Schildkraakbeen
Het schildkraakbeen[19] of cartilago thyreoides[13][20] is een stuk kraakbeen dat onderdeel is van het strottenhoofd. Iets lager dan het schildkraakbeen ligt de schildklier.
| Schildkraakbeen | ||||
|---|---|---|---|---|
| Cartilago thyreoides | ||||
| Bot | ||||
 | ||||
1. membrana thyreohyoidica 2. ligamentum thyreohyoidicum medianum3. incisura laryngica4. cartilago thyreoides (schildkraakbeen)5. ligamentum cricothyreoidicum medianum6. conus elasticus7. cartilago cricoides (ringkraakbeen)8. trachea (luchtpijp)9. os hyoides (tongbeen)10. ligamentum thyreohyoidicum laterale11. cornu superius (bovenste hoorn) van schildkraakbeen12. bovenste larynxzenuw en -arterie13. linea obliqua (schuine lijn)14. musculi cricothyreoidici15. cornu inferius (onderste hoorn) van schildkraakbeen 16. cricothyreoïdverbinding | ||||
| Synoniemen | ||||
| Latijn | cartilago thyreodes[1] cartilago thyreoidea[2] | |||
| Oudgrieks | θυρεοειδής χόνδρος[15][17] πρῶτος χόνδρος (τοῦ λάρυγγος)[15] | |||
| Nederlands | schildvormig kraakbeen[18] | |||
| ||||
Naamgeving
De Latijnse naam cartilago thyreoides[20][21][22] is een vertaling van het Oudgriekse begrip χόνδρος θυρεοειδής chóndros thureoeides[17] dat bij de Griekse arts Galenus voorkomt.[17] Zowel het Latijnse begrip cartilago als het Oudgriekse begrip χόνδρος betekenen kraakbeen.[17][23] Het Oudgriekse begrip θυρεοειδής betekent schildvormig,[17][21] afgeleid van θυρεός thureós, schild.[17][21] Overeenkomstig wordt in het Latijn ook cartilago scutifomis[12] gebruikt, van scutum voor schild.[23]
In de officiële Latijnse nomenclatuur (Nomina Anatomica, later Terminologia Anatomica) kent de naam voor het schildkraakbeen in de loop van de jaren drie varianten, namelijk cartilago thyreoidea.[2] cartilago thyroidea[3][4][5][6][7][8] en de eerder genoemde cartilago thyreoides.[22] De vorm met thyreoidea (met de uitgang -ea) zou een verkeerde omzetting[24] van het Oudgrieks θυρεοειδής naar het Latijn zijn. De vorm thyroidea (zonder e na thyr) zou een bewuste keuze zijn om tegemoet te komen aan de Engelstaligen die moeite hebben met de uitspraak van de 'e' in thyreoidea.[25] De vorm thyroidea komt eerder overeen met de Oudgriekse vorm θυροειδής, thuroeidés, deurvormig.[17]