Լյուքսեմբուրգի տնտեսություն
Լյուքսեմբուրգ, բարձր զարգացած արդյունաբերական երկիր է, Եվրոպայի ամենաբարգավաճ երկրներից մեկը, խոշոր միջազգային ֆինանսական և տուրիստական կենտրոն։ ՀՆԱ-ի կառուցվածքում գերակշռում են ծառայությունները, ֆինանսները և առևտուրը։ Այս ոլորտներում աշխատում է տնտեսապես ակտիվ բնակչության մոտ 50%-ը։
Վիճակագրություն | |
---|---|
Բնակչություն | 626 108 մարդ |
ՀՆԱ | 62 404 461 274,664 $[1] |
ՀՆԱ-ի աճ | 4 ± 0,1 տոկոս[2] |
ՀՆԱ-ն մեկ շնչի հաշվով | 104 498 $[3] |
Գնաճ (ՍԳԻ) | 2,3 ± 0,1 տոկոս[4] |
Լյուքսեմբուրգը Բենիլյուքսի տնտեսական միության և Եվրամիության անդամ է։ Դրամական միավորը եվրոն է։
Վիճակագրություն
Ստորև բերված աղյուսակում ներկայացված են 1980-2017 թվականների հիմնական տնտեսական ցուցանիշները։ 2%-ից պակաս գնաճը նշվում է կանաչ սլաքով[5]։
Արդյունաբերություն
Մինչև 1990-ականների կեսերը արդյունաբերության առաջատար ճյուղը գունավոր մետալուրգիան էր, որը զարգանում էր երկաթի հանքաքարի հարուստ հանքավայրերում (պատկանում է Լոթարինգիայի հսկայական ավազանին) Լյուքսեմբուրգի հարավային սահմանի մոտ։ Երկրի տնտեսության մեջ երկար ժամանակ հիմնական դերը խաղացել է պողպատե արդյունաբերությունը։ ԱՌՆԵԳ պողպատաձուլական կոնցեռնը, որը հիմնադրվել է 1911 թվականին, երկրի ամենամեծ արդյունաբերական ձեռնարկությունն էր, որը հետագայում դարձավ Arcelor ընկերության մի մասը։ 1997 թվականին փակվեց վերջին հրահալոցային վառարանը և դադարեցվեց երկաթի հանքաքարի արդյունահանումը, պողպատը ձուլվում է միայն մետաղի ջարդոնից և էլեկտրական վառարաններում։ Կան նախագծող և արտադրող Paul Wurth ընկերություններ, որոնք արտադրում էին պատրաստի հրահալոցային վառարաններ։
Այլ ոլորտներ
Զարգացած են քիմիական, կաշվի, ցեմենտի, հախճապակու (ապակի, ճենապակի), փայտամշակման, կարի, ջուլհակի, սննդի արդյունաբերության ոլորտները։ Հեռահաղորդակցության սարքավորումներ, աուդիո և վիդեո սարքավորումներ։
Էներգետիկա
Լյուքսեմբուրգում սպառվող գրեթե ողջ էներգիան ներմուծվում է, այդ թվում՝ նավթը, բնական գազը, ածուխը։
Զբոսաշրջություն
Անգլիդի, լեռնային և բալնեոլոգիական հանգստավայրեր։
Ֆինանսներ
20-րդ դարում Լյուքսեմբուրգը դարձավ աշխարհի խոշորագույն բանկային կենտրոններից մեկը։ Երկրում գործում են աշխարհի ավելի քան 200 խոշորագույն բանկեր։ 1929 թվականից կառավարությունը խրախուսում է երկրում խոշոր բազմազգ ընկերությունների գրանցումը, ինչին մեծապես նպաստում են ներքին ազատական հարկային միջավայրը և օֆշորային ընկերությունները։
Գյուղատնտեսություն
Արդյունաբերական բարձր զարգացումով երկրում շարունակում են զբաղվել գյուղատնտեսության ավանդական ճյուղերով ՝ անասնապահությամբ, այգեգործությամբ, խաղողագործությամբ։ Հատկապես հայտնի են Մոզել գետի երկայնքով խաղողի այգիները, որոնք հիանալի գինի են տալիս։ Այս հովտում աճեցնում են խաղողի ընտիր տեսակներ, որոնցից արտադրում են աշխարհահռչակ «Ռիսլինգ», «Մոզել», «Ռիվաներ» գինիները։ Երկրի ամենամեծ կաթնամթերք արտադրող Luxlait ընկերությունը գործում է 1894 թվականից։
Բնակչության եկամուտներ
2020 թվականի դրությամբ Լյուքսեմբուրգի նվազագույն աշխատավարձը (2142 եվրո) աշխարհում երկրորդ ամենաբարձրն է՝ Ավստրալիայից հետո (2180 եվրո)[6]։ 2020 թվականի նոյեմբերի 1-ից ամենաբարձր նվազագույն աշխատավարձը Ժնևի կանտոնում է (23 ֆրանկ (21,30 եվրո) մեկ ժամում կամ ամսական 4086 ֆրանկ (3785,47 եվրո)[7][8][9][10][11][12][13][14]։
2018 թվականի օգոստոսի 1-ից Լյուքսեմբուրգում նվազագույն աշխատավարձը կազմում է 2048,54 եվրո (համախառն) և 1722 եվրո։ Ժամավճարը կազմում է 11,84 եվրո։ 2019 թվականի հունվարի 1-ից Լյուքսեմբուրգում նվազագույն աշխատավարձը կազմում է 2071,10 եվրո (համախառն) և 1740 եվրո։ Ժամավճարը կազմում է 11,97 եվրո[15][16]։ Լյուքսեմբուրգում դեռահասների և երիտասարդների համար հատուկ նվազագույն է սահմանվել, որը ընդհանուր նվազագույնից ցածր է։ 15-ից 17 տարեկան դեռահասների համար, որակավորում չունեցող աշխատողների համար նվազագույնը 25%-ով ցածր է, 17-18 տարեկանների համար՝ 20%-ով[17]։
Ծանոթագրություններ
Գրականություն
- Kirsch, R. La croissance de l’économie luxembourgeoise. — Luxembourg City, 1971.
- Bauler, A. Les fruits de la souveraineté nationale. Essai sur le développement de l’économie luxembourgeoise de 1815 à 1999: une vue institutionnelle. — Luxembourg City, 2001.
- Leboutte, R.; Puissant, J.; Scuto, D. Un siècle d’Histoire industrielle (1873-1973). Belgique, Luxembourg, Pays-Bas. Industrialisation et sociétés. — Brussels, 1998.
- Margue, P.; Jungblut, M.-P. Le Luxembourg et sa monnaie. — Luxembourg City, 1990.
- Trausch, G.; de Vreese, M. Luxembourg et les banques. De la révolution industrielle au 7e centre financier mondial. — Luxembourg City, 1995.
- Trausch, Gérard Les mutations économiques et sociales de la société luxembourgeoise depuis la révolution française. — Luxembourg City: STATEC, 2012. — (Cahiers économiques).
- Weber, P. Histoire de l’économie luxembourgeoise. — Luxembourg City, 1950.
- L’économie luxembourgeoise au 20e siècle / Wey, C.. — Luxembourg City, 1999.
Արտաքին հղումներ
- Economic Survey of Luxembourg 2012Արխիվացված 2019-02-12 Wayback Machine
- OECD general page on LuxembourgԱրխիվացված 2021-04-17 Wayback Machine
- Government statisticsԱրխիվացված 2004-11-24 Wayback Machine (ֆր.)
- LuxembourgԱրխիվացված 2015-11-17 Wayback Machine