Chrestien de Troyes, pe Chrétien de Troyes (~1130 - ~1185) zo ur skrivagner gallek eus dibenn an XIIvet kantved hag en deus skrivet diwar-benn mojennoù An Daol Grenn ; gantañ e vije bet krouet an haroz Lanselod, hervez ar vrud, met roud eus ar marc'heg-se a gaver koulskoude e skridoù koshoc'h. Bez' ez eo unan eus ar c'hentañ skrivagnerien c'hallek anavezet hag eus oberourien romantoù marc'hegerion.
Kloareg e oa e lez Champagn, en amzer Herri Iañ Champagn hag e bried Mari Bro-C'hall (1145–1198), merc'h henañ ar roue gall Loeiz VII hag e bried kentañ Eleanora Akitania. Dont a c'hallfe e anv eus e relijion, rak brudet e oa Rachi de Troyes, ur rabin yuzev.
Les Commandemanz Ovide (kollet), diwar Remèdes à l'amour
L'Art d'amors (kollet), diwar An Arz da garout
Le mors de l'épaule (kollet), diwar istor skoaz Pelops debret gant Demeter, e levrenn VI ar Metamorfozoù
La Muance de la hupe, de l'aronde et del rossignol, anavezet ivez evel Philomena, diwar metamorfozenn Térée, Philomèle et Procné, e levrenn VI ar Metamorfozoù