Йӱрнӧ кундем
Йӱрнӧ кундем (курыкмарла Йӱрнӹ кымдем, рушла Ю́ринский райо́н) — Марий Эл Республикысе кундем. Район рӱдер — Йӱрнӧ (Юрино) ола сынан посёлко.
| Район | |
| Йӱрнӧ кундем | |
|---|---|
| Йӱрнӹ кымдем, Юринский район | |
 | |
| 56°18′ с. ш. 46°18′ в. д.HGЯO | |
| Эл |  Россий |
| Ужашыже | Марий Эл |
| Административ рӱдӧ | Йӱрнӧ |
| Администраций вуйлатыше | Шихова Марина Евгеньевна |
| Эртыш да географий | |
| Негызлыме | 1924 |
| Кумдык | 2154 км² |
| Шагат ӱштӧ | MSK (UTC+4) |
| Калыкчот | |
| Калыкчот | 9763 чел. (2010) |
| Калык-влак | марий, руш |
| Инаныше-влак | Танле |
| Официал йылме-влак | руш,марий |
| Цифрр идентификатор-влак | |
| Телефон код | +7 83644 |
| Автомобиль код | 12 |
| Официал сайт | |
 | |
 Медиафайлы на Викискладе | |
Географий
Кундем Юл эҥерын шола серыштыже, Марий Элын касвелныже верланен. Угарман велысе Воскресенский, Воротынский кундемла дене, эрвелне — Килемар кундем, кечывалвелне — Курыкмарий кундем дене пошкудылана. Вӱтла эҥер Йӱрнӧ кундемым кок ужашлан пайла.
Кундемын кумдыкшо 2154 км² (але 215400 га)-ш шуэш. Мландын 75 %-ште чодыра кушкеш. Тӱҥ шотышто мланде тӧр, курык-влак деч посна. Кундем гоч Юл, Вӱтла, Люнда, Дорогуча эҥер-влак йогат, шуко изи эҥер, ер уло.
Мландыште торф, чакарок, ошма ситышын уло.
Эртымгорно
Калык
1 Шорыкйол 2005 ийысе шотлымаш почеш кундемыште 10 800 еҥ ила.
Административ шеледымаш
Экономика
Промышленность
Кундемысе промышленный предприятий-влак пу ыштымаш дене илат, оҥам, брусым пӱчкедат, фанерым ыштат, торфым луктыт. Чодрам руышо да пум обрабатыватлыше предприятий-влак кундемын промышленный секторыштыжо 65%-аш ужашым айлат, топливный промышленность — 1,8 %, перерабатыватлыше — 32%.
Ял озанлык
Ял озанлык гыч лектыш тӱҥ шотышто шӧр да шыл дене.
Транспорт
Тӱвыра да туныктыш
Туныктымо тӧнеж-влак
- 5 кыдалаш школ,
- 4 тичмаш огыл кыдалаш школ,
- 9 тӱҥалтыш школ.
Тӱвыра тӧнеж-влак
- Районысо рӱдо да йоча книгагудо-влак, сем школ,
- Историко-художественный тоштер.
Тӱвыра памятник-влак
- «Шереметевын полатше»
- Михайло-Архангельский храм
- Район мучко уло:
- 59 археологий памятник,
- 21 эртымгорно памятник,
- 13 архитектур памятник.
