Kulumpiya

(Kulumbya-manta pusampusqa)
República de Colombia
Kulumpiya Ripuwlika
KulumpiyaKulumpiya
LapharaWallqanqa
Llaqta qayanqillqa: Libertad y orden
Llaqta taki: Himno Nacional de Colombia
 
Situación de Kulumpiya
Situación de Kulumpiya
 
Uma Llaqta
 • Runakuna
 • Tinkurachina siwikuna
Bogotá
6 778 691
4° 39´ N 74° 3´ O
Aswan hatun llaqtaBogotá
Tukri simiKastilla simi
KamachiyRepublika
Kawpay
Iván Duque
Marta Lucía Ramírez
Independencia
  Rimarisqa
  Definición
Ispañamanta
20 ñiqin anta situwa killapi 1810 watapi
7 ñiqin chakra yapuy killapi 1819
Mama llaqtap hawan
 • Llapan hallka k'iti k'anchar
 • % yakukuna
Saywakuna
Chalakuna
Ñiqi: 26º
1 141 748 km²
8,8%
6 004 km
3 208 km
Runakuna
 • Llapan
 • T'iqisqa kay
Ñiqi: 28º
42 090 502 (2005)
36 hab./km²
Brutu ukhu hayt'uy (BUH) -
Llaqta ukhu hayt'uy (LUH)
 • Llapan (2006)
 • BUH, llapan runap
Ñiqi: 28º
 
US$ 378 435 millones[1]
8 091 (2006)
HDI -Runa kururay rikuchiq- (2006)0.790 (70º) – medio
KañinaPeso colombiano ($) (COP)
Runa llaqtap sutinkulumbyapa
Pacha suyu
 • Ruphay mit'a
UTC-5
UTC-5
Internet tuyru.co
Karu rimay tuyru+57
Ankichiy tuyruHJA-HKZ, 5JA-5KZ
ISO tuyru170 / COL / CO
Kaypi wankurisqa: CSN, ONU, OEA, CAN, G.3, FLAR, Mercosur
Kulumbya suyup saywitun

Kulunsuyu icha Kulunwiya (aswan allin Kulumpiya) (kastilla simipi: Colombia) nisqaqa Urin Awya Yalapi huk Runaq Imaykam. Uma llaqtanqa Bogotá llaqtam. Kulumbiyaqa sapan llaqtam, umalliqniyuq, Qurinaka nisqaniyuqpas. Wichay larumanta Panama llaqtawan, Atlantiku mama qucha llaqtawan tinkuna, inti lluqsiy larumantataq Winisuyla llaqtawan Brasil llaqtawan tinkuna, uray larumantataq Piruw llaqtawan Ikwadur , inti chinkay larumantataq Sanp'a mama quchawan tinkusqa.

Suyu hina hatunkamachiyllana chawanasqa llaqtanchik, hallp'antaq 1 141 748 km² chhikanmi.

Wiñay kawsay

Qhapaq qillqasqa: Kulumbyapa wiñay kawsaynin

Allpa saywachi

Kulumbya llaqtaqa atun riqsisqa llaqtakunaqa kaykunan: Bogotá, Medellín, Cali, Barranquilla chaymanta Cúcuta llaqtawan.

Urqukuna

  • Sierra Nevada de Santa Marta (5.775 m)
  • Pico Cristóbal Colón (5.775 m)
  • Pico Simón Bolívar (5.775 m)
  • Galeras urqu
  • Nevado del Huila (5.750 m)
  • Nevado del Ruiz (5.400 m)
  • Puracé
  • Nevado del Tolima (5.215 m)
  • Santa Isabel (4.965 m)

Quchakuna

  • Guatavita qucha
  • Tota qucha
  • Iguaque qucha

Mayukuna

  • Cauca mayu
  • Putumayu
  • Yapura mayu
  • Meta mayu
  • Guaviare mayu

Wat'akuna

  • San Andrés wat'a
  • Providencia wat'a
  • Santa Catalina wat'a

Allpa saywachi riqyunkuna nisqa

  • Antikuna
  • Caribe hatun qucha suyu
  • Orinoco mayu sach'a-sach'a suyu
  • Amarumayu sach'a-sach'a suyu
  • Sanp'a mama qucha suyu
  • Wat'akuna

Hatun llaqtakuna

Llaqtakuna (Kulumbiya)
RangLlaqtarunakunaSuyu
198519932005
1.Bogotá4 176 7694 931 7966 763 325Bogotá / Cundinamarca
2.Medellín1 452 3921 551 1602 187 356Antioquia
3.Cali1 369 3311 641 4982 039 626Valle del Cauca
4.Barranquilla917.486990.5471.109.067Atlántico
5.Cartagena513.986616.231845.801Bolívar
6.Cúcuta383.584459.640566.244Chinchay Santander
7.Bucaramanga351.687410.065502.654Santander
8.Ibagué280.638340.191465.859Tolima
9.Soledad168.291236.521455.029Atlántico
10.Soacha100.691222.565393.006Cundinamarca
11.Santa Marta175.687270.253384.189Magdalena
12.Villavicencio162.556219.976361.058Meta
13.Bello211.203257.707359.404Antioquia
14.Pereira241.927348.023358.681Risaralda
15.Manizales283.365303.136342.620Caldas
16.Pasto203.742261.368312.759Nariño
17.Neiva179.908237.239295.412Huila
18.Valledupar150.838202.404294.731Cesar
19.Buenaventura165.829194.727290.457Valle del Cauca
20.Montería162.056210.297288.192Córdoba
21.Armenia192.409216.467265.020Quindío
22.Floridablanca142.153187.197241.685Santander
23.Popayán149.019169.423227.840Cauca
24.Palmira181.157196.213223.049Valle del Cauca
25.Sincelejo122.484168.410218.430Sucre
26.Itagüí139.050175.626209.498Antioquia
27.Barrancabermeja141.516144.769168.307Santander
28.Envigado87.574107.402166.742Antioquia
29.Dos Quebradas97.063129.572164.437Risaralda
30.Maicao49.26280.770164.011La Guajira
31.Tuluá103.123125.137157.512Valle del Cauca
32.Tunja89.164101.622145.138Boyacá
33.Ríohacha49.93177.083137.224La Guajira
34.Florencia71.30582.708120.403Caquetá
35.Cartago95.650100.946119.063Valle del Cauca
36.Girón40.25571.618117.672Santander
37.Apartadó29.84756.330114.840Antioquia
38.Quibdó50.27765.904100.113Chocó

Llaqta pusanapaq rakiy

Qhapaq qillqasqa: Kulumbyapa pulitika rakiynin

Kulumbya llaqtapiqa kanmi suyukuna, wamanikuna, 1092 k'itikunapas (municipios).

Kulumbyapi suyukuna
#SuyuUma llaqtaHallka k'iti kancharRunakuna
1 AmarumayuLeticia109.665 km²67.726
2 AntioquiaMedellín62.869 km²5.682.276
3 AraucaArauca23.818 km²232.118
4 AtlánticoBarranquilla3.388 km²2.166.156
5 BolívarCartagena25.978 km²1.878.993
6 BoyacáTunja23.189 km²1.255.311
7 CaldasManizales7.888 km²968.740
8 CaquetáFlorencia88.965 km²420.337
9 CasanareYopal44.640 km²295.353
10 CaucaPopayán29.308 km²1.268.937
11 CesarValledupar22.905 km²903.279
12 ChocóQuibdó46.530 km²454.030
13 CórdobaMontería25.020 km²1.467.929
14 CundinamarcaBogotá22.653 km²2.280.037
15 GuainíaInírida72.238 km²35.230
16 GuaviareSan José del Guaviare53.460 km²95.551
17 HuilaNeiva19.890 km²1.011.418
18 La GuajiraRiohacha20.848 km²681.575
19 MagdalenaSanta Marta23.188 km²1.149.917
20 MetaVillavicencio85.635 km²783.168
21 NariñoSan Juan de Pasto33.268 km²1.541.956
22 Chinchay SantanderCúcuta21.658 km²1.243.975
23 PutumayuMocoa24.885 km²310.132
24 QuindíoArmenia1.845 km²534.562
25 RisaraldaPereira4.140 km²897.509
26 San Andrés wan ProvidenciaSan Andrés52 km²70.554
27 SantanderBucaramanga30.537 km²1.957.789
28 SucreSincelejo10.917 km²772.010
29 TolimaIbagué23.562 km²1.365.342
30 Valle del CaucaCali22.140 km²4.161.425
31 VaupésMitú54.135 km²39.279
32 VichadaPuerto Carreño100.242 km²55.872
DistrituHallka k'iti kancharRunakuna
Bogotá, Distrito Capital1 587 km²6 840 116

Waki

Iñiy

  • Catedral de las Lajas

Rimaykuna

Rikchakuna


Kaypipas qhaway

Willay pukyukuna

Hawa t'inkukuna

Urin Awya Yalapi mama llaqtam
 Arhintina ·  Parasil ·  Qullasuyu ·  Chirisuyu ·  Ikwayur ·  Kulunsuyu ·  Parawayi · Piruw ·  Surinam ·  Uruwayi ·  Wayana ·  Winisuyla · Ransis Wayana (  Ransiya ) · Malwina wat'akuna
"https:https://www.search.com.vn/wiki/index.php?lang=qu&q=Kulumpiya&oldid=660367" p'anqamanta chaskisqa (Wikipedia, Qhichwa / Quechua)