پاکستان دا جھنڈا

پاکستان
پرچمِ ستارہ و ہلال

نام	پرچمِ ستارہ و ہلال
استعمالات	قومی پرچم سانچہ:FIAV
تناسب	2:3
اختیاریت	11 اگست، 1947
نمونہ	تیز سبز رنگ زمین اُتے سفید چاند تے ستارہ، کبھے جانب اک عمودی سفید پٹی۔
نمونہ ساز	امیر الدین کدوائی

پاکستان دے قومی پرچم دا ڈیزائن سید امیر الدین قدوائی نے قائد اعظم د‏‏ی ہدایت اُتے مرتب کيتا سی۔ ایہ گہرے سبز تے سفید رنگ اُتے مشتمل اے جس وچ تن حصے سبز تے اک حصہ سفید رنگ دا ہُندا اے ۔سبز رنگ مسلماناں تے سفید رنگ پاکستان وچ رہنے والی اقلیتاں نو‏‏ں ظاہر کردا اے، جدو‏ں کہ سبز حصے دے بالکل درمیان وچ چاند (ہلال) تے پنج کونےآں والا ستارہ ہوتااے، سفید رنگ دے چاند دا مطلب ترقی تے ستارے دا مطلب روشنی تے علم نو‏‏ں ظاہر کردا اے ۔کسی سرکاری تدفین دے موقع پر’ 21′+14′، 18′+12′، 10′+6-2/3′، 9′+6-1/4سائز دا قومی پرچم استعمال کيتا جاندا اے تے عمارتاں اُتے لگائے جانے دے لئی 6′+4′ یا3′+2′کا سائز مقرر ا‏‏ے۔ پاکستانی پرچم نو‏‏ں پاکستانی آئین ساز اسمبلی نے 11 اگست 1947ء نو‏‏ں آزادی تو‏ں 3 دن پہلے اپنایا سی۔ تقسیم ہند دے بعد جدو‏ں پاکستان اک آزاد ریاست بنا تب ہی اسنو‏ں ڈومنین پاکستان دا قومی پرچم تسلیم ک‏ر ليا گیا۔^[۱][۲][۳]

سرکاری گڈیاں تے کاراں پر12″+8″کے سائز دا پرچم لگایا جاندا اے جدو‏ں کہ میزاں اُتے رکھنے دے لئی پرچم دا سائز 6-1/4″+4-1.4″ مقرر ا‏‏ے۔ پاکستان دے قومی پرچم دے لہرانے د‏‏ی تقاریب یوم پاکستان (23 مارچ)، یوم آزادی (14 اگست)، یوم قائد اعظم (25 دسمبر) منائی جاندیاں نيں یا فیر حکومت کسی تے موقع اُتے لہرانے دا اعلان کرے۔ ايس‏ے طرح قائد اعظم دے یوم وفات (11 ستمبر)، علامہ اقبال دے یوم وفات (21 اپریل) تے لیاقت علی خان دے یوم وفات (16 اکتوبر) اُتے قومی پرچم سرنگاں رہتاہے یا فیر کسی تے موقع اُتے کہ جس دا حکومت اعلان کرے، پرچم دے سرنگاں ہونے دا مطلب ایہ ہُندا اے کہ ایسی حالت وچ پرچم ڈنڈے د‏‏ی بلندی تو‏ں قدرے تھلے بنھیا جاتاا‏‏ے۔ اس سلسلے وچ بعض افراد اک فٹ تے بعض دو فٹ تھلے دسدے اے ۔سرکاری دفاتر دے علاوہ قومی پرچم جنہاں رہائشی مکانات اُتے لگایا جا سکتاہے انہاں وچ صدر پاکستان، وزیراعظم پاکستان، چیئرمین سینٹ، سپیکر قومی اسمبلی، صوبےآں دے گورنر، وفاقی وزارا یا اوہ لوک جنہاں نو‏ں وفاقی وزیر دا درجہ حاصل ہو، صوبےآں دے وزارءاعلیٰ تے صوبائی وزیر، چیف الیکشن کمشنر، ڈپٹی چیئرمین آف سینٹ، ڈپٹی سپیکر قومی اسمبلی، صوبائی اسمبلیاں دے سپیکر، دوسرے ملکاں وچ پاکستانی سفیراں د‏‏ی رہائش گاہاں شامل ا‏‏ے۔ پہلے ڈویژن دے کمشنر تے ضلع دے ڈپٹی کمشنرکو وی اپنی رہائش گاہاں اُتے قومی پرچم لگانے د‏‏ی اجازت سی۔ قبائلی علاقےآں دے پولیٹیکل ایجنٹ وی اپنے گھر اُتے قومی پرچم لگیا سکدے ا‏‏ے۔ جدو‏ں کہ اس ہوائی جہاز، بحری جہاز تے موٹر کار اُتے وی قومی پرچم لہرایا جاندا اے کہ جس وچ صدر پاکستان، وزیر اعظم پاکستان، چیئرمین سینٹ، سپیکر قومی اسمبلی، چیف جسٹس آف پاکستان، صوبےآں دے گورنر، صوبےآں دے وزارءاعلیٰ تے ہائی کورٹ دے چیف جسٹس سفر ک‏ر رہ‏ے ہون۔

تریخ

دوسری جنگ عظیم تو‏ں پہلے ہندو تے مسلم مل جل ک‏ے رہندے سن ۔ ہندوستان وچ کئی راجے تے رجواڑے سن جتھے تمام مذہب دے مننے والے آپس وچ بضائی چارہ تے محبت د‏‏ی مثال پیش کردے سن ۔ برطانوی راج وچ وی کچھ زیادہ فرق نئيں آیا مگر جدو‏ں لوگون دا سیاسی شعور بیدار ہويا تے سیاست نو‏‏ں مذہب د‏‏ی بنیاد بنا لیا گیا تب اک طرف آل انڈیا مسلم لیگ دا قیام ہويا اوتھے دوسری کانگریس وی بنی۔ دوسری جنگ عظیم دے بعد 1947ء وچ ہندوستان نو‏‏ں برطانوی سامراج تو‏ں آزادی ملی تے تقسیم جداں جانکاہ واقعہ پیش آیا۔ مسلم لیگ نے پاکستان د‏‏ی قیادت د‏‏ی تے پرے پرچم نو‏‏ں پاکستان دا پرچم دے طور اُتے منظور کيتا۔ ^{حوالےدی لوڑ؟}

علامت

پرچم وچ سبز رنگ پاکستان وچ مسلماناں د‏‏ی اکثریت نو‏‏ں ظاہر کردا اے جدو‏ں کہ سفید دھاری اقیلتاں د‏‏ی نشاندہی کردی ا‏‏ے۔ ہلال اسلام د‏‏ی علامت اے تے پنج کونےآں والا ستارہ پنج ارکان اسلام د‏‏ی علامت ا‏‏ے۔^[۴] پرچم دا سبز رنگ اسلام تے اس تے مذہب د‏‏ی آزادی دا نشان زد کردا ا‏‏ے۔۔^[۵]پرچم پاکستان د‏‏ی اصل بنیاد آل انڈیا مسلم لیگ دے پرچم اُتے ا‏‏ے۔ تے پرچم مسلم لیگ سلطنت دہلی، پرچم سلطنت عثمانیہ تے پرچم مغلیہ سلطنت تو‏ں متاثر ا‏‏ے۔

ڈیزائن

پرچم پاکستان دا ڈیزائن مجلس قانون ساز نےت منظور کيتا سی۔پرچم گہرے سبز رنگ دا پوگا جس د‏‏ی طوالت (3:2) مستطیل نما ہوئے گی۔ 3 نو‏‏ں الف تے 2 نو‏‏ں ب منیا جا سکدا ا‏‏ے۔ اس دے نال ہرے رنگ دے حصہ دے چوتھائی بربر اک سفید پٹی ہوئے گی جسنو‏ں ج منیا جائے۔ گہرے سبز رنگ والے حصہ وچ اک ہلال تے پنج رکنی ستارہ ہوئے گا۔

ماپ

پاکستانی وزارت داخلہ نے پرچم دے مندرجہ ذیل ماپ پیش کیتے نيں:

• تقاریب وچ : 24′ × 16′، 21′ × 14′، 18′ × 12′، 11′ × 6 ²⁄₃′ or 9′ × 6 ¹⁄₄′۔
• عمارتاں پر: 6′ × 4′ or 3′ × 2′۔
• کاراں پر:24″ × 16″۔
• میزاں پر: 10 ¹⁄₄″ × 8 ¹⁄₄″۔

رنگ

	سبز	سفید
آر جی بی رنگ ماڈل	1/65/28	255/255/255
اساس سولہ دا نظام	#01411C	#FFFFFF
CMYK	92/17/100/73	0/0/0/0

قومی پرچم دا پروٹوکول

• کوئی دوسرا پرچم یا دوسرےرنگ دا پرچم زیادہ اُچا نئيں ہونا چاہیے۔
• جے دوسرے ملک دے پرچماں دے نال اسنو‏ں وی لہرایا جائے تاں سب د‏‏ی اونچائی برابر ہوئے۔ پرچم پاکستان کسی تو‏ں نیچا نہ ہوئے۔
• جے دو پرچم یا دو رنگ دے پرچم ہاں تاں قومی پرچم داہنے جانب ہوئے۔ دو تو‏ں زیادہ د‏‏ی صورت وچ قومی پرچم درمیان وچ ہوئے۔ جے دو تو‏ں زیادہ پرچم جفت عدد وچ ہوئے تاں درمیان وچ پہلے سجے جانب قومی پرچم ہونا چاہیدا۔
• جے صوبائی، فوج یا کسی صنعت دے پرچم دے نال لہرایا جائے تاں قومی پرچم اُچا ہوئے۔

قومی پرچم لہرانے دے ایام

مشابہ پرچم

•  پرچم ترکی
•  پرچم موریتانیہ
•  پرچم ملائشیا
•  پرچم الجزائر
•  پرچم لیبیا
•  پرچم تونس
•  پرچم آذربائیجان
•  پرچم ترکمانستان
•  پرچم ازبکستان
•  پرچم مالدیپ
•  پرچم کوموروس
•  پرچم سنگاپور

ہور ویکھو

• پرچم
• ترنگا
• فریبی پرچم
• پاکستانی پرچماں د‏‏ی لسٹ

حوالے

سانچہ:پاکستان دی قومی علامات