Turkmenistan
Turkmenistan je nutřkokrajny pusćinowy stat w srjedźnej Aziji, kotryž bě hač do lěta 1991 z dźělom Sowjetskeho zwjazka. Hłowne a najwjetše město je Ašgabat.
zakładne daty: | |
swójske mjeno | Türkmenistan |
stolica | Ašgabat |
přestrjeń | 488.100 km² |
wobydlerstwo | 5.231.422 (2015)[1] |
hustosć | 10,7 wob./km² |
forma knježerstwa | republika |
hłowa stata a šef knježerstwa | prezident Gurbanguly Berdymuchamedow |
měna | turkmenski manat |
hamtska rěč | turkmenšćina |
hymna | Turkmenska hymna |
časowe pasmo | UTC+5 |
njewotwisnosć | 27. oktobra 1991 wot Sowjetskeho zwjazka |
Top Level Domain | .tm |
telefon | +993 |
Połoženje Turkmenistana w regionje | |
Geografija
Susodne kraje su Afghanistan na juhowuchodźe, Iran na juhu, Kazachstan na sewjerozapadźe a Uzbekistan na sewjerowuchodźe. Na zapadźe twori pobrjóh Kaspiskeho morja přirodnu hranicu.
Wjetšinu stata twori pusćina Karakum. Z rěki Amudarje wotbočuje Karakumski kanal, kotryž ju z hłownym městom wjaza. Za hospodarstwo kraja je wosebje wudobywanje zemskeho płuna wažne.
Stawizny
Po rozpadnjenju Sowjetskeho zwjazka přewza předsyda turkmenskeje komunistiskeje strony Saparmyrat Nyýazow móc w nowym njewotwisnym staće a natwari krutu diktaturu ze sylnym wosobowym kultum wokoło njeho. Jako Türkmenbaşy („wótc Turkmenjanow“) steješe hač do swojeje smjerće w lěće 2006 na čole Turkmenistana. Wot toho časa je Gurbanguly Berdymuhamedow ze statnym prezidentom.
Rěče
Jenička hamtska rěč Turkmenistana je turkmenšćina, uzbekšćinje a kazachšćinje podobna turkska rěč. Hinak hač w susodnych republikach nima rušćina žanoho oficielneho statusa.
Žórła
Wotkaz
Armenska | Azerbajdźan | Běłoruska | Kazachstan | Kirgiska | Moldawska | Ruska | Tadźikistan | Turkmenistan | Uzbekistan
Afghanistan• Armenska• Azerbajdźan• Bahrain• Bangladeš• Bhutan• Brunei• China• Cypernska• Egyptowska2• Filipiny• Georgiska• Indiska• Indoneska3• Irak• Iran• Israel• Japanska• Jemen• Jordaniska• Južna Koreja• Kambodźa• Katar• Kazachstan1• Kirgiska• Kuwait• Laos• Libanon• Malajzija• Malediwy• Mongolska• Myanmar• Nepal• Oman• Pakistan• Ruska1• Sawdi-Arabska• Sewjerna Koreja• Singapur• Sri Lanka• Syriska• Tadźikistan• Taiwan• Thailandska• Turkmenistan• Turkowska1• Uzbekistan• Vietnam• Wuchodny Timor• Zjednoćene Arabske Emiraty
Wotwisne teritorije
Hodowna kupa• Hongkong (China)• Kokosowe kupy• Macao (China)• Palestina• Tibet (China)• Ujgurska (China)
Zwadne teritorije
Abchaziska• Južna Osetiska• Nahórski Karabach• Turkowska republika Sewjerna Cypernska
1 leži zdźěla w Europje. 2 leži zwjetša w Africe. 3 leži zdźěla w Oceaniji.