Appendice:Questiones frequente super interlingua

Qual es le scopo e philosophia de Interlingua?

Interlingua es un lingua naturalistic construite con parolas del vocabulario international (in uso in le linguas con le plus parlatores international in le mundo), e con un grammatica multo simple.

Interlingua es le resultato del labores de un equipa de linguistas del IALA (International Auxiliary Language Association establite in 1924). Le labor pro crear Interlingua habeva su initio a Liverpool in 1936 e su fin a New York. In 1951, le equipa de linguistas ha extrahite le vocabulario international del linguas europee.

Interlingua = International Lingua es intendite que illo debe devenir un lingua commun del mundo pro succeder in servir le humanitate, ma non un sol lingua commun.

In 1967, ISO (International Organization for Standardization), que normalisa le terminologia, ha votate in unanimitate proxime de adoptar Interlingua como le base pro ille dictionarios."(^[1]).

I.A.L.A. habeva le objectivo de standardisation del vocabulario internationalin le major linguas europee con un grammatica minime pro usar locomo un lingua. Interlingua es un excellente medio de communication inter le gentes delmundo a causa de su natura como un standardisation del formas eparolas commun al linguas major con plure parlatores international.Interlingua, como un lingua auxiliar natural, non seque un concepto de un exigentia que debeesser satisfacite per alcun invention que optimemente servi iste objectivo.

Interlingua revela un realitate objective mais latente in multe linguas e face patente iste realitate per extraher e standardisar lo in un maniera objective. Tunc si illo ha applicationes practic isto va sequerde su characteristicas e lor potential a servir in certe aspectos del vita.

Qui ha disveloppate Interlingua?

Post le Guerra Mundial I il habeva un crescite interesse in le idea deun lingua auxiliar international. Multe linguistas, interprenditores,e scientistas se interessava in disveloppar un optime lingua auxiliar.Con lor appoio le International Auxiliary Language Association (IALA) esseva formate in 1924 con le financiamento de Alice Vanderbilt Morris pro studiar iste question. Finalmente, post le fallimento de attinger compromissos inter le linguas auxiliar international existente, IALAha decidite a producer su proprie lingua auxiliar usante principios scientific. Le idea non esseva a inventar le lingua auxiliar, mais a extraher su vocabulario del parolas international commun inter le majorlinguas de Europa e a standardisar lo. Como on diceva, Il non esnecesse de inventar un lingua auxiliar. Lo que es necesse essolmente que on extrahe lo.

Le recerca de disveloppamento ha comenciate in 1936 a Liverpool,Anglaterra, mais con le menacia de guerra, IALA ha movite suoperationes de recerca a Nove York in 1939 sub le direction deE. Clark Stillman. In iste anno ille ha assemblate un equipa delinguistas pro facer le labor. In 1943 Stillman e su assistente Dr. Alexander Gode ha finite un manual INTERLINGUISTIC STANDARDIZATION que describeva lor concepto del maniera deextraher le parolas del linguas que illes credeva que contineva leplus grande concentration de parolas international: anglese,francese, italiano, e espaniol/portugese.

Le labor continuava durante le Guerra Mundial II, mais Stillman hapartite de IALA in 1943 pro servir in le governamento del Statos Unite. Dr. Gode deveniva le director de recerca pro tempore. In1945 un General Reporto de IALA ha revelate que le equipa habevaproducite un vocabulario de plus que 20.000 parolas international.

In le interim recerca e experimentation esseva interprendite proinvestigar plure variantes del lingua auxiliar international usantele vocabulario international. Iste variantes esseva

1. Le variante naturalistic, totalmente prototypic.
2. Un variante con minime regularisation e schematisation.
3. Un variante con regularisation intermedie.

In 1946 un ben cognoscite linguista francese, Dr. André Martinetesseva empleate como le Director de Recerca pro producer un dictionario e un forma final pro le lingua auxiliar. Martinet ha conduciteun sondage de opinion super le forma del lingua auxiliar, e le resultatos ha indicate que un lingua inter le totalmente naturalisticvariante e un variante minimemente regularisate esserea favorateper le plus grande numero de personas.

In le fin de 1948 Dr. Alexander Gode ha assumite le final responsabilitate proproducer un dictionario del lingua auxiliar quando Dr. Martinet haretornate al academia al Universitate Columbia. Sra. Alice Morris, qui ha essite le principal fortia e financiera de IALA, ha morite inAugusto de 1950 quando le forma final del dictionario esseva in preparation pro le imprimitores. Dr. Gode, con su proprie moneta ha publicate le producto final, le Interlingua-English Dictionario in 1951, con 27.000 entratas, cuje formas es intermedie inter le formasdel purmente prototypic variante e le variante con minime regularisation e modernisation.

Alexander Gode e Hugh Blair, qui ha essite le assistente personal a Sra. Morris in su proprie recerca super linguas auxiliar, ha publicate al mesme tempore le Interlingua Grammar, que dava un forma concrete al lingua international. Illo esseva date le nomine 'Interlingua' con le permission del Academia de Interlingua deladherentes al lingua per le mesme nomine 'interlingua', disveloppatecomo un latino sin flexione per Giuseppe Peano, le famose mathematicoitalian.

Proque I.A.L.A. ha seligite un vocabulario de parolas international pro le creation de Interlingua?

1. Proque iste vocabulario jam existe latentemente in le linguas europee
2. e es jam recognoscibile a milliones sin special studio

Qual es le maniera de selectionar un parola del vocabulario international?

Un parola es acceptate in le vocabulario de interlingua si variationes de illo con significatos equivalente occurre in al minus tres del sequente sex linguas contribuente:

1. anglese
2. espaniol e/o portugese (considerate insimul)
3. francese
4. italiano
5. germano
6. russo

Proque ha I.A.L.A. selectionate iste linguas?

Il esseva le europeos qui ha inventate le idea de linguas auxiliarproque in tempores moderne le cultura europee del occidenteha extendite se in tote partes del mundo, e il ha un necessitatede communicar inter le un le altere.

Mais in le 1930s quando I.A.L.A. ha formate se e ha habitediscussiones con linguistas professional, le idea ha levate seque il non es necesse de inventar un lingua auxiliar; lo que esnecesse es solmente a extraher lo del vocabulario internationalcommun al linguas major de Europa.

Un analyse del vocabularios del linguas europee monstra queil ha milles de parolas de origine latin, grec e romance in istelinguas. Isto es le principal base pro le vocabulario international.

Initialmente, I.A.L.A. ha decidite que le gruppo de linguas'angloromance', anglese, francese, italiano, e espaniol/portugese(tractate como un unic lingua per su similitude) esseva le pluscoherente (in representar un influentia commun del latino egreco), e iste linguas initialmente esseva cercate pro parolasinternational. Le theoria esseva que iste linguas esseva fontes de parolas international extendite a altere linguas e deplus repositorios de parolas international que ha venite de altere linguas. Assi iste linguas haberea un major concentration de parolas international.

Plus tarde, le cerca pro parolas international esseva extendite algermano e le russo. Lor inclusion frequentemente representaformas que es international in altere linguas sub lor influentiacomo le gruppos germanic e slavic. Le regula de tres variantesnecesse pro constatar le eligibilitate de un parola ancora harequirite que al minus un variante in un del linguas del gruppo angloromance esserea necesse pro establir le internationalitate de un parola obtenite de germano e/o russo. Le germano e lerusso ha prendite milles de parolas del latino, greco e le linguasromance e pote provider multe variantes coherente con parolas in legruppo angloromance.

Tote 6 de iste linguas es parlate como prime lingua (lingua native) per circa 1.000.000.000 personas.Un lingua commun a iste linguas esserea disponibile a multe personas.

Qual es le maniera de determinar le forma de un parola?

Le forma in que un parola international es standardisate es leprototypo o ancestre, documentate o theoretic, le plus proxime a ecommun a tote su variantes e le themas de lor derivativos in lelinguas contribuente; illo es determinate in un tal maniera quesu variantes in le linguas contribuente e le themas de lor derivativosdevia de illo solmente secundo le comportamento characteristicdel linguas que illes representa--a condition que le forma resultante non jammais debe esser conditionate per un characteristicarestringite a un singule variante contribuente.

Exemplos:

Anglese ha 'father', francese 'père', italiano ha 'padre', espaniol ha 'padre', portugese 'pai'. Illos ha le commun significationes de 1) uno qui ha ingenerateprogenitura; 2) uno a qui es debite reverentia filial e obedientia.Le forma per le qual iste parola es standardisate in le vocabulariointernational es le prototypo, le forma ancestral le plus proxime a tote iste variantes. Isto es le latin 'pater' . Totevia un examination desu familia derivational monstra parolas como:

1. [EN] patrimony, [FR] patrimoine, [IT] patrimonio, [ES] patrimonio, [PT] património, [DE] patrimonium, [RU] наследие
2. [EN] godfather, [FR] parrain, [IT] padrino, [ES] padrino, [PT] padrinho, [DE] pate, [RU] крестный отец
3. [EN] patron, [FR] patron, [IT] patrono, patrocinatore, [ES] patrono, patrocinador, [PT] patrono, patrocinador, [DE] patron, [RU] патрон, покровитель
4. [EN] patriarch, [FR] patriarche, [IT] patriarca, [ES] patriarca, [PT] patriarca, [DE] patriarch, [RU] патриарх etc.

Assi le thema in iste derivativos es 'patr-' e interlingua constata leprototypo commun a tote membros de iste familia como 'patre'.E pro le resto de iste familia interlingua ha

1. patrimonio, patrino, patrono, e patriarcha.

Il es importante comprender que interlingua cerca complete familiasderivational pro determinar le forma commun. Usualmente le formade un parola non es basate super un parola, mais integre familiasde parolas. Isto produce grande regularitate in su vocabulario,que, non le minus, es natural e international.

Si un concepto international non ha tres variantes similar, tunc que vos face?

Isto non occurre generalmente con conceptos abstracte. Mais con parolas que refere a cosas quotidian, tal como utensiles, apparatos, processos technic o mechanic, il frequentemente non ha tres variantes con un prototypo commun.

I.A.L.A. ha disveloppate 'technicas supplementari' pro tractar iste problemas.

In general cercar pro un altere puncto de vista in que le methodologia currente esserea applicabile.

1. Cercar vocabularios plus antique del linguas pro variantes que providerea le tres variantes requirite.
2. Usar parolas latin que es ancora comprendite, si al minus un lingua moderne ha un obvie variante.
3. Extender le cerca a additional linguas europee, a condition que al minus un del tres variantes debe esser in le gruppo angloromance del anglese, le francese, le italiano e le espaniol/portugese.
4. Plus frequentemente, cercar le linguas moderne pro un variante que representa le melio le concepto international usante formas comprendibile.

Exemplo:

• [EN] safety match, [FR] cirette, [IT] fiammifero, [ES] cerilla, [PT] fósforo, [DE] sicherheitsholz, [RU] спичка

Un cerca del anglese revela le minus popular 'lucifer' (portator delumine). Mais isto non es commun in usage in mesmo le anglese.

Le espaniol 'cerilla' suggere un parve 'cereo' (wax) candella. Lefrancese 'cirette' ha un similar origine. Mais isto non es un exacte description del cosa.

Le portugese 'fósforo' suggererea un 'phosphoro' in interlingua, maisisto describe un substantia in iste cosa e non es clarmentedescriptive de lo que le cosa face.

Le italian 'fiammifero' (portator del flamma) usa radices e suffixos que es jam international in interlingua. 'flamma' (A. flame, F. flamme, I. fiamma, E. llama, P. chama, G. Flamme, R. plamya) e -ferer (portar). Assi I.A.L.A. ha usate 'flammifero' pro le nomine de iste cosa.

Tal solutiones es minus objective e plus creative que in le caso de parolas con tres variantes. Il es possibile in tal casos generar synonymos, e le creativitate litterari joca un rolo in isto. Mais on nondebe oblidar le objecto de obtener le internationalitate de comprension.

Qual es le rolo del latino in Interlingua?

Per esser le matre del linguas romance e le fonte de milles deparolas prestate a altere linguas europee, le latino, le latinovulgar e le neolatino con le greco es major fontes del prototypos in le vocabulario international.

Isto face de interlingua un 'latino moderne' con respecto a su vocabulario,mais su grammatica es extrememente simple a apprender proeuropeos e parlantes de linguas europee.

Proque Interlingua ha un graphia classic?

Proque isto es le graphia prototypic que es le plus commun alvariantes in le linguas contribuente, plures del quales ancora haorthographias 'classic'.

Que es le orthographia collateral?

Vide le articulo re le orthographia collateral.

Quales es le regulas de pronunciation de Interlingua?

Vide le articulo re le pronunciation de Interlingua.

Quales es le regulas de accentuation de Interlingua?

(ex “Lege Interlingua e Apprende su Structura”, capitulo 13 de Harleigh Kyson Jr.)

Le regula principal es que le accento tonic cade sur le vocal ante le ultime consonante o ante le ultime vocal de parolas que ha solmente duo vocales (le desinentia del plural [–s/–es] non cambia le position de iste accento):

Exemplos: horròr, soròr/soròres, amicàl, fraternàl, fràtre/fràtres

Le accento tonic cade sur le syllaba antepenultime de parolas que termina con un vocal e –le, –ne, e –re:

Exemplos: flammàbile, paralùmine, anticòrpore

Le accento tonic anque cade sur le syllaba antepenultime de parolas que termina con –ic, –ica, –ico, –ide, –ido, –ula, e -ulo:

Exemplos: electrotèchnica, analgèsico, càlide, ràpido, calèndula, fortìculo, òptime

Le accento tonic del tempore futur cade in le ultime a, e illo del tempore conditional in le ultime e:

Exemplos: finirà, finirèa

Il ha altere classificationes de parolas in le quales le accento tonic pote cader sur syllabas exceptional, particularmente in syllabas antepenultime, principalmente secundo patronos del latino ecclesiastic, ma iste regulas suffice pro producer un pronunciation generalmente “correcte”. Le grammatica de interlingua de Karel Wilgenhof offere listas de iste parolas “exceptional”.

NB: Le accento graphic non debe esser usate in le scriptura. Illo es hic presentate solmente pro exemplificar su position in le parolas.

Es Interlingua studiate in le scholas?

Le valor pedagogic de interlingua ja esseva demonstrate in Danmark in le initio del annos 1960s, quando Østersøgades Skole in Copenhagen inseniava interlingua al studiantes. Numerose diplomates, ministros, directores etc. ha assi apprendite interlingua quando illes era scholares. Desde 1967, interlingua ha essite usate in gymnasios svedese in le disciplina "general cognoscentia lingual" substituente assi, le latino classic. Non solmente Interlingua presenta un clave al parolas estranier de svedese, illo anque es un instrumento utile pro le studiantes in le apprendimento sequente de altere linguas estranier super toto illos neolatin. E classes de interlingua in un pais ha alora correspondite con classes in altere paises, per exemplos inter studiantes gymnasial de Svedia e Slovachia. Interlingua es tamben studiate a Universitate de Granada, Espania.

Quante personas in le mundo cognosce Interlingua?

1. 750.000.000 pote leger lo con un grado de comprension sin studio.
2. circa 10000 pote scriber lo, e iste numero cresce!

Esque Interlingua poterea esser proponite como le lingua commun del Union Europee?

Regrettabilemente usque ora il non ha ulle proposition pro eliger un lingua europee pro omne le membros.Hodie die le sonio de un lingua europee resta cata vice plus lontano, un utopia que se vide nutrite per le nationalismo.

Le devisa de Europa suppositemente es stimular le plurilinguismo, sed hic le unic que obtene "usus fructus" es le anglese.

In summa, le Union Europee possede 3 linguas de labor: le francese, le anglese et le germano, etsi omne le linguas del statos membros es le linguas official de le U.E. Omne legislation es traducite in iste linguas idem que le documentos official. Il non habe caso al hora actual, ni parlar de crear un lingua "neutral" commun." ad litteram Info-Point Europe

Qual es le Dictionario fonte de Interlingua e qui survelia le qualitate del neologismos del nove Dictionarios?

Le Interlingua English Dictionary (IED), publicate in 1951, ha representatele resultato del labores inter 1936 e 1951 de un equipa de linguistas delInternational Auxiliary Language Association (IALA) in New York qui haextrahite le vocabulario international del linguas europee.

Proque le maniera in que le vocabulario es extrahite e standardisatees objective, quicunque ha le saper linguistic, le dictionariosetymologic, e le comprension del methodos e principios destandardisation pote surveliar le qualitate del neologismos eindicar su correction, si necesse, al communitate pro consideration per alteres similarmente qualificate. In altere parolasle processo es similar al processos de validation de theoriasscientific--democratic e secundo le evidentia.

Esque il ha un programma radiophonic in interlingua?

Si, Radio Interlingua es un radio supra internet con multe emissiones. Tu pote audir isto al adresse web: [1]].

Proque le variantes numerose del particulas grammatical?

In 1940 Alexander Gode, plus tarde le Director de Recerca deI.A.L.A. , ha facite un studio del particulas in anglese, francese,italiano, e espaniol (initialmente le principal linguas contribuenteusate per I.A.L.A.). Ille voleva trovar particulas international, quein 1940 requireva al minus tres variantes inter le linguascontribuente a posseder un forma prototypic commun. Obviementele particulas grammatical de anglese es germanic e non ha correspondentes in le resto del linguas contribuente, que eslinguas romance descendite del latino.

Le resultato de su studio esseva le conclusion que il non ha in un sufficiente numero de casos tres variantes pro servir como le base de un grammatica del lingua international. Consequentemente E. Clark Stillman, le Director de Recerca in 1940 e su assistente Gode ha decidite usar particulas del latino con le vocabulario international. Infortunatemente in multe casos ubi il non habeva un particula romance con tres variantes, le correspondente particula latin esseva equalmente non international, alteremente, illo haberea supervivitein tres linguas romance contribuente.

Al momento ultime in 1950 in preparar le dictionario pro le imprimitores,Dr. Gode, alora le Director de Recerca e le Redactor del Dictionario hadecidite, pro facer le dictionario utile a adherentes de altere linguas constructe international, a includer inter [ ] in su dictionarioparticulas de altere linguas constructe que non esseva troppoextranee. Isto produceva a vices duo o tres variantes del mesmeparticula in le dictionario. Non le minus ille continuava a usar leparticulas latin. E le particulas in [ ] non esseva producite per lemethodologia usate con le resto del vocabulario international.

Quando le nove Interlingua English Dictionary (IED) esseva publicatein 1951, multe adherentes de altere linguas constructe, comooccidental, deveniva adherentes a interlingua. Illes non ha favoratele particulas latin, e esseva felice de trovar multe de lor particulasin le IED in le [ ]. Illes usava iste particulas, ben que illos nonjammais ha essite controlate pro establir que illos esseva inconformitate con le methodos e principios del standardisationusate con le resto del vocabulario.

Le resultato esseva un variation in stilos de scriber interlingua queancora existe hodie.

Certe personas ha essayate de reexaminar le question del particulasubi Gode ha lassate lo ante decider a usar in massa le particulaslatin. Depois 1940 le methodologia de interlingua ha expandite atractar casos ubi il non habeva tres linguas inter le 4 originalmentecercate in 1940 - 1945. Technicas supplementari ha essitedisveloppate, inter illos esseva le decision a cercar altere linguasultra le 4 linguas original. Proque in iste casos le germano e le russoesseva usualmente capace de provider variantes pro dar le treslinguas requirite, le germano e le russo esseva addite al lista delinguas cercate. Mais iste linguas non esseva capace de providerparticulas commun al linguas romance pro producer le tres requirite.

Assi un solution suggerite per Stanley Mulaik esseva a cercar alterelinguas romance in le caso del particulas. Ille consequentementeha addite al francese, le italiano, e le espaniol/portugese le linguascatalano e romaniano (pro le qual etymologias esseva disponibile)pro determinar particulas. In multe casos isto ha providite letres variantes requirite durante que al minus un major lingua romanceesseva ancora in appoio del solution, faciente lo comprensibile amilliones. In altere casos altere technicas supplementari essevausate pro resolver altere casos. Le resultato esseva un base de185 particulas, in conformitate con principios e methodos generalde interlingua e sufficiente pro facer functionar le vocabulariointernational.

Perque Interlingua adoptava un systema verbal elementari quando il es sustenite solo per un lingua fonte, le anglese ?

Le responsa se trova in le Introduction: General Principles[Introduction: Principios General] del IG (Interlingua Grammar). "... un san principio de labor in le elaboration del systema grammatic de IALA es que le termino del "grammatica minime" non permittera de ulle tracto grammatic le qualsecundo le testimonio del linguas fonte es indispensabile in legovernamento de lor vocabularios e pro isto del vocabulario deInterlingua incorporate in le Interlingua-English Dictionary. Inaltere parolas, cata tracto grammatic que es incontrate in tote lelinguas fonte sera retenite in le grammatica de Interlingua, onegativemente, nulle tracto grammatic sera retenite si illo manca deal minus un lingua fonte."

Talmente le "regula de tres" non es valide concernente le grammatica, ma un altere regula, on poterea forsan dicer le "regula de totos".

Perque Interlingua non ha le genere masculino e feminino dum quasi tote le linguas fonte lo ha con le exception del anglese ?

vide Perque Interlingua adoptava un systema verbal elementari quando il es sustenite sol per un lingua fonte, le anglese ?

Perque Interlingua non adoptava le concordantia del substantivos con le adjectivos in genero e numero essente isto un characteristica de quasi tote le linguas de controlo excepte le anglese?

vide Perque Interlingua adoptava un systema verbal elementari quando il es sustenite sol per un lingua fonte, le anglese ?

Perque Interlingua non ha le gerundio dum es illo presente in quasi tote le linguas fonte essente absente solmente in francese ?

vide Perque Interlingua adoptava un systema verbal elementari quando il es sustenite sol per un lingua fonte, le anglese ?

Perque Interlingua non face le differentia inter le passato imperfecte e perfecte, tempores que es fundamental in le narration del tempore passate in linguas tan importante como le Francese e Espaniol ?

vide Perque Interlingua adoptava un systema verbal elementari quando il es sustenite solo per un lingua fonte, le anglese ?

Perque certe formas de vocabulos es prendite ex latino dum alteres es seligite ex un lingua de controlo ?

Il ha multe parolas que prendeva le forma plus proxime de su radice etymologic sin respectar le variationes del linguas moderne o le denominator commun inter le linguas de controlo como:

• dracon, liquiritia, justitia, calvitia, avaritia, munditia, malitia, etc.

dum alteres prendeva le forma equal o simile a un lingua de controlo (espaniol, italiano, francese) sin respectar le forma etymologic como:

• ascoltar, consola, interviewar, orgolio, pardonar, chassa, divorcio, servicio, annuncio, nuncio, precio, placia, prefacio, etc.

Como on explica isto apparente contradiction? Isto se explica facilemente proque on non pote reducer le extraction de parolas al simple aspecto formal del variantes. Il ha factores intrinsec del lingua que ultrapassa le methodologia descripte in le 'summario de definitiones' (solo applicabile al casos 'normal') e que ha in consideration altere principios que le technicas de extraction ordinari.