عراق
عراق (انگريزي ٻولي: Iraq) وچ اوڀر ۾ واقع هڪ عرب ملڪ آھي.
ريپبلڪ آف عراق
| |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
شُعار: 'الله أكبر ([[عربي language|عربي]]) "الله اڪبر" (ھڪ ٻوليءَ کي ٻي ٻوليءَ جي لپيءَ ۾ لکڻ transliteration) "خدا سڀ کان وڏو آهي" | |||||
.svg) | |||||
_-_IRQ_-_UNOCHA.svg) | |||||
| گادي جو هنڌ | بغداد 33°20′N 44°26′E / 33.333°N 44.433°E | ||||
| سڀ کان وڏو شهر | بغداد | ||||
| دفتري ٻوليون |
| ||||
| مذهب | اسلام | ||||
| مقامي آبادي | عراقي | ||||
| حڪومت | فيڊرل پارلياماني آئيني جمهوري رياست | ||||
• صدر | بارهم صالح | ||||
• وزيراعظم | عادل عبد المهدي | ||||
• اسپيڪر | محمد الهلبوسي | ||||
• چيف جسٽس | مدحت المحمود | ||||
| مقننه | Majlis AlNuwwab | ||||
| خودمختياري يونائيٽيڊ ڪنگڊم کان ورتائين | |||||
• بادشاھت جو قيام | 3 آڪٽوبر 1932 | ||||
• جمهوريا قرار ڏنو ويو | 14 جولاءِ 1958 | ||||
• موجوده آئين | 15 آڪٽوبر 2005 | ||||
| پکيڙ | |||||
• جملي | 437٬072 km2 (168٬754 sq mi) (58th) | ||||
• پاڻي (%) | 1.1 | ||||
| آبادي | |||||
• 2016 اندازو | 37,202,572[1] (36th) | ||||
• گھاٽائي | 82.7 /km2 (214.2 /sq mi) (125th) | ||||
| جِي ڊي پي (مساوي قوت خريد ) | 2019 لڳ ڀڳ | ||||
• ڪل | $612 billion[2] (34 هين) | ||||
• في سيڪڙو | $17,952[2] (76هين) | ||||
| جِي. ڊي. پي (رڳو نالي ۾ ) | 2019 لڳ ڀڳ | ||||
• ڪل | $250.070 سؤ ملين[2] (48 هين) | ||||
تعارف
عراق جون سرحدون اوڀر ۾ ايران (ڪوردستان صوبو)، ڏکڻ اوڀر ۾ ڪويت، ڏکڻ ۾ سعودي عرب، ڏکڻ اولھ ۾ اردن، اولھ ۾ شام ۽ اتر ۾ ترڪي سان لڳن ٿيون. ڏکڻ اوڀر ۾ ايران ۽ ڪويت جي سرحدن جي وچان ٿوري حصي سان ايراني نار به لڳيس ٿو. بغداد عراق جو گادي جو هنڌ ۽ وڏي ۾ وڏو شهر آهي. قومن جي لحاظ کان هتي گھڻائي عربن ۽ ڪردن جي آهي، جڏهن ته ڪجهه تعداد ۾ اسيري، آرمينيائي، ترڪمان ۽ ٻيون قومون به رهن ٿيون. عراق جي ڪل آبادي تقريبن ساڍا ٽي ڪروڙ آهي، جنهن جو 95 سيڪڙو ماڻهو مسلمان آهن. مسلمانن کان علاوه هتي عيسائي ۽ يزدي وغيره به رهن ٿا.
جاگرافي
عراق جي وچان ٻه درياھ فرات ۽ دجله وهن ٿا، جيڪي ايراني نار ۾ ڇوڙ ڪرڻ کان پهرين ملي هڪ ٿي وڃن ٿا. انهن ٻنهي جي وچ وارو علائقو ڏاڍو سر سبز ۽ زرخيز آهي. باقي علائقو ريگستاني اٿس.ٻنهي ندين جي وچ واري علائقي کي ميسوپوٽيميا به چيو ويندو آهي. ميسوپوٽيميا تمام پراڻو تاريخي خطو ۽ تهذيبن جو گھر رهيو آهي. سميري، اسيري ۽ بابلي تهذيبون هتان سان ئي تعلق رکنديون هيون. بعد ۾ هي علائقو ساساني، رومي، اسلامي، منگول، صفوي ۽ عثماني سلطنتن جو به حصو رهيو.
تاريخ
هاڻاڪو عراق پهرين عالمي جنگ کان پوءِ سلطنت عثمانيه جي ورهائجڻ جي نتيجي ۾ 1920ع ۾ برطانوي سلطنت جي حصي ۾ آيو. 1932ع ۾ عراق برطانيه کان آزادي حاصل ڪئي. هتي 1968ع کان وٺي 2003ع تائين بعث پارٽي جي حڪومت رهي. 2003ع ۾ آمريڪا ۽ ان جي اتحادين عراق تي حملو ڪيو، جنهن جي نتيجي ۾ صدام حسين، جيڪو ان وقت بعث پارٽي جو سربراھ ۽ عراق جو صدر هيو، کي هٽايو ويو. آمريڪا ۽ ان جي اتحادين 2011ع ۾ عراق خالي ڪيو. آمريڪا جي وڃڻ کان پوءِ عراق ۾ گھرو ويڙھ شروع ٿي وئي. هن وقت عراق جو ڪجهه حصو آمريڪا جي دؤر ۾ ڪرايل اليڪشن جي نتيجي ۾ منتخب ٿيل حڪومت جي اثر هيٺ آهي، جڏهن ته ڪجهه حصي تي ڪردن جو ۽ ڪجهه حصي تي داعش نالي دهشتگرد تنظيم جو قبضو آهي.