Kirgiska
Kirgiska (serbsce tež Kirgizistan, Kirgistan abo Kirgiziska;[2] kirgisce Кыргыз Республикасы/Kyrgys Respublikasy, rusce Киргизская Республика/Kirgizskaja Respublika) je nutřkokrajny stat w srjedźnej Aziji, kotryž bě hač do lěta 1991 z dźělom Sowjetskeho zwjazka. Hłowne a zdobom najwjetše město je Biškek, prjedy Frunze.
zakładne daty: | |
swójske mjeno | Кыргыз Республикасы (Kyrgyz Respublikasy) Киргизская республика (Kirgizskaja respublika) |
stolica | Biškek |
přestrjeń | 199.900 km² |
wobydlerstwo | 6.636.803 (2021)[1] |
hustosć | 33,2 wob./km² |
forma knježerstwa | parlamentariska republika |
hłowa stata | prezident Sadyr Žaparow (Садыр Жапаров) (wot 2021) |
šef knježerstwa | ministerski prezident Akylbek Žaparow (Акылбек Жапаров) (wot 2021) |
měna | som |
hamtska rěč | kirgišćina (statna rěč), rušćina (druha rěč) |
hymna | Ak möngülüü aska (Wysoke hory) |
časowe pasmo | UTC+5 |
njewotwisnosć | 31. awgusta 1991 wot Sowjetskeho zwjazka |
Top Level Domain | .kg |
telefon | +996 |
Połoženje Kirgiskeje w regionje | |
Geografija
Susodne kraje su Kazachstan na sewjeru, Chinska na juhowuchodźe, Tadźikistan na juhozapadźe a Uzbekistan na zapadźe. Kirgiska leži we wysokich horinach Tien Šan, kotrychž najwyši wjeršk je Dźengiš Čokusu (prjedy Pik Pobjedy; 7439 m n.m.hł.). Při tadźikiskej hranicy na juhu přeńdźe kirgiske horiny do Pamira. Ratarstwo je jenož na 20% krajneho teritoriju docyła móžne. Ludnosć bydli předewšěm w dole rěki Čuj na sewjeru a we Ferganskej dolinje při hornim běhu Syrdarje na zapadźe kaž tež wokoło wulkeho jězora Ysyk-kol na sewjerowuchodźe Kirgiskeje. Přeco zaso je Kirgiska wot ćežkich zemjerženjow potrjechena.
Rěče
Statna rěč Kirgiskeje je kirgišćina, kazachšćinje a uzbekšćinje podobna turkska rěč. Jako druha hamtska rěč je rušćina připóznata, kotraž hraje wosebje wot sowjetskeje doby wulku rólu.
Žórła
Wotkaz
Armenska | Azerbajdźan | Běłoruska | Kazachstan | Kirgiska | Moldawska | Ruska | Tadźikistan | Turkmenistan | Uzbekistan
Afghanistan• Armenska• Azerbajdźan• Bahrain• Bangladeš• Bhutan• Brunei• China• Cypernska• Egyptowska2• Filipiny• Georgiska• Indiska• Indoneska3• Irak• Iran• Israel• Japanska• Jemen• Jordaniska• Južna Koreja• Kambodźa• Katar• Kazachstan1• Kirgiska• Kuwait• Laos• Libanon• Malajzija• Malediwy• Mongolska• Myanmar• Nepal• Oman• Pakistan• Ruska1• Sawdi-Arabska• Sewjerna Koreja• Singapur• Sri Lanka• Syriska• Tadźikistan• Taiwan• Thailandska• Turkmenistan• Turkowska1• Uzbekistan• Vietnam• Wuchodny Timor• Zjednoćene Arabske Emiraty
Wotwisne teritorije
Hodowna kupa• Hongkong (China)• Kokosowe kupy• Macao (China)• Palestina• Tibet (China)• Ujgurska (China)
Zwadne teritorije
Abchaziska• Južna Osetiska• Nahórski Karabach• Turkowska republika Sewjerna Cypernska
1 leži zdźěla w Europje. 2 leži zwjetša w Africe. 3 leži zdźěla w Oceaniji.