Batak (Indonesië)

Indonesië

De Batak zijn een aantal aan elkaar verwante volkeren met elk hun eigen taal in Noord-Sumatra (Indonesië). De bekendste groep is de Toba Batak. De andere groepen zijn:

  • Angkola (Batak)
  • Dairi (of Pakpak)
  • Karo Batak
  • Simalungun Batak
  • Mandailing Batak
Een Toba Batak huis.
Offertafel vol voedseloffers voor vooroudergeesten en een Batak toverstaf op de voorgrond, Wereldmuseum Amsterdam.

De Alas Kluet worden soms ook als Batak geclassificeerd maar hierover bestaat enige discussie.

Toverboek, gebruikt door tovenaars van de Toba Batak in Noord-Sumatra, Indonesië. Rijksmuseum voor Volkenkunde, Leiden, Nederland.
Dansende goeroe sibaso (vrouwelijke Karo Batak sjamaan) in trance bij de peroemah bégoe ceremonie in het huis van Pa Mbelgah te Kabandjahe.

De Batak zijn waarschijnlijk zo'n drie- tot vierduizend jaar geleden vanuit de Filipijnen en Borneo naar de hooglanden van Noord-Sumatra getrokken. Volgens Tobalegenden is Si Raja Batak, de (mythische) voorvader van alle Batak, neergedaald op Gunung Pusuk Buhit ("Centrale Heuvelberg") ten westen van het Tobameer. Linguïstische patronen bevestigen dit overigens niet.

De naam Batak is volgens bronnen een beledigende bijnaam die de moslims in de kustgebieden aan hen gaven. Het schijnt een wijdverbreide scheldnaam geweest te zijn voor heidense hooglandvolkeren van Zuidoost-Azië. In de Filipijnen draagt een niet verwant bergvolk dezelfde naam en een ander hooglandvolk in Maleisië heet Batek.

Alle Batak zijn patrilineair en verdeeld in clans (marga) die via de mannelijke lijn in theorie elk terug te voeren zijn tot één enkele voorvader. Men trouwt altijd buiten de eigen clan (exogaam).

In Indonesië staan de Batak bekend om hun uitstekende zangkwaliteiten en het maken van babi panggang. Zij eten niet halal en daarom is het eten van deze varkensmaaltijd toegestaan onder de Batak.

Religie

De Toba Batak, Karo Batak, Simalungun Batak en Dairi zijn christelijk en hebben vaak een bijbel in de lokale taal, de anderen zijn overwegend islamitisch. Onder de Angkola zijn zowel christenen als moslims (zie ook Paderi-oorlogen).

Selectie afbeeldingen Tropenmuseum 
Zie de categorie Batak van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.