5. decembra

datum
nowember - december - januar
wusrštpjsonj
1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
30 31
protyčne łopjeno za 2024

5. decembra abo 5. hodownika je 339. dźeń gregorianiskeje protyki (340. w přestupnych lětach), tuž wostawa hišće 26 dnjow hač do kónca lěta.

Narodniny

Do 19. lětstotka

Kito Wylem Broniš (* 1788)
  • 1547: Ubbo Emmius – němski teologa, stawiznar, pedagoga a załoženski rektor Göttingenskeje uniwersity
  • 1639: Johann Christoph Pezel – němski měšćanski herc a komponist
  • 1671: Joseph Clemens z Bayerskeje – Kölnski arcybiskop
  • 1753: Johann Gottlieb Drasdo – němski lutherski teologa
  • 1778: Karl Christoph Schmieder – němski wědomostny stawiznar, gymnazialny profesor a awtor
  • 1788: Kito Wylem Broniš – serbski farar a rěčespytnik

19. lětstotk

  • 1803: Fjodor Tjučew – ruski basnik
  • 1808: Hippolyte Colet – francoski komponist, hudźbny pedagoga a teoretikar
  • 1825: Eugenie Marlitt – němska spisowaćelka
  • 1830: Christina Rossetti – britiska basnica
George A. Custer (* 1839)
  • 1839: George Armstrong Custer – US-ameriski general
  • 1847: Vinzenz Feckter – němski fotograf
  • 1849: Mjertyn Myšnaŕ – serbski wučer, rozšěrjer wědy wo Serbach
Alexander Girardi (* 1850)
  • 1850: Alexander Girardi – awstriski dźiwadźelnik
  • 1860: Hugo Gaudig – němski pedagoga
  • 1867: Józef Piłsudski – pólski general a statnik
  • 1868: Arnold Sommerfeld – němski fyzikar
  • 1870: Vítězslav Novák – čěski komponist
  • 1875: Ángel Castro Argiz – nan Fidela, Raula a Ramóna Castra
  • 1879: Dionisio Kfoury – syriski swjećacy biskop w Antiochiji
  • 1879: Clyde Vernon Cessna – US-ameriski twarc lětadłow
  • 1883: Eduard Berend – němski germanist
  • 1890: Fritz Lang – awstrisko-němsko-US-ameriski filmowy režiser
  • 1891: Hirotsu Kazuo – japanski spisowaćel
  • 1891: Theodor Kröger – němski spisowaćel
  • 1892: Cyril Ring – US-ameriski dźiwadźelnik
  • 1896: Carl Ferdinand Cori – awstrisko-US-ameriski lěkar, fyziologa, biochemikar a farmakologa, nošer Nobeloweho myta
  • 1897: Gershom Scholem – němsko-židowski nabožinski stawiznar
  • 1897: Sonny Boy Williamson II. – US-ameriski hudźbnik
  • 1899: Bolesław Woytowicz – pólski komponist, pianist a hudźbny pedagoga
  • 1900: Everhard Bungartz – němski předewzaćel a politikar

20. lětstotk

1901–1950

Walt Disney (* 1901)
  • 1901: Walt Disney – US-ameriski trikfilmowy rysowar a režiser
  • 1901: Milton Erickson – US-ameriski psychiater a psychoterapeut
  • 1901: Werner Heisenberg – němski fyzikar, nošer Nobeloweho myta
  • 1901: Franz Königshofer – awstrisko-šwicarski dirigent, komponist a hudźbnowědnik
  • 1902: Strom Thurmond – US-ameriski politikar
  • 1903: María Luisa Escobar – venezuelska komponistka, pianistka a spěwarka
  • 1903: Johannes Heesters – nižozemski spěwar a dźiwadźelnik
  • 1903: Cecil Frank Powell – britiski fyzikar, nošer Nobeloweho myta
  • 1905: Mohammed Abdullah – indiski politikar
  • 1905: Otto Preminger – awstrisko-US-ameriski režiser
  • 1908: Hermann A. Eplée – němski politikar, čłon zwjazkoweho sejma
  • 1908: Walter Rieger – němski jurist a politikar, čłon zwjazkoweho sejma
  • 1911: Wladyslaw Szpilman – pólski hudźbnik
  • 1914: Stanisław Dygat – pólski spisowaćel
  • 1914: Hans Hellmut Kirst – němski spisowaćel
  • 1917: Ken Downing – britiski wubědźowar
  • 1917: Wenche Foss – norwegska dźiwadźelnica
  • 1919: Hans Kuhn – šwicarski fyzikochemikar
  • 1919: Hennes Weisweiler – němski kopanski trenar
  • 1921: Louis de Froment – francoski dirigent
  • 1922: Kurt Weinmann – němski chemikar
  • 1925: Anastasio Somoza Debayle – nikaraguwaski diktator
  • 1927: Bhumibol Adulyadej („Rama IX.“), thailandski kral
  • 1927: Anton Jaumann – němski politikar, čłon krajneho sejma, krajny minister
  • 1928: Barbara Krafftówna – pólska dźiwadźelnica
  • 1930: Klaus Quinkert – němski kopanski trenar
  • 1930: Roger Vonlanthen – šwicarski kopar
  • 1931: Ladislav Novák – čěskosłowakski kopar a trenar
  • 1932: Jim Hurtubise – US-ameriski wubědźowar
  • 1932: Little Richard – US-ameriski rock’n’rollowy spěwar, pianist, spěwydźěłar a dźiwadźelnik
Sheldon Glashow (* 1932)
  • 1932: Sheldon Lee Glashow – US-ameriski fyzikar, nošer Nobeloweho myta
  • 1934: Udo Sopp – němski duchowny
  • 1935: Totti Bergh – norwegski jazzowy hudźbnik
  • 1935: Marise Chamberlain – awstralska lochkoatletka
  • 1938: Alois Brandstetter – awstriski spisowaćel
  • 1938: J. J. Cale – US-ameriski hudźbnik, spěwar a spěwotwórc
  • 1938: Julius Natterer – němski inženjer
  • 1938: Heidi Schmid – němska tesakowarka, swětomišterka a olympiska dobyćerka
  • 1941: Péter Balázs – madźarski politikar a komisar Europskeje unije
  • 1942: Herbert Dreilich – němski rockowy hudźbnik (Karat)
  • 1942: Klaus Sammer – němski kopar a trenar
  • 1946: José Carreras – španiski tenor
  • 1947: Bruce Golding – jamaiski premierminister
  • 1947: Jim Plunkett – US-ameriski footballowy hrajer
  • 1948: Ernst Schwanhold – němski politikar, čłon zwjazkoweho sejma, krajny minister

1951–2000

  • 1952: Günther Förg – němski moler, rězbar a fotowy wuměłc
  • 1952: Andy Kim – kanadiski spěwar a spěwotwórc
  • 1952: Walter Sittler – němski dźiwadźelnik
  • 1954: Hanif Kureishi – britisko-pakistanski spisowaćel a awtor wjertnych knihow
  • 1956: Klaus Allofs – němski kopar
  • 1956: Krystian Zimerman – pólski pianist
  • 1957: Patriz Ilg – němski lochkoatlet
  • 1959: Dieter Falk – němski hudźbny producent a keyboardowy hrajer, aranžer a komponist
  • 1962: Marion Kracht – němska dźiwadźelnica
  • 1962: Fred Rutten – nižozemski kopar a trenar
  • 1963: Michael Edwards – britiski sněhakowy skakar
  • 1964: Cliff Eidelman – US-ameriski filmowy komponist a dirigent
  • 1964: Arve Furset – norwegski jazzowy pianist a keyboardowy hrajer, komponist a hudźbny producent
  • 1966: Patricia Kaas – francoska spěwarka
  • 1966: Marcus Rudolph – němski rozhłósowy moderator a dźiwadźelnik
  • 1967: Gary Allan – US-ameriski countryjowy spěwar
  • 1970: Harut Wardanjan – armenski kopar
  • 1971: Karl-Theodor zu Guttenberg – němski politikar, čłon zwjazkoweho sejma, zwjazkowy minister
  • 1973: Sorin Grindeanu – rumunski politikar, ministerski prezident
  • 1975: Ronnie O’Sullivan – jendźelski snookerowc
  • 1976: Amy Acker – US-ameriska dźiwadźelnica
  • 1978: Petr Hlinka – słowakski kopar
  • 1978: Marcelo Zalayeta – uruguayski kopar
  • 1979: Frédéric Barth – šwicarski wubědźowar
  • 1979: Rustam Kasimjanov – uzbekski šachownik
  • 1979: Nick Stahl – US-ameriski dźiwadźelnik
  • 1979: Cristina Vărzaru – rumunska mjetarka
  • 1981: Gamal Hamza – egyptowski kopar
  • 1982: Keri Hilson – US-ameriska R&B-spěwarka a spěwydźěłarka
  • 1983: Foued Kadir – francosko-algeriski kopar
  • 1984: Shūhei Aoyama – japanski motorski
  • 1984: Faouzi Chaouchi – algeriski kopar
  • 1984: Abdelkader Ghezzal – algeriski kopar
  • 1985: André-Pierre Gignac – francoski kopar
  • 1985: Jürgen Gjasula – němsko-albanski kopar
  • 1985: Frankie Muniz – US-ameriski dźiwadźelnik
  • 1986: James Hinchcliffe – kanadiski wubědźowar
  • 1986: Nicolas Marroc – francoski wubědźowar
  • 1988: Ross Bagley – US-ameriski dźiwadźelnik
  • 1988: Miralem Sulejmani – serbiski kopar
  • 1989: Kwon Yu-ri – južnokorejska popowa spěwarka
  • 1990: Diego Dellasega – italski sněhakowy skakar

Wumrěće

Do 20. lětstotka

Wolfgang Amadeus Mozart († 1791)
August von Platen († 1835)
  • 0063 v. Chr.: Gaius Cornelius Cethegus – romski politikar
  • 0063 v. Chr.: Publius Cornelius Lentulus Sura – romski politikar
  • 0030 v. Chr.: Sujin – japanski kejžor
  • 0749: Jan z Damaskusa – ortodoksny teologa
  • 1392: Everhard z Westerheima – swjećacy biskop w Kölnje
  • 1503: Johann Spender – Kölnski swjećacy biskop
  • 1550: Lorenz Fries – Würzburgski wjerchbiskopski rada, stawiznar a chronist
  • 1590: Johann Habermann – němski teologa, natwarjacy spisowaćel a hebraist
  • 1594: Hieronymus Nymmann – němski medicinar
  • 1624: Caspar Bauhin – šwicarski anatom a botanikar
  • 1686: Niels Stensen – danski biskop a přirodoslědźer
  • 1722: Marie-Anne de La Trémoille – francoska zemjanka, komornica kralowny Marje Luizy ze Savoyena
  • 1734: Joseph Vivien – francoski portretowy moler
  • 1779: Herman Antonín Jelínek – čěski komponist a wiolinowy wirtuoza
  • 1784: Phillis Wheatley – senegalsko-US-ameriska basnica
  • 1787: Sven Lagerbring – šwedski stawiznar
  • 1791: Wolfgang Amadeus Mozart – komponist ze Solnohroda
  • 1814: José Tomás Boves – venezuelski wójnski wjednik
  • 1831: Karl Ludwig Nitzsch – němski teologa
  • 1835: August Graf von Platen – němski basnik
  • 1860: August Arnold – němski stawizniski filozof a statny wědomostnik
  • 1862: Aloys Henhöfer – němski teologa
  • 1870: Alexandre Dumas – francoski spisowaćel
  • 1870: Herman Severin Løvenskiold – norwegski komponist
  • 1883: Josef František Hunke – čěski komponist
  • 1891: Lotte Mende – němska dźiwadźelnica

20. lětstotk

  • 1908: Robert Beyschlag – němski žanrowy moler
  • 1914: Angelo Di Pietro – italski duchowny, kurijowy kardinal
  • 1916: Hans Richter – awstrisko-madźarski dirigent
  • 1916: Mikławš Zarjenk – serbski farar, basnik a spisowaćel
  • 1918: Martin Boelitz – němski spisowaćel
  • 1921: Jan Wałtar – farar, serbski basnik němskeho pochada
  • 1925: Władysław Reymont – pólski nošer Nobeloweho myta za literaturu
  • 1926: Claude Monet – francoski moler
  • 1945: Thomas Hunt Morgan – US-ameriski genetikar
Sri Aurobindo († 1950)
  • 1950: Sri Aurobindo – indiski filozof a spisowaćel
  • 1960: Jan Haješ – serbski překupc a spěchowar serbskeho kulturneho žiwjenja
  • 1962: Edward Lewis Wallant – US-ameriski spisowaćel
  • 1963: Karl Amadeus Hartmann – němski komponist
  • 1963: Herbert H. Lehman – US-ameriski politikar
  • 1965: Joseph Erlanger – US-ameriski fyziologa, nošer Nobeloweho myta za medicinu
  • 1969: Claude Dornier – němski inženjer lětadłow
  • 1974: Pietro Germi – italski režiser a awtor wjertnych knihow
  • 1974: Karl Lahr – němski ratar a politikar, čłon krajneho a zwjazkoweho sejma
  • 1974: Hazel Hotchkiss Wightman – US-ameriska tennisowa hrajerka
  • 1977: Rahsaan Roland Kirk – US-ameriski saksofonist a multi-instrumentalist
  • 1977: Aleksandr Wasilewskij – sowjetski generalny major a politikar
  • 1978: Dajos Béla – ruski husler a nawoda rejowanskeje kapały
  • 1979: Sonja Delaunay-Terk – francosko-ruska molerka a designerka
  • 1983: Robert Aldrich – US-ameriski režiser
  • 1983: Casandra Damirón – dominikanski spěwarka
  • 1991: Elias Shaheen – libanonski arcybiskop w Kanadźe
  • 1991: Richard Franklin Speck – US-ameriski serijowy mordar
  • 1992: Otto Koenig – awstriski zadźerženski slědźer, coologa a spisowaćel
  • 1994: Heinz Fülfe – němski rysowar, klankar a brjuchorěčnik
  • 1994: Harry Horner – awstriski scenotwórc a režiser
  • 1994: Robert Lowry – US-ameriski spisowaćel
  • 1995: Reiner Bredemeyer – němski komponist
  • 1995: Clair Cameron Patterson – US-ameriski geochemikar
  • 1996: Wilf Carter – kanadiski countryjowy spěwar
Rudolf Bahro († 1997)
  • 1997: Rudolf Bahro – němski filozof

21. lětstotk

  • 2001: Anton Benya – awstriski politikar
  • 2002: Bob Berg – US-ameriski jazzowy hudźbnik
  • 2002: Ne Win – birmaski politikar
  • 2004: Annette Meeuvissen – němska jězdźerka touroweho woza
  • 2005: Wilfried Bauer – němski fotograf
  • 2005: Frits Philips – nižozemski industrialnik
  • 2006: Basilius Streithofen – němski dominiskanski wótc, teologa, sociologa a publicist
  • 2006: David Bronstein – ruski šachowy wulkomišter
  • 2006: Gernot Jurtin – awstriski kopar
Nelson Mandela († 2013)
  • 2007: Karlheinz Stockhausen – němski komponist
  • 2007: Hans Rudolf Zöbeley – němski komponist, chórowy dirigent a cyrkwinohudźbnik
  • 2008: Aleksijus II. – hłowa rusko-ortodoksneje cyrkwje
  • 2008: George Brecht – US-ameriski wuměłc
  • 2008: Bernd Niestroj – němski telewizny žurnalist
  • 2009: Alfred Hrdlicka – awstriski wuměłc
  • 2009: Jörg Huffschmid – němski hospodarski wědomostnik
  • 2009: Otto Graf Lambsdorff – němski politikar, čłon zwjazkoweho sejma, zwjazkowy minister
  • 2009: Jack Rose – US-ameriski gitarist
  • 2011: Berni Kelb – němski awtor
  • 2013: Nelson Mandela – južnoafriski swobodnik a politikar

Swjate dny

  • katolski: Annowa
  • ewangelski: Alojsa Henhöfera
  • Thailandska: Dźeń wótca (narodniny krala Bhumibola)

Wotkaz

 Commons: 5. decembra – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije