The Elder Scrolls V: Skyrim

Fabuła Skyrim rozgrywa się dwieście lat po wydarzeniach przedstawionych w grze Oblivion, nie jest jednak jej bezpośrednią kontynuacją, a nową historią osadzoną w uniwersum The Elder Scrolls. Po śmierci cesarza Martina Septima i zakończeniu kryzysu Otchłani rozpoczęła się czwarta era. Ze względu na brak będącego Smoczym Dziecięciem dziedzica tronu władzę nad Cesarstwem objął Titus Mede. Osłabioną pozycję Cesarstwa wykorzystały elfy reprezentujące Aldmerskie Dominium, wszczynając kilkuletnią wojnę. Cesarz, wiedząc, że nie zdoła wygrać konfliktu, podpisał porozumienie znane jako Konkordat Bieli i Złota, którego jednym z ważniejszych punktów jest zakaz wyznawania kultu Talosa – boskiej manifestacji Tibera Septima, pierwszego cesarza.

Ze względu na brak prawowitego dziedzica tronu, Ostrza – sekretna grupa wojowników i mędrców chroniąca cesarzy reprezentujących Smocze Dziecięta – rozpadli się, zaś ochroną cesarza zajęła się elitarna grupa Penitus Oculatus. Po zamordowaniu Najwyższego Króla w prowincji Skyrim, krainie Nordów, rozpoczęła się wojna domowa. Gromowładni, zjednoczeni pod sztandarem Ulfrica Gromowładnego – rebelianta, jarla Wichrowego Tronu, królobójcy i pretendenta do tronu – opowiadają się za suwerennością Skyrim, cesarscy z kolei za nieodłączaniem się od Cesarstwa.

Podobnie jak w poprzednich odsłonach The Elder Scrolls, gracz rozpoczyna jako bezimienny więzień. Bohater omyłkowo wzięty został za rebelianta, który wraz z Ulfrikiem i kilkoma innymi osobami transportowany jest do Helgen, gdzie ma zostać stracony. Tuż przed egzekucją pojawia się smok wywołując zamieszanie, dzięki któremu bohaterowi udaje się zbiec. Dowiaduje się on, że wojna domowa w Skyrim jest ostatnim ogniwem przepowiedni zapisanej w Pradawnych Zwojach, mówiącej o powrocie smoka Alduina – norskiego boga zniszczenia – który strawi cały świat. Bohater okazuje się być Dovahkiinem (Smoczym Dziecięciem) – namaszczonym przez bogów pogromcą smoków, którego zadaniem jest zapobieżenie zniszczenia Skyrim i Tamriel przez Alduina.

Rozwój postaci

Na początku gry gracz otrzymuje możliwość spersonalizowania swojej postaci, dokonując wyboru spośród dostępnych ras (cztery rasy ludzkie, cztery rasy elfickie i dwie rasy zoomorficzne: kotowaci khajiitowie i jaszczurkowaci argonianie), określając płeć oraz wygląd bohatera. W odróżnieniu od wcześniejszych gier z serii, w Skyrim zrezygnowano z profesji. Postać dysponuje osiemnastoma zdolnościami, zaś każda z nich posiada własne drzewko rozwoju z różnymi cechami/talentami. Gracz osiąga następny poziom nie poprzez zdobywanie punktów doświadczenia, a korzystanie z poszczególnych zdolności, takich jak walka bronią jedno- i dwuręczną, otwieranie zamków, skradanie się, rzucanie czarów, przygotowywanie mikstur (alchemia^[31]) czy kowalstwo. Zdobycie kolejnego poziomu w którejkolwiek ze zdolności zwiększa pasek ogólnego poziomu doświadczenia postaci. Osiągając kolejny poziom doświadczenia, gracz otrzymuje jeden punkt, który może wydać na rozwinięcie jednej z odblokowanych cech. Po osiągnięciu 50. poziomu doświadczenia postęp w zdobywaniu kolejnych znacząco zwalnia, zaś osiągnięcie maksymalnego, 81. poziomu, wymaga mistrzowskiego opanowania wszystkich zdolności. Podczas całej rozgrywki jedna postać może wydać maksymalnie około osiemdziesięciu punktów, podczas gdy możliwych do odblokowania cech jest 251. W łatce 1.9.2 zmieniono system rozwoju postaci, wprowadzając tzw. poziomy legendarne – po osiągnięciu 100. poziomu danej umiejętności można ją zresetować i rozwijać od nowa dowolną ilość razy, co zniosło maksymalny poziom postaci.

Otoczenie

Podobnie jak poprzednie odsłony serii The Elder Scrolls, Skyrim jest grą nieliniową^[32]. Gracz może swobodnie eksplorować całą krainę Skyrim, przemierzając ją pieszo, konno lub wykorzystując opcję szybkiej podróży do uprzednio odwiedzonych miejsc^[33]. Zadania zlecane są przez postaci niezależne napotykane podczas podróży, zaś dzięki systemowi Radiant AI są one dostosowane do poczynań gracza^[34]. Przykładowo system jako cel podróży wskazuje miejsce jeszcze niezbadane przez bohatera.

Gracz może wchodzić w interakcję z postaciami niezależnymi w celu poproszenia o przysługę, rozwinięcia swoich zdolności czy zdobycia informacji o świecie bądź na temat bieżących wydarzeń. Niektórzy bohaterowie niezależni mogą towarzyszyć graczowi w walkach (mogą być to albo najemnicy, albo huskarlowie – osobiści ochroniarze, których gracz otrzymuje, gdy kierowanej przezeń postaci nadany zostanie tytuł tana), zaś bohater może dołączyć do jednej z wielu gildii, takich jak: Gildia Złodziei, Akademia Magów, Mroczne Bractwo i Towarzysze. Dołączenie do konkretnego stronnictwa zapewnia dostęp do szeregu związanych z nim zadań pobocznych. Nowością w serii jest możliwość zawierania małżeństw z niektórymi postaciami niezależnymi, w tym małżeństw jednopłciowych i międzyrasowych. Po zdobyciu godności tana któregoś z dziewięciu większych miast prowincji (Biała Grań, Pęknina, Samotnia, Gwiazda Zaranna, Zimowa Twierdza, Markart, Morthal, Wichrowy Tron, Falkret) postać otrzymuje możliwość zakupienia domu, gdzie zamieszkać może ze współmałżonkiem. Gracz może zarazić się również wampiryzmem oraz likantropią, zamieniając się w wampira lub wilkołaka, niemożliwe jest jednak zostanie mieszańcem. Wampiryzm w początkowym stadium rozwoju można uleczyć poprzez zażycie odpowiedniej mikstury lub pomodlenie się do któregoś z bóstw, po rozwinięciu się choroby w celu jej uleczenia należy odprawić odpowiedni rytuał.

Walka

HUD pojawia się, gdy któryś z trzech atrybutów – zdrowie, kondycja lub magia – zaczyna się wyczerpywać. Zdrowie wyczerpuje się przede wszystkim w walce, magia podczas rzucania zaklęć, zaś kondycja podczas biegu sprintem, czy wyprowadzania potężnych ataków. Wskaźniki regenerują się automatycznie, można jednak przyspieszyć ten proces dzięki zaklęciom, miksturom lub odpoczynkowi.Ekwipunek dostępny jest z poziomu menu, wszystkie znajdujące się w nim przedmioty można dowolnie obracać i przybliżać, co ma znaczenie w niektórych zagadkach logicznych^[35]. Skuteczność gracza w walce zależy od korzystania z broni i zbroi, które można kupić bądź stworzyć w kuźniach, a także zaklęć, które również można kupić bądź odblokować. Poszczególna broń i zaklęcie przypisane są do jednej ręki, wskutek czego walczyć można jednocześnie za pomocą jednoręcznego miecza i magii, jednakże korzystanie z broni dwuręcznej, jak ciężkie miecze, topory i młoty bojowe, uniemożliwiają korzystanie z zaklęć. Dostęp do ulubionych broni i czarów, które można przełączać, umożliwia menu szybkiego dostępu^[36]. Tarcz można używać zarówno do obrony, jak i ataku. W bezpośredniej walce można korzystać z broni obuchowej, kłującej i tnącej, każdą z nich można wykonać potężny atak, jednak każda posiada inną specyfikację, przez co nie nadaje się do wszystkich rodzajów starć. Każde z osiemdziesięciu pięciu zaklęć ma inną funkcję, może np. regenerować zdrowie, odbierać je przeciwnikom, przywoływać chowańca czy wskrzeszać nieumarłych, którzy walczą dla postaci przez kilkadziesiąt sekund^[37]. Łuk można wykorzystać jako broń dystansową lub w bezpośrednim starciu jako broń defensywną. Po przełączeniu się w tryb skradania postać może dokonywać kradzieży kieszonkowych bądź wykonywać ataki z zaskoczenia. Po wyrzuceniu niechcianych przedmiotów, takich jak tarcze czy elementy ubioru, niektóre postaci niezależne zechcą je podnieść, część nawet zapyta postać kierowaną przez gracza, czy mogą je wziąć^[38].

Podczas eksplorowania świata gracz może natknąć się na potwory i dzikie zwierzęta, które od razu atakują kierowaną przez niego postać. Pojawienie się w grze smoków wpływa zarówno na fabułę, jak i rozgrywkę. Najważniejsze smoki, powiązane z fabułą, pojawiają się w ściśle określonych miejscach, z kolei reszta generowana jest losowo i pojawia się w różnych lokacjach, mogąc zaatakować miasta w dowolnym momencie. Nie każdy smok jest jednak przeciwnikiem, z częścią z nich postać może wchodzić w interakcję. Ponieważ główny bohater jest Smoczym Dziecięciem, po zgładzeniu smoka wchłania jego duszę, co umożliwia korzystanie z potężnej magii głosu znanej jako smocze krzyki. W całym Skyrim rozmieszczonych jest dwadzieścia Ścian Mocy, pozwalających na uczenie się nowych krzyków. Korzystanie z krzyków jest jednak ograniczone, maleje i regeneruje się podobnie jak magia^[39]. Innym znaczącym odstępstwem od poprzednich części jest brak konieczności naprawiania broni i zbroi, które zużywały się, a nienaprawiane niszczyły się i stawały bezużyteczne.

W sierpniu 2010 roku Todd Howard w jednym z wywiadów ujawnił, że Bethesda pracuje nad grą, która znajdowała się w produkcji już od dwóch lat, a prace nad nią były w zaawansowanym stadium. W listopadzie tego samego roku duński dziennikarz z serwisu Eurogamer doniósł, że w produkcji jest kolejna gra z serii The Elder Scrolls^[40], jednak Bethesda nie skomentowała tych plotek. Podczas Spike Video Game Awards w grudniu, Todd Howard pojawił się na scenie, aby zaprezentować zwiastun i ogłosić tytuł gry. W styczniowym numerze magazynu „Game Informer” ukazał się 14-stronicowy artykuł o grze, w którym zamieszczono pierwsze informacje o grze i zrzuty ekranu^[41].

W połowie grudnia 2011 r. Bethesda ogłosiła, że Skyrim sprzedał się w liczbie ponad 10 milionów egzemplarzy, a na komputery osobiste kupiło go trzykrotnie więcej osób, niż poprzednie gry studia. Ponadto dyrektor ds. biznesowych firmy Valve Jason Holtman stwierdził, że Skyrim jest najszybciej sprzedającą się grą na Steamie^[42].

7 lutego 2012 roku firma Bethesda udostępniła oficjalne narzędzia pozwalające tworzyć modyfikacje do gry. Równocześnie wydano darmowy dodatek dla komputerów osobistych, który zawiera tekstury wysokiej jakości^[43].

12 kwietnia 2012 Bethesda ogłosiła integrację gry z Kinectem. Posiadacze czujnika ruchu konsoli Xbox 360 mają możliwość korzystania z pomocy ponad 200 komend głosowych, w skład których wchodzą operacje wykonywane na wszystkich oknach (menu, wyposażenia, umiejętności, itd), polecenia wydawane sobie (np. zmiana broni lub czaru) i swojemu towarzyszowi ale również np. smocze krzyki^[44].

4 czerwca 2013 roku na rynku ukazała się wersja o podtytule Legendary Edition, zawierająca wszystkie dodatki i zaktualizowana o najnowszą łatkę^[45]. 28 października 2016 roku wydana została zremasterowana wersja gry, zatytułowana The Elder Scrolls V: Skyrim – Special Edition. Podobnie jak Legendary Edition, zawierała ona wszystkie dodatki, została jednak przeniesiona na nowszą wersję Creation Engine, umożliwiając obsługę architektury 64-bitowej. Doczekała się usprawnionych efektów oświetlenia, dymu i mgły oraz wyższej jakości tekstur, jak również umożliwiła obsługę modyfikacji na konsolach Xbox One i PlayStation 4^[46]. Ze względu na politykę wydawniczą Sony, wersja przeznaczona na PlayStation 4 obsługuje wyłącznie modyfikacje wykorzystujące elementy znajdujące się już w grze^[47]. W styczniu 2017 roku zapowiedziano premierę wersji gry przeznaczonej na konsolę Nintendo Switch^[48], a 13 czerwca reedycję na PlayStation 4 wykorzystującą technologię wirtualnej rzeczywistości^[49].

Do listopada 2016 roku sprzedano 30 milionów egzemplarzy gry na wszystkich platformach^[50].

Muzykę do gry skomponował Jeremy Soule^[51], twórca ścieżek dźwiękowych do dwóch poprzednich części The Elder Scrolls. Kolekcjonerska wersja ścieżki dźwiękowej została wydana na 4 płytach CD^[52]. Motywem przewodnim gry jest utwór „Dragonborn”, śpiewany przez trzydziestoosobowy chór w wymyślonym na potrzeby produkcji smoczym języku^[53].

• Oficjalna strona serii The Elder Scrolls (ang. • fr. • wł. • niem. • hiszp. • port. • ros. • pol.)
• Elder Scrolls Wiki (ang. • niem. • hiszp. • ros. • pol. • tur. • wł. • port. • cz. • jap. • niderl. • norw.)
• Unofficial Elder Scrolls Pages (ang.)