Սադիա Բեգլովա
Սադիա Արիֆովնա Բեգլովա (թաթ.՝ Садыя Ариф кызы Беглова, օգոստոսի 15, 1923, Zur Studiniç, Shatskiy Uyezd, Ռյազանի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - 1992, Կազան, Ռուսաստան), խորհրդային թաթար իրավաբան, Թաթարստանի Գերագույն դատարանի նախագահ (1969-1985)։
Սադիա Բեգլովա | |
Կուսակցություն՝ | ԽՄԿԿ |
---|---|
Կրթություն՝ | Մոսկվայի պետական իրավաբանական ակադեմիա և Մոսկվայի բարձրագույն կուսակցական դպրոց |
Մասնագիտություն՝ | իրավաբան |
Ծննդյան օր | օգոստոսի 15, 1923 |
Ծննդավայր | Zur Studiniç, Shatskiy Uyezd, Ռյազանի նահանգ, Ռուսական կայսրություն |
Վախճանի օր | 1992 |
Վախճանի վայր | Կազան, Ռուսաստան |
Պարգևներ | |
Կենսագրություն
Սադիա Արիֆովնա Բեգլովան ծնվել է 1923 թվականի օգոստոսի 15-ին, Ռյազանսկայա նահանգի Շացկի գավառի Բոլշոյ Ստուդենեց գավառում[1][2][3]։ Ազգությամբ թաթարուհի է, տիրապետել է ռուսերենին և թաթարերենին[2]։ Ծառայողների ընտանիքից է[3], հայրը թաթարական «Նացմեն, առա՛ջ» ազգային կոլտնտեսության նախագահն էր[2]։
Ավարտելով թաթարական դպրոցը՝ Հայրենական մեծ պատերազմի տարիներին հեռացել է Կազան, որտեղ 1942 թվականի սեպտեմբերին հաճախել է Վլադիմիր Լենինի անվան Կազանի Դաշնային համալսարան[2][3]։ Ավարտելով միայն մեկ կիսամյակը՝ 1943 թվականի փետրվարին առաջարկ է ստացել ծառայության անցնելու պետանվտանգության մարմիններում, և մինչև 1947 թվականի հունիս աշխատել է ՆԳԺԿ-ՊԱՆ-ում, մասնավորապես՝ Մոսկվայում, Բաքվում, Կազանում, հետագա տարիներին իր կենսագրության այդ փաստի մասին չի պատմել, անհայտ են մնացել նրա կոչումը, ծառայության բովանդակությունը և լիազորությունների շրջանակը[2][3][4]։
Վերադառնալով ընդհատված ուսմանը՝ 1947 թվականի սեպտեմբերից մինչև 1949 թվականի հուլիսը եղել է Կազանի իրավաբանական դպրոցի ուսանող[2][3]։ Հետագայում զբաղվել է կուսակցական-տնտեսական աշխատանքով[5][2]։ 1950 թվականի հունվարից մինչև 1951 թվականի մարտ եղել է ԽՄԿԿ-ի Բաումանի շրջանային կոմիտեի կուսակցական, արհմիութենական և կոմերիտական մարմինների բաժնի հրահանգիչ։ 1951 թվականի ապրիլից մինչև 1954 թվականի հունվար զբաղեցրել է Թաթարական ինքնավար հանրապետության արդարադատության նախարարի տեղակալի պաշտոնը[1][3]։
1954 թվականին ավարտել է Համամիութենական իրավաբանական հեռակա ինստիտուտի Կազանի մասնաճյուղը (հետագայում՝ Մոսկվայի պետական իրավաբանական ակադեմիա)[1][4]։ Ավարտել է նաև ԽՄԿԿ Կենտկոմին կից կուսակցական բարձրագույն դպրոցը[6]։
1954 թվականի հունվարից մինչև 1957 թվականի դեկտեմբեր զբաղեցրել է ԽՄԿԿ-ի Ալմետևսկու քաղաքային կոմիտեի քարտուղարի պաշտոնը։ 1957 թվականի դեկտեմբերից մինչև 1960 թվականի նոյեմբեր եղել է Թաթարական շրջանային կոմիտեի վարչական և առևտրական ֆինանսական մարմինների բաժնի հրահանգիչ, ապա՝ վարիչի տեղակալ։ 1960 թվականի նոյեմբերից մինչև 1965 թվականի մարտ զբաղեցրել է ԽՄԿԿ Բաումանի շրջկոմի առաջին քարտուղարի պաշտոնը, իսկ 1965 թվականի մարտից մինչև 1969 թվականի մարտ եղել է Կազանի քաղաքային խորհրդի գործկոմի նախագահի տեղակալ։ Աշխատել է Զիննատ Մուրատովի, Սեմյոն Իգնատևի, Ֆիկրյատ Տաբեևի ղեկավարությամբ, վերջինս նրա մասին արտահայտվել է որպես «խոշոր իրավաբան»[2][7]։ 1961 թվականին եղել է ԽՄԿԿ-ի 22-րդ համագումարի պատվիրակ[8], 1963-1985 թվականներին՝ Թաթարական ինքնավար խորհրդային սոցիալիստական հանրապետության (ԹԻԽՍՀ) Գերագույն խորհրդի պատգամավոր[5][1]։
1969 թվականի մարտից մինչև 1985 թվականի հունվար եղել է ԹԻԽՍՀ-ի Գերագույն դատարանի նախագահ[9][3]։ Հրաժարական է տվել սեփական ցանկությամբ[2], իսկ 1985 թվականի հունվարի 28-ին անցել է թոշակի[3]։
Սադիա Արիֆովնա Բեգլովան մահացել է 1992 թվականի հոկտեմբերի 10-ին, Կազանում[1][3]։
Անձնական կյանք
Ամուսնացած է եղել «Խորհրդային Թաթարստան» և «Խորհրդային Ռուսաստան» թերթերի թղթակից, ՌԽՖՍՀ մշակույթի վաստակավոր աշխատող Բելգե Աիտովի հետ (1923-1987)[10][11][12][13]։ Տեգրը Նարիման Աիտովն է[14]։
Պարգևներ
1960 թվականին արժանացել է «Աշխատանքային արիության համար» մեդալի[15], 1985 թվականին՝ «ԹԻԽՍՀ-ի վաստակավոր իրավաբան» պատվավոր կոչման[1]։
Ծանոթագրություններ
Գրականություն
Արտաքին հղումներ
- «Садыя Арифовна Беглова». Верховный суд Республики Татарстан.