Kontrasygnata

Kontrasygnata (łac. contra 'przeciw', signum 'znak; sygnał')[1] – wymóg podpisania dokumentu, np. aktów prawnych jak ustawy bądź rozporządzenia przez drugą osobę, potwierdzające jego ważność.

Przykład kontrasygnaty – podpis Prezesa Rady Ministrów Ewy Kopacz na akcie powołania przez prezydenta Bronisława Komorowskiego członków Państwowej Komisji Wyborczej (2014)

W systemie rządów parlamentarno-gabinetowych oznacza najczęściej podpisanie aktu urzędowego wydanego przez głowę państwa – monarchę lub prezydenta – dodatkowo przez premiera lub ministra odpowiedniego resortu.

W polskim systemie prawnym

Zgodnie z art. 144 ust. 2 Konstytucji RP[2] akty urzędowe Prezydenta wymagają dla swej ważności podpisu Prezesa Rady Ministrów, który przez podpisanie aktu ponosi odpowiedzialność przed Sejmem.Zasada ta nie obejmuje tzw. prerogatyw Prezydenta, do których należą uprawnienia w zakresie:

  1. zarządzania wyborów do Sejmu i Senatu,
  2. zwoływania pierwszego posiedzenia nowo wybranych Sejmu i Senatu,
  3. skracania kadencji Sejmu w przypadkach określonych w Konstytucji,
  4. inicjatywy ustawodawczej,
  5. zarządzania referendum ogólnokrajowego,
  6. podpisywania albo odmowy podpisania ustawy,
  7. zarządzania ogłoszenia ustawy oraz umowy międzynarodowej w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej,
  8. zwracania się z orędziem do Sejmu, do Senatu lub do Zgromadzenia Narodowego,
  9. wniosku do Trybunału Konstytucyjnego,
  10. wniosku o przeprowadzenie kontroli przez Najwyższą Izbę Kontroli,
  11. desygnowania i powoływania Prezesa Rady Ministrów,
  12. przyjmowania dymisji Rady Ministrów i powierzania jej tymczasowego pełnienia obowiązków,
  13. wniosku do Sejmu o pociągnięcie do odpowiedzialności przed Trybunałem Stanu członka Rady Ministrów,
  14. odwoływania ministra, któremu Sejm wyraził wotum nieufności,
  15. zwoływania Rady Gabinetowej,
  16. nadawania orderów i odznaczeń,
  17. powoływania sędziów,
  18. stosowania prawa łaski,
  19. nadawania obywatelstwa polskiego i wyrażania zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego,
  20. powoływania Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego,
  21. powoływania Prezesa i Wiceprezesa Trybunału Konstytucyjnego,
  22. powoływania Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego,
  23. powoływania prezesów Sądu Najwyższego oraz wiceprezesów Naczelnego Sądu Administracyjnego,
  24. wniosku do Sejmu o powołanie Prezesa Narodowego Banku Polskiego,
  25. powoływania członków Rady Polityki Pieniężnej,
  26. powoływania i odwoływania członków Rady Bezpieczeństwa Narodowego,
  27. powoływania członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji,
  28. nadawania statutu Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej oraz powoływania i odwoływania Szefa Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej,
  29. wydawania zarządzeń na zasadach określonych w art. 93,
  30. zrzeczenia się urzędu Prezydenta Rzeczypospolitej.

Wśród teoretyków prawa konstytucyjnego istnieje spór co do skutków, jakie wywołuje odmowa kontrasygnaty. Zdaniem części odmowa kontrasygnaty winna wiązać się z dymisją rządu[potrzebny przypis].


Przypisy