Azija
Azija je po přestrjeni a wobydlerstwje najwjetši kontinent na swěće a mjezuje z Europu na zapadźe, z Ćichim oceanom na wuchodźe, z Indiskim oceanom na juhu a z Afriku na juhozapadźe.
 | |
| přestrjeń: | 44.614.000 km² |
| wobydlerstwo: | 4,75 mrd. (2021) |
| ličba krajow: | 49 |
W Aziji je cyłkownje nimale pjeć miliardow ludźi žiwe, wot toho wjace hač 2,5 miliardow jenož w Chinskej a Indiskej. To wučinja něhdźe 60 procentow swětoweho wobydlerstwa. W 49 krajach Azije rěči so wokoło 1.800 wšelakorych rěčow.
Nimo po wobydlerstwje a po přestrjeni najwjetšeho kraja (Chinska a Ruska) namakaja so w Aziji tež najwyši hórski rjećaz (Himalaja), najhłubši a zdobom najstarši jězor (Bajkal), najwjetši jězor (Kaspiske morjo), najhłubša mórska hrjebina (Marijanowa hrjebina), najhłubšo ležaca wodźizna (Mortwe morjo) a sydom wot dźesać najwjetšich metropolowych regionow swěta (Tokio-Yokohama, Jakarta, Šanghaj, Seoul, Mumbai, Manila a Delhi).
██ Sewjerna Azija
██ Juhozapadna Azija
██ Južna Azija
██ Juhowuchodna Azija
Regiony a staty
| Mjeno stata a chorhoj | Přestrjeń (km²) | Ličba wobydlerjow (2002) | Hustosć wobydlerjow (wob./km²) | Hłowne město |
|---|---|---|---|---|
| Srjedźna Azija: | ||||
 Kazachstan | 2 346 927 | 13 472 593 | 5,7 | Astana |
 Kirgizistan | 198 500 | 4 822 166 | 24,3 | Biškek |
 Tadźikistan | 143 100 | 6 719 567 | 47,0 | Dušanbe |
 Turkmenistan | 488 100 | 4 688 963 | 9,6 | Ašgabat |
 Uzbekistan | 447 400 | 25 563 441 | 57,1 | Taškent |
| Wuchodna Azija: | ||||
 Chinska ludowa republika | 9 584 492 | 1 384 303 705 | 134,0 | Peking |
 Hongkong (ČLR) | 1 092 | 7 303 334 | 6 688,0 | — |
 Japanska | 377 835 | 126 974 628 | 336,1 | Tokio |
 Macao (ČLR) | 25 | 461 833 | 18 473,3 | — |
 Mongolska | 1 565 000 | 2 694 432 | 1,7 | Ulaanbaatar |
 Sewjerna Koreja | 120 540 | 22 224 195 | 184,4 | Pchjongjang |
 Južna Koreja | 98 480 | 48 324 000 | 490,7 | Soul |
 Chinska republika (Taiwan) | 35 980 | 22 548 009 | 626,7 | Tchaj-pej |
| Sewjerna Afrika: | ||||
 Egyptowska | 63 556 | 1 378 159 | 21,7 | Kairo |
| Sewjerna Azija: | ||||
 Ruska | 13 115 200 | 39 129 729 | 3,0 | Moskwa |
| Juhowuchodna Azija: | ||||
 Brunei | 5 770 | 350 898 | 60,8 | Bandar Seri Begawan |
 Filipiny | 300 000 | 84 525 639 | 281,8 | Manila |
 Kambodźa | 181 040 | 12 775 324 | 70,6 | Phnompenh |
 Indoneska | 1 419 588 | 227 026 560 | 159,9 | Jakarta |
 Laos | 236 800 | 5 777 180 | 24,4 | Vientiane |
 Malaysia | 329 750 | 22 662 365 | 68,7 | Kuala Lumpur |
 Burma | 678 500 | 42 238 224 | 62,3 | Naypyidaw |
 Singapur | 693 | 4 452 732 | 6 425,3 | Singapur |
 Thailandska | 514 000 | 62 354 402 | 121,3 | Bangkok |
 Wuchodny Timor | 15 007 | 952 618 | 63,5 | Dili |
 Vietnam | 329 560 | 81 098 416 | 246,1 | Hanoj |
| Južna Azija: | ||||
.svg){kind=small} Afghanistan | 647 500 | 27 755 775 | 42,9 | Kabul |
 Bangladeš | 144 000 | 133 376 684 | 926,2 | Dhaka |
 Bhutan | 47 000 | 2 094 176 | 44,6 | Thimphu |
 Indiska | 3 287 590 | 1 045 845 226 | 318,2 | Nové Dillí |
 Iran | 1 648 000 | 66 622 704 | 40,4 | Teheran |
 Malediwy | 300 | 320 165 | 1 067,2 | Malé |
 Nepal | 140 800 | 25 873 917 | 183,8 | Katmandu |
 Pakistan | 803 940 | 147 663 429 | 183,7 | Islamabad |
 Šri Lanka | 65 610 | 19 576 783 | 298,4 | Kolamba |
| Zapadna Azija: | ||||
 Armenska | 29 800 | 3 330 099 | 111,7 | Jerewan |
 Azerbajdźan | 41 370 | 3 479 127 | 84,1 | Baku |
 Bahrain | 665 | 656 397 | 987,1 | Manama |
 Cypernska | 9 250 | 775 927 | 83,9 | Nikosia |
 Pasmo Gazy | 363 | 1 203 591 | 3 315,7 | Gaza |
 Georgiska | 20 460 | 2 032 004 | 99,3 | Tbilisi |
 Irak | 437 072 | 24 001 816 | 54,9 | Bagdad |
 Israel | 20 770 | 6 029 529 | 290,3 | Jeruzalem |
 Jordaniska | 92 300 | 5 307 470 | 57,5 | Amman |
 Kuwait | 17 820 | 2 111 561 | 118,5 | Kuwait |
 Libanon | 10 400 | 3 677 780 | 353,6 | Beirut |
 Oman | 212 460 | 2 713 462 | 12,8 | Maskat |
 Katar | 11 437 | 793 341 | 69,4 | Doha |
 Sawdi-Arabska | 1 960 582 | 23 513 330 | 12,0 | Rijád |
 Syriska | 185 180 | 17 155 814 | 92,6 | Damaskus |
 Turkowska | 756 768 | 57 855 068 | 76,5 | Ankara |
 Zjednoćene Arabske Emiraty | 82 880 | 2 445 989 | 29,5 | Abú Dhabí |
| Zapadny brjóh | 5 860 | 2 303 660 | 393,1 | — |
 Jemen | 527 970 | 18 701 257 | 35,4 | San'á |
| Dohromady | 43 810 582 | 3 902 404 193 | 86,8 | |
Někotre wotwisne abo okupěrowane teritorije:
- Ašmora a Kartiske kupy (awstralske)
- Kokos-kupy (awstralske)
- Hodowna kupa (awstralske)
- Palestina
Hlej tež
Wotkaz
Commons: Azija – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Afghanistan• Armenska• Azerbajdźan• Bahrain• Bangladeš• Bhutan• Brunei• China• Cypernska• Egyptowska2• Filipiny• Georgiska• Indiska• Indoneska3• Irak• Iran• Israel• Japanska• Jemen• Jordaniska• Južna Koreja• Kambodźa• Katar• Kazachstan1• Kirgiska• Kuwait• Laos• Libanon• Malajzija• Malediwy• Mongolska• Myanmar• Nepal• Oman• Pakistan• Ruska1• Sawdi-Arabska• Sewjerna Koreja• Singapur• Sri Lanka• Syriska• Tadźikistan• Taiwan• Thailandska• Turkmenistan• Turkowska1• Uzbekistan• Vietnam• Wuchodny Timor• Zjednoćene Arabske Emiraty
Wotwisne teritorije
Hodowna kupa• Hongkong (China)• Kokosowe kupy• Macao (China)• Palestina• Tibet (China)• Ujgurska (China)
Zwadne teritorije
Abchaziska• Južna Osetiska• Nahórski Karabach• Turkowska republika Sewjerna Cypernska
1 leži zdźěla w Europje. 2 leži zwjetša w Africe. 3 leži zdźěla w Oceaniji.
 Afrika |  Antarktika | Azija |  Awstralija a Oceanija |  Europa |  Južna Amerika |  Sewjerna Amerika |
 Afrika-Eurazija |  Amerika |  Eurazija | dawne Superkontinenty: Gondwana · Laurasija · Pangaea · Rodinija | |||
