Maquina simpla
En fisica, una maquina simpla es un mecanisme elementari de transmission de movements modificant l'intensitat d'una fòrça e/o l'orientacion d'aquesta.[1] La maquina simpla permet de reduire la fòrça exercida per un operator pendent lo desplaçament de l'objècte, illustrat dins lo principi del ganh mecanic.
Tipologia
- levador
- ais de turbina
- carrèla
- plan clinat
- conhet
- vitz
- ròda
- engranatge
Maquinas simplas classicas
| Las sièis maquinas simplas classicas: | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
Levador
| Tips de levadors: | ||
 |  |  |
| 1a classa | 2a classa | 3a classa |
- Lo levador es una barra rígida amb un punt de supòrt, nomenat fulcre, que se liaplica a el una fòrça e que, en virant sul ponch de supòrt, venç una resisténcia. Se complís la conservacion de l'energia e, doncas, la fòrça aplicada per lo sieu espaci recorregut lical èsser parièr per fòrça de resisténcia per lo sieu espaci recorregut.
Ais de turbina
- Es un dispositiu mecanic generalament utilizat per mòure verticalment de grands peses. Es format d'una còrda que se nefixa un dels extrèmes al pes a desplaçar e l'autre extrèm a un cilindre qu'es a lo sieu torn fixat de tala manièra que pòt solament rotar entorn de lo sieu ais principal. En agint lo cilindre amb una manovella la còrda se enròtla sus el, en atenhent pujar lo pes.
Carrèla
- Es un dispositiu mecanic de traccion constituit per una ròda acanalada o roldana per ont passa una còrda, la que causa permet transmetre una fòrça en una adreça desparièra a l'aplicada. De mai, en formant d'aparelhs o polispasts de doas o mai corrioles es possibla tanben aumentar la magnitud de la fòrça transmesa per mòure d'objèctes pesats, en escambi de la reduccion del desplaçament produsit.
Plan inclinat
- En lo plan inclinat s'aplica una fòrça per véncer la resisténcia verticala del pes de l'objècte a levar. Donat lo principi de conservacion de l'energia, coma mai pichon siá lo cuic del plànol inclinat, mai pes se poirà elevar amb la meteissa fòrça aplicada, mas a cambiament, la distància a recórrer serà màger.
Conhet
- Lo conhet transforma una fòrça verticala en doas fòrças orizontalas de sens contrari. Lo cuic del cpnhet determina la proporcion entre las fòrças aplicadas e la en resultant, d'una manièra semblada al plànol inclinat. Es lo cas de pigassas o guinhauets.
Vitz
- Lo mecanisme transforma un movement giratori aplicat a un en volant o manilla, en un autre rectilini en la claveguera, mejançant un mecanisme de vitz. La fòrça aplicada per la longitud de la circumferència del en volant lical èsser parièr per fòrça en resultant per l'avançada de la claveguera. Donat lo grand desvolopament de la circumferència e la normalament pichona avançada de la claveguera, la relacion entre las fòrças es fòrça granda. Dels instruments coma lo gat de la veitura o lo llevataps derivan del foncionament del vitz.
Caracteristicas
Una maquina simpla utiliza una unica fòrça aplicada en la transformant en una fòrça en resultant, que realiza un trabalh en desplaçant una sola carga (o en vencent una fòrça resistenta). Se se ometen las pèrdas per fretament, lo trabalh realizat per la fòrça aplicada es parièr al trabalh realizat per la fòrça en resultant sus la carga. La maquina pòt aumentar la magnitud de la fòrça aplicada al cors d'una determinada distància (en la transformar en la fòrça en resultant), mas a còsta d'una diminucion proporcionala en la distància recorreguda per la carga. La relacion entre la fòrça aplicada e la fòrça en resultant se nomena avantatge mecanic.
Las maquinas simplas pòdon èsser consideradas coma los "blòcs de bastiment" elementari que se dessenhan a comptar d'el maquinas mai complèxas (nomenadas en escasenças "maquinas compausadas" coma per exemple, lo mecanisme d'una bicicleta, ont s'utilizan de ròdas, palancas e corrioles).[2][3][4][5][6][7] L'avantatgi mecanic d'una maquina compausada es lo produch dels avantatjas mecanics de las maquinas simplas que nees compausada.