્રિમાન્ટે ઇડેરા (1998); અને મહેશબાબુ સામે રાજાકુમારુડુ (1999). તે પછી તેણીએ સંઘર્ષ નામની રોમાંચક ફિલ્મમાં અક્ષય કુમાર સાથે મુખ્ય ભૂમિકા કરી. આ ફિલ્મ, ધ સાઈલન્સ ઓફ ધ લેમ્બ્સ (1991) પર આધારિત હતી,^[૧૯] તેનું નિર્દેશન તનુજા ચંદ્રાનું હતું અને મહેશભટ્ટ દ્વારા લખાઇ હતી. ઝિન્ટાએ રીત ઓબેરોય, એક સીબીઆઇ અધિકારીની ના પાત્રમાં ચિત્રાંકન કર્યું, જે એક કેદી ખૂનીના પ્રેમમાં પડે છે જે અક્ષય કુમારે પાત્ર ભજવેલું હતું. આ ફિલ્મ બોક્ષ ઓફિસ પર સફળ ન રહી હતી, જો કે ઝિન્ટાના અભિનયના વિવેચકોએ ખૂબ વખાણ કર્યા હતા.^[૧૧]

સફળતા (2000-2002)

ઝિન્ટાની પ્રથમ ભૂમિકા એ 2000ની સાલમાં ડ્રામા ફિલ્મ કયા કહેના માં હતો, જે અણધાર્યારૂપે બોક્સ ઓફિસની સફળ ફિલ્મ બની.^[૨૦] આ ફિલ્મ કુંવારી માતા અનેનાની વયના ગર્ભધારણના વિષયને સંબોધિત કરતી હતી, અને ઝિન્ટાએ મોટા પાયે જનતા તથા વિવેચકો પાસેથી વ્યાપક ઓળખાણ મેળવી.^{[૧૧][૧૭]} તેણીની નાની વયની કુંવારી માતાની ભૂમિકા છે જે સામાજિક પક્ષપાતને લડત આપે છે, જેણે તેણીને ઘણા પુરસ્કાર માટે નોમિનેશન્સ અપાવ્યા, જેમાં તેણીનો ફિલ્મફેર એવોર્ડસ ખાતે શ્રેષ્ઠ અભિનેત્રી માટેની પ્રથમ નોમિનેશન સામેલ છે. ઈન્ડિયા ટૂડે એ અહેવાલ આપેલો કે ઝિન્ટા એ હિન્દી ફિલ્મ અભિનેતાની નવી પેઢી સાથે સંકળાયેલ છે કે જે એકધાર્યા ભજવાયેલા પાત્રોથી જુદા પડે છે.^[૧૭]

તે જ વર્ષે પાછળથી, ઝિન્ટાએ વિધુ વિનોદ ચોપરાની ફિલ્મ મિશન કાશ્મીર માં સંજય દત્ત તથા હ્રિતિક રોશન સાથે અભિનય કર્યો. ઈન્ડિયા-પાકિસ્તાનના વિવાદ દરમિયાન કાશ્મીરની ખીણોમાં સ્થાપિત આ ફિલ્મ આતંકવાદ તથા ગુન્હાના વિષય સાથે સંકળાયેલ હતી. ઝિન્ટાએ સુફિયા પરવેઝની ભૂમિકા ભજવી હતી, જે એક ટીવી રીર્પોટર હતી તથા હ્રિતિક રોશનની નાનપણની પ્રેમિકા હતી. ધ હિન્દુ એ ઝિન્ટાના અભિનય માટે લખેલું કે "પ્રીટિ ઝિન્ટા એ સ્વાભાવિક નિષ્પાપ ફરિસ્તા જેવી છે અને જે બીજા ગંભીર મુદ્દાઓમાં રંગ ભરી દે છે.^[૨૧] તે ભારતમાં વર્ષની ત્રીજા ક્રમની સૌથી વધુ નફો કરનારી વ્યાવસાયિક સફળ ફિલ્મ હતી.^[૨૨]

2001માં, ફરહાન અખ્તરની રાષ્ટ્રીય પુરસ્કાર વિજેતા ફિલ્મ દિલ ચાહતા હે માં પ્રીટિ ઝિન્ટાએ તેના અભિનય માટે ઘણી હકારાત્મક સરાહના મેળવી, જેમાં સહ-અભિનેતા તરીકે, આમિરખાન, અક્ષય ખન્ના તથા સૈફ અલી ખાન હતા. વર્તમાનકાળના ભારતીય પૈસાદાર જુવાનોની રોજિંદી જિંદગી દર્શાવવા માટે, મુંબઈ જેવા આધુનિક શહેરમાં જ સેટ ગોઠવવામાં આવ્યો હતો અને તેના મોટાભાગનો સંચાર ત્રણ જુવાન મિત્રોની જિંદગી પર પ્રકાશ નાખે છે.^[૨૩] ઝિન્ટાએ તેમાં આમિરખાનની પ્રેમિકા, શાલિની તરીકે ભૂમિકા ભજવી હતી. વિવેચકોના મત પ્રમાણે, આ ફિલ્મે આજના ભારતીય યુવાનો આજ જેવા છે તેવા તેમને દર્શાવીને એક નવું જ સ્થાન હાંસલ કર્યું. વિવેચકોનો આવકાર હોવા છતાં, આ ફિલ્મ બોક્ષ ઓફિસ પર મધ્યમ સફળ રહી હતી, તેનું મોટા શહેરોમાં સારું પ્રદર્શન રહ્યું પરંતુ ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં અસફળ રહી હતી, જેના માટે વિવેચકોએ એ ફિલ્મમાં દર્શાવેલી આધુનિક શહેરી જીવનશૈલીને જવાબદાર ગણી હતી.^{[૨૪][૨૫]} Rediff.com એ પ્રીટિ ઝિન્ટા માટે લખેલું હતું કે તેણી “સુંદર છે અને ગુંજી ઉઠતી છે, ડગુમગુ થતી હોય છે, સરલ અને અસ્પષ્ટની વચ્ચે પ્રિય બની જાય છે.”^[૨૬]

2001માં ઝિન્ટા અભિનિત ત્રણ ફિલ્મો રજૂ થઈ હતી, જેમાં અબ્બાસ મસ્તાનની પ્રણય ડ્રામા ચોરી ચોરી ચુપકે ચુપકે નો સમાવેશ થાય છે, આ ફિલ્મની રજૂઆત પ્રોડ્યુસર ભરત શાહની સુનાવણીના કારણે એક વર્ષ વિલંબિત થઈ હતી. આ ફિલ્મ બોલીવુડના એ ફિલ્મોમાંથી એક હતી જે ઉછીના ગર્ભ દ્વારા બાળજન્મ જેવા વિવાદિક વિષયને સંબોધિત કરતી હતી.^{[૨૭][૨૮]} ઝિન્ટાએ મધુબાલા નામના પાત્રને ભજવ્યું હતું, જે એક વિશાળ હૃદયની વેશ્યા હોય છે કે જેને ભાડેથી ગર્ભધારણ કરનારી માતા તરીકે લેવામાં આવી હોય છે, આ પાત્રએ ઝિન્ટાને ફિલ્મફેરની શ્રેષ્ઠ સહઅભિનેત્રીનું નોમિનેશન મેળવી આપ્યું હતું. Rediff.com એ નોંધ કરી છે કે “ પ્રીટિ ઝિન્ટા, કે જેને સૌથી વધુ સત્તત્વવાળો ભાગ ભજવવાનો હતો, તેણીએ જ સર્વશ્રેષ્ઠ અભિનય કર્યો છે. તેણીનું ઘમંડી અને શરમ વગરની વેશ્યાના પાત્રમાંથી સંવેદનશીલ અને માયાળુ સ્ત્રીમાંનું પરિવર્તન અદ્ભૂત માનનીય છે.^[૨૯] તેના પાત્રોના વર્ણનને ક્રમમાં ગોઠવતા જેમ કે કયા કહેના , સંઘર્ષ , અને ચોરી ચોરી ચુપકે ચુપકે , ઝિન્ટાએ એવા પાત્ર ભજવવા માટે કે જે ભારતીય પરંપરાથી વિરુદ્ધ હતા અને તેણીની અભિનેત્રી તરીકેની પ્રતિભાને પણ સાબિત કરતા હતા, તેનાથી ઝિન્ટાને ખૂબ પ્રસિદ્ધિ હાંસલ થઈ.^{[૧૩][૩૦][૩૧]} વિવેચકો બોલીવુડમાં મુખ્ય અભિનેત્રીના પાત્ર માટે નવી જ છબી સ્થાપવા બદલ આ ફિલ્મોમાં તેણીના પાત્રોને જવાબદાર ગણે છે.^{[૨][૩૨][૩૩]}

2002માં, ફરી એક વખત ઝિન્ટા, પારિવારિક ફિલ્મ દિલ હે તુમ્હારા માં એક કથાનાયિકા તરીકે, નિર્દેશક કુંદન શાહ સાથે જોડાઈ, જેના અન્ય કલાકારો રેખા, મહિમા ચૌધરી અને અર્જુન રામપાલ હતા. જો કે ફિલ્મને બોક્ષ ઓફિસ પર એટલી સફળતા મળી ન હતી, પરંતુ તેણીની શાલુ તરીકેના ચિત્રાંકનને કે જે પ્રેમ માટે તરસતી દત્તક લીધેલી પુત્રી હતી, વિવેચકોની ભારે પ્રશંસા મળી. ઈન્ડિયા એફએમ માંથી તરણ આદર્શે નોંધ કરેલી કે “ પ્રીટિ ઝિન્ટા, તેના માટે લખાયેલા પાત્રમાં ... તેણીના જોરદાર અભિનય દ્વારા, આખી ફિલ્મમાં આકર્ષક લાગે છે. ” તેણીના રેખા સાથેના દૃશ્યો (બીજા ભાગમાં) અને આલોક નાથ (અંત પહેલા) સાથેના દૃશ્યો તદ્ન વખાણવા લાયક છે. આ એ જ અભિનય છે કે જે માટે જનતાનું અને વિવેચકોનું હૃદય જીતી જ લે છે. "^[૩૪]

સફળતા (2003-07)

2003 ની સાલમાં ત્રણ સૌથી વધુ નફો કરનારી ફિલ્મમાં ઝિન્ટા મુખ્ય અભિનેત્રી હતી : ધ હિરો : The Hero: Love Story of a Spy લવ સ્ટોરી ઓફ અ સ્પાય, કોઇ... મિલ ગયા અને કલ હો ના હો .^[૩૫] ધ હીરો , જેના સહઅભિનેતા સની દેઓલ અને પ્રિયંકા ચોપરા હતા, જે આતંકવાદ તથા ભારતીય સેના અધિકારીને સામેલ કરતી જાસુસી નેટવર્કના દેશભકિત વિષય પર આધારિત ફિલ્મ હતી. ઝિન્ટાએ રેશ્માનું ગ્રામિણ પાત્ર ભજવેલું, જે સેના અધિકારીના પ્રેમમાં પડે છે અને પછી આ નેટવર્કનો ભાગ બને છે. આ ફિલ્મમાં બોલીવુડના સિનેમા ઇતિહાસમાં પહેલાં ક્યારેય ના જોયા હોય તેવા સ્ટંન્ટનો સમાવેશ થાય છે, જેથી આ તે સમયે બનેલી હોય તેવી સૌથી મોંઘી ફિલ્મ બની.^{[૩૬][૩૭]} તે વર્ષમાં ત્રીજા ક્રમની સૌથી વધુ નફો કરનારની ફિલ્મ હોવા છતાં, તે બોક્ષ ઓફિસ પર પોતાના ખર્ચને પાછી મેળવવામાં નિષ્ફળ રહી.^{[૩૫][૩૮]} તેણીએ પછી હની ઈરાનીની પ્રથમ નિર્દેશિત ફિલ્મ, અરમાન માં ભૂમિકા ભજવી, જેમાં અમિતાભ બચ્ચન તથા અનિલ કપુર સહઅભિનેતા હતા. આ ફિલ્મ એક હોસ્પિટલમાં ગોઠવવામાં આવી હતી અને ડો. આકાશ કે જે પોતાની સંસ્થાને આર્થિક રીતે ટકાવી રાખવા માટે સતત સંઘર્ષ કરે છે અને તેના વ્યક્તિગત અને તેના આદર્શોને સખ્ત રીતે અનુસરે છે. ઝિન્ટાએ આકાશની સ્કિઝોફ્રેનિક પત્ની સોનિયા કપૂરનું પાત્ર ભજવ્યું હતું. આ ફિલ્મને ચોક્કસપણે હકારાત્મક સમિક્ષા મળી, અને ઝિન્ટાનો તો ખાસ વખાણ થયા હતાં. ધ ટ્રીબ્યુન એ નિર્ણય આપ્યો કે “ ઝિન્ટાએ પોતાના જાનદાર અભિનય સાથે બધાને પાછળ કરી દીધા છે. " ^{[૩૯][૪૦]} તેણીના અભિનય માટે, ફિલ્મફેર સહિત, વિવિધ પુરસ્કાર સમારંભ ખાતે શ્રેષ્ઠ ખલનાયક માટે નામાંકિત થઈ.

રાકેશ રોશનની કાલ્પનિક વિજ્ઞાન પરની ફિલ્મ કોઈ ... મિલ ગયા , એ માનસિકરૂપથી અસક્ષમ એવા જુવાન પુરૂષની ફિલ્મ છે. રેખા અને રિતિક રોશન સહ-કલાકાર સાથે, ઝિન્ટા એ નિશાનું પાત્ર ભજવ્યું હતું, જે એક જુવાન સ્ત્રી હતી રિતિકની મિત્ર બને છે. તેણીને આ પાત્ર માટે ફિલ્મફેરમાં બીજો શ્રેષ્ઠ અભિનેત્રી નું નોમિનેશન મળ્યું. આ ફિલ્મ આર્થિક અને વિવેચકોની દૃષ્ટિએ સફળ રહી અને તે વર્ષની સૌથી પ્રસિદ્ધ ફિલ્મ બની, આ ઉપરાંત ઝિન્ટાની સૌથી વધુ નફો કરનારી ફિલ્મ બની, જેની રાષ્ટ્રીય આવક જ રૂ.489 મિલિયન હતી;^[૩૫] અન્ય ફિલ્મો કરતાં આ ફિલ્મને ફિલ્મફેર શ્રેષ્ઠ મુવી પુરસ્કાર મળ્યો.

ઝિન્ટાની 2003ની આખરી રજૂ થયેલી ફિલ્મ કલ હો ના હો હતી, જે એક ભાવુક ફિલ્મ હતી, જેના માટે ન્યૂયોર્ક સિટીમાં સેટ ગોઠવ્યો હતો. તેનું નિદર્શન નિખિલ અડવાણીએ કર્યું હતું અને લેખક કરણ જોહર હતા, સહ-અભિનેતા જયા બચ્ચન, શાહરુખ ખાન અને સૈફ અલી ખાન હતા. આ ફિલ્મને વિવેચકોનો સારો આવકાર મળ્યો હતો અને તે ભારતની કોઈ... પછીની બીજા ક્રમની સૌથી વધુ નફો કરનારી ફિલ્મ બની હતી.મીલ ગયા આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં પણ આ ફિલ્મે સારો નફો કર્યો અને વિશ્વભરમાં રૂ. 600 મિલિયન આવક સાથે આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં સૌથી વધારે નફો કરનારી તે વર્ષની ફિલ્મ બની હતી. ^{[૪][૪૧]} ઝિન્ટાએ નૈના કેથરિન કપુરનું પાત્ર ભજવ્યું હતું, જે એક અસુરક્ષિત તથા ગુસ્સાવાળી જુવાન ભારતીય અમેરિકન મહિલા છે જે જીવલેણ હૃદય રોગની બિમારીવાળા એક વ્યકિતના પ્રેમમાં પડે છે. ઝિન્ટાને તેણીના અભિનય માટે વિવિધ પુરસ્કાર મળ્યા, જેમાં ફિલ્મફેર શ્રેષ્ઠ અભિનેત્રી પુરસ્કારનો સમાવેશ થાય છે. વેરાઈટી ના ડેરેક એલી એ લખ્યું હતું કે “ઝિન્ટા, જે છેલ્લા ત્રણ વર્ષથી પોતાની કારર્કિદીને ઘડી રહી છે, તે આટલી સરસ પહેલા ન હતી, જે એક તરુણીના પાત્રમાંથી સેક્સી, વિશ્વસનીય નૈનાના પાત્ર સાથે એક આકર્ષક જુવાન મહિલા તરફ જઈ રહી છે.”^[૪૨]

2004માં તેણીએ સહઅભિનેતા રિતિક રોશનની સાથે ફરહાન અખ્તરની ફિલ્મ લક્ષ્ય માં એક ટીવી પત્રકાર રોમીલા દત્ત તરીકેની ભૂમિકા ભજવી. આ ફિલ્મ 1999ની ઐતિહાસિક કારગીલ લડાઇની ઘટના પર આધારિત હતી; એક માત્ર મહિલા ટીવી પત્રકાર બરખા દત્ત જેને આ કાર્ય સોપવામાં આવ્યું હતું, તેણીને ધ્યાનમાં રાખી પ્રીટિ ઝિન્ટાનું પાત્ર ઘડવામાં આવ્યું હતું. વિવેચકોએ ફિલ્મને ખૂબ સારો આવકાર આપ્યો હતો, પરંતુ તેણીના અભિનયને મિત્નુંર પ્રતિસાદ મળ્યાં; Rediff.com એ નોંધ કરી કે “ ઝિન્ટાનું સારું પાત્ર હતું, જે ફિલ્મમાં સારુ સ્થાન ધરાવતું હતું, અને ક્યારેય આવું આકર્ષક પાત્ર વિના તેણીએ ખૂબ સારી રીતે કામને ન્યાય આપ્યો. ” ^[૪૩]

આજ વર્ષે બાદમાં, યશ ચોપરાએ તેણીને શાહરુખ ખાન સામે મુખ્ય અભિનેત્રી તરીકે તેમની પ્રેમ કથા વીરઝારા માં તારાંકિત કરી કે જે વિશ્વભરમાં રૂ. 750 મિલિયન આવક સાથે, ભારત તથા વિદેશમાં તે વર્ષમાં સૌથી વધુ નફો કરનારી ફિલ્મ બની.^[૪] આ ફિલ્મ, એક ભારતીય અધિકારી વીર પ્રતાપ સિંઘ અને એક પાકિસ્તાની મહિલા ઝારા હયાત ખાનની પ્રેમ કહાની હતી, બર્લિન ફિલ્મ ફેસ્ટીવલ ખાતે સ્ક્રિનિંગ સહિત, આ ફિલ્મની મજબૂત આંતરરાષ્ટ્રીય રજૂઆત થઈ, અને મુખ્ય ભારતીય પુરસ્કાર સમારોહમાં આ ફિલ્મને શ્રેષ્ઠ ફિલ્મના ઘણા પુરસ્કાર મળ્યા. ^[૪૪] ઝિન્ટાની હોશિયાર પાકિસ્તાની છોકરી ઝારાના ચિત્રાંકને, તેણીને ચોથો ફિલ્મફેર શ્રેષ્ઠ અભિનેત્રી માટે નામાંકન મેળવી આપ્યું. વેરાઈટી એ “ આ પેઢીની સૌથી વધુ રસપ્રદ જુવાન અભિનેત્રી ” તરીકેનો ખિતાબ આપ્યો અને લખ્યું કે કે “ તેણી મોટાભાગે જીવંત અને ઝારાની જેમ જ વિશ્વાસની ભરેલી છે. ” વીરઝારા એ સતત બે વર્ષમાં બીજા ક્રમની સૌથી વધુ કમાનાર અને ત્રીજી સૌથી મોટી સફળ ફિલ્મ હતી. આ તેણીની યશ રાજ ફિલ્મસ હેઠળ કામ કરવાની શરુઆત બની, જે બોલીવુડમાં સૌથી મોટા પ્રોડક્શન હાઉસ પૈકીનું એક છે. ^[૪૫]

2005માં, ઝિન્ટાએ બે મુવીમાં દેખાઇ. તેણીની પ્રથમ ફોક કોમેડી ખુલ્લમ ખુલ્લા પ્યાર કરેં રજૂ થઇ, જેમાં સહઅભિનેતા ગોવિંદા હતા, આ ફિલ્મનું દિગ્દર્શન 2002ની સાલથી વિલંબીત થઈ રહ્યું હતું. આ ફિલ્મનું નકારાત્મક સમાલોચન થયું અને બોક્ષ ઓફિસ પર ખરાબ પ્રદર્શન રહ્યું. ઝિન્ટાનું પાત્ર નાનું હતું, અને તેણીને સારો આવકાર પણ ના મળ્યો.^[૪૬] તેણીની બીજી સિદ્ધાર્થ આનંદની કોમેડી ડ્રામા સલામ નમસ્તે રજૂ થઇ હતી, સહઅભિનેતા સૈફ અલી ખાન હતા. યશ રાજ ફિલ્મસના દિગ્દર્શન હેઠળ આ પ્રથમ ભારતીય ફિલ્મ હતી જે સંપૂર્ણ ઓસ્ટ્રેલિયામાં બનાવવામાં આવી હતી અને આંતરરાષ્ટ્રીય રીતે રૂ.430 મિલિયનની આવક સાથે, બોલીવુડ દિગ્દર્શન હેઠળ બહારના દેશોમાં વર્ષની સૌથી વધુ કમાનાર ફિલ્મ બની હતી. ^[૪] આ ફિલ્મ સમવયસ્ક સહનિવાસ કરતા ભારતીય જોડીની વાત કહે છે. ઝિન્ટાએ મુખ્ય નાયિકા અંબર મલ્હોત્રાની ભૂમિકા ભજવી હતી, જે એક આધુનિક જુવાન મહિલા હતી જે ઓસ્ટ્રેલિયામાં પોતાનું જીવન બનાવવા ભારત છોડે છે. વિવેચકોએ ફિલ્મને સારો આવકાર આપ્યો હતો, અને ઝિન્ટાના અભિનયે તેણીને ઘણા પુરસ્કાર સમારોહમાં શ્રેષ્ઠ અભિનેત્રી ના નામાંકન અપાવ્યા. તરણ આદર્શે લખ્યું, “ કયા કહેના પછી, પ્રીટિ ઝિન્ટાએ ફરીથી સલામ નમસ્તે માં કુંવારી માતાના ચિત્રાંકનનો પડકાર સ્વીકાર્યો છે. આ અભિનેત્રી જબરદસ્ત છે, આજ તારીખ સુધી પોતાનો પૂરેપૂરો અભિનય પહોંચાડી રહી છે. તેણીના સૈફ અલી ખાન સાથેનું ચુંબન દૃશ્ય ઘણા અજાણ્યા લોકોને નોંધશે, પરંતુ આ જ એક સંપૂર્ણ વ્યાવસાયિકતાની નિશાની છે."^[૪૭] ધ ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સે નોંધ કરી કે “ તેણી એકદમ ઉલ્લાસિત-ઘરેલું મૈત્રીભાવવાળી રાણી જેવી વાહલી સુંદરી છે, માટે જ્યારે તેણીના પાત્રો નિદર્યી હોય છે તે પણ ના ગમાડવું મૂશ્કેલ બની જાય છે. ” ^[૪૮]

ઝિન્ટાને 2006માં ફરીથી સફળતા મળી, કરન જોહરની ડ્રામા ફિલ્મ કભી અલવિદા ના કહેના માં તારાંકિત થઇ, જેમાં બીજા અભિનેતાઓમાં અમિતાભ બચ્ચન, શાહરુખ ખાન, અભિષેક બચ્ચન, રાની મુર્ખજી, કિરણ ખેરનો સમાવેશ થાય છે. આ ફિલ્મ ભારતમાં સૌથી મોટી બોક્ષ ઓફિસ પરની એક હિટ બની, જેણે રૂ. 464 મિલિયન કમાયા, અને બહારના દેશોમાં રૂ. 445 મિલિયનની આવક થઇ, જે બહારના દેશોમાં અત્યાર સુધીની બીજા ક્રમની બોલીવુડની સૌથી સફળ ફિલ્મ બની. છેલ્લા સતત ચાર વર્ષમાં આ તેણીની ચોથી બહારના દેશોમાં સૌથી વધુ નફો કરનાર ફિલ્મ હતી.^[૪] આ ફિલ્મ ન્યૂયોર્કમાં રહેતા બે નાખુશ પરણિત કપલની વાત કરે છે અને બાહૃય લગ્ન સંબંધમાં પરિણમે છે. ઝિન્ટાએ આ ફિલ્મમાં રેહા શરનની ભૂમિકા ભજવી છે જે એક મહત્વાકાંક્ષી ફેશન મેગેઝીનની એડિટર હોય છે. તેણી પાત્ર અંગે વર્ણવે છે કે આ ભૂમિકા તેણીની ખુશમિજાજી જાહેર છબીને ઢાંકવા માટેની કોશિષ છે.^[૩૦] ધ ઈન્ડિયન એક્ષપ્રેસ સંમત થાય છે કે આ સફળ થયું હતું: “આ સ્ત્રી ફકત મોહક ન હતી પરંતુ તેણી સમતોલ ચાલમાં ચાલે છે, આકર્ષક લાવણ્ય સાથે બેસે છે, સાંત્વનતા સાથે હસે છે અને ધીરજતાથી બોલે છે. કોણ એવું વિચારી શકે કે આ ચૂલબૂલી છોકરી પોતાની જૂની છબીને આટલી કુશળતાથી ઢાંકી શકશે, અને જે એવી રીતે બહાર આવશે કે જાણે કોઇ મારી જોડે ભીડાશો નહીં. તેથી એ બધા લોકો જે ઉત્સાહિત પ્રીટિની શોધમાં હો તો તમારે અત્યારે જાણી લેવું જોઇએ કે તમે ખોટો નંબર ડાયલ કર્યો છે.”^[૪૯]

તેણીએ ત્યાર બાદ શિરિશ કુન્દેર ની રોમાન્ટિક સંગીતમય જાન-એ-મન , માં તારાંકિત થઇ, જે એક યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં સ્થિત બે પુરુષોની વાર્તા હતી જે સલમાન ખાન અને અક્ષય કુમાર દ્વારા ભજવવામાં આવ્યા હતા, જેઓ એક જ સ્ત્રીને પ્રમ કરતા હતા. ફિલ્મને ટીકાકારો તરફથી સારી સમિક્ષા મળી પરંતુ બોક્ષ ઓફિસ પર તે અસફળ રહી હતી.^[૫૦] ઝિન્ટાએ પીયાની ભૂમિકા ભજવી હતી, જે બે પુરૂષોનું આકર્ષણ હતી. તેણીની ન્યુનત્તમ અગત્યતાની ભૂમિકા સ્વીકારવા બદલ સારી એવી ટીકા થઇ હતી, જોકે તેના અભિનયને સારી રીતે બિરદાવવામાં આવ્યો હતો.^[૫૧] રાજા સેને તેની ભૂમિકાને "સમગ્ર સમયે ઘરેણું" તરીકે વર્ણવી હતી, પરંતુ આગળ કહ્યું કે, તેણી "ફિલ્મના છેલ્લાં સીનમાં એકદન વર્તાય છે, એક એવી ક્ષણ જે તમને એ વાતનું દુખ કરાવે છે કે આજકાલના ફિલ્મ બનાવનારાઓ બાળક જેવી લાગતી અભિનેત્રીઓને રોવા ધોવાની બળજબરી કરવા કરતા તેઓને શા માટે વધારે આનંદ નથી કરવા દેતા. તેણી એ જાન-એ-મન માં યોગ્ય રીતે આકર્ષક દેખાવા સિવાય બીજું કંઇ નથી કરવાનું."^[૫૨] ઝિન્ટાએ કહ્યું કે ભાવનાત્મક રીતે ખૂબ તીવ્ર એવી કભી અલવિદા ના કહેના પછી આ ફિલ્મ ખૂબ આરામદાયક હતી કારણ કે, જાન-ઇ-મન "સરળ, આનંદી અને ખૂબ સહેલી હતી".^[૫૩]

2007 માં યશરાજ ફિલ્મસ અને શાદ અલીની રમુજી ફિલ્મ ઝુમ બરાબર ઝુમ માં તેણીએ અંગ્રેજી પાકિસ્તાની મહિલા, અલવીરા ખાનની ભૂમીકા ભજવી હતી, જેમાં અભિષેક બચ્ચન, બોબી દેઓલ અને લારા દત્તા પણ હતા. ભારતમાં આ ફિલ્મ વિવેચકો અને વ્યાયવાસિક રીતે અસફળ રહી હતી.^{[૫૪][૫૫]} તેણીના અભિનયની પણ આલોચના થઈ હતી. ટાઈમ્સ ઓફ ઈન્ડીયા એ તેને 'વધુ પડતા પ્લાસ્ટિક' પાત્ર તરીકે વર્ણવી હતી અને Rediff.com એ લખ્યું હતું કે "બોલવાથી લઈને હાવભાવ સુધી પ્રિતી આ ફિલ્મમાં અસહ્ય છે."^{[૫૬][૫૭]}

નવી કારર્કિદી શક્યતાઓ (2007 - વર્તમાન)

2007 માં તેણીની એક પછી એક બે વ્યવસાયિક રજુઆતો નિષ્ફળ જતાં, ઝિન્ટાએ અવ્યવસાયિક કલાત્મક ફિલ્મોના નિર્દેશકો જોડે કામ શરું કર્યું અને તેણી અવાસ્તવિક ફિલ્મો તરફ વળી હતી, જે ભારતમાં સમાંતર સિનેમા તરીકે ઓળખાય છે.^[૫૮] તેણીએ પોતાની પ્રથમ અંગ્રેજી ફિલ્મ રીતુપર્ણા ધોષની ધ લાસ્ટ લીયર માં કામ કર્યું હતું, જેમાં તેણીએ અમિતાબ બચ્ચનની સાથે સંઘર્ષ કરતી થિયેટર અભિનેત્રીની ભૂમિકા ભજવી હતી. આ ફિલ્મની સર્વપ્રથમ રજુઆત 2007 માં ટોરેન્ટો આંતરરાષ્ટ્રીય ફિલ્મ મહોત્સવમાં થઈ હતી અને તેને સારો આવકાર મળ્યો હતો. આ ફિલ્મનો પહેલો અભિપ્રાય સ્વીકૃત હતો, જેના માટે રાજીવ મસંદ લખે છે "પ્રિટી ઝિન્ટા એ તેણીના દૃશ્યો ખૂબ નિપુણતાથી ભજવ્યા છે, તેણીએ કયારે પોતાની ખુશમિજાજી છબીને પોતાના આ વિવાદાસ્પદ, પરિપકવ મહિલાની ભૂમિકા પર હાવી થવા દીધી ન હતી."^[૫૯] ઝિન્ટાએ તેણીની આ પ્રથમ અવ્યવસાયિક ફિલ્મ માટે કહયું કે "હું વિચારતી હતી કે કલાત્મક ફિલ્મો તમને બદલામાં કશું આપતી નથી, તમારું પોષણ નથી કરતી પરંતુ હું ખોટી હતી અને હું અહીં આવીને ખુબ ખુશ છું."^[૬૦]

ઝિન્ટા ત્યાર બાદ સમીર કારનીકની હિરોસ (2008) માં તારાંકિત થઈ, જે આખરી સાલમાં ભણતા બે વિદ્યાર્થીઓની રોડ મુવી છે, જેમને પોતાના એસાઈમેન્ટના ભાગ રૂપે હજારો માઈલ દૂર ઉત્તર ભારતમાં મુસાફરી કરી ત્રણ સેનાના અધિકારીઓ કે જે, 1999 માં કારગીલ લડાઈમાં મૃત્યુ પામેલ હોય છે તેમના પત્રોને તેઓના પરિવારને સોંપવાના હતા. તેમની મુસાફરીની વાર્તાને ત્રણ ભાગમાં અંકિત કરવામાં આવી છે અને બતાવવામાં આવે છે કે કેવી રીતે તેઓ સેનાનીઓના પરિવારજનોને મળે છે અને તેઓથી પ્રેરીત થાય છે. ઝિન્ટા એ ફિલ્મમાં મૃત સેનાની અધિકારી સલમાન ખાનની વિધવા, કુલજીત કોરનું પાત્ર ભજવ્યું છે જે એકલા હાથે તેણીની પરિવારનું ભરણપોષણ ચલાવતી હોય છે અને એકલા હાથે તેના પુત્રને પણ ઉછેરતી હોય છે. આ ભૂમિકા ભજવા તેણીએ પંજાબી મહિલાની રીતભાત અને બોલી તથા વ્યકિતત્વને શીખવા માટે અનુપમ ખેરની અભિનય શાળામાં હાજરી આપી હતી.^[૬૧] તેણીના અભિનય અને ફિલ્મને સારા અભિપ્રાય મળ્યા હતા. હિન્દુસ્તાન ટાઈમ્સ ના આનંદ સિંઘએ લખ્યું કે "કારનિક ફકત જુની પધ્ધતિથી જ આંસુ સરાવવા માગે છે અને નવી ચર્ચાની શરૂઆત કરવા નથી માંગતા. એ સફળ થયા છે કારણ કે પ્રિટી ઝિન્ટાએ તેણીની ભૂમિકાનું ગાંભિર્ય તથા ગૌરવ જાળવી રાખ્યું જે એક સામાન્ય મહિલાના ચેહરા પર દેખાય છે - તેણી અભિનેત્રી તરીકે આગળ વધી રહી હોય તેવું આમાં લાગે છે."^[૬૨]

એપ્રિલ 2008 સુધીમાં ઝિન્ટાએ, જાહનુ બરુઆની હર પલ અને દિપા મહેતાની કેનેડિયન ફિલ્મ હેવન ઓન અર્થ , જે બિનરહેવાસી ભારતીય ત્રાસ સહન કરતી પત્નીની સત્ય ઘટના પર આધારિત એક પંજાબી ભાષાની ફિલ્મ છે, તેનું શુટિંગ પૂર્ણ કર્યું છે.^[૬૩] તેણીના હેવન ઓન અર્થ ના અભિનયે તેણીને 2008 શિકાગો આંતરરાષ્ટ્રીય ફિલ્મ મહોત્સવમાં શ્રેષ્ઠ અભિનેત્રી (સીલ્વર હ્યુગો) નો પુરસ્કાર અપાવ્યો હતો, "તેણીના એક મજબૂત છતાં સુકોમળ અભિનય માટે જે પોતાના જીવનમાં કડવાશ હોવા છતાં પોતાના સપનાં પુરા કરવા પ્રયાસ કરતી હોય છે."^[૭]

લેખ લખવા

2004 માં ઝિન્ટા બીબીસી ન્યુઝ ઓનલાઈનના દક્ષિણ એશિયન કોમેન્ટેટરોના સમૂહની સાથે જોડાઈ. આ કાર્ય યોજનામાં જોડાતી વખતે તેણીએ આનંદ વ્યકત કર્યો અને કહયું કે "હું એક સપષ્ટ વકતા છું અને દરેક વિષય પર એક સ્વયંનો અભિપ્રાય ઘરાવું છું. તેથી આ મારા વિચાર દર્શાવવા માટેનો એક સારો મંચ છે."^[૬૪] તેણીનો પહેલો લેખ "ધ ચેંજીંગ ફેસ ઓફ બોલીવુડ" જે જાન્યુઆરી 2004^[૬૫] માં પ્રગટ થયો હતો, તેમાં છેલ્લાં દાયકમાં બોલીવુડની ઉત્ક્રાંતિની ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. તેણીનો આ લેખ તે સાઈટના તે દિવસના ખૂબ વાંચવા લાયક દસ લેખોમાંનો એક બન્યો હતો. તેણીના પોતાના બીજા લેખમાં "ઓડ્સ સ્ટેકડ અગેંસ્ટ ઈન્ડિયન વુમેન" માં ઝિન્ટાએ ભારતમાં મહિલાની મજાક મસ્તી થતી ઘટનાઓનું પૃથ્થકરણ કર્યું હતું અને જે તેનો લોકો અમલ કરે છે તેમની આલોચના કરી હતી.^[૬૬] તેણી એ લખ્યું હતું કે. "આ પ્રકારની ઘટનાઓ એક મહિલાનું ગૌરવ, તેણીની જગ્યા અને તેણીની સ્વતંત્રતાને હડપી લે છે ....... આપણું રાજય મહિલાની સુરક્ષા પ્રત્યે આટલું લાચાર કેમ છે. આપણા દેશમાં જયાં આંતરરાષ્ટ્રીય રીતે મહિલા પ્રધાનમંત્રીને ઉચ્ચ હોદ્દાનું માન આપવામાં આવે છે ત્યાં મહિલાઓ આટલી અસુરક્ષિત કેમ છે?" આ લેખે દુનિયાભરના વાચકોનું આકર્ષણ મેળવ્યું અને તેણીને આ માટે હજારો ઈ-મેઈલ મળ્યા.^[૬૭] ખાસ કરીને મહિલાવર્ગે ખુબ વખાણ્યો કારણ કે આ લેખ ભારતીય મહિલા સામેના અત્યાચારની વિરુદ્ધ હતો.^[૬૭] તેણીનો ત્રીજો લેખ "ધ ડાર્કનેસ ઘેટ ઓલ એકટર્સ ફિયર્સ" એ વધારે અંતરગત લેખ હતો જેમાં તેણીએ પોતાની કલાકાર તરીકેની પ્રસિધ્ધિ, ચાહકો, અસુરક્ષા અને ડર તરફ ધ્યાન દોર્યુ હતું.^[૬૮] તેણીના ચોથા અને અંતિમ લેખ "ફેસીંગ ડેથ ઈન શ્રીલંકા અને થાઈલેન્ડ" માં 2004 ના અંતમાં તેણે મોતને નજીકથી અનુભવી હોય તેવા બે પ્રસંગોનું વર્ણન કર્યું છે.^[૬૯]

મંચ અભિનયો

2001 થી ઝિન્ટાએ ઘણા મંચ અભિનય તેમક વિશ્વ યાત્રાઓમાં ભાગ લીધો હતો. તેણીનો પ્રથમ વિશ્વ પ્રવાસ, એ કોર્ન્સટ્સની શ્રેણી હતી જેનું નામ ક્રેઝ 2001 હતું અને તે આખા અમેરિકામાં ભજવવામાં આવ્યું હતું, જેમાં અનિલ કપૂર, આમિર ખાન, એશ્વર્યા રાય અને ગ્રેસી સિંહ પણ સામેલ હતા. 11 સપ્ટેમ્બર 2001 ના હુમલાને કારણે આ શોને વહેલો બંધ કરી દેવામાં આવ્યો અને ટીમ બને એટલી જલ્દી ભારત પાછા ફરવા માટે તૈયાર થઈ હતી. તેમ છતાં આ શો કેનેડામાં સફળતાપૂર્વક ચાલુ રહ્યો હતો.^[૭૦]તેણીએ 2002 માં અમિતાબ બચ્ચન, આમિર ખાન, શાહરુખ ખાન, અને ઐશ્વવર્યા રાયની સાથે યુકેમાં ફ્રોમ ઈન્ડિયા વીથ લવ માં ભાગ લીધો હતો. આ શોનું પ્રદર્શન બે સ્થાન પર કરવામાં આવેલું, માંસ્ચેસ્ટરનું ઓલ્ડ ટ્રેફોર્ડ ફૂટબોલ સ્ટેડીયમ અને લંડનનો હાઈડ પાર્ક જેમાં 1,00,000 દર્શકોની હાજરી હતી.^[૭૧] ઝિન્ટાની સૌથી મોટો વિશ્વ પ્રવાસ 2004 માં થયો જયારે તેણીએ ટેમ્પટેશન 2004 માં સિતારાઓના સમૂહ (શાહરુખખાન, રાની મૂર્ખજી, સેફઅલીખાન, અર્જુન રામપાલ, પ્રિયંકા ચોપરા) સાથે જોડાઈ. તેનું પ્રદર્શન દુનિયાભરના લગભગ 22 દેશોમાં થયું^[૭૨], અને આ બોલીવુડનું સૌથી પ્રખ્યાત આંતરરાષ્ટ્રીય કોન્સર્ટ બન્યું.^[૭૩] 2006 માં ઝિન્ટાએ હીટ 2006 વિશ્વ પ્રવાસમાં ભાગ લીધો, જેમાં અક્ષયકુમાર, સેફઅલી ખાન, સુસ્મિતા સેન અને સેલિના જેટલી પણ હતા.^[૭૪]

માનવકલ્યાણ કાર્ય

તેણીના ફિલ્મ ઉદ્યોગના વર્ષો દરમિયાન, ઝિન્ટા વિવિધ સખાવતી સંસ્થાઓ^{[૭૫][૭૬]} સાથે જોડાઈ છે, અને ખાસ કરીને ભારતમાં મહિલા હિતવાળા કાર્યોને ખુબ સહાય આપે છે, જેમ કે નવજાત બાળકી હત્યાનો વિરોધ.^{[૭૭][૭૮]} તેણીએ એઈડસ્ જાગૃતિના કાર્યમાં પણ ભાગ લીધો છે અને મુંબઈની સફાઇ માટે પણ ઝુંબેશ કરે છે.^[૭૯]

2005 માં, બીજા બોલીવુડ સિતારાઓની સાથે, ઝિન્ટાએ પણ હેલ્પ! ટેલેથોન કોન્સર્ટ માં ભાગ લીધો કે જે 2004 ભારતીય મહાસાગર ભૂકંપના ભોગ બનેલા લોકો માટે નાણા એકઠા કરવા માટે હતો.^[૮૦]તે પછીના વર્ષે ગોડફ્રે ફિલીપ્સ નેશનલ બ્રેવરી મુવમેન્ટના એમબેસેડર તરીકે, ઝિન્ટાએ દિલ્હીના રોટરી કલબ અને ગોડફ્રે ફિલિપ્સ એવોર્ડસ દ્વારા યોજાયેલ એક રકતદાન શિબિરમાં પણ ભાગ લીધો હતો. તેણીએ મહિલા અધિકારના હેતુવાળા કાર્યોને સહકાર આપ્યો છે અને રકતદાનને પણ પ્રોત્સાહન આપ્યું છે. તેણીએ કહ્યું કે, "રકતદાનથી કોઈનું મૃત્યુ નથી થતું પરંતુ ચોક્કસ કોઈને જીવનદાન મળશે...... એકવાર જે રકતદાન થયું તે સાર્વત્રિક બની જાય છે અને ગમે તે વ્યકિત જેણે રકતની જરૂર છે તેના માટે સમુદાય, જાતિ કે વિસ્તારને ધ્યાનમાં લીધા વગર, ઉપયોગી બની શકે છે. તે લોકોને ભેગા બંધી રાખે છે."^[૮૧]

2007 માં રાની મુર્ખજીની સાથે ઝિન્ટાએ કોન બનેગા કરોડપતિ માં જીતેલી રૂા. 2,50,000 ની રકમ,હિમાચલ પ્રદેશમાં શિમલા રેડ ક્રોસ સોસાયટીને દાનમાં આપી હતી.^[૮૨] જાન્યુઆરીમાં ઝિન્ટાએ હરિયાણાના હિસરની મુલાકાત લીધી હતી જયાં તેણીએ લશ્કરના જવાનનું પ્રાત્સાહન વધારવા અર્થે એક આખો દિવસ લશકર તાલીમ કેન્દ્રમાં વિતાવ્યો હતો. આ મુલાકાતનું આયોજન એનડીટીવીના એક કાર્યક્રમ જય જવાન માટે કરવામાં આવેલ હતું, જેમાં અભિનેતાઓ અને મનોરંજન કરનારાઓ ભારતીય લશ્કરની મુલાકાત લે છે. તેણી ત્યાં હતી ત્યારે, શારીરિક અસક્ષમ બાળકોની ખાસ નિશાળ જે લશ્કર દ્વારા ચલાવવામાં આવે છે, તેની પણ મુલાકાત લીધી હતી.^[૮૩] ઓગસ્ટમાં મુંબઈ સ્થિત કલાકાર ગુરુચરણ સિંહની સાથે મળીને, બિન સરકારી સંસ્થા ખુશી માટે રસ્તાના બાળકોના હિત માટે ચિત્રકામ કર્યું હતું.^[૮૪] ડિસેમ્બરમાં તેણીએ યુનાઈટેડ નેશન્સ ઓફિસ ઓન ડ્રગ એન્ડ ક્રાઈમ (UNODC) ના ભારતમાં માનવ વ્યાપારને કાબુમાં લાવવાના પ્રયત્નમાં જોડાઇ હતી. આ ગુના માટે જાગૃતતા લાવવા, અને જે લોકોને આ ગુનામાંથી બચાવવામાં આવ્યા છે તેઓની સુરક્ષા અને પુન:સ્થાપના માટેની જરૂરીયાત અને આ કૃત્ય કરનારાઓને સજા કરાવવા અંગે તેણીએ પ્રવચન આપ્યું હતું.^[૮૫]

આઈપીએલ (IPL) ક્રિકેટ ટીમની માલિકી

નેસ વાડિયા અને બીજા સાથીદારો સાથે મળીને પ્રિટી ઝિન્ટાએ મોહાલી સ્થિત ઈન્ડિયન પ્રીમીયર લીગ (આઇપીએલ(IPL))ની ટવેન્ટી20 ક્રિકેટ ટીમના માલિકીના હક 2008 માં મેળવ્યા.^[૮૬] આ જૂથે $76 મિલિયન ફ્રેન્ચાઇઝી અધિકાર પ્રાપ્ત કરવા માટે ચૂકવ્યા અને ત્યારથી ટીમનું નામ કિંગ્સ XI પંજાબ રાખ્યું.^[૮૭] 2009 સુધી આઈપએલની ટીમ ધરવનાર ઝિન્ટા જ એકમાત્ર મહિલા હતી અને તે લીગની સૌથી નાની વયની માલિક પણ હતી.^[૮૮] ટિકીટ વેચવાના અને ટીમના પ્રચારમાં તેણી સામેલ રહી છે.^{[૮૮][૮૯]} તેણીએ કહ્યું કે, "મારું યોગદાન ટીમની સાથે સંપૂર્ણપણે છે. હું મારી ટીમની ઘણી મોટી ચાહક છું અને હું માનું છું કે હું મારી ટીમ માટે નસીબદાર છું માટે હું દરેક જગ્યાએ ટીમની સાથે રહેવા માગુ છું."^[૮૮]

ઝિન્ટા જયારે શુટિંગમાં વ્યસ્ત નથી હોતી ત્યારે તેણીના વતન શિમલા શહેરની મુલાકાત લે છે. 2006 માં તેણી મુંબઇમાં પોતાના ઘરમાં રહેવા ગઇ.^[૯૦] તેણી કોઈ પણ એક ધર્મ સાથે જોડાવા માગતા નથી. ધ ટાઈમ્સ ઓફ ઈન્ડિયા ની એક મુલાકાતમાં તેણીએ ટીકા કરી કે, "હું ફકત સારા કાર્યોમાં, કર્મમાં વિશ્વાસ રાખું છું, અને હું મંદિર જવામાં નથી માનતી. મારા માટે ધર્મ એ અંગત વાત છે. વિશ્વાસ રાખવો જરૂરી છે..... આપણે સંભાળીએ છીએ અને વાંચીએ છીએ કે સર્વ ધર્મ એક સમાન છે. હાલમાં હું આ વાતમાં વધારે માનું છું"^[૯૧] 2004 ના અંતમાં તેણીએ બે વખત મોતથી ખૂબ નજીકથી બચી: પ્રથમ જયારે કોલેમ્બો, શ્રીલંકા માં ટેમ્પટેશન કોર્સંટ દરમિયાન બોંબ ધડાકો થયો ત્યારે; અને બીજી વખત જયારે ભારતીય મહાસાગર ભૂકંપ આવ્યો ત્યારે.^[૬૯]

ઝિન્ટા ઘણા વિવાદોનો વિષય બની છે.^[૯૨] 2003 માં ભરત શાહના કેસમાં સાક્ષી તરીકે તેણીએ ભારતીય માફિયા વિરુધ્ધ જુબાની આપી હતી. ભરત શાહ કે જે તેણીની એક ફિલ્મ ચોરી ચોરી ચુપકે ચુપકે ના મુખ્ય નાણા ધીરનાર હતા, તેઓના છોટા શકિલ નામના મુંબઈના સંગઠિત માફિયાના બોસ સાથે સંબંધ હોવાના કારણે 2000ની સાલમાં ધરપકડ કરવામાં આવી હતી.^[૯૩] તેણીના બીજા સહકલાકારો જેવું ન કરતા, ઝિન્ટાએ પોતાની જુબાની ન બદલી અને એ જ જુબાની આપી કે ફિલ્મના શુટીંગ દરમિયાન તેઓને માફિયા તરફથી એક્સટોર્શનની ધમકીઓ મળી હતી.^[૯૪] તેણીની જુબાની પછી, તેણીને સાક્ષી સુરક્ષા આપવામાં આવી અને તેણીને બે મહિના સુધી જાહેરમાં ન આવવાની ફરજ પાડવામાં આવી.^[૩૦] તેણીની પહેલા 13 બીજા સાક્ષીઓ હતા, જેમાં સલમાન ખાન અને શાહરુખ ખાન નો પણ સમાવેશ હતો જેઓ આ કેસના સાક્ષી હતા પરંતુ પાછળથી તેઓએ પોતાની જુબાની પાછી ખેંચી લીધી હતી.^[૯૫]

ઝિન્ટા એક માત્ર સાક્ષી હતી જેણે ફોજદારી કેસમાં વિરુધ્ધમાં જુબાની બદલી (હોસ્ટાઇલ)ના હતી[૯૫]; આખા દેશએ તેણીના આ કાર્ય માટે સરાહના કરી.[૯૬] તે પછી વાર્ષિક રેડ એન્ડ વાઈટ બ્રેવરી એવોર્ડ્સ માં ઝિન્ટા એ પ્રથમ વ્યકિત હતી જેને, તેણીના મુંબઈના માફિયાના વિરુધ્ધમાં ઉભા રહેવાના "હિંમતભર્યા કાર્ય" માટેગોડફ્રે માઈન્ડ ઓફ સ્ટીલ પુરસ્કાર મળ્યો.[૯૬] પુરસ્કાર મેળવતી વખતે તેણીએ કહ્યું કે, "બહાદુર હોવું એનો અર્થ એવો નથી કે તમને ડર નથી લાગતો.  તમને ડર લાગે પણ જયારે તમે એક ડરનો સામનો કરો છો ત્યારે તમે બહાદુર કહેવાવ છો. હું પણ માણસ છું. એવું નથી કે મને કશાનો ડર નથી લાગતો. પરંતુ ડરનો સતત સામનો કરવો એ એક ચાલુ પ્રક્રિયા છે અને આજ દિન સુધી હું તેમાં સફળ રહી છું."[૯૭] 2006 થી ઝિન્ટા ગોડફ્રે ફિલિપ્સ બ્રેવરી એવોર્ડ્સની બ્રાન્ડ એમ્બેસેડર રહી છે.[૮૧]

સમાચાર પત્રોએ તેણીને ઘણી વખત બીજા બોલિવુડના અભિનેતાઓ સાથે રોમાન્ટિક રીતે જોડવાની કોશિશ કરી છે, પરંતુ તેણીએ આવી કોઇ પણ અફવાઓનું મક્કમતાથી ખંડન કર્યું છે.^[૯૮] 2000 માં તેણીએ મોડેલ માર્ક રોબીન્સન સાથે ડેટિંગ કરવાનું શરુ કર્યું હતું. પછીના વર્ષમાં બન્ને અલગ થઈ ગયા અને ઝિન્ટાના કહેવા અનુસાર તેઓના સંબંધ સારા જ રહયા હતા. જયારે ફિલ્મફેરમાં તેણીને આ વિષે પૂછવામાં આવ્યું ત્યારે તેણીએ કહયું કે, "જ્યારે અમે સાથે હતા તે સમયની ખૂબ સારી સારી યાદો છે અને હું આને તે પૂરતું જ રાખવા માગુ છું."^[૯૯] ફ્રેબ્રુઆરી 2005 થી મે 2009 સુધી ઝિન્ટાએ બોમ્બે ડાઈંગના વારસદાર નેસ વાડિયાની સાથે ડેટિંગ કર્યું.^[૧૦૦] તેઓના સંબંધની ચર્ચા અવારનવાર મિડિયા દ્વારા થતી રહી, તેમાં તેઓની સગાઈ તથા જુદા થવાની અટકળોનો પણ ઘણીવાર સમાવેશ થયો હતો.^{[૧૦૧][૧૦૨]} ડિસેમ્બર 2006 માં બીજા એક વિવાદમાં ઝિન્ટાનો ઉલ્લેખ થયો જયારે એવા સમાચાર અહેવાલિત થયા કે બાંદ્રામાં તેણીના ઘરે નેસ વાડિયાએ મજુર કામદારો પર હુમલો કર્યો. સમાચાર મુજબ એક મહિલાને ગંભીર ઈજા થઈ હતી અને એક બાળક ઘાયલ થયું હતું.^[૧૦૩] જયારે રાષ્ટ્રીય સમાચારોમાં આ અફવાઓ ફેલાઇ ત્યારે ઝિન્ટાએ ક્રોધ ભરી પ્રતિક્રિયા આપી અને તેણીએ પત્રકારોને વખોડી કાઢયા. તેણીને કહ્યું કે સાબિતી આપો અને જો કોઈ ઘાયલ મહિલા હશે તો તે 1 કરોડ (રૂપિયા ૧૦ મિલિયન) રૂપિયા આપશે. કોઈ સાબિતી ના મળી અને આ અફવા છેવટે ખોટી સાબિત થઈ.^[૧૦૩]

માર્ચ 2007 માં ઝિન્ટાનો એક નિંદાકાંડમાં સમાવેશ થયો જયારે અભિનેત્રી અને ગાયિકા સૂચિત્રા ક્રિશ્નામૂર્તિએ પોતાના શેખર કપૂર સાથેના છૂટાછેડા માટે ઝિન્ટાને જવાબદાર ગણી અને એવો આરોપ મુક્યો કે ઝિન્ટાના શેખર કપૂર સાથે અંગત સંબંધ છે.^[૧૦૪] શરૂઆતમાં આ વિવાદમાં શાંત રહેવા પછી^[૧૦૪] બીજી વખત ક્રિશ્નામૂર્તિએ તેણીના પર આરોપ મૂકયો, ત્યારે ઝિન્ટાએ સણસણતો પ્રત્યુતર આપ્યો કે, " સંદિગ્ધ છે કે બીજાના ઝખમની પીડા મારે સહન કરવી પડે છે. તેણી ખરેખર અસ્થિરતા ભોગવી રહી છે અને હું ઈચ્છું કે તેણી જલ્દીથી બિમારીમાંથી બહાર આવે."^[૧૦૪] તેણીએ નિવેદન જાહેર કર્યું કે દસ વર્ષમાં તેણી શેખર કપૂરને ફકત પાંચ વખત મળી છે અને જાહેરમાં માંગ કરી કે તે આગળ વધે અને તેણીનું નામ આ આરોપમાંથી મુકત કરે.^[૧૦૫] ત્યારબાદ આ વિવાદનો અંત આવ્યો.^[૧૦૬]

ઝિન્ટા ખાસ કરીને પોતાની નિખાલસતા અને સચ્ચાઇપૂર્વક જાહેરમાં પોતાના વિચારો અને મંત્વ્યો વ્યકત કરવા માટે કારણે ભારતીય મડિયામાં જાણિતી છે પછી તે તેણીના સ્ક્રિન પરના કે સ્ક્રિન સિવાયના જીવન બાબતે હોય કે પછી કોઈ અન્યાયના વિરુધ્ધ અવાજ ઉઠાવવા અંગે હોય.^[૮][૯] તેણીના આ ગુણોની નોંધ ભરત શાહ કેસ દરમિયાન થઈ, જયારે તેણીએ માફિયા વિરુધ્ધમાં જુબાની આપી; જેના કારણથી જ પત્રકારોએ તેણીને "એક માત્ર બોલીવુડનો પુરષ" તરીકે વર્ણવી.^{[૨][૭૭]} મિડિયાએ તેણીના લાક્ષણિક ખંજનને તેણીના ટ્રેડમાર્ક તરીકે વર્ણવ્યો છે. મિડિયાએ ઘણી વખત તેણીને એક ખુશમિજાજ અને ચુલબુલા પ્રકાર, બહાર રહેતા વ્યક્તિત્ત્વ ધરાવનાર તરીકે વર્ણવી છે, તેણીએ કબલ્યું કે એક એવી છબી જે તેણીને પસંદ નથી.^[૩૦]

2003 માં ઝિન્ટાને રેડીફની "શ્રેષ્ઠ બોલીવુડ અભિનેત્રીઓ" માં પ્રથમ સ્થાન પ્રાપ્ત થયું હતું.^[૫] તે પછીના ત્રણ વર્ષ સુધી તે દ્વિતિય ક્રમાંકે રહી હતી.^{[૧૦૭][૧૦૮][૧૦૯]} રેડીફની બીજી સૂચિઓમાં પણ અવારનવાર તેનું નામ આવતું હતું જેમાં "બોલીવુડની સૌથી સુંદર અભિનેત્રીઓ",^[૧૧૦] "બોલીવુડ શ્રેષ્ઠ પહેરવેશ મહિલા"^[૧૧૧] અને "અનેક ચહેરાવાળી મહિલા"^[૧૧૨] નો સમાવેશ થાય છે.સપ્ટેમ્બર 2006 માં યુકે ના મેગેઝીન ઈસ્ટર્ન આઈ એ "એશિયાની સૌથી સેકસી યુવતીઓ" ની યાદીમાં તેણીને 41 મો ક્રમાંક આપ્યો હતો.^[૧૧૩]

સલમાનખાને તેણી ઉપર અપમાનજનક ટિપ્પણીઓ કરી હતી તેવી ટેપ બહાર પડી તે પછી 15 જુલાઈ, 2005 ના રોજ, ઝિન્ટાએ મુંબઈ સમાચાર પત્રિકા મીડ-ડે સામે બદનક્ષીનો દાવો કર્યો હતો. સમાચાર પત્રીકાએ એવું પણ છાપ્યું હતું કે તેણે ખાન સાથે શારીરિક સંબંધ હતા અને જાન્યુઆરી 2007 માં મુખ્ય સાક્ષી તરીકે તેની પૂછતાછ પણ કરવામાં આવી હતી.^[૧૧૪] આ કેસ વિશે તેણીનું કહેવું હતું કે, "મને આ મુખ્ય શરમજનક લાગ્યું કારણ કે આનાથી જાહેરમાં મારી પ્રતિષ્ઠા અને ચરિત્રને નુકસાન પહોંચ્યું છે." તેણીએ, વ્યકિતઓ તેણીને સલમાન ખાનના નામથી નિંદાજનક ફોન કરી રહ્યાં હોય તે અંગે કહ્યું હતું, અને આ માટે તેણીને મિડીયા દ્વારા અપમાનજનક રીતે વારંવાર પ્રશ્નો પુછાયા કરતા હતા.^[૧૧૫] ઝિન્ટાએ આગળ કહયું કહે આ ઘટનાના કારણે તેણીના વ્યાવસાયિક જીવન પર પણ અસર પડી હતી; તેણીની સલમાનખાન સાથેની એક આયોજિત ફિલ્મ બંધ કરવામાં આવી હતી. આ ટેપનું પરીક્ષણ સરકારી ફોરેન્સીક લેબોરેટરી ચંડીગઢમાં થયું હતું જેમાં નિર્ણય આવ્યો કે તે નકલી હતી.^[૧૧૬]

2004 અને 2007 વચ્ચે કરણ જોહર દ્વારા પ્રસ્તુત ભારતીય ચર્ચા શો કોફી વીથ કરણ માં તે ત્રણ વખત દેખાઈ હતી, જેમાં તેણી ક્રમશ: રીતે સૈફ અલી ખાન, અભિષેક બચ્ચન અને બોબી દેઓલ સાથે જોવા મળી હતી. 2006 માં તેણી ગાયિકા કલા સ્પર્ધા, ઈન્ડિયન આઈડલ 2 માં મહેમાન નિર્ણાયક તરીકે હાજર રહી હતી. ટૂંક સમય માટે તેણી ફરીથી પોતાના પ્રથમ વ્યવસાય મોડેલીંગ તરફ વળી જયારે તેણી કાજોલની સાથે મનીષ મલ્હોત્રાના શો ફેશન વીક 2006 માં રેમ્પ પર ચાલી.^[૧૧૭] તે જ વર્ષે પછી 2006 કેન્સ ફિલ્મ મહોત્સવમાં બોલિવુડનું પ્રતિનિધિત્વ કરવા માટે કરણજોહરની ફિલ્મ કભી અલવિદા ના કહેના પ્રચાર માટે હાજર રહયા હતા જેમાં પ્રિટી મૂખ્ય ભૂમિકામાં હતી.^[૧૧૮]

મે 2007માં ઝિન્ટા માય બ્લુબેરી નાઈટસ ની પ્રથમ રજુઆતના પ્રસંગમાં હાજર રહેવા માટે કેન્સના 60માં ફિલ્મ મહોત્સવમાં પાછી ફરી હતી.^[૧૧૯] તેણીએ શાહરુખ ખાન, જુહી ચાવલા અને કરણ જોહર સાથે મળીને 52માં ફિલ્મ ફેર એવોર્ડ્સ સમારંભનું સંચાલન કર્યું હતું.^[૧૨૦] તેણી, વાડિયા ગ્રુપના જહાંગીર વાડિયાની માલિકીની નવી એરલાઇન સેવા ગોએરની પ્રથમ એમ્બેસેડર તરીકે પસંદગી પામી. પ્રેસવાળાઓએ એવી ધારણા કરી કે આ બ્રાન્ડ સાથે તેણી જેહ, જે નેસ વાડિયાનો ભાઈ છે, તને મદદ કરવા માટે જોડાઈ છે, આ વાતને તેણીએ તરત જ નકારી કાઢી હતી.^[૧૨૧] મે 2008 માં ઝિન્ટાએ ત્રીજી વખત કેન્સમાં હાજરી આપી; તેણીએ 61માં ફિલ્મ મહોત્સવમાં, ચોપાર્ડ, જે વેભવશાળી ઘડિયાળ અને ઘરેણા બનાવનાર છે તેની બ્રાન્ડ એમ્બેસેડર તરીકે હાજરી આપી.^[૧૨૨]

દૂરદર્શન [ફેરફાર કરો સ્રોત]

શીર્ષક વર્ષ ભૂમિકા ચેનલ નોંધો સંદર્ભ.

ગિનિસ વર્લ્ડ રેકોર્ડસ - અબ ભારત Todega 2011 યજમાન કલર્સ શબ્બીર આહલુવાલિયા સાથે કો-હોસ્ટ [74]

અપ ક્લોઝ એન્ડ પર્સનલ PZ 2011 યજમાન યુટીવી સ્ટાર્સ સાથે [75]

નચ બલીયે 2015 જજ સ્ટાર પ્લસ 7 સિઝન [76]

• ગંગાધર વી. પ્રીટિનો જાદુ. ધ ટ્રિબ્યુન . 24 જુલાઇ 2004. ૮ ઓક્ટોબર ૨૦૦૭ ના રોજ પ્રાપ્ત કરેલ.
• હેન લોરેન. બોલિવુડ અભિનેત્રી, પ્રીટિ ઝિન્ટા એશિયા ઇન્ટરવ્યૂ સાથે વાત કરે છે તેની ટ્રાન્સ્ક્રિપ્ટ. CNN.com, 18 ડિસેમ્બર 2004. ૨૮ સપ્ટેમ્બર 2007ના રોજ પ્રાપ્ત કરેલ
• ખૂબચન્દાની, લતા. 'મને આ ભ્રમણા હતી કે ફિલ્મસ્ટાર્સ રાજાઓ અને રાણીઓ જેવા હોય છે'. Rediff.com, 22 મે 2000. 15 સપ્ટેમ્બર 2007ના રોજ પ્રાપ્ત કરેલ.
• નામ્બિઆર, સ્મિતા. ખંજનયુક્ત પ્રીટિ સંગ્રહિત ૨૦૦૯-૦૧-૧૦ ના રોજ વેબેક મશિન. Indiainfo.com Ltd. 10 જાન્યુઆરી 2005. 15 સપ્ટેમ્બર 2007ના રોજ પ્રાપ્ત કરેલ.
• પેસચાર્ડટ, મિશેલ. નવા ભારતમાં પ્રીટિ ઝિન્ટા શું ઇચ્છે છે. Rediff.com, ૨૪ એપ્રિલ 2006. ૭ નવેમ્બર 200૭ ના રોજ પ્રાપ્ત કરેલ.
• પિલ્લાઈ, જિતેશ. મધ્યરાત્રિએ ફ્રેડમ... સંગ્રહિત ૨૦૦૭-૧૦-૧૨ ના રોજ વેબેક મશિનપ્રીટિ ઝિન્ટા Indiatimes.com. એપ્રિલ ૨૦૦૧ ૨૭ સપ્ટેમ્બર 2007ના રોજ પ્રાપ્ત કરેલ
• સક્સેના, ક્રિતિકા. બોલિવુડની પ્રીટિ વુમન. અમેરિકન ઓનલાઇન, 31 જાન્યુઆરી 2008. 27 માર્ચ 2008 ના રોજ પ્રાપ્ત કરેલ.
• વર્મા, સુકન્યા. પ્રીટિ સંપૂર્ણ!. Rediff.com, 2001. 15 સપ્ટેમ્બર 2007ના રોજ પ્રાપ્ત કરેલ
• ઝી ટેલિવિઝન. જીના ઇસી કા નામ હૈ સંગ્રહિત ૨૦૦૯-૦૧-૦૯ ના રોજ વેબેક મશિન. ઝી TV.com, 19 એપ્રિલ 2002. ૩૧ ઓક્ટોબર 200૭ ના રોજ પ્રાપ્ત કરેલ.